Morgunblaðið - 15.12.2012, Blaðsíða 64

64 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. DESEMBER 2012
Allar þjóðir eiga listamenn sem spila
meðvitað jafnt sem ómeðvitað á
þjóðarsálina og -vitundina. Þeir eru
misgreinilega slíkir, sumir gera út á
þau mið óafvitandi virðist vera, en
aðrir gangast upp í þessu og ýta vit-
andi vits á alla réttu takkana. The
Dubliners eru t.d. írskari en allt írskt
án þess að þeir hafi nokkru sinni ver-
ið að reyna það, en túrhesta-
fyrirbæri eins og The Red Hot Chili
Pipers leikur sér gagngert með hug-
myndir fólks um Skotland (um er að
ræða sekkjapípustuðband sem nýtir
sér markvisst alhæfingarhugmyndir
fólks um skoska menningu).
Ef við færum okkur inn á „eðli-
legra“ svið en það sem nefnt sekkja-
pípuband starfar á, gætum við til-
tekið Bubba fyrir Ísland?
Springsteen hvað Kanann varðar?
Kim Larsen sér um Danina? Hér í
Skotlandi væri það þá hiklaust Run-
rig, sem hóf störf fyrir 39 árum og
mun fagna fertugsafmæli með pompi
og prakt við Edinborgarkastala á
næsta ári. Greinarhöfundur fór á
tónleika með sveitinni um síðustu
helgi en um var að ræða lokatónleika
í svokölluðu „Rewired“-tónleika-
ferðalagi og fóru þeir fram í tónleika-
höllinni Usher Hall hér í Edinborg.
Heiðarlegt
Meðlimir Runrig koma frá Há-
löndunum í Vestur-Skotlandi, frá
eyjum eins og Hebridesareyjum og
Skye. Bræðurnir Rory Macdonald
og Calum Macdonald voru á meðal
stofnmeðlima og eru einu upp-
runalegu meðlimirnir í dag. Fyrstu
plöturnar einkenndust af þjóðlaga-
skotnu popprokki og sungið var á
gelísku. Þegar komið var fram á ní-
unda áratuginn var tónlistin orðin
rokkaðri, sór sig í ætt við dramatískt
rokk það sem U2 og Big Country
spiluðu og frá og með plötunni The
Cutter & The Clan (1987) var hún
farin að deila sviði með þessum ris-
um.
Uppruni sveitarinnar í nefndum
keltneskum málsvæðum liggur sem
rauður þráður í gegnum feril Runrig
og henni er hampað sem hinni algeru
skosku sveit, þó að hún hafi þannig
séð ekki lagt sig eftir því. Þegar rýnt
er í texta og ímyndarvinnu Runrig
virðist uppsprettan nefnilega vera
mjög heiðarleg, beintengingin við
landið og þjóðina tilkomin af hreinni
ættjarðarást fremur en að það sé
verið að spila með þetta á röngum
forsendum (sjá fyrr í grein).
Engir stælar
Á tónleikunum voru því ekki hvít-
og blámálaðir síðhærðir menn í
skotapilsum upp um alla veggi,
öskrandi „Alba“, veifandi fánum og
trommum. En þrátt fyrir þá „vönt-
un“ fann maður sterkt fyrir því að
maður væri í Skotlandi. Áhorfendur
nær eingöngu héðan, úr millistétt/
lægri millistétt, „salt jarðar“ í allri
sinni dýrð. Mikið um pör á ca. sex-
tugsaldri. Engir stælar, engir hipp-
sterar, bara fólk komið til að hlýða á
hljómsveitina „sína“.
Runrig stóð svo sína plikt með
sóma og sann. Þegar hljómsveitir
eru komnar á þennan stað og á þenn-
an aldur er freistandi að fara auð-
veldustu leiðirnar, henda í slagarana
og hirða peningana. Því var ekki fyr-
ir að fara þarna. Þetta var flott, gekk
upp og maður fékk aldrei þessa
„hallærisheita“-tilfinningu. Maður
fann þvert á móti fyrir einlægum
vinskap þegar maður sá meðlimi á
sviðinu, sá að einlæg ástríða fyrir
tónlistinni réð för og þegar á leið
upplifði maður einstök tengsl sveitar
og áhorfenda, líkt og um ættarmót
væri að ræða. Og þegar lög eins og
„Loch Lomond“ og „Hearts of Olden
Glory“ fengu að hljóma tók gervallur
salurinn undir sem einn maður væri.
Ég hef fylgst með þessari sveit,
lesið um og hlustað á hana í áratugi
en þetta var í fyrsta skipti sem ég hef
barið hana augum. Aðdáun mín á
henni hefur nú aukist ef eitthvað er
og ég skil núna betur af hverju hún á
svona stóran stað í hjörtum svo
margra hér.
Hálöndin kalla
» Á tónleikunum voruþví ekki hvít- og blá-
málaðir síðhærðir menn
í skotapilsum upp um
alla veggi, öskrandi
„Alba“, veifandi fánum
og trommum.
