Morgunblaðið - 15.10.2012, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 15. OKTÓBER 2012
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson, ritstjorn@mbl.is Viðskipti Agnes Bragadóttir, vidskipti@mbl.is Menning Pétur Blöndal menning@mbl.is Íþróttir Víðir
Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Þórunn Kristjánsdóttir
thorunn@mbl.is
Hellisheiðarvirkjun var afar dýr og
fjármagnsfrek framkvæmd. Hún
var nær eingöngu fjármögnuð með
erlendu fjármagni á þeim tíma þeg-
ar fyrirtækið hafði greiðan aðgang
að því. Auk þess var arðsemismatið
ekki nægilega ítarlegt að því fram
kemur í skýrslu úttektarnefndar
Orkuveitu Reykjavíkur.
Úttektarnefndin bendir á að
vegna hraðans hafi verið erfitt að
áætla kostnaðinn, vegna margra
óvissuþátta, og því hafi kostnaður
reynst hærri en lagt var upp með.
Upphaflegar áætlanir gerðu ráð
fyrir að hún myndi kosta 20 millj-
arða króna. Samkvæmt skýrslunni
reyndist ekki möguleiki að fá fjár-
festingar í Hellisheiðarvirkjun
sundurliðaðar eftir árum, einungis
eftir áföngum. Samkvæmt þeim töl-
um er kostnaðurinn kominn í 72,8
milljarða króna.
Arðsemi Hellisheiðarvirkjunar
Úttektarnefndin bendir einnig á
að í arðsemismatinu var ekki tekið
tillit til ýmissa forsendna, svo sem
ef gengi íslensku krónunnar myndi
veikjast og jafnframt hvernig meta
ætti þær forsendur inn í raforku-
sölusamninga til stóriðju.
„Mikil áhætta og erfiðleikar
fylgja því að fjármagna jarðvarma-
rannsóknir. Fáir vilja taka áhætt-
una á að fjármagna þær. Það kem-
ur seint í ljós hvernig eigi að reikna
út arðsemi,“ sagði Haraldur Flosi
Tryggvason, sem er stjórnarfor-
maður Orkuveitu Reykjavíkur, í
samtali við Morgunblaðið.
Arðsemi Hellisheiðarvirkjunar óviss
 Hröð, dýr og áhættusöm framkvæmd
 Fjármögnuð með erlendu fjármagni
Morgunblaðið/Golli
Borholur Hellisheiðarvirkjun nýtir jarðvarma til framleiðslu á rafmagni og
heitu vatni. Um það bil 50 borholur eru nýttar til framleiðslu á rafmagni.
Orkuveita Reykjavíkur er sam-
eignarfyrirtæki, annað tveggja
slíkra fyrirtækja, hitt er Lands-
virkjun. Styr hefur staðið um
rekstrarfyrirkomulagið frá upp-
hafi. Í skýrslu úttektarnefndar um
Orkuveitu Reykjavíkur kemur
m.a. fram að „félagsform fyrir-
tækisins hefur staðið því fyrir
þrifum vegna óskýrra reglna um
vald og ábyrgð“.
Haraldur Flosi Tryggvason,
stjórnarformaður Orkuveitunnar
og héraðsdómslögmaður, er sam-
mála ályktun skýrslunefndarinnar.
Hann bendir á að hlutafélagalög
geti uppfyllt regluverkið sem
vantar. Í stað þess er Orkuveitan
„í einskismannslandi hvað þetta
varðar“.
Innan Orkuveitunnar hefur ekki
verið vilji fyrir því að nýta kosti
hlutafélagaformsins. Úttekt-
arnefndin telur það þróaðra fé-
lagsform en sameignarfyrirtæki
með tilliti til reglna um ábyrgð
stjórnar og stjórnenda. Nefndin
telur auk þess að það feli í sér
takmarkaða ábyrgð eigenda á
fjárskuldbindingum.
Haraldur er persónulega þeirr-
ar skoðunar að við uppskiptingu
félagsins mætti huga að því að
setja samkeppnishlutann í hluta-
félagaform. Veitustarfsemin yrði
þá færð nær rekstri sveitarfélag-
anna og yrði jafnvel hluti af
A-hlutasveitarsjóði. Fyrst og
fremst þarf að kalla eftir skýrara
regluverki í kringum fyrirtækið.
thorunn@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Eignarhald Orkuveita Reykjavíkur
er sameignarfyrirtæki.
