Morgunblaðið - 15.03.2013, Blaðsíða 25

FRÉTTIR 25Viðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. MARS 2013
BAKSVIÐ
Helgi Vífill Júlíusson
helgivifill@mbl.is
Landsbréf, sjóðstýringafyrirtæki í eigu Lands-
bankans, hefur sett á stofn framtakssjóð, ITF1,
sem fjárfesta mun í ferðaþjónustu. Áætluð
stærð sjóðsins er 1,5-2,5 milljarðar króna. Gert
er ráð fyrir að sjóðurinn fjárfesti fyrir um 200-
500 milljónir króna í fimm til tíu fyrirtækjum.
Kjölfestufjárfestar sjóðsins eru Icelandair Gro-
up, Landsbankinn og nokkrir lífeyrissjóðir.
Sjóðurinn verður starfræktur til ársins 2020 og
líftími hverrar fjárfestingar er þrjú til sjö ár.
Þetta sagði Helgi Júlíusson, sjóðstjóri Lands-
bréfa, á vel sóttum fundi bankans í Hörpu um
vöxt og væntingar í ferðaþjónustu í gær.
Hann segir að ferðaþjónustan sé þriðja mikil-
vægasta útflutningsgrein landsins á eftir áli og
sjávarútvegi. Árlegur vöxtur hennar hafi verið
19% milli áranna 2010-2012 og að vöxturinn
verði að öllum líkindum kröftugur á næstu ár-
um, m.a. vegna þess að áfram sé spáð hagvexti í
þeim löndum sem flestir koma frá sem sækja Ís-
land heim.
Batnandi arðsemi
Gústaf Steingrímsson, sérfræðingur hjá Hag-
fræðideild Landsbankans, segir að arðsemin í
ferðaþjónustu hafi farið batnandi eftir hrun.
Stærri fyrirtæki hafi aukið við sig markaðshlut-
deild en þau séu betur til þess fallin að taka þátt
í uppbyggingu, meðal annars vegna stærðar-
hagkvæmni. „Ein af áskorununum felst í því að
búa til stærri fyrirtæki með meiri stærðarhag-
kvæmni og betri arðsemi,“ segir hann. Hann
horfði til arðsemi í ljósi rekstrarhagnaðar sem
hlutfall af lánsfjármagni. Hlutfallið þarna á milli
gefi til kynna hversu háa vexti reksturinn getur
borið og er því mælikvarði á arðsemi lánsfjár-
magns. Miðað við þennan mælikvarða hafi arð-
semi hins dæmigerða fyrirtækis í ferðaþjónustu
legið á bilinu 1,4 til 4,8% á ári milli 2005 og 2011.
Það verði að teljast slök arðsemi lánsfjármagns
sérstaklega m.t.t. þess að meðalverðbólga á
þessu tímabili nam 6% á ári. Þar sem lánsfjár-
magn fái rentu á undan eigin fé sé ljóst að arð-
semi eiginfjár sé enn lakari en sú sem áður var
nefnd.
Mörg félög með neikvætt eigið fé
Gústaf segir að stór hluti fyrirtækja í ferða-
þjónustu eða um 40% hafi verið með neikvætt
eigið fé í lok árs 2011. Staðan hafi aðeins batnað
frá árinu 2008 þegar hlutfallið var 55%.
Þegar skoðað er hlutfall þeirra fyrirtækja
sem skila jákvæðum rekstrarhagnaði yfir tíma
komi athyglisverð mynd í ljós. Rekstrarhagn-
aður er ekki hreinn hagnaður heldur það sem í
daglegu tali er kallað EBITDA eða hagnaður
fyrir fjármagnsliði, skatta og afskriftir. Þannig
lætur nærri að helmingur allra fyrirtækja í
greininni skili tapi af rekstri á hverju ári. Aðeins
helmingur fyrirtækja skilaði rekstrarhagnaði
árið 2011 sem verður að teljast athyglisvert í
ljósi þess að árið 2011 var fram að þeim tíma eitt
besta ár íslenskrar ferðaþjónustu. Gústaf segir
að fyrirtæki sem ekki skili rekstrarhagnaði eigi
afar erfitt með byggjast upp og sækja fram.
„Þessi fyrirtæki nýta illa þá fjármuni sem þau
eru með,“ segir hann.
Framtakssjóður í ferðaþjónustu
Morgunblaðið/Styrmir
Ferðaþjónusta Helgi Júlíusson, sjóðstjóri Landsbréfa, mun reka sjóðinn ITF1.
 Sjóðurinn ITF1 mun fjárfesta fyrir 1,5-2,5 milljarða króna  „Ein af áskorununum felst í því að búa
til stærri fyrirtæki með meiri stærðarhagkvæmni og betri arðsemi,“ segir sérfræðingur Landsbankans
Árstíðasveiflan fjötur um fót
» Árstíðasveifla í ferðaþjónustu dregur
úr rekstrarhagnaði fyrirtækja, en hún er
talsvert meiri hér en almennt í öðrum
löndum. Ástandið fer þó batnandi.
» Árstíðasveiflan felst í því að mun fleiri
erlendir ferðamenn koma hingað yfir
sumarmánuðina en aðra mánuði ársins.
» Þessi kúfur þekkist að vísu um allan
heim því þegar horft er á komur ferða-
manna, þá sést að helmingi fleiri ferða-
menn eru á faraldsfæti yfir sumarmán-
uðina en aðra mánuði ársins.
» Þetta hlutfall er þónokkuð hærra hér á
landi en hingað koma að meðaltali 2,4
sinnum fleiri ferðamenn yfir sumar-
mánuðina en aðra mánuði ársins.
Nethyl 2 110 Reykjavík Sími 568 1245
Veitum fría ráðgjöf fyrir tjónþola
Pantaðu tíma: fyrirspurnir@skadi.is
www.skadi.is
Þ. Skorri
Steingrímsson,
Héraðsdóms-
lögmaður
Steingrímur
Þormóðsson,
Hæstaréttar-
lögmaður
Sérfræðingar í líkamstjónarétti
Átt þú rétt á
slysabótum?