Morgunblaðið - 12.04.2013, Blaðsíða 8

8 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. APRÍL 2013
Humarhúsið
101 Reykjavík · humarhusid@humarhusid.is
Amtmannsstíg 1 sími: 561·3303
Þegar njóta á
kvöldsins...
Ragnar Árnason, prófessor íhagfræði, skrifaði grein um
þróun efnahagsmála og skatt-
heimtu í Morgunblaðið í gær.
Hann benti á að kreppan sem
hófst árið 2008
hefði reynst miklu
langvinnari en
reiknað hefði verið
með. Samkvæmt
áætlunum Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins
og íslenskra stjórn-
valda hefði henni
átt að vera lokið árið 2012, en svo
hefði ekki verið og hagvaxtar-
horfur á komandi árum væru
slakar.
  
Ástæðurnar fyrir þessum dap-urlega árangri sagði Ragnar
öðru fremur röð mistaka í efna-
hagsstjórninni sem ekki hefðu
verið fyrirsjáanlegar: „Ein þess-
ara mistaka eru hinar miklu
skattahækkanir. Skattahækk-
anirnar hafa dregið úr framtaki,
fjárfestingum og einkaneyslu sem
eru hefðbundnir aflvakar hag-
vaxtar.“
  
Og hann benti á hvernig þessarskattahækkanir hefðu stuðlað
að skuldavanda heimilanna með
a.m.k. þrennum hætti: „Í fyrsta
lagi lækka þær beinlínis ráðstöf-
unartekjur flestra heimila. Í öðru
lagi hafa þær framlengt kreppuna
og lækkað þannig raunlaun heim-
ilanna umfram það sem að öðrum
kosti hefði orðið. Í þriðja lagi hef-
ur framlenging kreppunnar og
hið dauðyflislega ástand í hag-
kerfinu haldið fasteignaverði
lengur niðri en efni stóðu til.“
  
