Morgunblaðið - 12.04.2013, Side 32

Morgunblaðið - 12.04.2013, Side 32
32 UMRÆÐAN MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. APRÍL 2013 Það er mjög vinsæll brandari sem hljómar víða um þessar mund- ir og hver étur eftir öðrum, meira að segja í fjölmiðlum. Hann er eitthvað á þessa leið. „Það verða tuttugu framboð í kosning- unum! – Hvernig ætli kjörseðillinn komi til með að líta út?! – Það endar með að allir verða í fram- boði!“ Og svo hljóma hlátrasköllin. En hvað er svona hlægilegt? Væri ekki nær að hlæja aðeins minna og spyrja í alvöru hvers vegna ný framboð spretta upp. Lítum yfir sviðið. Sjálfstæðisflokkurinn fremur pólitískt „hara-kiri“ á landsfundi og sýpur nú seyðið af því. Þar er mönnum svo mikið í mun að standa vörð um hagsmuni fámennrar klíku að þeir kjósa frekar að flæma burt kjósendur í stórum stíl. Einangrun og hræðsla við framtíðina eru í fyr- irrúmi, að ekki sé talað um hræðsl- una við þjóðina sjálfa. Ekki má þjóðin eignast sína stjórnarskrá, ekki sínar auðlindir og ekki má hún ákveða lyktir í ESB-umræðunum. Framsóknarflokkurinn þarf ekki fyrir neinu að hafa þessa dagana. Sjálfstæðismenn streyma til hans. Sigmundur Davíð situr bara og fægir geislabauginn, milli þess sem hann stráir um sig gullnum lof- orðum, sem eru í versta falli blekk- ing – í besta falli óskhyggja eða draumórar. En verra er þó að hann hefur snúist í marga hringi í fjöl- mörgum málum. Framsóknarmenn vildu stjórnlagaþing og nýja stjórn- arskrá. Nú virðast þeir haldnir sömu hræðslu við þjóðina og syst- urflokkurinn. Hverra hagsmuni meta þeir meir en vilja þjóð- arinnar? Þessir systurflokkar, Sjálfstæðis- og Framsóknarflokkur, reyna báðir að stöðva hjól sög- unnar, en örlög þeirra sem það reyna eru yfirleitt þau að lenda undir því sama hjóli og óvíst hvort þeir sleppi lif- andi. Síðasti kaflinn í stuttri sögu Samfylk- ingar og Vinstri grænna er svo sorg- legur að óvíst er að margir treysti sér í framhaldið. Fráfarandi formaður VG kveður með stóriðjustæl og leggur Mývatn undir, og nýkjörinn formaður gengur til liðs við nýkjörinn formann Sam- fylkingar og samstiga hefja þeir feril sinn á að kljúfa þingflokka sína í herðar niður og svíkja í stjórnarskrármálinu, þvert á vilja kjósenda sinna – og þjóðarinnar. Þeir virða að vettugi þá fjölmörgu félaga sína sem hafa unnið að mál- inu af heilum hug og lagt nótt við dag. Þessi byrjun kann ekki góðri lukku að stýra. Óheilindi bera dauð- ann í sér. Guðmundur Stein- grímsson liggur ekki á liði sínu. Hann gengur þvert á eigin orð og slæst í för með formönnunum gæfusnauðu. Hvað veldur þessum svikum Guðmundar, ekki við kjós- endur, því þá á hann enga í bili, heldur við sjálfan sig? Kannski sú upphefð að komast í „formanna- hóp“? Eða er hann að varða veginn inn í Samfylkinguna aftur? Skyldi það hafa borið á góma í „for- mannamakkinu“ þeirra. Þetta er nú ástandið, eins og það blasir við. Svik og viðsnúningur alls staðar, ýmist til að standa vörð um hagsmuni fárra eða atkvæði og eig- ið skinn. En eitt eiga þeir þó allir sameiginlegt. Að