Morgunblaðið - 06.04.2013, Blaðsíða 43

MINNINGAR 43
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. APRÍL 2013
✝ Knútur Bjarna-son fæddist á
Kirkjubóli í Dýra-
firði 23. maí 1917.
Hann lést á Heil-
brigðisstofnun
Vestfjarða á Ísa-
firði 23. mars 2013.
Foreldrar hans
voru Bjarni Magnús
Guðmundsson frá
Arnarnúpi í Keldu-
dal, f. 27.9. 1878, d.
29.1. 1951, og Kristín Margrét
Guðmundsdóttir frá Hrauni í
Keldudal, f. 4.6. 1890, d. 18.10.
1986. Knútur ólst upp hjá föður
sínum og eiginkonu hans, Guð-
mundu Maríu Guðmundsdóttur
frá Kirkjubóli, f. 2.9. 1874, d.
6.6. 1943, með eldri hálfsystk-
inum sínum þeim Magnúsi Jóni,
f. 16.6. 1906, d. 24.7. 1928, Mar-
gréti, f. 24.8. 1908, d. 26.11.
1991, Aðalbjörgu, f. 27.5. 1910,
d. 21.11. 1985, Vésteini, f. 4.5.1
913, d. 17.3. 1982, og Ásdísi, f.
30.1. 1916, d. 3.7. 2003.
mjög, ekki síst þess að rækta og
bæta landið, bæði tún og út-
haga. Knútur hafði líka næmt
auga fyrir ræktun búfjár og átti
alltaf afurðasaman fjárstofn.
Knútur tók mikinn þátt í fé-
lagsstarfi ungs fólks og bænda í
sveitinni, var þar forð-
agæslumaður, formaður bún-
aðarfélags sveitarinnar um
langt árabil og heiðursfélagi
þess. Þá sat hann í stjórnum
Kaupfélags Dýrfirðinga og
Sparisjóðs Þingeyrarhrepps um
hríð. Kjötmatsmaður var hann í
um það bil 40 ár. Árin 1954-1958
var hann oddviti Þingeyr-
arhrepps.
Knútur var ókvæntur og
barnlaus en systkinabörn hans
og fjölskyldur þeirra voru hon-
um gleðigjafar sem hann fylgd-
ist vel með. Hann var fé-
lagslyndur maður. Hann hafði
gaman af því að fá gesti og að
ferðast; fylgdist vel með þjóð-
málum allt til efstu ára, stál-
minnugur og afar glöggur fróð-
leiksmaður.
Jarðarför Knúts fer fram frá
Þingeyrarkirkju í dag, 6. apríl
2013, kl. 14.
Knútur ólst upp
við bústörf á
Kirkjubóli og tók
snemma virkan
þátt í búskapnum
þar. Hann stundaði
nám við Héraðs-
skólann á Núpi í
tvo vetur, 1936-
1938. Hann sótti á
vorvertíð frá Sval-
vogum og frá
Hrafnabjörgum, en
vetrarvertíðir um nokkurt ára-
bil á Akranesi og síðar frá Þing-
eyri. Búskapurinn á Kirkjubóli
var þó aðalstarf hans og helsta
áhugamál. Hann var bóndi þar
alla ævi sína, í félagsbúi með
systur sinni, Ásdísi og eig-
inmanni hennar, Guðmundi
Jónssyni, f. 28.2. 1915, d. 1.11.
1978, frá vorinu 1943, en síðan
með börnum þeirra hjóna, Guð-
mundi Grétari, f. 2.12. 1952, og
Sigrúnu, f. 23.12. 1956, er þau
tóku við af foreldrum sínum árið
1978. Búskaparins naut Knútur
Knútur móðurbróðir okkar
hefur kvatt þennan heim. Við
fæddumst öll undir sömu bað-
stofuþekju og hann. Hann varð
stór hluti þeirrar veraldar er
mótaði okkur. Nærveru hans
fengum við að njóta lengi. Hún
hverfist nú yfir í minningar,
margar og bjartar.
