Morgunblaðið - 18.10.2012, Blaðsíða 22

22 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. OKTÓBER 2012
Það er ef til vill að
bera í bakkafullann
lækinn að skrifa um til-
lögur stjórnlagaráðs
og skoðanakönnun rík-
isstjórnarinnar eftir
góðar greinar í Mbl.
En það er ekki ofsög-
um sagt, hvílíkur
skrípaleikur það er af
hálfu ríkisstjórn-
arinnar að hunsa nið-
urstöðu Hæstaréttar og mynda ráð-
gefandi utanþingsráð til að afnema
stjórnarskrána vegna aðlögunar lýð-
veldisins að ESB. Miðað við núver-
andi stjórnarskrá, sem sýnt og sann-
að hefur kosti sína í verstu
efnahagsþrengingum lýðveld-
istímabilsins, þá eru tillögur ráðsins
mjög á verri veg og í einstökum at-
riðum ráðgefandi tillögur um land-
ráð:
Menntaklíka Samfylkingarinnar í
Reykjavík vill:
1. Afnema stjórnarská lýðveldisins
frá 1944
2. Afnema kristni sem opinbera trú á
Íslandi
3. Afnema jafnvægi milli lands-
byggðar og þéttbýlis
4. Afnema rétt þjóðarinnar til að
greiða þjóðaratkvæði um fjárlög,
fjáraukalög, þjóðréttarskuldbind-
ingar, skatta og ríkisborgararétt
5. Afnema vald landsmanna við
breytingar á stjórnarskrá
6. Innleiða ríkiseign á auðlindum
þjóðarinnar
7. Flytja völd til þingmanna til að af-
sala ríkisvaldinu til erlendra ríkja
Það segir alla sög-
una, að þingmenn sem
svarið hafa eiðstaf til
að vernda stjórnarskrá
lýðveldisins fá ekki að
fjalla um málið efn-
islega. Ríkisstjórnin
ætlar að keyra málið í
gegnum þingið, hvað
sem það kostar, „því
Alþingi er ekki hæft að
fjalla um málið“.
Ef hin nýja stjórn-
arskrá tekur gildi er
baráttan t.d. fyrir myndun heima-
stjórnar, stofnun lýðveldis, útfærslu
landhelgi og stöðvun Icesavesamn-
inga – öll unnin fyrir gýg. Pétur H.
Blöndal alþingismaður hefur bent á,
að þingmenn geta lagt niður kosn-
ingar til Alþingis og ættleitt þing-
mennsku skv. tillögunum.
Ríkisstjórnin mun senda þjóðina
aftur í myrkur 18. aldar verði þessar
tillögur samþykktar.
Greinilega kemur kverúlöntum
Samfylkingar og Vinstri grænna
ekki vel saman við Fjallkonuna. Best
að rúlla henni inn í svarta teppið og
senda til Brussel.
Segjum öll nei við þessum óskapn-
aði.
Sláum skjaldborg
um stjórnarskrána
Eftir Gústaf Adolf
Skúlason
»Ríkisstjórnin
mun senda þjóðina
aftur í myrkur 18. aldar
verði þessar tillögur
samþykktar.
Gústaf Adolf Skúlason
Höfundur er fyrrv. ritari
Smáfyrirtækjabandalags Evrópu
Fólk segir við okkur:
„Þið verðið að koma því
betur á framfæri sem
þið eruð að gera.“ Okk-
ur finnst við alltaf vera
að því en líklega er
ástæða til hnykkja á –
ekki síst nú þegar hlut-
verk kirkjunnar er
ígrundað fyrir þjóð-
aratkvæðagreiðsluna.
Á síðasta starfsári
fengu 2.114 fjölskyldur um allt land
inneignarkort í matvöruverslunum
frá Hjálparstarfi kirkjunnar? Það eru
5.700 manns. Börnin lærðu að virða
foreldra sína sem sóttu ekki lengur
mat í biðröð við hjálparstofnanir –
heldur í búð eins og aðrir.
410 börn á Íslandi fengu stuðning
til að kaupa ritföng og bækur fyrir
skólann. 68 börn úr 19 sveitarfélögum
fengu aðstoð til að iðka tómstundir
sínar eða fengu sumargjöf að eigin
vali; hjól, bretti, dúkkuvagn, bolta.
Þau áttu ekki að standa utan gátta í
leikjum sumarsins. Foreldrar fengu
gjafakort í Hagkaup til að kaupa föt
og afmælisgjafir handa börnum sín-
um. Vissir þú þetta?
Ungmenni í áhættu
129 ungmenni úr 18 sveitarfélögum
fengu hjálp til að þurfa ekki að hætta
í skóla áður en þau fengju starfsrétt-
indi eða kæmust í lánshæft nám.
Þannig viljum við rjúfa vítahring lít-
illar menntunar, lágra launa og fá-
tæktar. 50% umsækj-
enda koma vegna þess
að launin þeirra duga
ekki til framfærslu.