veitast gegn þjóð- inni og traðka þannig á réttindum hennar og lýðræðinu. Hræðsla og aftur hræðsla við hana ræður för. Er það ekki uppdráttarsýki, eða heldur einhver að réttlæti, framsýni og sköpun betra samfélags nærist á hræðslu? Er þetta ekki brandarinn sem allir ættu að hlæja að – eða kannski væri betra að hlæja ekki of hátt, heldur taka þetta ástand til al- varlegrar endurskoðunar. Það er upp úr þessum „brand- ara“ sem nýju framboðin spretta. Þau verða eflaust ekki öll sett undir sama hatt og ekki ætla ég að tala fyrir munn þeirra. Stefnu sína og takmark verða þau að kynna hvert um sig. En eitt hljóta þau að eiga sammerkt; að una ekki núverandi ástandi. Sjálf kaus ég að ganga til liðs við Lýðræðisvaktina – svo því sé nú til haga haldið – ekki vegna þess að ég haldi að hún sé hin eina og endanlega lausn, heldur kaus ég að leggja mitt litla lóð þar á vog- arskál þegar mér var nóg boðið. Ég trúi hvorki á heildarlausnir né end- anlegar, ég trúi á samræður og samkomulag um lausnir. Samræður einstaklinga og hópa, þvert á þau bönd sem kunna að binda, og ekki síst samræður við þjóðina. Til þess þarf að treysta þjóðinni, en ekki virða hana að vettugi – og allra síst hræðast hana. Framtíðin mun ef- laust bera allt aðra pólitík, allt aðr- ar aðferðir, í skauti sér. Unga fólkið mun, að öllum lík- indum, leita minna og minna í flokka og fyrirfram gefna heild- arpakka. Það mun vilja taka af- stöðu til einstakra málefna, karla og kvenna og netið opnar þá leið. Verður hlegið að því líka? Eflaust – en ekki til lengdar. En framtíðin er ekki komin – við verðum líka að lifa í núinu – en er ekki ástæða til að hlæja aðeins minna og taka alvar- lega það sem er að gerast fyrir augunum á okkur. En gleymum samt ekki að hlæja því sköpunin býr í gleðinni. Hvað er svona hlægilegt? Eftir Þórhildi Þorleifsdóttur »Ég trúi hvorki á heildarlausnir né endanlegar, ég trúi á samræður og sam- komulag um lausnir. Þórhildur Þorleifsdóttir Höfundur skipar 1. sæti í Reykjavík suður f. Lýðræðisvaktina. Framhaldsskólarnir fá framlög sín frá rík- inu eftir svokölluðu reiknilíkani. For- sendur þessa líkans endurspegla engan veginn raunverulega útgjaldaþörf skólanna líkt og því var upp- haflega ætlað að gera enda hefur því verið breytt margoft und- anfarin ár í þeim til- gangi að skera niður útgjöld. Þessi niðurskurður hófst 2004 og því var af litlu að taka þegar stórfelldur nið- urskurður hófst eftir hrun. Í reiknilíkaninu á svokölluð launa- stika að endurspegla meðallaun kennara. Það gerði hún fyrsta árið sem henni var bætt í reiknilíkanið eða 2003-2004 en þá sýndi launastik- an 232.000 kr. en meðallaunin voru þá 231.039 kr. Allar götur síðan hef- ur verið munur á stikunni og með- allaunum og sá munur hefur aukist verulega. Árið 2007 var launastikan 275.704 kr. en meðallaunin 293.325 kr. Árið 2011 var launastikan 286.102 kr. og meðallaunin 377.000 kr. Hér munar 24%. Launakostn- aður er rétt um 80% af rekstri skól- anna og því einfalt að sjá hvaða áhrif þessi niðurskurður hefur fyrir þá. Hætt hefur