Morgunblaðið - Sunnudagur - 03.11.2013, Blaðsíða 8
8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 3.11. 2013
Þegar menn vilja nefna einhvern augljósansparnað í útgjöldum ríkisins er utanrík-isþjónustan auðveldasta fórnarlambið. All-
ir eru tilbúnir að skera niður þar – spara milljarða
– ekkert mál. Alla vega séð úr fjarlægð. Og oft
hefur utanríkisþjónustan gefið höggstað á sér.
Fríðindi starfsfólks, rándýrt húsnæði og gælu-
verkefni. En þá vill hitt gleymast sem jákvætt er,
farvegurinn sem hún skapar fyrir tengsl og menn-
ingarsamskipti. Að mínu mati eiga Íslendingar að
forgangsraða mjög markvisst í utanríkisþjónust-
unni: Leggja rækt við norrænt samstarf, horfa til
Sameinuðu þjóðanna, alls sem kemur sjónum við,
eldfjöllum og jarðhitarannsóknum og síðan eiga
mannréttindamál að sjálfsögðu alltaf að vera í
brennidepli. Sjálfum brá mér ögn við þegar Gunn-
ar Bragi utanríkisráðherra kvaðst ætla að fjölga
sérfræðingum í Brussel. Er virkilega þörf á því?
En samstarfið við útlönd fer ekki einvörðungu
fram í gegnum utanríkisþjónustuna eða formleg
tengsl ríkisins. Sveitarfélögin hafa tengsl, vís-
indamenn, listamenn skapa tengsl, íþróttafélög,
verkalýðsfélög, stofnanir og fyrirtæki; við menn-
ingarviðburði eru ofin samskiptanet, gott dæmi er
Airwaves – að ógleymdum einstaklingunum sem
kynnast einstaklingum sem aftur þekkja fólk og
koll af kolli. Þegar Bretar settu skólagjöld á er-
lenda háskólanemendur á áttunda áratug síðustu
aldar var gjöldunum andæft úr tveimur áttum,
annars vegar af hálfu þeirra sem vildu hafa landið
sem opnast fyrir menningarlegri fjölbreytni og
hins vegar af hálfu viðskiptalífsins. Þar á bæ
skildu menn að erlendir skólanemar þurftu að
kosta framfæri sitt, kaupa mat, föt, bækur, leigja
húsnæði og fara í bíó. En það sem meira var, þeir
mynduðu tengsl, lærðu að lesa bresk blöð og sér-
fræðitímarit í sínu fagi. Þar læsu verkfræðing-
arnir um tækninýjungar og það sem meira er,
sæju auglýsingar um breska framleiðslu. Síðan
kæmu allir í frí til Bretlands síðar á lífsleiðinni.
Erlendir háskólanemar væru með öðrum orðum
góður bissniss! Sjálfur átti ég kost á því að kynn-
ast erlendri menningu á uppvaxtarárum mínum
og mun ævinlega standa í þakkarskuld við for-
eldra mína fyrir að líta á það sem hluta af uppeld-
inu að opna heiminn fyrir börnum sínum. Slíkt er
gert með skipulegum hætti af hálfu skiptinema-
sambandsins, AFS. Þessi samtök starfa í yfir 50
löndum í öllum heimsálfum. Þótt saga samtak-
anna sé eldri hófust nemendaskipti árið 1947. Ís-
lendingar fóru að taka þátt í þessu starfi tíu árum
síðar. Frá þeim tíma hefur umfangið aukist jafnt
og þétt og fara nú 100-120 skiptinemar árlega til
dvalar erlendis og við tökum á móti 20-30 nemum
hingað til lands ár hvert. Á heimasíðu samtakanna
segir að markmið AFS sé að „að auka kynni og
skilning milli þjóða heims og fólks af ólíkum upp-
runa, víkka sjóndeildarhring ungs fólks og auka
menntun þess“. Þær íslensku fjölskyldur sem
hafa opnað heimili sín erlendum skiptinemum
eiga lof skilið. AFS hef ég aðeins kynnst úr fjar-
lægð en verður oft hugsað til allra þeirra sendi-
herra sem samtökin gera árlega út af örkinni fyrir
okkar hönd og hvernig tengsl Íslands út á við
styrkjast á jákvæðum forsendum fyrir tilstilli
þessarar ódýru utanríkisþjónustu.
AFS: Ódýr utanríkisþjónusta
* Sjálfum brá mér ögn viðþegar Gunnar Bragiutanríkisráðherra kvaðst ætla að
fjölga sérfræðingum í Brussel.