Vissir þú þetta? Og viss-
ir þú það að við hjálpum
mæðrunum með ráð-
gjöf, námskeiðum og
fjárstuðningi til að nýta
hæfileika sína, auka
þekkingu sína og njóta
meiri farsældar þrátt
fyrir þröngan efnahag?
Föt
Að meðaltali koma 12
fjölskyldur á viku og fá á sig föt á lag-
er Hjálparstarfsins af notuðum fötum.
Ef ekkert passar við þörfina þá erum
við með gjafakort í fatabúð.
Ekkert bruðl
– engin mismunun
Á höfuðborgarsvæðinu takmarkast
mataraðstoð Hjálparstarfs kirkjunnar
við barnafjölskyldur. En allir eiga
kost á annarri aðstoð sem stofnunin
veitir, t.d. styrk til lyfjakaupa og
læknisþjónustu. Umsækjendur af
landsbyggðinni, þar sem engin önnur
hjálparsamtök starfa, fá einnig mat-
araðstoð hjá Hjálparstarfinu. Þjóð-
erni, trú eða orsök neyðar skipta okk-
ur ekki máli. Hver og einn sýnir fram
á stöðu sína með gögnum um tekjur
og gjöld. Þannig fer aðstoðin þangað
sem hennar er mest þörf. Þessi aðstoð
taldist 100 milljónir á síðasta starfsári.
Og þá er ótalinn stuðningur við fá-
tæka erlendis.
Öryggisnet kirkjunnar
Prestar um allt land eru tengiliðir
okkar. Þeir eru öryggisnetið sem
kirkjan strengir. Félagsráðgjafar
Hjálparstarfsins vinna svo málin af
fagmennsku.
Við erum til þjónustu reiðubúin í
nafni þjóðkirkjunnar okkar. Vissir þú
það?
Vissir þú þetta?
Eftir Önnu Mar-
grjeti Þ. Ólafsdóttur
Anna Margrjet Þ.
Ólafsdóttir
» Prestar um allt land
eru tengiliðir okkar.
Þeir eru öryggisnetið
sem kirkjan strengir.
Félagsráðgjafar Hjálp-
arstarfsins vinna svo
málin af fagmennsku
Höfundur er verkefnastjóri,
Hjálparstarfi kirkjunnar.
Miklu skiptir að stjórnmálamenn
séu óháðir, velji að gæta hagsmuna
almennings í stað sinna eigin. Samt
stóðu menn með annan fótinn í við-
skiptum en hinn inni á Alþingi. Að-
gengi að lánsfé umfram það sem
venjulegt fólk hefur var lykilatriði.
Svör forystumanna Sjálfstæð-
isflokksins eru að þeir sitja ekki und-
ir ákærum, á þá hefur engin sök verið
sönnuð. Allur vafi sökunaut í vil. Þeir
eigi því að teljast saklausir. Lausn-
arorðið sé „gagnsæi“. Með þessum
rökum er lagt til að málinu sé vísað
frá dómi kjósenda. Gagnsæi er nýtt
slagorð sem hefur ekki verið grund-
vallað í lögum og reglum um hluta-
félög. Ég hefi áhyggjur af því að fyr-
irliggjandi drög að reglum sem kynnt
eru á heimasíðu flokksins (http://
www.xd.is/media/xd/lands-
fundur-2011/sidanefnd_drog.pdf) séu
ekki til þess fallin að endurheimta
glatað traust. Þau verði túlkuð þann-
ig að þau muni gera mönnum kleift
að stunda áfram iðju sem, í ljósi
reynslunnar, einmitt grafi undan
trausti.
Þegar ég hóf störf sem stjórnandi í
banka fyrir rúmum 30 árum var mér
gert ljóst að fjárfestingar banka-
stjóra í fyrirtækjum kæmu ekki til
greina. Í þau 28 ár sem ég var í slíkri
stöðu var þetta beinlínis samnings-
bundið. Ástæðan er augljós, menn
mega ekki hafa aðra hagsmuni en þá
sem samrýmast hag umbjóðanda
þeirra. Seinna riðlaðist þetta skipu-
lag í bönkum, því miður, eins og allir
vita. Ekki hvarflaði að mér að þetta
væri nein skerðing á atvinnufrelsi
mínu, mér var í sjálfsvald sett hvort
ég vildi starfa á þessum forsendum.
Svipað gildir nú t.d. á LSH, læknar
sem gegna stjórnunarstöðum helga
sig störfum fyrir spítalann. Enginn
ágreiningur er um það. Vitaskuld
gilda slíkar reglur víða, það er ekki
orð á því gerandi, svo sjálfsagt sem
það er.
Stjórnmálamenn helgi
sig starfinu
Ástæða er til að setja þingmönnum
og ráðherrum reglur í þessa veru.