verið að bæta skól- unum fyrir forföll kennara vegna veikinda. Í þessum tilfellum fellur kennsla oft niður því ekki er hægt að ráða forfallakennara vegna fjár- skorts. Slíkum forföllum hefur fjölg- að talsvert, sem eðlilegt er, enda er meðalaldur stéttarinnar orðinn vel yfir fimmtugt. Skólarnir fá heldur ekki greitt með nemanda nema hann ljúki önninni sem veldur því að fjár- hagsleg áhætta er fyrir skólana að gefa nemendum sem hafa fallið úr námi annað tækifæri. Það væri auðvitað mikil afneitun að ætla að þetta hafi ekki veruleg áhrif á skólastarf og líðan nem- enda í skólunum. Skóla- stjórnendur eiga fáa leiki í stöðunni aðra en að skerða verulega þjónustu við nemendur, fjölga í hópum langt umfram það sem eðli- legt og í raun löglegt má teljast þannig að hætta er á að nemendur týnist og verði lítið ann- að en nafn og kennitala í augum kennara. Það er því ekkert annað en grín að tala um ein- staklingsmiðaða kennslu við slíkar aðstæður. Fámennir valáfangar eru miskunnarlaust skornir niður og slíkt kemur auðvitað niður á gæðum skólastarfs. Þetta eru oft efri raun- greina- og tungumálaáfangar og ljóst að framhaldsskólar standa ekki undir nafni ef ekki er boðið upp á kennslu í þeim. Ofan á þetta bætist að framhaldsskólakennarar hafa dregist verulega aftur úr í launum en nú er munurinn á þeim og sam- anburðarhópum hjá BHM um 16%. Verði ekkert að gert stefnir í hörð verkfallsátök þegar samningar losna í byrjun næsta árs. Kennarar eru nauðbeygðir til að verja kjör sín en ekki síður skylt að gæta hagsmuna þeirra nemenda sem þeim er trúað fyrir. Þeir hafa verið fyrir borð bornir. Framhaldsskólar á brauðfótum Eftir Hrafnkel Tuma Kolbeinsson Hrafnkell Tumi Kolbeinsson » Það væri auðvitað mikil afneitun að ætla að þetta hafi ekki veruleg áhrif á skóla- starf og líðan nemenda í skólunum. Höfundur er varaformaður Félags framhaldsskólakennara. VIÐSKIPTABLA Ð Perunni skipt út í Evr- ópu fyrir sparperu nú um mán- aðamótin. Glóðarperunni verður útrýmt Hörður Ægisson hordur@mbl.is Breytilegir vexti r á verðtryggðum sjóðsfélagalánum Lífeyrissjóðs starfsmanna ríki sins (LSR) hafa í marga mánuði ve rið umtalsvert hærri en þau vax takjör sem sjóðs- félögum voru kyn nt sem viðmið við ákvörðun á lá ntöku hjá sjóðn- um. Þetta segir Már W olfgang Mixa, fjármálafr æðingur og kenn - ari við Háskólann í Reykjavík, en í pistli á vef Morgu nblaðsins í gær bendir hann á að LSR fylgi ekki lengur þeim viðm iðum, sem áður komu fram á vefs íðu sjóðsins, að breytilegir vextir yrðu endurskoð- aðir á þriggja má naða fresti með hliðsjón af ávöxtu narkröfu íbúða- bréfa. Í samtali við Mor gunblaðið segist Már telja a ð það sé „for- sendubrestur“ að sjóðurinn hafi einhliða breytt þe im viðmiðum i breytilegir vex tir séu Sakar LSR um va xtaokur � Segir LSR hafa breytt vaxtaviðmiðum ei nhliða af ávöxtunarkröfu íbúðabréfa FIMMTUDAGUR 3 0. ÁGÚST 2012 Ingibjörg Þorvald s- dóttir er fjarska glöð á bak við búðarborðið Aftur búin að kaupa Oasis 8 Liv hjá Nova segir ann- að umhverfi mæt a konum nú en fyrir 20 árum Er vel tekið á móti konum? 