Morgunblaðið - 15.12.2012, Blaðsíða 16

16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. DESEMBER 2012
VIÐTAL
Guðrún Sóley Gestsdóttir
gudrunsoley@mbl.is
„Þetta er ótrúlega gaman og mikill
heiður,“ segir Helga Arnalds, brúðu-
leikari og myndlistarkona, sem hlaut
Íslensku bjartsýnisverðlaunin í ár.
Verðlaunin voru afhent í 32. sinn í
gær, áletraður gripur úr áli og verð-
launafé að upphæð 1 milljón króna.
„Mér finnst dómnefndin sýna ákveð-
ið hugrekki að velja manneskju sem
starfar fyrir börn. Oft njóta börn
ekki nægilega mikillar virðingar og
þess vegna skipta viðurkenningar
fyrir starf af þessu tagi miklu máli
fyrir alla þá sem starfa fyrir börn og
auðvitað börnin sjálf,“ segir Helga.
Hún starfar sem fyrr segir sem
brúðuleikari og stofnaði leikhúsið 10
fingur árið 1993 sem starfar enn í
dag. „Brúðuleikur er mikil jaðarlist-
grein og oft ekki tekin með þegar
rætt er um listir. Viðurkenningin er
því líka mjög jákvæð fyrir brúðuleik
sem listgrein, og allt er þetta í takt
við formerki Brøstes, hvatningu og
bjartsýni,“ segir Helga.
Viðurkenning og hvatning
Bjartsýnisverðlaunin voru fyrst
afhent árið 1981 og þá kennd við
upphafsmann sinn, danska athafna-
manninn Peter Brøste. Verðlaunin,
sem veitt eru listamönnum ár hvert,
höfðu það að leiðarljósi að vera verð-
launahöfunum í senn viðurkenning
og hvatning. Þegar Brøste dró sig í
hlé árið 1999 skoraði hann á íslensk
fyrirtæki að halda verðlaununum við
og hefur Alcan á Íslandi hf. verið
bakhjarl þeirra frá árinu 2000. For-
seti Íslands hefur frá upphafi verið
verndari þeirra.
Leikhús Helgu hefur í gegnum tíð-
ina starfað með fjölda listamanna. „Í
grunninn eru 10 fingur eins manns
leikhús, en fyrir hvert verk ræð ég
mér leikstjóra, tónlistarfólk og aðra
listamenn. Samtals höfum við sett
upp 14 sýningar, einkasýningar og
samstarfsverkefni með öðrum leik-
húsum. Ég hef svo ferðast víða utan
landsteinanna með sýningarnar,“
segir Helga. Hér á landi starfar
Helga í mest í skólum og leikskólum.
Helga er menntuð í brúðuleik frá
leikhúsháskólanum Instituto del
Teatro í Barcelona og í leikhúshá-
skólanum DAMU í Prag. Fyrir
nokkrum árum ákvað hún að skipta
um vettvang og bregða sér í enn
frekara nám. „Ég tók mér hlé frá
brúðuleikhúsinu fyrir um það bil 8
árum til að læra myndlist, fyrst í
Myndlistaskóla Reykjavíkur og svo í
Listaháskólanum. Eftir að ég út-
skrifaðist úr myndlist fór ég að nálg-
ast brúðuleikhúsið á annan hátt. Ég
fór að vinna meira með efni og minna
með brúður, þó að þær séu enn til
staðar,“ segir Helga. „Ég fór um
svipað leyti á námskeið í Finnlandi
hjá mikilli listakonu sem heitir Rene
Baker. Þar kynntist ég aðferð sem
hún hefur þróað og kallar að hlusta á
efnið. Þar fann ég góða leið til að
halda áfram í brúðuleikhúsinu eftir
myndlistarnámið. Upp úr því spratt
svo nýjasta sýning 10 fingra, sem ber
nafnið Skrímslið litla systir mín,“
segir Helga. Sú sýning hlaut Grím-
una sem besta barnasýning ársins
2012 og því ljóst að árið hefur verið
Helgu gjöfult. „Að þeirri sýningu
komu frábærir listamenn en Char-
lotte Bøving leikstýrði og Eivør
Pálsdóttir gerði tónlistina, svo ég
hafði toppfólk með mér í því verk-
efni,“ segir Helga.
Líka fyrir fullorðna
Helga segist tvinna listformin
saman og að það hafi mikla kosti í för
með sér. „Myndlistin er einstaklings-
vinna á meðan félagslegi þátturinn í
leikhúsinu er mjög ríkur, enda á sér
þar stað samvinna ólíkra listamanna
sem koma saman að hverri sýningu,“
segir hún.
Leikrit 10 fingra eru byggð upp
með brúðum, grímum og skuggaleik-
húsi. Þau eru gjarnan mjög sjónræn
og bera sterk einkenni myndlistar og
segir Helga að sýningarnar nái
þannig til breiðari hóps. „Skrímslið
litla systir mín höfðar til að mynda
alveg jafn mikið til fullorðinna og
barna. Fullorðið fólk er í auknum
mæli að opna augun fyrir brúðuleik-
húsi sem listgrein fyrir allan aldur,
ekki bara þá yngstu,“ segir Helga og
bætir við að ör þróun og gróska sé í
greininni um þessar mundir.
Sviðslistamessa í Kanada
Aðspurð hvaða verkefni bíði henn-
ar á nýju ári segir hún þau af ýmsum
toga. „Við höldum áfram að fylgja
Litla skrímslinu eftir, en fullt var á
hverja sýningu og aðsókn framar
væntingum. Verkið verður sett upp
aftur næsta haust í öðru og stærra
húsnæði. Síðan erum við að skoða út-
gáfu á sögunni og tónlistinni úr sýn-
ingunni. Ég er þar að auki nýkomin
frá sviðslistamessu í Kanada en þar
sýndu margir verkinu áhuga. Svo
verðum við með í 40 ára afmæli
Norðurlandahússins í Færeyjum í
maí. Síðan eru aðrar sýningar að
gerjast hjá okkur svo það er nóg á
döfinni,“ segir Helga.
Myndir og brúður í bland
 Helga Arnalds, brúðuleikari og myndlistarkona, hlýtur Íslensku bjartsýnisverðlaunin 2012
 „Brúðuleikur er mikil jaðarlistgrein og oft ekki tekin með þegar rætt er um listir“
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Afhending „Brúðuleikur er mikil jaðarlistgrein og oft ekki tekin með þegar rætt er um listir. Viðurkenningin er því líka mjög jákvæð fyrir greinina sem
slíka, segir Helga Arnalds, myndlistarkona og brúðuleikari, sem tók við Íslensku bjartsýnisverðlaununum í gær.
Fjölbreytt „Fullorðið fólk er í auknum mæli að opna augun fyrir brúðuleik-
húsi sem listgrein fyrir allan aldur, ekki bara þá yngstu,“ segir Helga.
GLÆSILEG GJÖF FYLGIR
FRAMTÍÐARREIKNINGI
Við stofnun eða innlögn á Framtíðarreikning
barns að upphæð 5.000 kr. eða meira fylgir
Stóra Disney heimilisréttabókin með*.
Tilvalin jólagjöf sem vex með barninu.
Komdu við í næsta útibúi Arion banka.
Framtíðarreikningur — gjöf til framtíðar