Eins og sjá má af skrifumRagnars Árnasonar er lækk-
un skatta lykilatriði í að leysa
skuldavandann og lyfta lífskjörum
almennings. Þess vegna sætir
furðu hve lítil áhersla hefur verið
lögð á skattamál í kosningabarátt-
unni.
Ragnar Árnason
Röð mistaka í
efnahagsstjórninni
STAKSTEINAR
Veður víða um heim 11.4., kl. 18.00
Reykjavík -2 heiðskírt
Bolungarvík -5 skýjað
Akureyri -5 skýjað
Kirkjubæjarkl. -2 léttskýjað
Vestmannaeyjar -2 snjókoma
Nuuk 7 heiðskírt
Þórshöfn 3 heiðskírt
Ósló 3 heiðskírt
Kaupmannahöfn 6 léttskýjað
Stokkhólmur 2 léttskýjað
Helsinki 0 skýjað
Lúxemborg 5 skýjað
Brussel 8 léttskýjað
Dublin 7 skýjað
Glasgow 7 léttskýjað
London 8 léttskýjað
París 10 skýjað
Amsterdam 10 heiðskírt
Hamborg 7 skýjað
Berlín 7 heiðskírt
Vín 9 skýjað
Moskva 6 heiðskírt
Algarve 17 léttskýjað
Madríd 15 léttskýjað
Barcelona 17 léttskýjað
Mallorca 17 léttskýjað
Róm 15 léttskýjað
Aþena 12 skýjað
Winnipeg -7 skýjað
Montreal 5 alskýjað
New York 15 heiðskírt
Chicago 15 skýjað
Orlando 24 heiðskírt
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnar-
greinum Morgunblaðsins á slóðinni
http://mbl.is/mogginn/leidarar/
VEÐUR KL. 12 Í DAG
12. apríl Sólarupprás Sólsetur
REYKJAVÍK 6:06 20:53
ÍSAFJÖRÐUR 6:02 21:05
SIGLUFJÖRÐUR 5:45 20:49
DJÚPIVOGUR 5:33 20:24
Ekki eru taldar miklar líkur á að
kuldakastið sem nú gengur yfir
landið hafi mikil áhrif á trjávöxt.
Hretið hefur hins vegar gefið
mönnum tilefni til að rifja upp hið
snarpa vorhret sem gekk yfir landið
fyrir nákvæmlega hálfri öld og þar
er skógræktarfólk ekki undanskilið.
Á heimasíðu Skógræktarinnar
rifjar Þröstur Eysteinsson upp
tjónið sem þá varð í skógum lands-
ins, og segir að hluti af vandanum
hafi verið að bæði febrúar og mars
höfðu verið mjög hlýir, flestar trjá-
tegundir verið búnar að missa
frostþol og sumar byrjaðar að vaxa.
Alaskaaspir í Múlakoti í Fljóts-
hlíð, þær elstu á landinu, kól niður í
rót, en þær voru þá komnar í ellefu
metra hæð. Þá voru einnig hafnar
fyrstu tilraunir með skjólbelti í lág-
sveitum sunnanlands og þar not-
aður þingvíðir. Hann kól einnig nið-
ur í rót. Skemmdir urðu einnig
miklar á hvítgreni, blágreni, brodd-
greni, fjallaþin og síberíulerki á
Suðurlandi og Austfjörðum.
Harkaleg viðbrögð
Þröstur segir meðal annars: „Af-
leiðingar aprílhretsins voru mjög
miklar fyrir skógrækt á Íslandi,
ekki síst af því að viðbrögð manna
voru í raun harkalegri en hretið
sjálft. Menn hættu alveg að nota
þingvíði og mjög dró úr gróðursetn-
ingu sitkagrenis. Reyndar dró mjög
úr gróðursetningu í heild, þ.e. úr
1,5 milljónum plantna árlega í um
0,5 milljónir, en einnig má þar
kenna furulúsinni um sem þá var að
ganga af skógarfurunni dauðri.
Gróðursetning jókst ekki á ný
fyrr en tæpum 30 árum seinna.
Álíka langur tími leið þar til farið
var að nota alaskaösp í skógrækt,
þótt garðeigendur hafi verið mun
fljótari að taka hana í sátt. Jákvæð
útkoma aprílhretsins var að meiri
áhersla var lögð rannsóknir og fjór-
um árum seinna var rannsóknastöð
Skógræktar ríkisins reist á Mó-
gilsá.
Nú eru liðin 50 ár og e.t.v. við
hæfi að leggja mat á afleiðingar
hretsins. Það er ljóst að afleiðing-
arnar fyrir trén sjálf voru ekki eins
alvarlegar til lengri tíma litið og leit
út í fyrstu. Aspirnar endurnýjuðu
sig með teinungi og eru þær í Múla-
koti nú meðal hæstu trjáa landsins.
Sitkagreniskógar sem gengu í
gegnum hretið eru nú að skila tug-
um milljóna króna árlega í tekjur af
sölu grisjunarviðar. Aðrar tegundir
náðu sér einnig á strik. Myndar-
legir skógar vaxa nú á stöðunum
sem urðu verst úti í hretinu, t.d. að
Skógum undir Eyjafjöllum.
Fólk missti sjálfstraustið
Verstu afleiðingar hretsins voru
þær að skógræktarfólk missti
sjálfstraustið. Í stað þess að halda
áfram að gróðursetja af krafti hik-
uðu menn við og það í tæp 30 ár.
Ný kynslóð skógræktarfólks þurfti í
raun að koma til áður en hægt var
að hefjast handa á ný.
Helsti lærdómur sem draga má
af aprílhretinu 1963 er að skógar
þola svona áföll betur en fólk. Því á
skógræktarfólk ekki að missa móð-
inn þó á móti blási,“ skrifar Þröst-
ur. aij@mbl.is
Ljósmynd/Þröstur
Myndarlegur skógur Aspir í Múla-
koti endurnýjuðu sig með teinungi
og eru meðal hæstu trjáa landsins.
„Skógar þola svona
áföll betur en fólk“
 Vorhretið 1963 hafði mikil áhrif