Morgunblaðið - 03.11.2012, Blaðsíða 50

50 DÆGRADVÖL
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. NÓVEMBER 2012
Bæjarlind 16 I 201 Kópavogur I sími 553 7100 I linan.is
Supreme Deluxe svefnsófi
Opið mánudaga til föstudaga 12 - 18 I laugardaga 11 - 16
Extra þykk og
góð springdýna
Svefnbreidd
140x200
Rúmfatageymsla
í sökkli
kr. 169.800
Stjörnuspá
21. mars - 19. apríl 
Hrútur Þú ert tilbúinn til þess að styrkja
samband þitt við vini og kunningja. Yndisleg
manneskja gæti komið í heimsókn.
20. apríl - 20. maí 
Naut Nautið gerir sitt besta til þess að lóðsa
sig í gegnum ráðabrugg í vinnunni án þess að
flækjast í atburðarásina. Eitthvað á eftir að
koma þér ánægjulega á óvart.
21. maí - 20. júní 
Tvíburar Það er sem öll heimsins vandamál
hellist inn á þitt borð. Betra væri ef þú gætir
notið stundarinnar með góðum vini. Vertu
umfram allt þolinmóður.
21. júní - 22. júlí 
Krabbi Ef þú eyðir tímanum með einhverjum
sem þú vilt ekki vera með þá ertu í raun að
eyða allra tíma til einskis. Hróp og köll munu
ekki veita skoðunum þínum brautargengi.
23. júlí - 22. ágúst 
Ljón Allt sem tengist útgáfu, ferðalögum, út-
löndum, fjölmiðlum og menntun gengur eins
og best verður á kosið á næstunni. Ný tekju-
lind gerir vart við sig um leið og þú byrjar að
leita af alvöru.
23. ágúst - 22. sept. 
Meyja Skilaboð sem þér berast kunna að
reynast áhrifamikil ef þú ákveður að fara eftir
þeim. Stórhuga ráðagerðir krefjast allra
heilafrumna sem þú hefur yfir að ráða.
23. sept. - 22. okt. 
Vog Að vera við stjórnvölinn leiðir til streitu í
ákveðnum mæli. Notaðu tækifærið til að
koma ár þinni vel fyrir borð. Leyfðu fólki bók-
staflega að hella yfir þig hóli.
23. okt. - 21. nóv.
Sporðdreki Þú ert jákvæður og gam-
ansamur svo fólk sækir í nærveru þína. Sýnið
öðrum tillitssemi. Hringdu í vandamenn,
þetta er gráupplagður dagur til að rækta
tengsl við þá.
22. nóv. - 21. des.

Bogmaður Nú væri tilvalið að gera sér daga-
mun og líta á það sem afþreyingariðnaðurinn
hefur upp á að bjóða. Gefðu þér tíma til að
gaumgæfa málin.
22. des. - 19. janúar 
Steingeit Orð geta sært hjartasári en þau
geta líka grætt svöðusár. Notaðu þennan
hæfileika þinn til að draga lífsförunaut þinn
út á dansgólf lífsins.
20. jan. - 18. febr. 
Vatnsberi Láttu aðra um að gera of mikið úr
öllum hlutum. Gættu þess að gera alls ekkert
að óathuguðu máli á peningasviðinu.
19. feb. - 20. mars

