Morgunblaðið - 26.08.2013, Blaðsíða 18

18 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 26. ÁGÚST 2013
idex.is - sími 412 1700
framl.- sölu- og þjónustuaðili
Schüco á Íslandi
- merkt framleiðsla
• Íslensk framleiðsla, framleitt af Idex
álgluggum ehf.
• Hágæða álprófílkerfi frá Schüco
• Schüco tryggir lausnir og gæði
• Þekking og þjónusta
• Áralöng reynsla
Fjölbreytilegt útlit hentar mismunandi
tegundum bygginga
ÁLGLUGGAR
- þegar gæðin skipta máli
www.schueco.is
Þeir sem komnir
eru yfir miðjan aldur
muna þá tíð er verð-
gildi krónu lækkaði
stöðugt um nokkur %
á mánuði. Það var
kallað gengissig.
Innflutt vara hækk-
aði með hverri nýrri
sendingu. Þeir sem
stóðu t.d. í bygginga-
framkvæmdum leit-
uðust við að kaupa strax eftir út-
borgun. Ástandið fór stöðugt
versnandi fram að þjóðarsátt. Þá
tók við tímabil, sem fólk gat
sparað og gert áætlanir fram í
tímann.
Bankarnir eyðilögðu þjóðarsátt-
ina með sömu okurvöxtum og fyrir
sátt. Líka eftir að búið var að ná
tökum á verðbólgunni. Má segja
að bankarnir hafi ekki tekið þátt í
sáttinni, sem var réttlætt með því,
að þeir hefðu tapað svo miklu á
útlánum fyrir þjóðarsátt. Tapið
var mest á fyrirtækjum, sem þeir
settu sjálfir á hausinn með okurl-
ánum. Stjórnvöld vildu fylgja
þjóðarsátt eftir með því að selja
banka útlendingum og ganga í
ESB. Almenningur vonaðist til, að
með sölunni yrðu vextir eins og í
nágrannalöndunum. Bankarnir
voru loks seldir innfæddum fjár-
málasnillingum, sem svo keyptu
banka í útlöndum og tóku lán í
gjaldeyri, sem þeir lánuðu á Ís-
landi með hærri vöxtum. Það fór,
eins og það fór. Nú eru bankarnir
komnir í eigu útlendra brasksjóða
og eflaust margir innlendir hræ-
gammar meðal hlut-
hafa.
Í dag búa launþeg-
ar við sama ástand og
var fyrir þjóðarsátt.
Innlánsvextir eru
margfalt lægri en út-
láns-okurvextir.
Bankainnstæður
rýrna og í bónus er
fjármagnstekjuskatt-
ur á vexti. Mest fæst
fyrir krónuna með því
að eyða henni strax
og er sparnaður laun-
þega í samræmi við það.
Fyrir kosningar var yfirlýst
stefna þeirra sem stóðu að fyrri
stjórn að afnema verðtrygg-
inguna. Heilt kjörtímabil fór að
mestu í tilraunir til að nauðga
þjóðinni í ESB og borga Icesave.
Samfylkingin trúir enn, að allt
lagist með inngöngu í ESB og
krónunni verði kastað fyrir evru.
Í því felst að við getum ekki
stjórnað okkur sjálf og værum
betur sett, sem angi af ESB fyrst
við vorum svo vitlaus að slíta
sambandinu við Dani.
Nýja stjórnin vill hætta með
verðtryggingu og halda krónunni.
Ýmsir aðrir telja krónuna bölvald.
Kenna henni um illa stjórnun
efnahagsmála síðustu áratugina og
vilja taka upp einhverja aðra
mynt. Seðlabankinn rannsakaði
hvað hentaði okkar best og gaf út
mikla ritgerð. Gallinn var að
bankinn gaf sér að niðurstaðan
væri evra, áður en lagt var upp í
leiðangurinn. Ekki er mikið gef-
andi fyrir slík vísindi.
Ég hefi oft hugsað þessi mál og
sé lausn, sem tryggir verðgildi
krónu án þess að eyða henni strax
eftir útborgun. Það er einfaldlega
þannig að launþegum gefist kost-
ur á að fá hluta launa sinna
greidd í $ eða inn á gjaldeyr-
isreikning. Á meðan við búm við
gjaldeyrishöft væru úttektir í ís-
lenskum krónum á því gengi sem
er við úttekt, t.d. til greiðslu eða
afborgunar á láni. Við þetta
myndi sparnaður í landinu aukast
og þrýstingur á að halda verð-
bólgu í skefjum margfaldast.