Foreldrar okkar og Knútur
áttu saman félagsbú. Tóku við búi
úr höndum ömmu og afa. Saman
var gengið til verka. Þröngu bað-
stofuloftinu var deilt til starfa,
leiks og hvíldar. Umburðarlynd-
ur var frændi. Lét ekki ærsl eða
fyrirgang okkar raska ró sinni.
Glaðlyndur, sanngjarn og dug-
mikill gaf hann okkur með dag-
fari sínu fordæmi sem hollt hefur
reynst að fylgja. Ekki var til það
búverk sem honum leiddist. Sum
urðu að spennandi ævintýrum,
jafnvel skemmtun. Við orfið gekk
undan. Víkingssláttumaður eins
og faðir hans. Á góðum hirðing-
ardegi máttum við hafa okkur við
að troða í kerrunum. Svo hratt
bar frændi ilmgræn föngin að.
Við túnræktina naut hann sín:
Tína grjót, stinga í sundur torfus-
nepla, fylla í lautir og fara vel yfir
brúnir nýræktarinnar svo greri
heil saman við umhverfið. Ævig-
leði hans á efstu árum var ekki
síst tengd túninu og rækt þess.
Jú, og holtunum í kringum túnið.
Hann með föður okkar átti
snemma draum um að græða
þau. Hvert vor farið með heyrusl
eftir veturinn; það borið sam-
viskusamlega á holtin. Sem hægt
og sígandi létu undan. Kæmi sár í
tún eða götu skyldi það þegar lag-
fært. Löngu seinna skynjum við
hvers virði orðafá kennsla gegn-
heillar fyrirmyndar er.
Hann lifði tímana tvenna: Stóð
ungur yfir beitarfé, reri frá Sval-
vogahamri og bjó torfhús undir
vetur. Tók þó nútímanum fagn-
andi. Var maður framfara. Og
tímana mundi hann; stálminnug-
ur og glöggur, ekki síst á hinar
kátlegu hliðar. Ófáar urðu sögu-
stundirnar við eldhúsborðið með
heimafólki og gestum.
Knútur var ræktunarmaður í
þess orðs bestu merkingu – ekki
síst fjárræktarmaður. Naut þess
ríkulega að velja líffé. Hafði skýr
viðmið; var enda um langt árabil
kjötmatsmaður við sauðfjárslátr-
un á Þingeyri.
Frændi var einlægur sam-
vinnumaður; trúði á mátt sam-
vinnu til að koma framfaramálum
í verk – ekki síst í nærsamfélag-
inu. Honum lét ekki að skara eld
að eigin köku. Var kvaddur til að
gegna trúnaðarstörfum á vett-
vangi tveggja genginna máttar-
stoða Dýrafjarðar: Kaupfélags
Dýrfirðinga og Sparisjóðs Þing-
eyrarhrepps. Þeim störfum sinnti
hann af auðmýkt og alúð; naut
þess að sjá verkin ganga og var
óragur við að tala fyrir framför-
um.
Ævikvöldsins naut Knútur í
skjóli Guðmundar Grétars og
Sigrúnar. Fylgdist áhugasamur
með búskapnum sem blómgast
hefur. Hafði nokkrar kindur sér
til ánægju: Setti á sl. haust, færði
ærbókina um fengitíð og fylgdist
með fósturtalningu á dögunum.
Þótt fótur þyngdist var hugurinn
enn sá sami: Gladdist yfir öllu
sem óx og greri. Naut þess að fá
góða gesti, spyrja frétta, fræða
og skemmta með frásögnum. Við
einstaka umönnun Sigrúnar naut
hann daganna og mat hana mik-
ils.
Við systkinin þökkum langa og
þroskandi samfylgd og biðjum
guð að blessa og geyma minningu
góðs frænda.
Bjarni, Gunnar, Guðmundur
Grétar og Sigrún.