Aðeins algjör aðskiln-
aður stjórnmála og
viðskipta skapar trú-
verðugleika. Formað-
ur Sjálfstæðisflokks-
ins þarf að íhuga þetta
því sameining stjórn-
mála- og við-
skiptaarma Engeyj-
arættarinnar í einum
manni er ekki trú-
verðug. Í ljósi þátt-
töku formannsins í
stjórnum hlutafélaga í
aðdraganda hrunsins er það ljóst.
Stjórnarmenn í hlutafélögum bera
ábyrgð, fram hjá því verður ekki litið.
Þjóðin mun ekki fá traust á stjórn-
málum á ný nema settar verði skýrar
reglur um þessi mál og þeim fylgt
eftir. Á meðan löggjafinn hefur ekki
tekið á vandanum eiga einstakir
stjórnmálaflokkar að gera það sjálfir.
Eftirfarandi eru drög að texta sem
vinna mætti nánar með og taka síðan
upp í skipulagsreglur Sjálfstæð-
isflokksins á næsta landsfundi:
„Þingmönnum og ráðherrum
flokksins er óheimilt að starfa hjá eða
fyrir fyrirtæki, t.d. sem stjórn-
armenn, nefndarmenn eða ráðgjafar.
Þeim er óheimilt að gerast meðeig-
endur eða þátttakendur í atvinnu-
rekstri eða gegna öðrum störfum en
þeim sem samrýmast setu á þingi og
störfum í ríkisstjórn, að mati mið-
stjórnar Sjálfstæðisflokksins. Eign-
arhluti og hagsmuni sem hann hefur
öðlast fyrir kjör til Alþingis er honum
heimilt að vista í sérstakri fjárvörslu
á meðan, í því skyni að eignin varð-
veitist, en sé án áhrifa hans og af-
skipta. Honum er þó ávallt heimil
óbein og áhrifalaus eign í hluta-
félögum fyrir milligöngu verð-
bréfasjóða og að taka þátt í almenn-
um félagsmálum. Þegar
drög að ákvörðun um
framboðslista liggja fyrir
skal viðkomandi kjör-
dæmisráð afla undir-
skriftar frambjóðenda
þess efnis að þeir skuld-
bindi sig til að fylgja
skipulagsreglum flokks-
ins og túlkun mið-
stjórnar á þeim. Að öðr-
um kosti taka þeir ekki
sæti á framboðslista.“
Þess má geta að
stjórnmálamenn í
Bandaríkjunum setja eignarhluti
sína í fyrirtækjum í sérstaka sjóði í
fjárvörslu, sem nefndir eru „blind
trusts“ og geta þeir engin afskipti
haft af þeim félögum á meðan.
Baráttan um framtíðina
Nú berast fregnir af því að svo-
nefndir útrásarvíkingar hasli sér völl
í viðskiptalífinu á ný. Bankar bukta
sig og beygja fyrir peningum þeirra
(okkar) og færa þeim arðbær við-
skipti á silfurfati. Þeir koma líka inn í
gegnum uppboð Seðlabankans og fá
20% ábót hjá bankanum (okkur) ofan
á þann feng sem þeir höfðu áður
hesthúsað. Forréttindaaðstaða er
lykilatriði. Sjálfsagt reyna þeir því að
eignast banka sem fyrst, það er svo
þægilegt að hafa afnot af sparifé al-
mennings. Þeir þingmenn sem kjörn-
ir verða næst fyrir Sjálfstæðisflokk-
inn verða að vera hafnir yfir vafa og
mega ekki einu sinni vera í aðstöðu til
að það breytist. Hagsmunabrölt sam-
hliða störfum fyrir almenning má
ekki líðast. Næsti forsætisráðherra
verður að hafa vilja og burði til að
standa gegn slíku. Með neyðarlög-
unum tók flokkurinn til eftir sig, en
því er þó ekki lokið. Sumum mun
ekki líka þessi skoðun. Þeir munu
telja að umræðan veiki forystuna og
sé andstæðingum í hag. Ég tel hins
vegar að setja beri meiri hagsmuni
ofar þeim minni, óhjákvæmilegt sé að
velja flokknum forystu óháða þeim
sem reyna í krafti forréttinda að ná
til sín auði sem aðrir hafa skapað.
Sjálfstæðisflokkurinn verður að
setja þingmönnum sínum reglur
Eftir Ragnar Önundarson
» Þjóðin mun ekki
fá traust á stjórn-
málum á ný nema
settar verði skýrar
reglur um þessi mál
og þeim fylgt eftir.
Ragnar Önundarson
Höfundur er viðskiptafræðingur og
fv. bankastjóri. (ragnaron@simnet.is)
Dalvegi 4 - 201 Kópavogur
Hamraborg 14 - 200 Kópavogur
Sími: 564 4700
Opnunartími Dalvegi:
Mánudaga til föstudaga frá 6:00 til 18:00
laugardaga frá 6:00 til 17:00
sunnudaga frá 7:00 til 17:00
VINSÆLASTA RJÓMATERTAN Í 45 ÁR
fæst hjá Reyni bakara