Morgunblaðið - 18.08.2012, Blaðsíða 26

26 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. ÁGÚST 2012
Sannir heimilisvinir
Hátúni 6a • 105 Rvk • Sími 552 4420 • fonix.is
ryksugur
Fyrsta flokks frá FÖNIX...
Sjá sölustaði á istex.is
Ný prjónabók
LOPI 32
Síðan fólk í ferða-
þjónustu frétti það
frá fjölmiðlum að rík-
isstjórnin hygðist
hækka virðisauka-
skatt á gistingu úr
7% í 25,5% hefur
mikil umræða verið í
fjölmiðlum og sumt
ber vitni um van-
þekkingu sem oft er
raunin þegar margir
taka til máls. Samtök
ferðaþjónustunnar brugðust að
sjálfsögðu skjótt við enda er það
svo að hvorki alþjóðlegur sam-
keppnismarkaður né fyrirtækin
sjálf geta tekið við rúmlega 17%
verðhækkun. Staðan nú er því sú
að hótel geta illa gefið út verð
vegna óvissu. Ferðaskrifstofur
geta þar af leiðandi ekki verðlagt
vöru sína og erlendar ferðaskrif-
stofur segja viðskiptavini sína ekki
taka við neinum frekari hækk-
unum og ef íslensku fyrirtækin
taka þessa hækkun ekki sjálf þá
verði að færa viðkomandi hóp eða
ráðstefnu eitthvert annað. Ísland
er nefnilega ekki eina landið sem
dregur að ferðamenn. Skatturinn
verður því ekki skattur á erlenda
ferðamenn heldur skattur á ís-
lensk fyrirtæki.
Ferðaþjónustan er í miklum
vexti og skapar tekjur og störf um
land allt. Á fyrstu þremur mán-
uðum þessa árs var 23% vöxtur í
útgjöldum erlendra ferðamanna
innanlands sem er m.a. vegna
verkefnisins ÍSLAND ALLT ÁR-
IÐ, sem er samstarf ríkis og
greinarinnar en aukin vetr-
arferðaþjónusta mun bæta nýtingu
fyrirtækjanna og auka arðsemi
þeirra. Það er mikil samkeppni um
vetrarferðamenn því Ísland er
ekki eina landið sem vill laga árs-
tíðasveifluna sína, það er því við-
kvæmur markaður.
Á þessu ári er gert ráð fyrir að
gjaldeyristekjur vegna ferðaþjón-
ustu verði rúmlega 200 milljarðar
eða 20% af heildargjaldeyr-
istekjum þjóðarinnar.
Það er erfitt að henda
reiður á tölfræði í
ferðaþjónustu þar sem
greinin teygir anga
sína víða. Gera má ráð
fyrir að virð-
isaukaskattur ásamt
flugvallargjöldum og
eldsneytisgjaldi vegna
ferðamanna nálgist 20
milljarða í ár. Þá er
ótalinn fjöldi annarra
gjalda s.s. gríðarlega
mikil og vaxandi gjöld
á flugrekstur, áfeng-
isgjald, hafnargjöld vegna
skemmtiferðaskipa, leyfisgjöld og
svo mætti lengi telja. Vegna þess
hve ferðaþjónustan er flókin er
erfitt að nálgast tölur um tekju-
skatt í greininni en sem dæmi má
nefna að hjá Icelandair Group
greiddi starfsfólkið 7 milljarða í
tekjuskatt árið 2011 og höfðu þeir
hækkað um 2 milljarða frá árinu
2009
Menn urðu því orðlausir þegar
fjármálaráðherra kom nú fram, í
miðju samstarfsverkefninu, og
sagði að ríkisstjórnin vildi ekki að
ferðaþjónustan dafnaði á rík-
isstyrk og á þar við neðra þrep
virðisaukaskatts. Á fundi fulltrúa
SAF með fjármálaráðherra 13.
ágúst sl. var henni gerð grein fyrir
því að 28 lönd í Evrópu væru með
gistinguna í neðra þrepi virð-
isaukaskatts til þess að efla ferða-
þjónustuna. Þar á meðal eru flest
helstu samkeppnislönd Íslands.
Ráðherra var einnig bent á að ekki
yrði hægt að koma rúmlega 17%
hækkun út í verðlagið þar sem
víða er búið að gera samninga um
verð 18-20 mánuði fram í tímann.
Afleiðingin yrði sú að fyrirtækin
þyrftu að taka þetta á sig með erf-
iðari rekstri, mögulegum gjald-
þrotum og þar af leiðandi fækkun
starfsfólks auk þess sem svört at-
vinnustarfsemi fengi byr í seglin.
