Morgunblaðið - 08.12.2012, Blaðsíða 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. DESEMBER 2012
Opið: Mán - Fim 11:00 - 18:00
Fös 10:00 - 18:30 & Lau 11:00 - 16:00
Hátíðarkörfur
Ostabúðarinnar
eftir þínu höfði
Við erum byrjuð að
taka á móti pöntunum
í síma 562 2772,
ostabudin@ostabudin.is
og á ostabudin.is
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Síðustu sex mánuðir hafa verið
þungir á mörkuðum. Menn reyna
að hafa eins litlar birgðir og þeir
geta. Það er samdráttur í frosnum
þorski og ýsu í smásöluverslun. Það
hefur kannski ekki bein áhrif á Ís-
land, enda oft á tíðum tvífryst
Kínavinnsla þar á ferð. Þetta er
engu að síður áhyggjuefni. Ódýrar
tegundir, eins og alaskaufsi, eru á
uppleið. Hann selst frosinn í smá-
söluverslun,“ segir Magni Þór
Geirsson, framkvæmdastjóri Ice-
landic UK, um stöðuna á fiskmörk-
uðum ytra.
Kreppan er farin að bíta
„Það er heldur ekki mikið að ger-
ast í sölu til veitingahúsa, t.d.
pöbba, þar sem fiskur er borðaður
á Englandi. Fiskur er dýrt prótín.
Það er náttúrlega kreppa. Almenn-
ingur er með minna milli handanna.
Það fer meira í orkureikninga,
bensín og þess háttar. Það er rólegt
yfir markaðnum. Svo er framboðið
að aukast í helstu tegundum okkar,
þorski og ýsu, sem Íslendingar eru
mest með.
Verðið hefur almennt fallið. Sjó-
frystur þorskur hefur til dæmis
lækkað um 15-20% og samt er eng-
in hreyfing á markaðnum þrátt fyr-
ir verðlækkanir. Svo eru Rússar að
koma inn á markaðinn af fullum
þunga með aukinn þorskkvóta og
aukna veiði samfara lélegum mark-
aði. Það er því ekkert annað í kort-
unum en að það verði áfram þrýst-
ingur á verðlækkanir. Rússar byrja
á stórauknum þorskkvóta strax í
janúar og fara jafnvel út á miðin
milli jóla og nýárs til að geta byrjað
strax.
Sá afli kemur í land í janúar en
janúar og febrúar eru almennt ró-
legir á markaðnum. Verðlækkunin
kemur því á versta tíma.“
Háir ekki HB Granda
Vilhjálmur Vilhjálmsson, forstjóri
HB Granda, segir fyrirtækið hafa
komist hjá birgðasöfnun, þrátt fyrir
verðlækkanir og erfitt árferði á
mörkuðum. „Þetta háir okkur ekki.
Við höfum náð að haga vinnslunni
þannig að flæðið hefur ekki breyst
mikið. Við höfum náð að stýra
vinnslunni í þær afurðir sem helst
er hægt að selja. Við getum því
ekki talað um mikla birgðasöfnun,“
segir Vilhjálmur sem bindur vonir
við að verðið lækki ekki frekar.
„Ég er í sjálfu sér bjartsýnn á að
við munum áfram geta selt okkar
fiskafurðir. Það er spurning um
verðið og
hvort það
á eftir að
lækka enn
meir. Það á
eftir að koma í
ljós,“ segir Vilhjálmur.
Daprar horfur um
þróun fiskverðs
Samdráttur í frosnum þorski og ýsu í smásöluverslun ytra
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Eins og fram hefur komið áður var
eingöngu rætt um ljóðlist, íslenska
menningu og endurreisn íslenskrar
tungu í Bessastaðaskóla á fundi for-
seta með Huang Nubo og íslenskum
samstarfsmönnum hans um ljóða-
hátíðir í Kína og á Íslandi,“ segir Örn-
ólfur Thorsson forsetaritari um fund
forsetans með auðjöfrinum.