Óskýrar
reglur um
ábyrgð
 Félagsform Orku-
veitunnar óhagkvæmt
Fyrsta bókmenntamerking Bókmenntaborgar-
innar Reykjavíkur var afhjúpuð í gær. Um er að
ræða skjöld á húsinu í Aðalstræti 6 og er hann sá
fyrsti af níu merkingum sem Reykjavík, Bók-
menntaborg UNESCO, mun koma upp í borginni
á þessu ári. Það var Einar Örn Benediktsson,
formaður menningar- og ferðamálaráðs Reykja-
víkur, sem afhjúpaði skjöldinn.
Í Aðalstræti 6 var sódabarinn Adlon, eða
Langibar eins og hann var jafnan nefndur, starf-
ræktur um miðja síðustu öld. Tilefni merkingar-
innar er fyrsta Lestrarhátíðin í Reykjavík, en
Langibar kemur mjög við sögu í Vögguvísu eftir
Elías Mar, sem er í brennidepli á hátíðinni.
Á skjöldunum er, auk texta og myndar, raf-
rænn kóði sem veitir aðgang að ítarlegri upplýs-
ingum um bókmenntaslóðirnar ásamt myndefni
og hljóðefni.
Morgunblaðið/Kristinn
Fyrsta bókmenntamerkingin á sódabarnum Adlon
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Grunnurinn að samningsafstöðu Íslands í land-
búnaðar- og byggðamálum vegna viðræðna við
ESB er nánast tilbúinn, að sögn Steingríms J.
Sigfússonar, atvinnuvega- og nýsköpunarráð-
herra. Sama á við um kaflann um matvælaöryggi,
en hann varðar m.a. innflutning á lifandi dýrum.
„Þetta er í aðalatriðum tilbúið. Utanríkismála-
nefnd var að skoða einn af þessum köflum á dög-
unum,“ sagði Steingrímur. „Það mun ekkert
standa á okkur með það.“
Evrópuvaktin sagði frá því á laugardag að
fastafulltrúi Kýpur hefði greint sendiherra Ís-
lands gagnvart ESB frá því að
sambandið væri reiðubúið að
ræða kafla 11 um landbúnað-
ar- og byggðamál og hefði ósk-
að eftir samningsmarkmiðum
Íslendinga.
Hvað varðar tímasetta áætl-
un um aðlögun Íslendinga að
kröfum ESB sagði Steingrím-
ur að sett hefðu verið opnunar-
skilyrði varðandi landbúnaðar-
og byggðamálin.
„Opnunarskilyrðin sneru eingöngu að því að Ís-
land útlistaði betur og nákvæmar í tímasettri
áætlun hvernig tekist yrði á við þessar breytingar
frá og með þjóðaratkvæðagreiðslu, ef niðurstaðan í
henni yrði já, og fram að aðild. Þetta var dregið upp
og sent og það talið fullnægjandi,“ sagði Steingrím-
ur. Nokkuð langt er síðan þetta var sent út.
„Það athyglisverða í þessari rýniskýrslu, þar
sem þessi opnunarviðmið komu fram, var að þar í
raun og veru staðfesti Evrópusambandið í fyrsta
skipti á prenti að það féllist á þá nálgun Íslendinga
að ráðast ekki í neinar breytingar á sinni löggjöf
eða sínum stofnunum fyrr en eftir þjóðaratkvæða-
greiðslu þar sem niðurstaðan hefði orðið jákvæð.“
Steingrímur taldi að þeir sem hefðu talið að við
værum að aðlaga okkur mikið að Evrópusamband-
inu fyrirfram hefðu orðið fyrir nokkrum löðrungi í
þessari skýrslu ESB.
Afstaða Íslands í landbúnaðar-
og byggðamálum langt komin
 Samningsafstaða um matvælaöryggi er einnig langt komin, að sögn ráðherra
Steingrímur J.
Sigfússon
„Mikið og víðfeðmt rannsóknarstarf
var unnið á þessu svæði,“ sagði
Ólafur G. Flóvens hjá Ísor og vísar á
bug þeirri gagnrýni að svæðið í
kringum virkjunina hafi ekki verið
nægilega mikið rannsakað. „Mörg-
um fannst boraðar of margar holur
á of stuttum tíma og farið býsna
hratt í þetta þegar litið er til baka á
byggingu virkjunarinnar. Ég neita
því ekki að á ákveðnum tímabilum
hefði verið skynsamlegra að fara
hægar. Árangur Hellisheiðarvirkj-
unar er góður, þetta er ein stærsta
jarðhitavirkjun heims.“
Vísar gagn-
rýni á bug
HELLISHEIÐARVIRKJUN