Morgunblaðið - 02.02.2013, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. FEBRÚAR 2013
BAKSVIÐ
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
„Icelandic-vörumerkið í Bandaríkj-
unum er sennilega verðmætasta
vörumerkið sem íslenskir sjávar-
útvegur hefur tekið þátt í að byggja
upp,“ sagði Magnús Gústasson, for-
stjóri Atlantika Inc. og fyrrverandi
forstjóri Coldwater Seafood í Banda-
ríkjunum meðal annars í erindi á
Sjávarút-
vegsráðstefnunni
í október 2011.
Afnotarétt af
vörumerkinu hef-
ur kanadíska
fyrirtækið High
Liner fram til
haustsins 2018.
Vörumerkið
Icelandic var í
fréttum í vikunni
þegar greint var
frá fiski sem viðskiptavinur keypti á
veitingahúsi í Bandaríkjunum. Fisk-
urinn var merktur Icelandic, en á
umbúðunum kom fram að varan
væri framleidd í Kína. Fleiri dæmi
munu vera um að íslensk vörumerki
hafi verið notuð við sölu á fiski sem
hefur verið unnin í Kína síðasta ára-
tuginn.
Besta varan í sínum flokki
Benedikt Sveinsson, stjórnarfor-
maður Iceland Seafood Inter-
national, sagði í samtali við Morg-
unblaðið í vikunni að persónulega
teldi hann það hálfgert hneyksli „að
við skulum ekki lengur eiga alvöru
vörumerki til þess að selja íslenskar
afurðir úti í Ameríku og þess vegna
víðar“.
Í fyrrnefndu erindi rakti Magnús
upphaf starfsemi Sölumiðstöðvar
hraðfrystihúsanna í Bandaríkjunum
árið 1945. Sérstaða fisksins frá Ís-
landi var ferskleiki, gæði og góð
þjónusta. Síðan sagði Magnús:
„Hugsjónin var það sterk að þegar
brautryðjendurnir voru spurðir um
kvartanir vegna gæða mundu þeir
varla eftir neinum. Icelandic-
vörumerkið var orðið til sem besta
varan í sínum flokki.“
Skráningin tapar gildi sínu
„Vörumerkið Icelandic var skráð/
lögverndað 1973. Margir hafa undr-
ast af hverju við fengum skráningu á
lýsingarorðinu Icelandic. Skýring-
una höldum við vera þá, að fiskur frá
Sölumiðstöðinni var nánast eina var-
an sem kom frá Íslandi til Bandaríkj-
anna á þessum árum. Það var frá-
bært að fá Icelandic skrásett, en það
hefur ekki verið auðvelt að verja það.
Ef aðrir fá frið til að nota Icelandic
átölulaust fyrir hliðstæðar vörur tap-
ar skráningin gildi sínu.“
Annars staðar í erindi sínu sagði
Magnús: „Til marks til um hvað Ice-
landic er sterkt var að þegar sölu-
menn kynntu sig fyrir viðskiptavin-
inum og sögðust vera frá Cold-
water … Coldwater hvað? spurði
viðskiptavinurinn. Icelandic … Jaá.
Þá lá ljóst fyrir hver sölumaðurinn
var. Eftir miklar vangaveltur og af
mikilli yfirvegun, breyttum við nafni
fyrirtækisins úr Coldwater, í Ice-
landic USA, sem allir þekktu að góðu
einu.“
Afnotaréttur í sjö ár
Icelandic Group seldi starfsemi
fyrirtækisins í Bandaríkjunum í nóv-
ember 2011 og tengda innkaupa- og
framleiðslustarfsemi í Asíu. Kaup-
andi var kanadíska sjávarútvegsfyr-
irtækið High Liner. Heildarsöluverð
nam um 230 milljónum bandaríkja-
dollara sem jafngildir hátt í 30 millj-
örðum króna að núvirði.
