Morgunblaðið - 06.04.2013, Blaðsíða 26

26 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. APRÍL 2013
Stuttar fréttir ...
● Rekstrarhagn-
aður samstæðu
sveitarfélagsins
Hornafjarðar fyrir
árið 2012 nam 176
milljónum og hand-
bært fé frá rekstri
var 196,3 milljónir.
Þá var þróun skulda
jákvæð milli ára og í
hlutfalli við heildar-
tekjur skuldar sveit-
arfélagið nú um 64%, en viðmið nýrra
sveitarstjórnarlaga er 150%.
Í tilkynningu frá Hornafirði kemur
fram að framlegð rekstrar hafi verið góð,
eða um 17,3% og að eiginfjárhlutfall
sveitarfélagsins sé 70,2%.
Hagnaður Hornafjarðar
2012 nam 176 milljónum
Hornafjörður
stendur vel.
„Lömun í
hagkerfinu“
 Afskriftir meiri en fjármunamyndun
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Mikið hefur gengið á fjármagnsstofn
íslenska hagkerfisins á undanförnum
fjórum árum. Sökum þess að fjárfest-
ing hefur verið í sögulegri lægð allt
frá hruni bankakerfisins 2008 þá hafa
afskriftir fastafjármuna verið um-
talsvert meiri á ári hverju heldur en
fjármunamyndun – og nemur upp-
hæðin samtals tugum milljarða
króna. Fari fjárfesting ekki að aukast
að ráði á næstu árum þá er ljóst að
framleiðslugeta fyrirtækja mun
dragast enn frekar saman og um leið
minnka tækifæri til hagvaxtar á Ís-
landi.
Þetta kemur fram í nýju frétta-
bréfi Júpiters rekstrarfélags. Þar er
bent á að ef það var talið „hyggilegt
að efla fjárfestingu á síðustu árum er
það beinlínis lífsnauðsynlegt á næstu
árum.“ Allir fastafjármunir sem nýtt-
ir eru til framleiðslu afskrifast yfir
tíma – að meðaltali um 250 milljarðar
króna á síðustu árum – og því er fjár-
festing nauðsynleg svo fjármunaeign
haldist stöðug að raunvirði. Að öðr-
um kosti gengur hagkerfið á höfuð-
stól fastafjármuna.
Ásgeir Jónsson, lektor í hagfræði
við Háskóla Íslands, segir í samtali
við Morgunblaðið að þetta sýni fyrst
og fremst hversu hægt hefur gengið
að auka fjárfestingu á umliðnum ár-
um. „Við erum því að fórna framtíð-
arvexti,“ útskýrir Ásgeir, þar sem
geta fyrirtækja til að auka verð-
mætasköpun mun rýrna verulega að
óbreyttu. „Ef þú ert ekki að gróður-
setja þá vex aldrei neitt tré.“
Að sögn Ásgeirs er þessi staða
„ótrúleg miðað við að aðstæður til að
fjárfesta á Íslandi hafa í raun aldrei
verið betri“. Hann bendir á í því sam-
hengi að bæði raunvextir og raun-
gengi íslensku krónunnar hafi ekki
verið lægri í áratugi, auk þess sem ís-
lenskt vinnuafl sé ódýrt í alþjóðlegu
samhengi í kjölfar gengishruns krón-
unnar. „Það ætti því að öllu eðlilegu
að vera mjög hagkvæmt að ráðast í
fjárfestingar á Íslandi um þessar
mundir,“ segir Ásgeir. Sú staðreynd
að fjárfesting hafi hins vegar ekki
enn tekið við sér fimm árum eftir
bankahrun – nýjasta hagspá Seðla-
bankans gerir ráð fyrir að fjárfesting
dragist saman um 1% á þessu ári – sé
því merki um „lömun í hagkerfinu“.
Greinendur Júpiters telja að sá litli
hagvöxtur sem mælst hefur frá
bankahruni hafi meira og minna ver-
ið borinn uppi af þremur stoðum:
aukinni einkaneyslu í krafti úttekta á
séreignarsparnaði og lánaleiðrétting-
um; uppgripum í makrílveiðum; og
talsverðum hallarekstri sem hefur
haldið samneyslu í hagkerfinu meiri
en ella. Ljóst sé þó að ekki verður
hægt að reiða sig á sömu stoðir til að
standa undir auknum efnahagsums-
vifum – og því verði fjárfesting að
taka við sér.