Fiskar Hvort sem þú gerir þér grein fyrir því
eða ekki, þá ertu að markaðssetja hæfileika
þína. Reyndar þarftu ekki að leggja svona
mikið á þig til þess að falla í kramið.
Líklega kannast flestir Íslend-ingar við fyrsta vísuorðið í
þessari gömlu stöku:
Nordan hardan gerdi gard,
geysihardur vard’ann.
Borda jardar erdis ard
upp í skardid bard’ann.
Hér er vísan prentuð eins og Ey-
steinn G. Gíslason í Skáleyjum hef-
ur hana í grein í Ísfirðingi árið
1993. Vísan er með gamla vest-
firska framburðinum og tekur Ey-
steinn fram, að þriðja hendingin
sé ekki auðskilin og þess vegna
hafi hún heyrst í fleiri myndum.
Krakki hafi hann heyrt gamlan
fróðleiksmann skýra hana en þess
sé að geta, að hann talaði um jarð-
ar enni; jarðar enni er fjallið.
Borði fjallsins er skýið. Arður
skýsins er úrkoma og í þessu til-
felli snjórinn. Þá verður merking
vísunnar sú, að norðanrokið hafi
barið fönnina saman í skafla uppi í
skarði. Þá segir hann að senni-
legra sé, að talað sé um jarðar erði
en jarðar enni vegna orðaleiksins
sem vísan í heild snýst um. En
jarðar erði getur þýtt fjall ekkert
síður en jarðar enni vegna þess að
erði táknar m.a. eitthvað þungt og
umfangsmikið.
Það hafa löngum verið miklar
vangaveltur um þessa vísu, sem
ekki er rúm til að rekja hér nema
geta um tvo botna. Jökull Pét-
ursson segist í barnæsku hafa lært
botninn þannig vestur í Skut-
ulsfirði:
Breiðafjardar urdarard
upp í skardid bardi’ann.
Urðararður merkir vogrek. Og
svo þessi seinnipartur, sem Ragnar
Guðmundsson lærði strákur á
Bakka í Geiradal:
Allt mitt fé þá úti vard
uppi í skardi barda.
Við þetta er svo því að bæta, að
árið 1965 er skýrt frá því í Sunnu-
degi, fylgiriti Þjóðviljans, að Hálf-
dán Þorláksson segist ekki vita bet-
ur síðan hann man fyrst eftir sér en
að afi sinn, Hálfdán Kristjánsson,
sem var Skagfirðingur, hafi ort vís-
una og sé hún rétt þannig:
Norðan harðan gerði garð
geysiharður varð ’ann.
Skagafjarðar ennis arð
ofan í skarðið barð’ ann.
Þessi gamla staka kom upp í hug-
ann, þegar veðurhamurinn var
hvað mestur í morgun. Um þetta
mætti fleira segja en hér er rétt að
setja amen eftir efninu. Og að lok-
um þessi gamli húsgangur:
Veltast í honum veðrin stinn
veiga mælti skorðan
kominn er þefur í koppinn minn
kemur hann senn á norðan.
Halldór Blöndal
halldorblondal@simnet.is
Vísnahorn
Nordan hardan gerdi gard
eftir Jim Unger
„BORÐ FYRIR TVO, MAT FYRIR FIMM.“
HermannÍ klípu
„ÉG FÓR AÐ RÁÐUM ÞÍNUM OG GRÓF
NOKKRAR HOLUR. ÉG FANN EKKERT, EN
LÍÐUR MIKIÐ BETUR.“
eftir Mike Baldwin
Ferdinand
Hrólfur hræðilegi
Grettir
... Að fullvissa hana
um að það sé engin
appelsínuhúð.
LYKT ÚR
KATTARMUNNI ...
... Á MÓTI LYKT
ÚR HUNDSMUNNI.
ÞÚ VELUR SIGUR-
VEGARANN!
VIÐ VILJUM
ALLAR EIGUR
YKKAR!
NÚ? EN EF VIÐ
VILJUM EIGA
ÞÆR ÁFRAM?
VIÐ ÞURFUM
LÍKLEGA AÐ
BEITA VALDI.
Halla, ljóðabálkur Steins Steinarsmeð myndum Louisu Matthías-
dóttur, er einstök perla. Ljóðið er
ort um 1940. Verkið heillar enn þann
dag í dag, jafnt unga sem aldna. Það
kom Víkverja á óvart að horfa á
rúmlega tveggja ára kríli velja Höllu
á bókasafninu og krefjast þess að
hún yrði lesin aftur og aftur og aftur.
Þrátt fyrir tilburði Víkverja til bók-
menntalegs uppeldis, verður að við-
urkennast að hann hafði ekki reynt
að bera slíka hámenningu á borð fyr-
ir angann litla. Eftirleiðis mun hann
draga upp úr bókmenntakistunni
hvern gullmolann á fætur öðrum.
x x x
Sagan Halla er áhrifarík, bundnamálið ásamt stílhreinum mynd-
um Louisu skapar fallega heild.
Bundna málið býr yfir aðdráttarafli.
Kannski er það taktföst hrynjandin
og einfalt rímið sem heillar.
x x x
Ádeilan er sjaldnast langt undanhjá Steini, en birtist með hárfín-
um hætti. Afinn rær til fiskjar því
hann þarf að fóðra þurrabúðarfólkið.
x x x
Sagan í kringum söguna af Höllugefur henni goðsagnakenndan
blæ. Útgefandinn fullyrðir að „röð
atvika varð til þess að brotakenndar
fregnir af myndskreyttu ljóði og af-
drifum þess féllu saman í eina mynd.
Tvöfalt listaverk kom í leitirnar –
einstæður fundur þegar þessir tveir
snillingar þjóðarinnar eiga í hlut.“
Slíkt er ekki ofsögum sagt
x x x
Aðalpersónan, Halla, elst upp hjáafa sínum, sjómanninum, og
reynist Halla sjálf einnig mikil
aflakló. Sveitarómantíkin svífur yfir
vötnum því afinn tekur upp á því að
senda hana í sveit, því honum þykir
hún ekki nægilega feit. Fljótlega
verður heimþráin öllum kenndum
yfirsterkari.
Það sest að manni tregi
og sorg um hugann fer,
mann langar heim í þorpið,
þar sem afi manns er
Halla leggur því af stað í háska-
för …
víkverji@mbl.is
Víkverji
Náð Drottins er ekki þrotin, miskunn
hans ekki á enda. (Harmljóðin 3:22)