Elsku Knútur frændi, við
kveðjum þig með söknuði. Við
systur dvöldum sumarlangt í
sveitinni fyrir vestan þegar við
vorum litlar, fyrst sú elsta og svo
koll af kolli. Ýmsar minningar
lifna við á svona stundum: Þegar
heyi var troðið í poka inni í hlöðu
til að bera í kýrnar. Alltaf var
pokinn vel þéttur og jafn eða
hvað sáturnar hans báru af á
túninu – hærurnar féllu þétt og
vel að þeim, ekki heyvisk fyrir ut-
an hana. Þetta var mikil list. Það
var alltaf gaman að fara með
Knúti niður í fjárhús. Hann sagði
frá hverri kind og hvar þær héldu
sig eða hvaðan þær komu í leit-
irnar. Alltaf var passað að þær
hefðu nóg að eta og sérstaklega
Mórurnar sem voru í miklu uppá-
haldi. Kisu var klórað bak við eyr-
að og hænurnar fengu sitt.
Knútur var lengi mjólkurpóst-
ur á Þingeyri og urðum við systur
þess aðnjótandi að fá að vera sér-
stakir aðstoðarmenn hans við að
hella mjólkinni í brúsana, skilja
rjómann frá eða fara í ferðir með
honum. Alls staðar var tekið vel á
móti mjólkurpóstinum.
Heima í stofu eða við eldhús-
borðið hafði hann frá mörgu að
segja; frá lífinu í sveitinni, for-
feðrum okkar, þegar hann vann
sem kjötmatsmaður og hitti
fjölda bænda, þegar hann fór í
Rauða kross ferðirnar víða um
land, til Grikklands og hringinn í
kringum landið. Það var með ólík-
indum hvað hann mundi úr þess-
um ferðum. Rakti nánast bæina
stóra og smáa eftir landsvæðum
og gat tengt íbúana við einhverja
þá atburði sem hann hafði upp-
lifað eða heyrt sögur af. Aðdáun-
arvert fyrir okkur sem munum
vart hvað gerðist í gær, hvað þá í
síðustu Reykjavíkurferð.
Ef við áttum leið í verslun kom
gjarna – „þið megið gjarnan
kaupa smjörköku“, því það var
hans uppáhald. Eitthvað nógu
sætt og gott. SS-pylsur voru líka í
miklum metum hjá honum sem
kom sér ágætlega fyrir yngstu
kynslóðina, en kom eldri kynslóð-
unum mjög á óvart.
Knútur var yndislegur, hugul-
samur og gjafmildur frændi. Tók
ávallt vel á móti okkur, fræddi
okkur og hafði gaman að því að
spjalla við fólk á öllum aldri, stóra
sem smáa. Ein af síðustu minn-
ingunum var spjall hans við
yngstu frænku sína, þá sjöundu
af dætrum systkinanna frá
Kirkjubóli. Aldursmunurinn níu-
tíu og fimm ár.
Við kveðjum með ljóðlínum
Guðmundar Inga Kristjánssonar
þar sem við sjáum þig spjalla við
hrútana;
…
Í hóp yðar stöðvast ég stundum
og stend yður dálítið hjá.
Ég hallast við bálkinn og horfi
í hrútsaugun skynug og blá.
Ég bökin og bringurnar spanna
og blíðlega strýk yfir kinn.
Þér heilsið með hornum og vörum.
Hver hrútur er félagi minn.
…
Blessuð sé minning þín.
Ásdís Helga, Þórunn Edda
og Sólrún Halla.
Knútur Bjarnason á Kirkju-
bóli var einn af þeim mönnum
sem eru trúir yfir litlu en honum
voru einnig falin ábyrgðarmikil
trúnaðarstörf í heimahéraði á
lífsleiðinni. Hann var bóndi og
átti allt sitt undir sól og regni og
sjómennsku stundaði hann á
yngri árum. Hann setti sinn glað-
lega og fasta svip á heimilið á
Kirkjubóli sem hefur brugðið
birtu á mannlífið hér vestra svo
lengi sem elstu menn muna.