9 Fyrir réttri viku bir tist hér í Viðskipt ablaði Morgunblaðsins mynd sem sýndi indverska bankastarfsmenn í tveggja daga all sherjar- verkfalli. Í texta m eð myndinni kom fram að indverskir banka starfsmenn væru ein milljón talsins. Þeir voru að mótmæla fyri rhugaðri hagræðingu í ind verska bankakerf inu, vegna ótta um atvinnum issi. Þegar til þess er li tið að Indverjar e ru um 1,2 milljarðar talsins er ein milljón ban kastarfs- manna ekki svo h á tala, því það jaf ngildir því að tólf starfsmen n þjónusti hverja milljón viðskiptavina. Starfsmenn fjárm álafyrirtækja hér á landi eru eitthvað inna n við fjögur þúsu nd talsins og Íslendingar er u 320 þúsund og gæti því látið nærri að hve r íslenskur banka starfs- maður þjónustað i vel innan við 10 0 ein- staklinga. Þessi samanburðu r kom upp í huga nn við lestur á stóráhug averðu viðtali við Frosta Si jónsson við skipta- og rekstr arhag- t Skoðun Stærð íslenska bankakerfisins Agnes Bragadótt ir agnes@mbl.is Mætti minnka bankakerfið um helming? lækkaði síðast br eytilega vexti sjóðsins úr 3,9% 3,6% hinn 1. aprí l síðastliðinn. Hindrar ekki vaxt alækkun Haukur Hafstein sson, fram- d tjóri LSR seg ir í samtali aðstæðum hverju sinni. Þær geta breyst og eins þa u viðmið sem litið er til,“ segir Hau kur. Hann bætir því við að enn í da g sé ávöxt- unarkrafan á íbú ðabréfamarkaði einn af þeim þátt um sem horft er til, en auk þess sé litið til þeirra t kj a sem aðrir aðilar á valdandi að sjóði rnir eru ekki reiðubúnir að læk ka vexti á lánum sjóðsfélaga í sam ræmi við lægri ávöxtunarkröfu á íbúðabréfa- markaði. Haukur hafnar því að þetta sé ein skýri ng á því að vext- irnir séu ekki læk kaðir. „Við höf- um til að mynda v erið að kaupa skuldabréf með r íkisábyrgð með lægri ávöxtunark röfu. Þetta er því alls ekki hindrun fyrir því að við getum lækkað ve xtina frekar.“ Það vekur þó ath ygli að breytilegir vextir á lánum hjá Líf- eyrissjóði verslun armanna (LIVE), sem stóð u í 3,13% í þess- um mánuði, fylgj a þróun ávöxt- unarkröfu á mark aði og eru ávallt 0,75 prósentum h ærri en með- alávöxtun í flokk i íbúðabréfa til 30 ára. Miklir hagsm unir eru í því húfi fyrir einstak ling eftir því hvort hann er me ð lán á breyti- legum vöxtum hj á LSR eða LIVE . „Samkvæmt laus legri áætlun,“ segir Már, „þá ha fa vextir á lánum LIVE verið að m eðaltali um 0,6 prósentum lægri síðustu sex mán- uði borið saman v ið vexti á lánum á LSR “ Sjóðsfél agi LIVE, með � Breytilegir vextir ætt u að vera mun læg ri sé tekið mið Framkvæmdastjór i LSR hafnar því a ð um forsendubre st sé að ræða *Vaxtakjör á breytileg um verðtryggðum lán um sjóðanna síðustu sex mánuði eru varleg a áætluð. Breytilegir vextir LSR voru lækkaðir í 3,6% þ ann 1. apríl. Breytilegi r vextir LIVE eru í dag 3,13% en voru á tímabili undir 3% fyrr á þessu ári. Mismunur 120 þúsund Breytileg vaxtakjör á lánum síðustu sex mánuði* Árlegur vaxtakostna ður af 20 milljón króna lán i % 720.000 600.000 Sími 511 1234 • www .gudjono.is Göngum hreint til