Morgunblaðið - 27.10.2012, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. OKTÓBER 2012
Glerverksmiðjan Samverk ehf
Eyjasandi 2, 850 Hella
Víkurhvarfi 6, 203 Kópavogi
sími: 488 - 9000
www.samverk.is
samverk@samverk.is
Söluskrifstofa og fagleg ráðgjöf
Víkurhvarfi 6, 230 Kópavogi
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Tegundirnar makríll, gulllax og litli
karfi eru einfaldlega komnar í þá
stöðu að það borgar sig ekki að
sækja þær,“ segir Heiðar Hrafn Ei-
ríksson, löggiltur endurskoðandi hjá
Þorbirni hf. í Grindavík, um áhrif
nýju veiðigjaldanna á arðsemi veiða.
Heiðar Hrafn lét þessi orð falla á
síðari degi aðalfundar Lands-
sambands íslenskra útvegsmanna í
Reykjavík í gær en fundarefnið var
þá veiðigjöld og áhrif þeirra.
Var samdóma álit ræðumanna að
gjöldin hefðu stórskaðleg áhrif.
Sjómönnum mun fækka
Heiðar segir þau fækka störfum.
„Hvað leiðir þetta af sér? Sókn í
ákveðnar tegundir verður hætt. Við
förum varla að eltast við tegundir
sem skila tapi. Ef við hættum að
sækja ákveðnar tegundir þá veiðum
við minna og skipum fækkar.
Sjómönnum fækkar, öðrum störf-
um fækkar og afleiddum störfum
fækkar. Það verður mikið minna af
störfum í kringum sjávarútveginn.
Það verður hrun í fjárfestingargetu
og það leiðir af sér að við verðum
komin með lakari tæki og lakari all-
an búnað til að vinna fiskinn sem
þýðir að gæði verða lakari hjá okk-
ur. Þau hrynja. Það verður stöðnun
í sjávarútvegi og í framhaldi af
stöðnun kemur hnignun,“ sagði
Heiðar.
Spurður út í ummælin sagði Heið-
ar framlegðina af makrílveiðum á
togurum litla. Veiðarnar væru nú
ágæt aukagrein en myndu
ekki svara kostn-
aði ef áformuð
veiðigjöld gengju
eftir.
Flugvél á vegum flugfélagsins
Thomas Cook Airlines lenti á
Keflavíkurflugvelli um hálf-
þrjúleytið í gær í kjölfar þess að
hún missti afl á öðrum hreyfli sín-
um. Um borð í vélinni voru 338 far-
þegar en samkvæmt upplýsingum
frá Isavia var hún á leið til Flórída
í Bandaríkjunum frá Bretlandi.
Stjórnstöð Landhelgisgæslunnar
barst um kl. 13 tilkynning frá flug-
stjórn Isavia um að vélin óskaði eft-
ir lendingu á Keflavíkurflugvelli.
Landhelgisgæslan setti í gang við-
búnað varðandi leit og björgun
loftfara en einnig virkjaði flugturn-
inn í Keflavík viðbúnað á flugvell-
inum. Þá var samband haft við
varðskipið Þór og það beðið um að
sigla á fullri ferð að flugleið vél-
arinnar.
Á fjórða tímanum í gær þurfti
síðan farþegavél á vegum flug-
félagsins WOW Air að lenda í
Björgvin í Noregi vegna bilunar.
Vélin var að fljúga til Keflavíkur
frá Berlín í Þýskalandi. Samkvæmt
upplýsingum frá WOW Air fékk
flugstjórinn merki um að loftþrýst-
ingur hefði fallið í farþegarými vél-
arinnar og var því tekin ákvörðun
um að lenda vélinni í Noregi.
skulih@mbl.is
Farþegavél missti
afl á öðrum hreyfli
 Viðbúnaður hjá Landhelgisgæslunni
 Einnig bilun í farþegavél WOW Air
WOW Farþegavél WOW Air lenti í
Noregi í gær vegna bilunar.
Engin niðurstaða er enn í sjónmáli
í viðræðum ríkisins, sveitarfélaga
og aðila vinnumarkaðarins vegna
þess fjölda atvinnuleitenda sem
missa bótarétt sinn frá og með ára-
mótum þegar bráðabirgðaákvæði
um bótarétt í fjögur ár rennur út.
Að óbreyttu munu um 1.600 ein-
staklingar missa rétt til bóta á
næsta ári og gætu þá þurft á fjár-
hagsaðstoð sveitarfélaganna að
halda.
„Við fáum skýr svör um að þetta
verði ekki fram-
lengt en við er-
um í viðræðum
sem eru á mik-
ilvægu stigi um
hvaða leiðir eru
færar til að tak-
ast á við það sem
mikilvægast er,
að koma fólki í
einhverja virkni
svo það festist ekki á bótum og svo
hvernig þetta verður fjármagnað,“
segir Halldór Halldórsson, formað-
ur Sambands íslenskra sveitarfé-
laga.
Stjórn sambandsins kom saman í
gær þar sem staða þessara mála
var rædd.
Tryggingagjald ekki lækkað
Halldór segir blasa við að vand-
inn vegna kostnaðarins færist yfir
á sveitarfélögin án þess að ríkið
geri neitt á móti. ,,Það á til dæmis
ekki að lækka tryggingagjaldið.