„Glaður og reifur skyli gumna
hver unz sinn bíður bana.“ Þessi
orð Hávamála áttu vel við Knút
Bjarnason. Hann var hrókur alls
fagnaðar allt fram á síðustu daga
sína hér í heimi, félagslyndur
maður, glaður og reifur, fylgdist
gjörla með náunganum og kunni
vel að segja frá. Húmor og létt-
leiki einkenndu hann alla tíð. Og
ekki hentaði það honum að tala
öðruvísi en vel um náungann og
er slíkt hygginna manna háttur.
Það er merkilegt með þessa
karla, gamla bændur og sjómenn.
Það kemur þeim yfirleitt fátt á
óvart. Þeir eru samgrónir landinu
og sjónum á sinn hátt og vita ein-
hvern veginn alltaf hvernig á að
bregðast við ýmsum uppákom-
um. Þess vegna eru þeir salt jarð-
ar. En ef saltið dofnar, með
hverju á þá að selta það?
Álftamýri á norðurströnd Arn-
arfjarðar var eitt mesta menning-
arheimili á Vesturlandi á tímum
höfðingjans Gísla Ásgeirssonar,
sem þar bjó á fyrri helmingi 20.
aldar. Jafnan kom blik í augu
Knúts Bjarnasonar þegar minnst
var á þann stað og samskiptin við
Gísla, eiginkonu hans, Guðnýju
Kristjánsdóttur, og annað heima-
fólk. Þar var tekið á móti öllum
sem stórhöfðingjum í mat og
drykk. Í efnismiklu viðtali í
Mannlífi og sögu fyrir vestan
sagði Knútur m.a. svo:
„Á Álftamýri var gömul kona
sem Helga hét, Dagóbertsdóttir.
Venjulega var manni boðið inn
bakdyramegin eða stofumegin,
sem kallað var. Eitt sinn fór ég þó
eldhúsmegin. Þá sat þar á kistli
fullorðin kona og heilsaði ég
henni auðvitað og hún tók þétt og
fast í höndina á mér, að mér
fannst. Hafði sérstakan takt við
það. Mér fannst einhvern veginn
eins og hún myndi vera sú sem
héldi eldinum lifandi og sæi um
eldsneytið og þá jafnframt að
bera út öskuna.“ Því er á þetta
minnst hér, að það lýsir Knúti á
Kirkjubóli vel. Honum var það
ljóst að á einu heimili eru það
margir þættir sem fylla út í
myndina.
Knúti varð stundum að orði
þegar hann horfði yfir sviðið að
lokum: „Það er mikið sem gengur
á.“ Annar nafnkunnur Dýrfirð-
ingur, ekki síður merkur á sinn
hátt, sagði þegar ótrúlegt óhapp
átti sér stað í flumbrugangi við
sjávarsíðuna hér vestra: „Þeim
væri nær að láta minna.“ Ætli
þessi hógværu ummæli þeirra fé-
laganna lýsi ekki í hnotskurn ansi
stórum þætti í hinum heimatil-
búna vanda íslensku þjóðarinn-
ar?
Hallgrímur Sveinsson.
Horfinn er heims úr stóli
höldur frá Kirkjubóli:
vinfastur velsjáandi
vandfundinn slíkur landi.
Uppskar með auðnu snilli
öðlingur þess á milli.
Trúði á bændabýlin
best færði orð í stílinn.
Jörðin var ást hans og yndi
örlög í sól og vindi.
Allt sem að augað festi
ók honum veganesti.
Athöfn var öll til bóta
allt sem hægt var að njóta.
Samtök var sjálfs hans agi
sigur og enginn bagi.
Víst er nú skarð fyrir skildi
skörungur heyja vildi,
átök og allt til bóta
aðrir svo fengju að njóta.