verks!VIÐSKIPTABLA Ð Perunni skipt út í Evr- ópu fyrir sparperu nú um mán- aðamótin. Glóðarperunni verður útrýmt Hörður Ægisson hordur@mbl.is Breytilegir vexti r á verðtryggðum sjóðsfélagalánum Lífeyrissjóðs starfsmanna ríki sins (LSR) hafa í marga mánuði ve rið umtalsvert hærri en þau vax takjör sem sjóðs- félögum voru kyn nt sem viðmið við ákvörðun á lá ntöku hjá sjóðn- um. Þetta segir Már W olfgang Mixa, fjármálafr æðingur og kenn - ari við Háskólann í Reykjavík, en í pistli á vef Morgu nblaðsins í gær bendir hann á að LSR fylgi ekki lengur þeim viðm iðum, sem áður komu fram á vefs íðu sjóðsins, að breytilegir vextir yrðu endurskoð- Sakar LSR um a xtaokur � Segir LSR hafa breytt vaxtaviðmiðum ei nhliða af ávöxtunarkröfu íbúðabréfa FIMMTUDAGUR 3 0. ÁGÚST 2012 Ingibjörg Þorvald s- dóttir er fjarska glöð á bak við búðarborðið Aftur búin að kaupa Oasis 8 Liv hjá Nova segir ann- að umhverfi mæt a konum nú en fyrir 20 árum Er vel tekið á móti konum? 9 Fyrir réttri viku bir tist hér í Viðskipt ablaði Morgunblaðsins mynd sem sýndi indverska bankastarfsmenn í tveggja daga all sherjar- verkfalli. Í texta m eð myndinni kom fram að indverskir banka starfsmenn væru ein milljón talsins. Þeir voru að mótmæla fyri rhugaðri hagræðingu í ind verska bankakerf inu, vegna ótta um atvinnum issi. Þegar til þess er li tið að Indverjar e ru um 1,2 milljarðar talsins er ein milljón ban kastarfs- manna ekki svo h á tala, því það jaf ngildir því að tólf starfsmen n þjónusti hverja milljón viðskiptavina. Starfsmenn fjárm álafyrirtækja hér á landi eru eitthvað inna n við fjögur þúsu nd talsins 320 þúsund og g æti því Skoðun Stærð íslenska bankakerfisins Agnes Bragadótt ir agnes@mbl.is Mætti minnka bankakerfið um helming? ð f sti með i i Þær geta valdandi að sjóði rnir eru ekki reiðubúnir að læk ka vexti á lánum sjóðsfélaga í sam ræmi við lægri ávöxtunarkröfu á íbúðabréfa- markaði. Haukur hafnar því að þetta sé ein skýri ng á því að vext- irnir séu ekki læk kaðir. „Við höf- um til að mynda v erið að kaupa skuldabréf með r íkisábyrgð með lægri ávöxtunark röfu. Þetta er því alls ekki hindrun fyrir því að við getum lækkað ve xtina frekar.“ Það vekur þó ath ygli að breytilegir vextir á lánum hjá Líf- eyrissjóði verslun armanna (LIVE), sem stóð u í 3,13% í þess- um mánuði, fylgj a þróun ávöxt- unarkröfu á mark aði og eru ávallt 0,75 prósentum h ærri en með- alávöxtun í flokk i íbúðabréfa til 30 ára. Miklir hagsm unir eru í því húfi fyrir einstak ling eftir því ð lá á breyti � Breytilegir vextir ætt u að vera mun læg ri sé tekið mið Framkvæm astjór i LSR hafnar því a ð um forsendub e st sé að ræða *Vaxtakjör á b eytileg um verðtryggðum lán um sjóðanna síðustu sex mánuði eru varleg a áætluð. Breytilegir vextir LSR voru lækkaðir í 3,6% þ ann 1. apríl. Breytilegi r vextir LIVE eru í dag 3,13% en voru á tímabili undir 3% fyrr á þessu ári. Mismunur 120 þúsund Breytileg vaxtakjör á lánum síðustu sex mánuði* Árlegur vaxtakostna ður af 20 milljón króna lán i % 720.000 600.000 Sími 511 1234 • www .gudjono.is Göngum hreint til verks! FIMMTUDAGUR 3 0. ÁGÚST 2012 VIÐSKIPTABLA Ð Ingibjörg Þorvald s- dóttir er fjarska glöð á bak við búðarborðið Aftur búin að kaupa Oasis 8 Liv hjá Nova segir ann- að umhverfi mæt a konum nú en fyrir 20 árum Er vel tekið á móti konum? 