Seðlabanki yrði að lækka stýri-
vexti til samræmis við það, sem er
í öðrum löndum. Hjól atvinnulífs-
ins færu þá að snúast til aukins
hagvaxtar og kaupmáttar. Við af-
léttingu gjaldeyrishafta myndum
við halda óbreyttu kerfi að því
leyti, að í verslunum mætti greiða
með krónum eða í erlendri mynt
líkt og er í Sviss. Þar má borga í
verslunum og veitingahúsum,
hvort heldur sem er í svissneskum
frönkum eða evrum.
Sparifjáreigendur réðu í hvaða
myntum þeir geymdu sparnað
sinn. Þannig væri tryggt að þeir
yrðu ekki rændir með breytingum
á gengi krónu.
Gjaldeyrissjóð í vörslu þjóðar
Eftir Sigurð
Oddsson » Seðlabanki yrði að
lækka stýrivexti til
samræmis við það sem
er í öðrum löndum. Hjól
atvinnulífsins færu þá
að snúast til aukins hag-
vaxtar og kaupmáttar.
Sigurður Oddsson
Höfundur er verkfræðingur.
Vinstraliðinu á
RÚV virðist líða eitt-
hvað hálfilla þessa
dagana vegna stöðv-
unar á aðildarferlinu
að Evrópusamband-
inu. Hefur það nú
hafið endalausar og
ótímabærar umræður
og spurningar um
kosningar um hvort
ferlið skuli hafið að
nýju. Ég segi: Guð laun fyrir nýja
ríkisstjórn sem hefur afar skýra
stefnu í málinu; semsé þá að hún
ætlar ekki að hefja þessar við-
ræður eða aðildarferli að nýju á
meðan hún starfar. Verði hins
vegar breyting á þeirri stefnu
mun hún gefa kjós-
endum kost á að tjá
sig um málið.
Ég tel einsýnt að
þjóðaratkvæða-
greiðsla um málið
verði í næstu alþing-
iskosningum þegar
flokkarnir koma fram
með sína stefnu og
kjósendur velja þá
flokka til að stýra
landinu sem þeir
treysta best, þar með
talið í þessu máli, til
að fara með sín mál. Ég hef ætíð
verið mikill stuðningsmaður rík-
isútvarpsins og háð marga orð-
ræðuna um nauðsyn þess að J.Á.
og co. verði ekki falið einræði á
þeim markaði. Þeir voru nú sem
dæmi að hækka áskriftina að
enska boltanum um 28% skv. nýj-
ustu fréttum, en um þeirra gjöld
veit ég svo sem ekkert enda ekki
keypt af þeim áskrift nema í
nokkur misseri enska boltann. Ég
vil því hvetja starfsmenn RÚV til
að gefa hvorki mér né öðrum
stuðningsmönnum fyrirtækisins
ástæðu til að ætla að Vigdís
Hauksdóttir hafi haft rétt fyrir
sér – takk fyrir.
Evrópuumræðan – hvaða
upphlaup er þetta á RÚV?
Eftir Hjörvar O.
Jensson » „Þeir voru nú sem
dæmi að hækka
áskriftina að enska bolt-
anum um 28% skv. nýj-
ustu fréttum.“
Hjörvar O. Jensson
Höfundur er búsettur í Neskaupstað.
Móttaka aðsendra greina
Morgunblaðið er vettvangur lifandi umræðu í landinu og birtir aðsendar grein-
ar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega beðnir að nota
innsendikerfi blaðsins. Kerfið er auðvelt í notkun og tryggir öryggi í sam-
skiptum milli starfsfólks Morgunblaðsins og höfunda. Morgunblaðið birtir
ekki greinar sem einnig eru sendar eru á aðra miðla.
Að senda grein
Kerfið er aðgengilegt undir Morgunblaðslógóinu efst í hægra horni forsíðu
mbl.is. Þegar smellt er á lógóið birtist felligluggi þar sem liðurinn "Senda inn
grein" er valinn.
Í fyrsta skipti sem innsendikerfið er notað þarf notandinn að nýskrá sig inn
í kerfið. Ítarlegar leiðbeiningar fylgja hverju þrepi í skráningarferlinu.