Táknrænn er tímans straumur
tálvon oft margra draumur
víðsýni var hans saga
vilji að bæta og laga.
Nú er hann fallinn að foldu
farinn og hulinn moldu.
Minningar margar vakna
mannvinar flestir sakna.
Ský vekur skugga mörgum
skín þó sól yfir hörgum.
Lífið allt enda tekur
örlögin lífið skekur.
Hjartanlegar samúðarkveðjur
sendi ég öllum ættingjum og vin-
um.
Ingólfur Þórarinsson.
Knútur Bjarnason
HJARTAVERND
Minningarkort
535 1825
www.hjarta.is 5351800
✝
Okkar innilegustu þakkir fyrir auðsýnda
samúð og vináttu við andlát og útför ást-
kærrar móður okkar, tengdamóður, ömmu
og langömmu,
HELGU GUÐFRÍÐAR
GUÐMUNDSDÓTTUR,
Lóu,
áður Hvassaleiti 58,
Reykjavík.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Brákarhlíðar í Borgarnesi fyrir góða
umönnun og hlýju.
Guðmundur Haukur Sigursteinsson,
Sigursteinn Sigursteinsson, Guðrún Jóhannsdóttir,
Guðfríður Sigursteinsdóttir,
Brynhildur Sigursteinsdóttir, Snorri Hjaltason,
ömmu-, langömmubörn og langalangömmubarn.
✝
Innilegt þakklæti til allra þeirra sem sýndu
okkur samúð og vináttu við andlát og
jarðarför eiginkonu, móður, ömmu og
langömmu,
SVANDÍSAR NÖNNU PÉTURSDÓTTUR.
Júlíus Gunnar Þorgeirsson,
Þorbjörg Júlíusdóttir, Sigurfinnur Sigurfinnsson,
Guðrún Júlíusdóttir, Valdimar Tómasson,
Hafsteinn Júlíusson, Sigríður Jörundsdóttir,
Pétur Júlíusson, Anna Ágústa Karlsdóttir,
Ástríður Júlíusdóttir, Magnús Jónasson,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Hjartans þakkir til allra þeirra sem sýndu
okkur samúð og hlýju við andlát og útför
elskulegrar eiginkonu minnar, móður,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
MÁLFRÍÐAR JÓNSDÓTTUR,
Lækjarsmára 6,
Kópavogi.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Sunnuhlíðar fyrir einstaka
umönnun, aðhlynningu og hlýtt viðmót.
Haukur Bjarnason,
Róbert Jörgensen, Erla D. Lárusdóttir,
Guðrún Hauksdóttir, Guðmundur Kristberg Helgason,
Jón G. Hauksson, Helga Brynleifsdóttir,
Guðríður Hauksdóttir, Kristjón L. Kristjánsson,
Anna Rós Hauksdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim, er
sýndu okkur hluttekningu og samúð vegna
fráfalls eiginkonu minnar, móður okkar og
ömmu,
AUÐAR GARÐARSDÓTTUR,
Bárugötu 35,
Reykjavík,
og heiðruðu minningu hennar.
Sérstakar þakkir sendum við öllu starfsfólki líknardeildar
Landspítalans í Kópavogi fyrir hlýlegt viðmót, umönnun og
hjúkrun, sem sannlega var til fyrirmyndar.
Jóhannes Bergsveinsson,
börn og barnabörn.
✝
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og
hlýhug við andlát og útför okkar ástkæra
SVERRIS SIGURÐSSONAR
fv. bónda á Ásmundarstöðum
á Sléttu.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólkinu á
dvalarheimilinu Hlíf og öldrunardeild FSÍ, fyrir
frábæra umönnun og hlýhug í hans garð.
Sigurður Mar Óskarsson, Guðný Hólmgeirsdóttir,
Gunnhildur Sigurðardóttir,
Jakobína Sigurðardóttir, Eiríkur Eiríksson,
Vilborg G. Sigurðardóttir, Óskar Árni Mar.