Málflutningur fjármálaráðuneyt-
isins hefur tekið á sig ýmsar
myndir s.s. umfjöllun í kvöld-
fréttum RÚV 16. ágúst sl. þar sem
fjallað var um endurgreiðslu virð-
isaukaskatts af svo mikilli van-
þekkingu að furðu sætir. Það vita
allir, sem grunnþekkingu hafa af
rekstri, að í vaxandi atvinnugrein
þar sem fjárfestingar eru miklar,
er innskattur mjög hár tímabundið
en síðan eru hótelbyggingar til
staðar í áratugi og skapa tekjur
fyrir þjóðfélagið.
Það er markmið ferðaþjónust-
unnar og ætti að vera markmið
stjórnvalda að hámarka tekjur af
greininni og örva fjárfestingu en
ekki að bregða fyrir hana fæti sem
leiðir til minnkandi tekna.
Það eru til góðar aðferðir til að
auka tekjur bæði greinarinnar og
ríkissjóðs, við höfum verið að nota
þær. Skattpíning minnkar tekjur
allra. Hver vill það?
Ferðaþjónustan – hvert erum
við eiginlega að stefna?
Eftir Ernu
Hauksdóttur »Menn urðu því orð-
lausir þegar fjár-
málaráðherra kom fram
og sagði að ríkisstjórnin
vildi ekki að ferðaþjón-
ustan dafnaði á rík-
isstyrk
Erna
Hauksdóttir
Framkvæmdastjóri Samtaka
ferðaþjónustunnar
Það vakti ljúfar
endurminningar þeg-
ar ég heyrði það í
fréttum, að hin nýja
lágvöruverslun Jó-
hannesar í Bónus
byði kartöflur við
lægra verði en ann-
ars staðar þekktist.
Þannig reyndi
hann að hasla verslun
sinni Bónus völl á
Akureyri á sínum
tíma en kom fyrir lítið. KEA brá
nefnilega á það ráð, að lækka sínar
kartöflur í kjölfarið og hélt sinni
stöðu um sinn. Að síðustu varð
dagvöruverð á kartöflum á Ak-
ureyri svo lágt að það hrökk ekki
fyrir umbúðunum.
Ég var landbúnaðarráðherra á
þessum tíma og skrifaði Sam-
keppnisstofnun í barnaskap mín-
um, hvort þvílíkir viðskiptahættir
rúmuðust innan þess ramma sem
kallað er „frjáls samkeppni“. Að
mati Samkeppnisstofnunar var það
svo. Og samkvæmt fréttum virðist
Samkeppnisstofnun enn þeirrar
skoðunar að þeir útvöldu megi
velja vörutegundir til
að selja undir kostn-
aðarverði til að útrýma
keppinautum sínum
eins og kaupmanninum
á horninu eða KEA ef
því er að skipta.
Það er ámælisvert
þegar ríkisfjölmiðill og
Stöð 2 (eign gamla
Bónus) bera verð hinn-
ar nýju „lágvöruversl-
unar“ Jóhannesar í
Bónus saman við verð-
ið í Nóatúni, sem aldr-
ei hefur gefið sig út fyrir að vera
lágvöruverslun, heldur leggur upp
úr vöruvali og góðri þjónustu.
Þetta eru fölsk skilaboð og í hróp-
legri mótsögn við góða blaða-
mennsku.
Kartöflurnar
og gamli Bónus
Eftir Halldór
Blöndal
Halldór
Blöndal
» Að síðustu varð dag-
vöruverð á kart-
öflum á Akureyri svo
lágt að það hrökk ekki
fyrir umbúðunum.
Höfundur er fyrrverandi
forseti Alþingis.
Móttaka aðsendra greina
Að senda grein
Kerfið er aðgengilegt undir Morgunblaðslógóinu efst í hægra horni forsíðu
mbl.is. Þegar smellt er á lógóið birtist felligluggi þar sem liðurinn "Senda inn
grein" er valinn.
Í fyrsta skipti sem innsendikerfið er notað þarf notandinn að nýskrá sig inn
í kerfið. Ítarlegar leiðbeiningar fylgja hverju þrepi í skráningarferlinu. Eftir að
viðkomandi hefur skráð sig sem notanda í kerfið nóg að slá inn kennitölu not-
anda og lykilorð til að opna svæðið. Hægt er að senda greinar allan sólar-
hringinn.