Við munum því þurfa að borga jafn
hátt hlutfall í tryggingagjald, sem
er mjög undarlegt, svo vægt sé til
orða tekið. Það gæti verið liður í
þessu að þar verði slakað á.“
Kostnaðarauki sveitarfélaganna
verður mikill að óbreyttu. Hug-
myndir um að framlengja bráða-
birgðaákvæði um t.d. hálft ár til
viðbótar myndi auðvelda sveitar-
félögunum verkefnið lítillega en
ekki skipta neinum sköpum skv.
upplýsingum Halldórs. omfr@mbl.is
Viðræður „á mikilvægu stigi“
 Ekki sér enn til lands í viðræðum vegna atvinnulausra sem missa bótarétt frá áramótum eftir fjögur
ár á bótum  Ekki stendur til að lækka tryggingagjald sveitarfélaganna en það gæti greitt fyrir lausn
Óleystur ágreiningur
» Sveitarfélögin benda á að ef
atvinnulausir taka ekki vinnu
sem býðst missa þeir bætur
en hið sama á ekki við um þá
sem njóta fjárhagsaðstoðar
sveitarfélaga en þiggja ekki
vinnu eða nýta tækifæri sem
eru í boði.
Halldór
Halldórsson
Árna Jóni Árnasyni, meðeiganda hjá endurskoðunarfyrirtækinu Deloitte,
reiknaðist til að hjá ónafngreindu botnfiskfyrirtæki í sjávarútvegi myndu
veiðigjöldin hækka úr 11% árið 2011 í 61% árið 2018, þegar áhrifa gjald-
anna tekur að gæta að fullu. Þessi 11% og 61% eru hlutföll af EBITDA-
hagnaði; fyrir afskriftir, fjármagnsliði og skatta. Þá myndi það taka sama
fyrirtæki 53 ár að greiða niður tiltekið lán sem það hefði verið 11 ár að
greiða niður fyrir hækkunina. „Skipin munu hanga saman á málningunni
þangað til hún gefur sig,“ sagði Árni Jón og tók þannig dæmi um áhrif
þess þegar fyrirtæki hættir að geta fjárfest í rekstri og viðhaldi tækja
vegna íþyngjandi gjalda. „Útreikningurinn á umframrentu í greininni er
ekki nægjanlega vandaður,“ sagði Árni Jón. „Ef umræddu botnfiskfyr-
irtæki er ekki gert kleift að fjárfesta og standa undir
eðlilegri fjárbindingu í rekstrinum mun það leiða til
gjaldþrots þess eða þá að eigendur þurfa að leggja
fram viðbótarfé án vonar um arðsemi.“
Gjaldið hækkar úr 11% í 61%
DELOITTE METUR ÁHRIF GJALDANNA
Daði Már Kristófersson, dósent í
hagfræði við Háskóla Íslands, sagði
arðsemi í íslenskum sjávarútvegi
hafa aukist nánast samfellt síðan
um miðjan níunda áratuginn, árang-
ur sem væri að þakka markaðsstarfi
og kvótakerfinu. Með því hefði
áherslan færst frá magni yfir í
vöruþróun og aukna arðsemi.
Fjárfestingarþörfin vanmetin
Daði Már setti spurningarmerki
við aðferðafræðina sem er notuð til
að reikna út auðlindarentu.
„Þetta er skapað með fjárfest-
ingu. Þetta er ekki eitthvað sem
verður til eða rennur frá auðlind-
inni. Þetta er skapað með fjárfest-
ingu í kvóta. Þetta er skapað með
fjárfestingu í tækni, fjárfestingu í
markaðsstarfi, fjárfestingu í mann-
auði. Þetta eru fjárfestingar. Vanda-
málið er það að eins og umfram-
hagnaður er reiknaður í dag eru
engar af þessum fjárfestingum
teknar inn í fjármagnsþörf fyr-
irtækis. Þetta er mér að sönnu
áhyggjuefni. Ég tel að þetta sé að
stærstum hluta afrakstur fjárfest-
inga og ætti þess vegna að vera
hluti af fjármagnsþörf sjávar-
útvegsins,“ sagði Daði Már og vék
að fyrirhugaðri aukningu á þorsk-
kvóta úr Barentshafi úr 751.000
tonnum í 940.000 tonn, aukningu
sem skiptist milli Norðmanna og
Rússa.
Með því myndi samkeppnin við ís-
lenskan þorsk aukast verulega.
„Hverjum ætlum við að selja
þennan stóra fisk þegar Norðmenn
eru að fara að veiða 100.000 tonnum
meira sem þeir þurfa líka að selja
bara á næsta ári? ... Ætlum við í al-
vörunni að draga máttinn úr mark-
aðsstarfinu með því að viðurkenna
það ekki sem eðlilega fjárfestingar-
þörf?“ spurði Daði Már.
Morgunblaðið/Eggert
Meðal ræðumanna Daði Már Kristófersson, dósent í hagfræði við Háskóla Íslands, flytur erindi á fundi LÍÚ.
Veiðarnar munu
ekki lengur borga sig
 Áhrif veiðigjalda á útgerðina krufin á aðalfundi LÍÚ