ÚR ÓLÍKUM ÁTTUM
Ögmundur Jónasson
ogmundur@althingi.is
Mesta púður fólks á netinu þessa
vikuna fór í tvö mál; KSÍ og Jón
Gnarr. Klúður KSÍ í miðasölu á
Króatíuleikinn og að Jón Gnarr
ætlar að hætta
sem borgarstjóri.
Önnur mál blikn-
uðu í samanburði
og komast ekki á
lista. „Ég er svo
reiður út í KSÍ að ég ætla að byrja á
Twitter,“ sagði Ari Eldjárn grínisti
á fésbókarsíðu sinni og uppskar
527 læk fyrir það. Twittersamfélag
Íslands geymir margan fótbolta-
spekinginn og fór sá samskiptamið-
ill nánast á hliðina þegar fólk áttaði
sig á því að uppselt
hefði verið á leik-
inn hálfátta. „Upp-
selt, hvernig væri
að bjóða góðan
daginn,“ sagði
Sólmundur Hólm, annar grínisti,
þótt fáum hafi verið hlátur í huga.
Arnar Björnsson, íþrótta-
fréttamaður Stöðvar 2, gat þó séð
spaugilegar hliðar á málinu og
blandaði tveimur eldfimum málum
saman í hrærigraut. „Vallarvinir,
systursamtök Hraunavina, hafa far-
ið fram á að lögbann verði sett á
fótboltaleik Íslands og Króatíu 15.
nóvember. Svörður Finnjónsson,
talsmaður Vallarvina, segir að Laug-
ardalsvöllurinn þoli ekki að spilað
sé á þessum árstíma. Samtökin hafa
óskað eftir umhverfismati á vell-
inum. Í ljós hefur komið að Vall-
arvinir keyptu fjögur þúsund miða
á leikinn og ætla
að mótmæla með
því að mæta ekki.“
Jón Gnarr til-
kynnti að hann
myndi hætta eftir
kjörtímabilið sem borgarstjóri.
„Setning dagsins, ef ekki bara ald-
arinnar: „Pólitík er eins og að vera í
leshring með öðru fólki þar sem
endalaust er talað um stafsetningu,
ekki söguna.“ sagði Tinna
Hrafnsdóttir, leikkona á fésbók-
inni, og vitnaði í borgarstjórann
fyrrverandi sem tilkynnti að hann
myndi ekki fara í framboð aftur á
Rás 2.
AF NETINU
Hollywood-leikarinn Chris Hemsworth, er
þessa dagana að kynna myndina Thor 2 The
Dark World sem frumsýnd var í vikunni. Ís-
land leikur stórt hlutverk í myndinni og
kuldinn nísti kinnar Hemsworths. „Það voru
mínus fimm gráður þegar við vorum á Ís-
landi. Ég var í stuttermabúningnum og á
köflum fannst mér ég vera að missa fing-
urna, slíkur var kuldinn,“ segir stjarnan í
viðtali við miðilinn Entertainment Weekly.
Hann talar mjög vel um Ísland og aðstæð-
urnar hér á landi en það sem kom honum
mest á óvart var hversu margir hétu Þór.
„Það var frábært að vera á Íslandi, standa á
eldfjallinu þar sem þetta allt byrjaði. Þá þarf
maður varla að leika.“
Myrkur, kuldi, ís og snjór eru í
Thor 2 þó engin sé Skálmöld.
Monitor gaf henni þrjár og
hálfa stjörnu.
AFP
Ískaldur Hemsworth
Tónlistarstjarnan Ásgeir Trausti Einarsson
er í stóru viðtali við vefmiðilinn Sabotage
Times í vikunni þar sem Íslendingurinn er
kynntur fyrir lesendum vefmiðilsins og tvö
myndbönd með honum spiluð. Platan hans
Dýrð í Dauðaþögn heitir á ensku In the Si-
lence. Spyrlinum finnst mjög merkilegt að
Ásgeir Trausti hafi eitt sinn einbeitt sér að
spjótkasti en Ásgeir þótti mjög liðtækur kast-
ari og á nokkur unglingamet enn þann dag í
dag. Íslandsmet hans í flokki 14 ára unglinga
er 63,38 metrar. „Þegar ég var 17 ára kastaði
ég lengst 67 metra,“ segir Ásgeir en skömmu
síðar meiddist hann í baki og þurfti að leggja
spjótið á hilluna. Tónlistin tók yfir og hefur
Ásgeir Trausti ekki litið um öxl síðan. Í Sabo-
tage Times kemur einnig fram að Ásgeir sé
nafn sem lesendur eigi að leggja á minnið –
slík sé snilldin.
Á best
67 metra
Ásgeir Trausti var mikill kastgarpur og einbeitti
sér að spjótkasti. Íslandsmet hans stendur enn.
Morgunblaðið/Kristinn
Vettvangur