Fram kemur í fréttabréfinu að frá
árinu 1990 hafi fjárfesting að með-
altali verið ríflega 20% að landsfram-
leiðslu. Á þessu ári er gert ráð fyrir
að fjárfestingastigið verði aðeins
14,3%. Til að setja það í samhengi þá
nemur hver prósentuaukning í fjár-
festingu um 18 milljörðum miðað við
áætlaða landsframleiðslu á þessu ári.
Gengið á höfuðstól fastafjármuna
Fjármunamyndun og afskriftir (í milljörðum króna að raunvirði)
Heimild: Júpiter og Hagstofa Íslands.
300
250
200
150
100
50
0
2009 2010 2011 2012
● Samkvæmt bráðabirgðatölum Hag-
stofunnar, sem birtar voru á heimasíðu
hennar í gær fyrir marsmánuð 2013,
var útflutningur fob 50,9 milljarðar
króna og innflutningur fob tæpir 42
milljarðar króna.
Vöruskiptin í mars, reiknuð á fob-
verðmæti, voru því hagstæð um 8,9
milljarða króna samkvæmt bráða-
birgðatölum Hagstofu Íslands.
Sjávarafurðir voru fluttar út í mars-
mánuði fyrir 23,7 milljarða króna og
iðnaðarvörur voru fluttar út fyrir 25,2
milljarða króna. Landbúnaðarafurðir
voru fluttar út fyrir tæpan milljarð.
Vöruskipti hagstæð um
8,9 milljarða í mars
Mars Vöruskipti við útlönd voru hagstæð
um 8,9 milljarða í marsmánuði.
Trésmiðja GKS ehf, Funahöfða 19, sími 577 1600, gks@gks.is, gks.is
Gæði - Kunnátta - Sveigjanleiki
Dreymir þig nýtt eldhús!
Hjá þaulvönum starfsmönnum GKS færðu sérsmíðað eldhús
og allar innréttingar sem hugurinn girnist.
Við bjóðum framúrskarandi þjónustu og gæðasmíði
alla leið inn á þitt heimili.
VORHREINSUN
avegur 40, 101 Reykjavík
olcano@volcanodesign.is
www.volcanodesign.is
S: 5880100
Laug
v40%
● MP banki hefur aukið hlutafé sitt í
Fjarskiptum hf., móðurfélagi Vodafone,
um tæplega 1,4 prósentustig. Þetta
kemur fram í flöggun til Kauphall-
arinnar. Bankinn keypti rúmlega 4,6
milljónir hluta og á í dag um 21,3 millj-
ónir hluta sem eru 6,26% af bréfum í
Vodafone. Sigurður Atli Jónsson, for-
stjóri MP banka, vildi í samtali við
mbl.is ekki staðfesta hvort bankinn
sjálfur væri að kaupa bréfin, en sagði
að stærstur hluti svona viðskipta væri
vegna viðskipta sem bankinn ætti fyrir
hönd viðskiptavina.
MP banki eykur hlut sinn í Vodafone
● Nýtt 100 her-
bergja hótel verður
opnað í miðbæ Ak-
ureyrar eftir 2 ár ef
áætlanir bygging-
araðila og fjárfesta
ganga eftir, en fé-
lagið Norðurbrú ehf.
hefur fengið úthlut-
aða lóð fyrir hótelið
við Hafnarstræti.
Í frétt á vef Vikudags kemur fram að
áætlaður byggingarkostnaður sé á bilinu
1,6 til 1,7 milljarðar. Björn Friðþjófsson,
framkvæmdastjóri verktakafyrirtækisins
Tréverks á Dalvík, sagði í samtali við
mbl.is að stefnt væri að því opna hótelið
árið 2015. Nánar á mbl.is.
Ætla að byggja 100 her-
bergja hótel á Akureyri
Fengu lóð við
Hafnarstræti.