Tilefnið eru þau ummæli Halldórs
Jóhannssonar, talsmanns Huangs, í
Morgunblaðinu að forsetinn hafi verið
einn fjögurra áhrifamanna sem sáu
enga meinbugi á fjárfestingum
Huangs á Íslandi og hafi jafnframt
tekið jákvætt í hugmyndir þar um.
Halldór nefndi einnig Árna Pál
Árnason, þingmann Samfylkingar, en
sá síðarnefndi var efnahags- og við-
skiptaráðherra þegar Huang Nubo
kom að máli við hann.
Tækifæri í óspilltu víðerni
„Ég hitti hann einu sinni, þá að
hans ósk. Við það tilefni tilkynnti
hann mér að hann væri búinn að gera
kauptilboð í Grímsstaði. Ef ég man
rétt var hann búinn að ganga frá
kaupsamningi. Hann gerði mér grein
fyrir þeim áætlunum sem hann hefði
um uppbyggingu ferðaþjónustu á
Grímsstöðum og þeim tækifærum
sem hann sæi í íslenskri ferðaþjón-
ustu með áherslu á auðn, kulda og
óspillt víðerni,“ segir Árni Páll.
„Ég var sem efnahags- og við-
skiptaráðherra ráðherra erlendrar
fjárfestingar, en hafði ekki með hönd-
um neinar leyfisveitingar sem lutu að
þessari hugmynd. Ég lýsti að sjálf-
sögðu almennt yfir ánægju með að
menn kæmu með erlenda fjárfestingu
í íslenska ferðaþjónustu, enda er í
stjórnarsáttmála ríkisstjórnar Sam-
fylkingar og Vinstri-grænna lögð
áhersla á erlenda fjárfestingu, sem og
í síðari stefnuyfirlýsingum á vegum
ríkisstjórnarinnar, eins og 20/20-
áætluninni og yfirlýsingu formanna
stjórnarflokkanna vegna kjarasamn-
inga í maí 2011.
Það var líka búið að samþykkja
stefnumörkun þar um og lög um íviln-
un til fjárfestinga og svo framvegis.
Þannig að ég fagnaði því að ákvörðun
hefði verið tekin um fjárfestingu og
vitnaði í þessa stefnumörkun.“
Kristín Árnadóttir, sendiherra Ís-
lands í Peking, hefur oft hitt Huang.
„Ég hef ekki hitt Huang Nubo með
þessum aðilum en auðvitað hef ég
margoft hitt hann. Ég dreg ekki dul á
það, enda ekki ástæða til.“
– Er rétt að þú hafir tekið jákvætt í
fjárfestingaráform hans á Íslandi?
Í takt við hlutverk sendiráða
„Um það vil ég segja að það er hlut-
verk sendiráða að vinna að hags-
munamálum Íslands á grundvelli
stefnu ríkisstjórnarinnar. Það er
meðal annars stefna íslenskra stjórn-
valda að efla og hvetja til erlendrar
fjárfestingar á Íslandi og efla ferða-
mennsku á Íslandi. Þetta hlutverk
rækjum við ríkulega með því að
kynna Ísland og vekja áhuga manna.
Málið fer svo auðvitað í farveg hjá
þar til bærum aðilum heima á Íslandi.
Við sem sendiráð og ég sem sendi-
herra tek ekki efnislega afstöðu til
hugmynda sem slíkra. Þannig að hlut-
verk sendiráða er að vera þessi brú og
koma málum í farveg á grundvelli
stefnu stjórnvalda og hún er skýr
hvað þetta varðar. Málið er hins veg-
ar löngu úr höndum sendiráðsins og
hefur verið í vinnslu á Íslandi hjá fjár-
festingastofu og þeim ráðuneytum
sem þurfa að skoða mál í kjölinn og
meta á hverju þau byggjast og taka
þá mið af þeim lögum og reglum og
umhverfi sem við á hverju sinni. Það
er engin launung á því að þetta hlut-
verk höfum við rækt án þess að gera
mannamun.“
Rætt um ljóð
og víðernin
Áhrifamenn lýsa fundum með Huang
Morgunblaðið/Ernir
Á Íslandi Huang í Hörpu.