Fram kom í frétt fyrirtækisins að
Icelandic Group muni áfram eiga
vörumerkið Icelandic Seafood en
kaupandi hafi rétt til notkunar á því í
Bandaríkjunum, Kanada og Mexíkó í
sjö ár. Þá gerði High Liner lang-
tímadreifingarsamning við Icelandic
Group um kaup og dreifingu á ís-
lenskum sjávarafurðum á þessum
mörkuðum til þess að tryggja að
markaðsaðgangur íslenskra fram-
leiðenda verði sá sami og verið hefur.
Framtakssjóður Íslands eignaðist
Icelandic Group þegar hann keypti
Vestia, eignarhaldsfélag Landsbank-
ans, árið 2010. Sjóðurinn greiddi 19,5
milljarða fyrir Vestia en Landsbank-
inn eignaðist jafnframt 30% hlut í
sjóðnum.
Gildi og verðmæti héldust
Ekki fengust upplýsingar hjá
Framtakssjóðnum um það hvort af-
not af vörumerkinu hefðu verið verð-
lögð sérstaklega í samningnum við
High Liner og hver sú upphæð hefði
þá verið. „Gagnvart söluaðila skipti
heildarverðið máli og að tryggt væri
að gildi og verðmæti vörumerkisins
héldist. Það var tryggt í samning-
unum,“ segir í svari sjóðsins.
Þar segir ennfremur í framhaldi af
frétt blaðsins á miðvikudag og orð-
um Benedikts: „Við sölu á starfsemi
Icelandic Group í USA var í hvívetna
gætt hagsmuna íslenskra framleið-
anda. Vörumerkið Iceland Seafood
var ekki selt með í viðskiptunum.
Gerður var leigusamningur um að-
gang High Liner Foods að vöru-
merkinu til sjö ára.
Samningurinn var bundinn
ströngum skilyrðum um gæði og
uppruna vöru sem seld er undir
merkjum Icelandic Seafood. Gerð er
krafa um að allar vörur sem seldar
eru undir vörumerkinu uppfylli kröf-
ur gæðahandbókar Icelandic. Skýrt
er tekið fram í samningnum hvaða
íslenskir framleiðendur mega selja
undir vörumerkinu.
Samhliða leigusamningnum var
undirritaður þjónustusamningur
milli High Liner Foods og Icelandic
Group sem býr þannig um hnútana
að Icelandic Group sér um þjónustu
við vörumerkið Icelandic Seafood.
Sá samningur tryggir að vel er fylgst
með því að vörumerkið standi hér
eftir sem hingað til undir gæðum og
orðspori.“
Verðmætasta vörumerkið
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
Sölumiðstöð Hraðfrystihúsanna Frá aukafundi SH í janúar 1972, en erfið-
leikar voru þá í frystiiðnaði hérlendis. Eyjólfur Ísfeld Eyjólfsson í ræðustól.
 Icelandic skráð vörumerki í Bandaríkjunum 1973  „Í hvívetna gætt hagsmuna íslenskra framleiðanda“
Magnús
Gústafsson
Breytingar Vörumerkið Icelandic
og merking á kínverskum fiski
Síðustu tvo áratugi hefur
sala íslenskra sjávarafurða
til Norður-Ameríku farið
minnkandi. Frá sölu Ice-
landic Group á starfseminni
í Norður-Ameríku til Highli-
ner hefur hún hins vegar
aukist á ný. Fyrirtækið er
sterkt á markaði í Banda-
ríkjunum og víðar í Ameríku
í sölu á frosnu sjávarfangi,
m.a. undir vörumerkjunum
High Liner, Fisher Boy, Mira-
bel, Sea Cuisine og Royal
Sea.
Aukin við-
skipti á ný
MÖRG VÖRUMERKI
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Borun vinnsluholu eftir heitu vatni
fyrir hitaveitu fyrir Höfn hefur tekið
lengri tíma og verið erfiðari en reikn-
að var með. Borinn braut fimm eða
sex borkrónur úr karbít þegar borað
var í hörðum berggangi á rúmlega
1.000 metra dýpi.
