Morgunblaðið - 15.03.2013, Page 26
26 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. MARS 2013
lítilli íbúð í Buenos Aires og nýtti sér
ekki réttinn til að búa í höll sem fylgdi
biskupsnafnbótinni. Hann kaupir
sjálfur í matinn og eldar ofan í sig.
Hann er einnig þekktur fyrir að
nota almenningssamgöngur – stræt-
isvagna og neðanjarðarlestir – frekar
en einkabifreið embættis síns. Í gær-
morgun, fyrsta daginn eftir að hann
var kjörinn páfi, hélt hann upptekn-
um hætti og tók frekar smárútu með
öðrum kardinálum en að láta aka sér í
einkabíl páfa.
„Hann er mikill alþýðuprestur, ná-
inn fólkinu,“ sagði fyrrverandi tals-
maður hans. „Hann valdi nafnið til að
vísa til heilags Frans af Assisí, sem
endurnýjaði kirkjuna og var maður
auðmýktar, fátæktar og samræðu.“
Frans páfi hafnar hinni svokölluðu
„frelsunarguðfræði“, sem festi rætur
víða í Rómönsku Ameríku á sjöunda
áratug 20. aldar og varð mörgum
prestum innblástur til að ráðast í
pólitíska baráttu gegn einræðisherr-
um í álfunni. Bergoglio lagði hins
vegar áherslu á að halda jesúíta-
hreyfingunni utan frelsunar-
guðfræðinnar og sagði hana litaða af
marxískri hugmyndafræði.
Málsvari
lítilmagnans
í páfastól
Frans páfi gagnrýnir félagslegt mis-
rétti en er íhaldssamur í siðferðismálum
BAKSVIÐ
Karl Blöndal
kbl@mbl.is
Fyrsti páfinn frá Suður-Ameríku,
Jorge Mario Bergoglio, er málsvari
þeirra sem minna mega sín, en þykir
íhaldssamur í siðferðismálum. Ber-
goglio var kjörinn páfi á miðvikudag
og hefur tekið sér nafnið Frans,
fyrstur páfa, eftir heilögum Frans frá
Assisí, sem var uppi á 12. og 13. öld.
Hann er einnig fyrsti jesúítinn, sem
sest í páfastól. Þegar hann hafði verið
kjörinn páfi steig hann fram á svalir
Péturskirkjunnar í Róm við fögnuð
tugþúsunda pílagríma sem hrópuðu:
„Lengi lifi páfinn!“ Hann helgaði sína
fyrstu bæn sem páfi forvera sínum,
Benedikt XVI., og hvatti katólikka
heimsins, sem eru 1,2 milljarðar
manna, til að sýna „bræðralag“.
Hafnar hlunnindum
Frans er 76 ára gamall Argentínu-
maður og hefur orð á sér fyrir að vera
nægjusamur og kæra sig kollóttan
um hlunnindin sem fylgja því að vera
erkibiskup og kardináli. Hann býr í
Jorge Mario Bergoglio fæddist í Buenos Ai-
res 17. desember 1936, sonur Marios Ber-
goglios, innflytjanda frá Torino á Ítalíu og
járnbrautalestarstarfsmanns, og Reginu
Bergoglio húsmóður.
Hann hóf ekki að nema til prests fyrr en
21 árs, hafði áður lært efnafræði. Hann hef-
ur verið heilsuveill frá því að annað lungað
var tekið úr honum á yngri árum vegna sýk-
ingar. Hermt er að hann hafi verið fram-
úrskarandi námsmaður og ekki aðeins haft
yndi af að læra guðfræði heldur einnig ver-
aldlegar greinar á borð við bókmenntir og
sálfræði.
Bergoglio var vígður til prests 32 ára gamall og átti skjótan frama. 36
ára varð hann leiðtogi jesúítahreyfingarinnar í Argentínu.
Bergoglio lærði einnig í Síle og Þýskalandi þar sem hann lauk dokt-
orsprófi árið 1986.
