Morgunblaðið - 26.08.2013, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 26. ÁGÚST 2013
Fararstjórn erlendis
Meðal námsefnis:
• Mannleg samskipti.
• Helstu áfangastaðir
erlendis í máli og
myndum.
• Mismunandi trúarbrögð.
• Saga landsins, menning
og listir.
• Frumbyggjar og saga
staðarins.
• Þjóðlegir siðir og hefðir.
• Leiðsögutækni og ræðumennska.
Ferðalandafræði: Evrópa, Asía, Afríka, Ameríka og Eyjaálfan.
Námið fer fram í formi fyrirlestra og reynslu fararstjóra í leiðsögn á erlendri grund.
Kjartan Trausti Sigurðsson, fararstjóri, Pétur Björnsson, konsúll Ítalíu á Íslandi,
Jóhanna Kristjónsdóttir, blaðamaður og fararstjóri, Höskuldur Frímannsson, viðskipta-
fræðingur, Ómar Valdimarsson, blaðamaður, Magnús Björnsson, fararstjóri í Kína,
Pétur Óli Pétursson, fararstjóri í Rússlandi, Bjarni Randver Sigurvinsson, kennari við
Guðfræðideild HÍ., Sr. Bragi Skúlason, sjúkrahúsprestur.
Ferðamálaskóli Íslands • www.menntun.is • sími 567 1466
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Gunnar Bragi Sveinsson utanríkis-
ráðherra segist vera sammála
Bjarna Benediktssyni fjármála-
ráðherra um að bera eigi slit á að-
ildarviðræðum við Evrópusamband-
ið undir Alþingi. Allt tal um að á
döfinni sé að slíta viðræðum án að-
komu þess sé á misskilningi byggt.
Orð Gunnars Braga í síðustu
viku vöktu umtal, þess efnis að
samkvæmt lögfræðiáliti kæmi fram
að þingsályktanir, líkt og aðildar-
umsóknin byggði á, sem ekki
studdust við sérstaka heimild í lög-
um eða stjórnarskrá, væru ekki
bindandi fyrir stjórnvöld umfram
það sem af þingræðisvenjunni
leiddi. ,,Ég hef aldrei mótmælt því
að þingið þurfi að taka endanlega
ákvörðun. Það sem ég hef hins veg-
ar sagt er að það megi lesa það út
úr álitinu að þess þurfi ekki. Ég hef
líka sagt að ég muni ekki eiga
frumkvæði að því að leggja það til
að svo verði gert. Því get ég tekið
undir með Bjarna Benediktssyni að
það sé eðlilegast að þingið taki
þessa ákvörðun,“ segir Gunnar
Bragi og bætir við. „Við Bjarni er-
um algjörlega að tala í takt varð-
andi þetta mál.“
Er hér vísað í orð Bjarna Bene-
diktssonar sem sagði í fréttum
RÚV um helgina að ef slíta ætti
aðildarviðræðum við Evrópusam-
bandið þyrfti að bera þá ákvörðun
undir þingið.
Gunnar Bragi hefur einnig látið
hafa það eftir sér að til stæði að
leysa upp samninganefnd Íslands.
„Það að leysa upp samningahópa
eða nefndir, þýðir ekki slit á aðild-
arviðræðum. Það hefur einnig kom-
ið fram í máli ESB. Tal um annað
er í raun útúrsnúningur,“ segir
Gunnar.
Gunnar segir eng-
in viðræðuslit án
aðkomu Alþingis
 Sammála Bjarna Benediktssyni
Bjarni
Benediktsson
Gunnar Bragi
Sveinsson
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
Páll Jónsson, áður bóndi á Jaðri í
Skagafirði, spáir norðvestan hvelli
norðanlands fyrstu dagana í sept-
ember. Fyrir nokkru varaði hann
bændur og fjallskilastjóra í Skaga-
firði við, hvatti þá til að flýta göngum
og taka fé inn í hús. Telur Páll að
hvellurinn verði viku fyrr á ferðinni
en sá sem reið yfir Norðurland í
fyrra, með tilheyrandi fjárskaða og
búsifjum fyrir bændur.
„Ég hef fundið þetta mjög sterkt
og fengið fleiri en ein skilaboð um
þetta í sumar,“ segir Páll, sem fer oft
á miðilsfundi og er mjög berdreym-
inn. Hann segir þetta yfirvofandi
óveður hins vegar ekki hafa komið
fram í draumum. „Ég var vantrúað-
ur á þetta en síðan var mér sagt hin-
um megin frá að þetta myndi gerast.
Þetta leggst illa í mig,“ segir Páll.
Áður hefur hann reynst sannspár
þegar kemur að veðrinu. Eitt árið
sagði hann við sveitunga sína með
góðum fyrirvara að vorið kæmi 1.
maí en síðustu daga aprílmánaðar
hafði verið leiðinlegt veður, þó sýnu
verst 30. apríl. En daginn eftir stytti
upp með miklu blíðviðri. „Það voru
margir sem ekki trúðu mér þarna en
sumir þeirra hafa ekki hlegið aftur
að mínum spám.“
Páll hefur sem fyrr segir haft
samband við bændur og varað þá
við. Hann segir viðbrögðin hafa ver-
ið af ýmsum toga, en líkast til ætli
menn ekki að hreyfa við tímasetn-
ingum á göngum. „Það getur verið
erfitt að kenna gömlum hundum að
sitja. Þeir segja að erfitt sé að breyta
tímanum, og svo trúa þeir þessu ekki
heldur,“ segir Páll, sem sjálfur var
gangnastjóri til margra ára.