Tjáir sig ekki
» Össur Skarphéðinsson utan-
ríkisráðherra svaraði ekki
skilaboðum um ósk um viðtal
en hann er einn fjórmenning-
anna sem Halldór nefndi.
» Né heldur svaraði Kristján
Guy Burgess, aðstoðarmaður
ráðherrans, tölvupósti.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Aukinnar eftirspurnar eftir nef-
tóbaki verður nú vart hjá ÁTVR.
Fyrirtækið hefur tilkynnt viðskipta-
vinum að þeir muni fá afgreitt svipað
magn af neftóbaki og sölusaga
þeirra segir til um, að sögn Sigrúnar
Óskar Sigurðardóttur aðstoðarfor-
stjóra.
Vænta má um 63% hækkunar á
heildsöluverði neftóbaks ef þær
auknu álögur sem boðaðar eru í
bandorminum, frumvarpi um ráð-
stafanir í ríkisfjármálum, verða sam-
þykktar. Þar er lagt til að tóbaks-
gjald af neftóbaki verði tvöfaldað en
það þykir óeðlilega lágt miðað við
gjald af öðru tóbaki.
Sigrún sagði að nú kosti 50
gramma neftóbaksdós 834 krónur í
heildsölu. Verði af boðaðri hækkun
mun heildsöluverðið hækka í 1.357
krónur, eða um 63%.
Sigrún sagði að ÁTVR hefði
ekki framleiðslugetu til að bregðast
sérstaklega við snögglega aukinni
eftirspurn eftir neftóbaki. Fram-
leiðsluferlið taki um átta mánuði auk
þess sem framleiðslugeta sé fullnýtt.
„Við höfum gefið það út að það verði
hægt að afgreiða til birgja sambæri-
legt magn og þeir hafa verið að
kaupa. Það er ekkert pláss fyrir
hömstrun,“ sagði Sigrún.
Nú kostar 50 g neftóbaksdós
1.150 kr. í Tóbaksversluninni Björk.
Arnþór Indriðason afgreiðslumaður
segir að mjög lítil álagning sé á tób-
aki og taldi hann að hækkun á heild-
söluverði muni skila sér öll út í verð-
lagið. Því má ætla 63% hækkun á
heildsöluverði þýði að tóbaksdósin
fari í um 1.875 krónur í smásölu.
Neftóbaksdósin gæti
hækkað í 1.875 krónur
Morgunblaðið/RAX
Neftóbak Verð hækkaði í árs-
byrjun og enn stefnir í hækkun.
„Maður heyrir að það séu að
safnast upp birgðir frá frysti-
togurum og í frystihúsunum
enda gangi erfiðlega að selja.
Fara þarf átta til níu ár aftur til
að finna sambærilega stöðu. Þá
var veruleg birgðasöfnun og all-
ir klefar fylltust af ýsu og
þorski. Það var mjög erfitt að
selja frysta ýsu,“ segir Adolf
Guðmundsson, formaður LÍÚ,
um stöðuna hjá útgerðinni.
Rætt hefur verið um að fella
þurfi gengið til að ganga á
birgðirnar.
Adolf kveðst aðspurður vera
andvígur þeirri leið.
„Við förum ekki fram á
gengisfellingu núna. Þótt við
fengjum einhverjar fleiri krónur
í afurðaverði með gengis-
fellingu myndi það þyngja út-
gjöldin og erlendu lánin. Það
myndi því ekki laga neitt hjá
okkur,“ segir Adolf.
Birgðir að
safnast upp
STAÐAN HJÁ ÚTGERÐINNI
Morgunblaðið/Ernir
Auðlind unnin Sumarstarfsmenn að störfum í fiskvinnslu HB Granda. Spáð er erfiðu ári í vinnslunni 2013.