RARIK og sveitarfélagið Horna-
fjörður hafa á undanförnum árum
leitað eftir heitu vatni í landi Miðfells
og Hoffells. Tilgangurinn er að afla
vatns fyrir hitaveitu fyrir Höfn og
býlin við væntanlega aðveituæð. RA-
RIK ákvað í vetur að láta bora
vinnsluholu í landi Hoffells. Í upphafi
var ætlunin að bora 1.200 metra djúpa
holu en þar sem árangur var ekki full-
nægjandi var 200 metrum bætt við.
Holan er nú 1.400 metra djúp og sér-
fræðingar eru að meta hvað hún gef-
ur. Tryggvi Þór Haraldsson, forstjóri
RARIK, segir að samkvæmt grófri
áætlun megi búast við að holan gefi
nú yfir 20 sekúndulítra af um 75 stiga
heitu vatni. Það er minni orka en von-
ast var til í upphafi. Tryggvi segir
væntingar um að borinn sé nú kominn
ofan í heitt svæði og með því að bora
200 metra til viðbótar, niður á rúm-
lega 1.600 metra dýpi, fáist meira
vatn.
Reiknað hefur verið með að bora
þurfi fleiri holur til að afla nægjan-
legrar orku fyrir hitaveituna en
Tryggvi segir að engar ákvarðanir
hafi verið teknar um framhaldið.
4.000 metrar í raun
Borunin gekk vel í upphafi en erf-
iðleikarnir byrjuðu þegar borinn lenti
á hörðu jarðlagi á 1.000 til um 1.150
metra dýpi. Sigurður G. Kristinsson,
jarðfræðingur hjá Íslenskum orku-
rannsóknum, segir að ennþá sé verið
að greina sýni úr borholunni og því
ekki vitað hvers vegna fyrirstaðan
var. Telur hann líklegast að hún sé í
dólerit-berggangi. Þar fyrir neðan
lenti borinn í innskoti úr súrri berg-
tegund sem heitir granófír.
Sigurður segir að frólegt verði að
sjá jarðfræðisnið borholunnar. Hann
segir slíka bergganga og innskot ekki
óalgeng í jarðlögunum. Bendir á að
holan sé í næsta nágrenni við meg-
ineldstöð, Geitafellseldstöðina, og eft-
ir því sem neðar er komið aukist líkur
á berggöngum. Ekki megi gleyma því
að jöklarnir hafi rofið um 2.500 metra
ofan af jarðlagastaflanum þannig að
þegar borað er 1.000 til 1.600 metra til
viðbótar sé holan í raun komin niður á
um 4.000 metra dýpi.
Braut fimm borkrónur
í hörðum berggangi
Ljósmynd/Maríus Sævarsson
Hoffell Jarðbor Ræktunarsambands Skeiða og Flóa teygir sig eins langt
niður og hann getur. Meira heitt vatn vantar fyrir hitaveitu Hafnarbúa.
 Enn dýpkar bor-
holan í Hornafirði
Tilkynning um framboðsfrest
til stjórnarkjörs
Samkvæmt 32. gr. laga Félags íslenskra rafvirkja
skal fara fram allsherjaratkvæðagreiðsla um kjör
stjórnar og trúnaðarráðs.
Með hliðsjón að framansögðu tilkynnist hér með að
framboðsfrestur hefur verið ákveðinn til kl. 12.00
mánudaginn 4. mars 2013 og ber að skila
tillögum ásamt meðmælendum fyrir þann tíma á
skrifstofu félagsins.
Hverjum framboðslista skulu fylgja skrifleg
meðmæli minnst 181 fullgildra félagsmanna
Reykjavík 2. febrúar 2013.
Stjórn Félags íslenskra rafvirkja