Hann er sagður hafa sérstakt dálæti á rithöfundunum Jorge Luis Bor-
ges og Fjodor Dostojevskí. Hann vaknar klukkan hálffimm á morgnana
og gengur til náða klukkan níu á kvöldin þótt Argentínumenn borði iðu-
lega ekki kvöldmat fyrr en klukkan 11. Hann er mikill áhugamaður um
tangó og fótbolta og er ötull stuðningsmaður knattspyrnuliðsins San
Lorenzo í Buenos Aires.
Yndi af Borges og Dostojevskí
ÞÓTTI FRAMÚRSKARANDI NÁMSMAÐUR
Bergoglio í prestsklæðum 1973.
„Hann hefur mjög sterka nærveru,
maður sér að hann fylgist vel með
öllu í kringum sig en hann er samt
svolítið sjálfum sér nógur og inni í
sínum heimi,“ segir Pétur Pét-
ursson, guðfræðiprófessor sem
snæddi morgunverð með Berg-
oglio kardínála, nú Frans, þann 1.
mars síðastliðinn.
„Við vorum þarna saman í
prestahúsi í tvær vikur frá 1. mars.
Það vildi svo til að fyrsta morg-
uninn gekk hann (Frans) rakleiðis
að mínu morgunverðarborði,“ seg-
ir Pétur sem hefur verið í rann-
sóknarleyfi í Róm undanfarið.
Ekki í vinsældaleikjum
Pétur segist hafa fylgst með
Frans þær tvær vikur sem þeir
voru í prestahúsinu og tekið eftir
því að hann hafi ekki tekið þátt í
neinum vinsældaleikjum. „Það var
eins og hann væri fyrir utan alla
sýndarmennsku og yfirborðshjal,“
segir Pétur.
Í þær tvær vikur sem Pétur var í
prestahúsinu segir hann að innan
um prestana, klerkana og kardín-
álana hafi verið háttsettir embætt-
ismenn innan Vatíkansins. Pétur
segist hafa orðið var við að menn á
leið upp metorðastigann hafi reynt
að koma sér í mjúkinn hjá þeim
sem þeir töldu líkleg páfaefni.
„Þeir litu ekki við honum þessir
týpísku framabósar, nú vakna þeir
upp við að Bergoglio er orðinn
æðsti yfirmaður kaþólsku kirkj-
unnar, ég held þeir hafi orðið mjög
undrandi.“
Pétur sem hefur reynt að fá að-
gang að skjalasafni Vatíkansins án
árangurs, m.a. til að leita skjala
um Jón Arason biskup, segist ætla
að fá áheyrn hjá nýkjörnum páfa
og leita eftir liðsinni hans um að-
gang að skjalasafni Vatíkansins.
heimirs@mbl.is
Hefur sterka nærveru
AFP
Vatíkan Frans, nýkjörinn páfi, þykir einkar hæglátur og auðmjúkur.
Pétur Pétursson
prófessor hitti Frans
PI
PA
R\
TB
W
A
•
SÍ
A
•
12
18
16
www.jonogoskar.is Sími 5524910 / Laugavegi 61 / Kringlan / Smáralind
LÁTTU FAGMENN
META GULLIÐ
Sérstaða okkar hjá Jóni og Óskari er sú að við höfum keypt og selt
gull í 41 ár og búum því yfir mikilli þekkingu, reynslu og fagmennsku
á þessu sviði.
Við kaupum til endurvinnslu allar tegundir af gullskartgripum, gamla
og nýja, gullúr, tanngull, gullpeninga, hvers kyns silfur og demanta í betri
skartgripagæðum.
Við bjóðum gott og alþjóðlega samkeppnishæft verð fyrir gripina og fram-
leiðum úr öllu gulli sem við kaupum. Þannig spörum við gjaldeyri.
Komdu til okkar á Laugaveg 61 og leyfðu okkur að veita þér faglega
ráðgjöf sem tryggir að þú færð rétta greiningu á þínum verðmætum.
Það skiptir mestu máli.
Við staðgreiðum allt gull en áskiljum okkur rétt til að biðja um persónuskilríki.
Aðeins í verslun okkar að Laugavegi 61, virka daga milli kl. 10–18.
Góð séraðstaða þar sem gull er metið í ró og næði.