Alþýðublaðið - 14.05.1924, Blaðsíða 2

ékLlÞ'WBW BE,gkBim
3
Blekking.
Eitt helzta stórmállð, sem fy ir j
þloginu lá, var gengismálið. AU
ur almenningur befir beðið stór-
tjón vegna verðfalis ísienzku
krónunnar, enda létu frambjóð-
endur allra flokka svo 'yrir
kosningarnar, sem þeirra mesta
áhugamál væri að stöðva og
bæta gengi hennar.
Hér í blaðinu hefir þrásinnis
verið sýnt fram á, að eina ör-
ugga ráðið til að hækka gengið
er að bæta úr atvinauleysinu,
komá skipulagl á framleiðslu vora
og verzlun, þannig, að meira
verðmæti sé búið til i iandinu
og betur hagnýtt en nú er. Jafn-
framt hefir verið sannað, að stór-
kaupmenn og atvinnurekendur
stórgræða á gengishruninu, að
skuldir þeirra minká að verð-
gildi, og að gróði þeirra á út-
flutningsvörunum eykst við lækk-
andi gengi, og bent rækiiega á, að
íulltrúaafni þeirra myndn því at
litlnm hellindum tala um gengis-
bætur,
Þetta hefir nú Alþlngi sannað
og >Mbl.< staðfest.
Alitímaniega á þinginu komu
fram tvö frv. í máli þessu, bæðl
léleg og lítiis virðl; þau voru
söltuð. Undir þingiokin vár h(ð
þrlðja og lélegasta soðlð saman,
flumbrað gegn um þingið með
atbrlgðum og afgreitt sem lög.
Samkvæmt þeim skal skipa
gjaldeyrisnefnd 3 mönnum; 1 til-
nefnir fjármáláráðherra og hina
2 bankarnir. Nefndin skal skrá
gengi og gera tillögur ti! gengis-
bóta. Jón Baldv. reyndi að lag-
fssra óskapnaðinn og kom þvi
með brtt. þess efnis, að nefndin
skyldl sklpnð 5 mönnum, 1 til-
nefndum af ríkisstjórn, 1 af S. f. S.,
1 af Verziunarráðinu, 1 af Al-
þýðusambandlnu og 1 af Félagl
íslenzkra botnvörpuskipaeigenda.
Jafnframt skyldi dregið úr þagn-
erskyldu nefndarinnar og ein-
ræði fjármálaráðherra, svo að
□okkuð mætti minka þaðiaumu*
spil, sem gjaldeyrisbrasklð nú er.
Eitt er þó þáð ákvæði í lög-
um þessum, sem að nokkru gagnl
mætti verða, ef því væri strang-
lega beitt: Nofndin getur krraf-
isf þess, að einstaklr menn 0g
féiög skýri henni frá. hve mikið
þeir eigi at eri«ndum gjaldsyrl.
Þetta verður að teljást aðalatriði
og þungamiðja iaganna, því að
þsð iiggur í augum uppl, að
nefndln getur engar tlllögur af
vlti geit tii gengisbóta, nema
henni sé tuilkomiega kunnugt
um eignir landsm-nna af erlend-
um gjaldeyrl en gengisbótatil-
lögurnar ættu auðvitað að vera
aðalverk nefndarinuar, þv( að
gengisskráning út af íyrir sig
hefir engln áhrif á verðið.
Um þetta ákvæði segir >dánskl
Moggi< í >ritst)óra<-greln: >Menn
kunna að telja þetta ákvæði
ærið strangt og geta spurt, hvort
ástæða sé til að hafa lagabók-
staf fyrir s!iku<. Hann er auð-
sjáaniega hræddur um, að hús-
bændunum þyki þetta óþárfa-
hnýsni, og flýtlr sér þvf að bæta
við: „En ákvœði þetta er ékki
annað en varanagli, sem hœgt er
að gríga“ til.
Sjálft stjórnarblaðð skýrir
þannig frá því, að heizta ákvæðl
og þungamlðja laganna sé að
að eins varánagii, sem ekkl sé
melningin að nota.
Gjaldeyrisnefnd, skipuð að z/g
hlutum af Jónl Þoriákssyni og
Isiandsbanka, er ekki lfkleg til
að gera mikið til genglsbóta, en
eftir þessa lögskýringu stjórnar-
blaðsins er henni ómögulegt að
gera uokkuð slíkt, jafnvel þótt
hún kynni að hafa vifja á þvi.
En kann ske er þar bitavon
fyrir einhvern stjórnárgæðinginn.
Lögin ern því hreinasta blekk-
tag-' Sietð tii þess eins að reyna
að slá ryki f augu þjóðarinnar
og telja henni trú um, að þingið
hafi viijað gera og gert eitthvað
tit bóta f gengismálinu. Sann-
leikurinn er sá, að stjórnarflokk-
urinn vlli ekki, að gengi fslenzkr-
ar krónu hækki.
Stjórnarblaðið fer því mjög
nærri sannleikanum, þegar það
í enda >rltstjórnar<-grelnarinnar
sælu færir húsbændum sínum
þessa gleðifregn: >Breytlngin á
íyrirkomulaginu frá því, sem nú
er, er ekki stórvægileg.< Nei,
hún er aannarlega ekki stórvægi-
leg; — hún er engin.
WfWKKTt m Wt Wt WffH
ð
ð
ð
ð
ð
ð
ð
Atgreiðsla
blaðBÍns er í Alþýðuhúsinu,
opin virka daga kl. 9 árd. til
8 síðd., sími 988. Auglýsingum
sé ekilað fyrir kl. 10 árdegis
útkomudag blaðsins. — Slmi
prentsmiðjunnap er 833.
5
8
ð
ð

Hjálparstðð hjúkrunartélagB-
Ids >Líknar< @r epin:
Mánudaga . . ,kl. ik—12 f, h.
Þriðjudaga ... — 5—6 e. -
Miðvikudaga . , — 3—4 «, -
Föstudaga ... — 5—6 e -
Laugardaga . , — 3—-4 m. -
Sparnaðnr. Beztu og ódýrustu
brauð og kökur bæjarius á
Bergstaðastræti 14 og Hverfis-
götu 56.
ÚtbreiSlð Alþýðublaðið
hwar sem þlð eruð oq
hwert sem þlð farlði
JUunið, að sterkustu og vöud-
uöustu dívanarnir fást á Grund-
arstíg 8.
Útsvars- og skatta kærur skrifar
Pétur Jakobsson, Nönnugötu 5.
Heima kl. 6-8 síðd.
Ný bók. Nlaður frá Suður-
..Amerfku. Pantanlr
aforeiddar f sfmu 1269.
Nýja „hðitin“.
í »LðgbirtingablaSinu< 8. þ. m.
er talin upp gríbarlöng romsa af
vörum, sem atvinnumálaraðherra
með reglugerö hefir bmnað að
flytja til landsins.
Er þar grautað saman þörfum
vörum, óþörfum og nauðsynlegum,
t. d. smjörlíki, gimsteinar og til-
búinn fatnafiur, sápa, ostur og
óafeng vín; — áfengu vínin eru
hins vegar lögboöin. Ekkert bóiar
þó enn á ráöstöfunum til að fyrir-
byggja. aö bannvörur þær, sem tii
eru eBa veaöa búnar til innan-