„Angrar mann innst inni“
Hann vonast til að hvellurinn
standi stutt yfir, þar sem nýtt tungl
kvikni í suðaustri skömmu eftir
fyrstu daga september. „Þetta gæti
staðið í tvo daga og orðið nóg til þess
að snjói mikið til fjalla.“
„Maður bíður á milli vonar og ótta
að þetta standist ekki hjá Páli.
Óneitanlega angra svona spádómar
mann innst inni,“ segir einn bóndi í
Skagafirði um spána. „Norðanáttin
hefur ekki verið langt undan og stutt
síðan gránaði hér niður í miðjar hlíð-
ar, þannig að það getur allt gerst.“
Smári Borgarsson, bóndi í Goðdöl-
um í Skagafirði og fjallskilastjóri,
hefur heyrt af spánni hjá Páli. Hann
segist að sjálfsögðu vonast til að hún
rætist ekki, en ekki sé hægt að flýta
göngum. Menn ætli að halda sínu
striki. „En menn eru hvekktir síðan í
fyrra, það er engin spurning, og um-
deilanlegt hvort við fórum nógu vel
eftir veðurspám. Ég vil samt ekki
trúa því að svona hvellir geti komið
ár eftir ár. Við munum engu að síður
hafa varann á okkur og fylgjumst vel
með öllum veðurspám,“ segir Smári.
Bændur varaðir við norðanhvelli
 Leggst illa í mig, segir Páll Jónsson frá Jaðri í Skagafirði sem hefur varað bændur og fjallskilastjóra
við óveðri í næstu viku  Vill flýta göngum um viku  Bændur halda sínu striki en hafa varann á sér
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Ótíð Bændur norðanlands eru
minnugir hvellsins frá því í fyrra.
„Við Jóhann Óli Hilmarsson höf-
um gert þetta árlega með hléum,
eins og maður segir, síðan árið 1983.
Síðar kom Náttúrustofa Suðurlands
með okkur í þetta og hefur haft um-
sjón með þessu í seinni tíð. Farið
var allar verslunarmannahelgar í
gamla daga en á síðustu árum höf-
um við farið í ágúst og nær alltaf til
Elliðaeyjar,“ segir Erpur. Hann
bætir við: „Þær eru merktar þannig
að það er settur stálhringur á löpp-
ina á þeim. Þetta eru skemmtilegir
fuglar og jafnvel þó að fólk hafi eng-
an áhuga á fuglum eru þetta mjög
skemmtilegir leiðangrar. Það er
spennandi að fara út í þessar út-
eyjar.“
Hann segir að sæsvölustofninn sé
sterkur þó að hann hafi ekki verið
rannsakaður mikið á undanförnum
árum, en síðasta stóra rannsóknin
var gerð árið 1991. Fuglarnir lifa á
krabbadýrum og þá aðallega
ljósátu, en ekki er skortur á henni
eins og t.d. á sandsíli.
Sjósvalan er sterk
 Stærsti sjósvölustofn Evrópu er í Vestmannaeyjum
 Fuglaáhugamenn merktu 1.333 fugla í ferð sinni
Ljósmyndir/Árni Árnason
Farfuglar Hér má sjá hópinn sem hélt til Elliðaeyjar á dögunum til sæsvölurannsókna. Fyrst var farið í sæsvöluleið-
angur um verslunarmannahelgi árið 1983 og síðan þá hefur fjölgað í hópnum með ári hverju.
Sæsvala Fuglinn telst til fýlingja og er náskyldur fýlnum og albatrosnum.
Merking Hópurinn merkti 1.333
fugla í leiðangri sínum.
SVIÐSLJÓS
Árni Grétar Finnsson
agf@mbl.is
„Við merktum 1.333 fugla en höfum
frá upphafi merkt um og yfir 10.000
fugla í heildina,“ segir Erpur Snær
Hansen, líffræðingur hjá Nátt-
úrustofu Suðurlands, en hann fór á
dögunum fyrir hópi fuglaáhuga-
manna til Elliðaeyjar til þess að
rannsaka sæsvölur.
Sæsvölur eru næturfuglar og
skiptast í tvær tegundir; sjósvölur
og stormsvölur, en þær tilheyra
flokki pípunefja. Þær lifa í holum
neðanjarðar eða í klettasprungum
og verða allt að 20 ára gamlar.
Stærsti sjósvölustofn Evrópu
„Sjósvölustofninn er stærstur í
Vestmannaeyjum og hann er nánast
eingöngu þar. Einungis nokkur pör
eru fyrir utan Eyjar, í Papey og á
Ingólfshöfða. Þetta er stærsti sjós-
völustofn í Evrópu og hann telur um
200.000 pör,“ segir Erpur, en erfitt
er að mæla stofnstærð stormsvöl-
unnar.
Stærsti stofninn kemur þó frá N-
Ameríku og telur hann nokkrar
milljónir fugla. Erpur segir mæling-
arnar vera ákveðið hliðarverkefni
og meira gert til gamans en annars.
Þó er mikið vísindalegt gildi í rann-
sóknunum og hefur hópurinn kom-
ist að því að stormsvölurnar eru á
meira ferðalagi en áður var talið:
„Við merktum stormsvölu á Reykja-
nesi sem að náðist viku síðar norð-
arlega í Noregi, um 1.500 kílómetra
í burtu. Það er mikil hreyfing á
þeim og það vissum við ekki áður,“
segir Erpur.