9Perunni skipt út í Evr- ópu fyrir sparper u nú um mán- aðamótin. Glóðarperunni verður útrýmt 4 Fyrir réttri viku bir tist hér í Viðskipt ablaði Morgunblaðsins mynd sem sýndi indverska bankastarfsmenn í tveggja daga all sherjar- verkfalli. Í texta m eð myndinni kom fram að indverskir banka starfsmenn væru ein milljón talsins. Þeir voru að mótmæla fyri rhugaðri hagræðingu í ind verska bankakerf inu, vegna ótta um atvinnum issi. Þegar til þess er li tið að Indverjar e ru um 1,2 milljarðar talsins er ein milljón ban kastarfs- þ í það jafngildir því Skoðun Stærð íslenska bankakerfisins Agnes Bragadótt ir agnes@mbl.is Mætti minnka bankakerfið um helming? Hörður Ægisson hordur@mbl.is Breytilegir vexti r á verðtryggðum sjóðsfélagalánum Lífey issjóðs starfsmanna ríki sins (LSR) hafa í marga mánuði ve rið umtalsvert hæ ri en þau vax takjör se sjóðs- félögum voru kyn nt sem viðmið við ákvörðun á lá ntöku hjá sjóðn- u . Þet a segi Már W olfgang Mixa fjármálafr æðingur og kenn - ík í valdandi að sjóði rnir eru ekki reiðubúnir að læk ka vexti á lánum sjóðsfélaga í sam ræmi við lægri ávöxtunarkröfu á íbúðabréfa- markaði. Haukur hafnar því að þetta sé ein skýri ng á því að vext- irnir séu ekki læk kaðir. „Við höf- um til að mynda v erið að kaupa skuldabréf með r íkisábyrgð með lægri ávöxtunark röfu. Þetta er því alls ekki hindrun fyrir því að við getum lækkað ve xtina frekar.“ Það vekur þó ath ygli að breytilegir vextir á lánum hjá Líf- eyrissjóði verslun armanna (LIVE), sem stóð u í 3,13% í þess- á ö t Saka LSR u v xtao ur � Segir LSR hafa breytt vax aviðmiðum ei nhliða � Breytilegir vex ti ættu að vera m un lægri sé tekið m ið af ávöxtunarkröfu íbúðabréfa � Framkvæm dastjóri LSR hafna r því a um forsen dubrest sé að ræð a Mikill munur á vaxta kjörum lífeyrissjóða Mismunur 120 þú und Breytileg vaxtakjör á lánum síðustu sex mánuði * Árlegur vaxtakostna ður af 20 milljón króna lán i 3,6% 3,0% 720.000 600.000 OYSTER PERPE TUAL GMT-MAS TER II Sími 511 1234 • www .gudjono.is Göngum hreint til verks! Viðskiptablað Morgunblaðsins alla fimmtudaga aðið gefur út gt sérblað um slandsmótið sí-deild karla í knattspyrnu 3. maí. rið verður um víðan völl og fróðlegar plýsingar um ðin sem leika umarið 2013. Morgunbl glæsile Í Pep Fa up li s ÍSLANDSMÓTIÐ PEPSÍ-DEILD KARLA Í KNATTSPYRNU 2013 –– Meira fyrir lesendur PÖNTUNARTÍMI AUGLÝSINGA: Fyrir kl. 16, mánudaginn 29. apríl. NÁNARI UPPLÝSINGAR: Katrín Theódórsdóttir kata@mbl.is Sími: 569-1105 SÉRBLAÐ Nethyl 2 110 Reykjavík Sími 568 1245 Sérfræðingar í líkamstjónarétti Veitum fría ráðgjöf fyrir tjónþola Pantaðu tíma: fyrirspurnir@skadi.is www.skadi.is Þ. Skorri Steingrímsson, Héraðsdóms- lögmaður Steingrímur Þormóðsson, Hæstaréttar- lögmaður

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.