Skoskir Meðlimir Runrig koma frá Hálöndunum í Vestur-Skotlandi, frá eyjum eins og Hebridesareyjum og Skye.
 Runrig er „skoskasta“ hljómsveitin
í öllu Skotlandi  Fagnar fjörutíu ára
afmæli á næsta ári  Greinarhöfundur
sótti tónleika með henni um síðustu
helgi
TÓNLIST
Arnar Eggert Thoroddsen arnareggert@arnareggert.is
Hljómsveitin Retro Stefson heldur
tónleika kl. 15 í dag á Hlemmi og
eru þeir liður í tónleikaröðinni
„Hangið á Hlemmi“. Reykjavík-
urborg býður til tónleika-
raðarinnar og hefur Hlemmur ver-
ið skreyttur jólalega og í anda
kvikmyndarinnar Christmas
Vacation. Aðgangur að tónleik-
unum er ókeypis.
Vinsæl Hljómsveitin Retro Stefson nýtur mikilla vinsælda á Íslandi.
Retro Stefson hangir á Hlemmi
Laugard. Sunnud.
SO UNDERCOVER Sýndkl.4-6-8 Sýndkl.4-6-8
GOÐSAGNIRNAR FIMM 3D Sýndkl.2- 4 Sýndkl.2- 4
GOÐSAGNIRNAR FIMM 2D Sýndkl.2 Sýndkl.2
LIFE OF PI 3D Forsýning Sýndkl.4
KILLING THEM SOFTLY Sýndkl.8-10 Sýndkl.10:15
SKYFALL Sýndkl.6- 9 Sýndkl.6-9-10
NIKO 2 : BRÆÐURNIR FLJÚGANDI Sýndkl.2 Sýndkl.2
LAUGARÁSBÍÓ Sýningartímar
Bráðskemmtileg
gamanmynd
í anda
MISS CONGENIALITY
-bara lúxus sími 553 2075Miðasala og nánari upplýsingar
www.laugarasbio.is
Tilboð í bíó GILDIR Á ALLAR SÝNINGARMERKTAR MEÐ RAUÐU
FORSÝNIN
G
SUNNUDAG
12
12
7
16
L
L
L
,,Sú besta í allri seríunni”
T.V - Kvikmyndir.is
,,Fyrsta flokks 007”
J.A.Ó - MBL
FORSÝND UM HELGINA FORSÝND UM HELGINA
SMÁRABÍÓ HÁSKÓLABÍÓ 5%GLERAUGU SELD SÉR 5%
BORGARBÍÓ NÁNAR Á MIÐI.IS
ÍSLENSKT TAL
NÁNAR Á MIÐI.IS
-S.G.S., MBL
-H.V.A., FBL
GOLDEN GLOBE TILNEFNINGAR m.a.
BESTA MYND
BESTI LEIKSTJÓRI
THE HOBBIT FORSÝNING KL. 4** - 8* 12
THE HOBBIT LÚXUS FORSÝNING KL. 4** - 8* 12
LIFE OF PI FORSÝNING KL. 8 10
SO UNDERCOVER KL. 1 (TILBOÐ) - 3.10 - 5.50* 7
GOÐSAGNIRNAR FIMM 3D KL. 1 (TILBOÐ) - 3.10 7
GOÐSAGNIRNAR FIMM 2D KL. 1 (TILB.) - 3.10* - 5.50 7
KILLING THEM SOFTLY KL. 10.40 16
SILVER LININGS PLAYBOOK KL. 10.20 16
HERE COMES THE BOOM KL. 5.40 - 8 7
NIKO 2 KL. 1 (TILBOÐ) - 3 L / SKYFALL KL. 6 - 9 12
SKYFALL LÚXUS KL. 2* - 5* - 9** 12
*LAUGARDAG **SUNNUDAG
THE HOBBIT FORSÝNING KL. 4 (LAU) KL. 8 (SUN) 12
LIFE OF PI FORSÝNING KL. 9* AÐEINS LAU. 10
JACKPOT KL. 4 (SUN) - 6 (SUN) - 8 - 10 16
SILVER LININGS PLAYBOOK KL. 5.20 - 9
CLOUD ATLAS KL. 5.30 - 8 16
DJÚPIÐ KL. 3.40 - 5.50 10
NIKÓ 2 KL. 3.20 (TILBOÐ)/ HÓTEL TRANS.. KL. 3.20 (TILBOÐ)
THE HOBBIT FORSÝNING KL. 10 AÐEINS LAUGARDAG 12
SO UNDERCOVER KL. 8 - 10(SUN) L
KILLING THEM SOFTLY KL. 8 - 10 16
HERE COMES THE BOOM KL. 5.50 / SKYFALL KL. 5.20
NIKO 2 KL. 3.50 (TILB.) / HÓTEL TRANS... 3.50 (TILB.) L