Morgunblaðið - Sunnudagur - 24.11.2013, Qupperneq 47

að færa dvalarheimilinu Hrafnistu í Hafn-
arfirði mjólkina. Einn daginn var hann eitt-
hvað illa upplagður og fékk sér kríublund í
matsal heimilisins. Þegar hann vaknaði sátu
nokkrar eldri konur yfir honum og mændu á
hann. Þegar Hafsteinn bauð góðan dag
hrukku þær í kút og sögðu: „Heyriði, hann
talar íslensku.“ Þetta þóttu honum einlæg og
skemmtileg viðbrögð. Áttu þau í framhaldinu
gott spjall saman.
Drullaðu þér heim!
Hafsteinn lendir iðulega í því að vera ávarp-
aður á ensku. Einhverju sinni kom hann í
verslun og afgreiðslukonan brá sér strax á
bak við til að biðja aðra að afgreiða hann.
„Æi, ég er svo léleg í enskunni,“ heyrði hann
hana segja. Önnur afgreiðslukona kom fram
og fóru viðskiptin fram á ensku. Hafsteinn gat
hins vegar ekki á sér setið að þeim loknum og
kvaddi á kjarngóðri íslensku. Andlitið datt af
afgreiðslukonunum.
Sjaldan kemur fyrir að Hafsteinn sé áreitt-
ur vegna húðlitar síns í seinni tíð. Það er
helst á næturlífinu að menn láta vaða. „Það er
ekki oft en kemur þó fyrir. Ég hef fengið að
heyra allskonar frasa, eins og „drullaðu þér
heim, negrinn þinn!“ Þegar ég slæ því upp í
grín og svara á íslensku hvort mönnum sé
sama þótt ég fari upp í Breiðholt eftir tvo
tíma kemur á þá.“
Annars telur hann sig hafa sloppið furðuvel
frá þessari áreitni gegnum árin. Hefur alltént
heyrt um margt miklu verra sem hörunds-
dökkir Íslendingar hafa mátt þola. „Ég er
ekki í vafa um að það hefur með viðmótið að
gera. Ég áttaði mig snemma á því að þetta
gæti orðið óbærilegt léti ég það ná til mín.
Þess vegna slæ ég þessu iðulega upp í grín og
afvopna fólk þannig.“
Erum á réttri leið
Spurður hvort miklir fordómar séu á Íslandi
getur Hafsteinn ekki svarað öðruvísi en ját-
andi. Hann hefur reynt það á eigin skinni.
„Mér finnst við samt vera á réttri leið, dregið
hefur úr fordómum á síðustu árum. Ætli það
helgist ekki af því að útlendingum hefur fjölg-
að hér á landi og fólk er fyrir vikið orðið van-
ara að hafa samskipti við þá.“
Hann segir tungumálið algjört lykilatriði í
þessu sambandi. Einstaklingur af erlendum
uppruna sem tali góða íslensku verði fyrir
miklu minni áreitni en sá sem ekki talar
tungumálið. „Það er mjög erfitt fyrir krakka
sem hvorki tala íslensku né ensku að laga sig
að aðstæðum hérna. Um leið og tungumálið
kemur batnar staða þeirra til muna.“
Hafsteinn vinnur sem frístundaleiðbeinandi
hjá ÍTR í félagsmiðstöðinni 111 í Breiðholtinu
og í því starfi leggur hann einmitt mikið upp
úr því að virkja alla unglingana í hverfinu.
„Bakgrunnur unglinganna hérna í hverfinu er
mjög fjölbreyttur. Þeir koma víða að og við
þurfum að sníða tómstundastarfið að þörfum
allra. Þetta er viðkvæmur og mótandi aldur
og mikilvægt að krökkunum líði vel. Þess
vegna höfum við í félagsmiðstöðinni farið út á
meðal erlendu krakkanna í hverfinu í því
skyni að fá þá til að taka þátt í starfinu með
okkur. Tali þeir ekki íslensku, sem er nokkuð
algengt, notum við bara fingramál eða leik-
ræn tilþrif til að höfða til þeirra. Þetta hefur
gengið vonum framar en lykilnálgunin er að
bjóða alla velkomna í félagsmiðstöðina.“
Spurður hvort honum gangi betur en öðr-
um starfsmönnum félagsmiðstöðvarinnar að
ná til erlendu krakkanna segir Hafsteinn sam-
starfsmenn sína tala um það en hann finni
ekki sérstaklega fyrir því sjálfur.
Lét drauminn rætast
Ekki þarf að sitja lengi með Hafsteini til að
skynja að leiklist á vel við hann. Hann lék
mikið í grunn- og framhaldsskóla og lét síðar
drauminn rætast, skráði sig í nám í leiklist og
kvikmyndagerð við Kvikmyndaskóla Íslands.
Lauk þaðan prófi fyrir tveimur árum. „Þetta
er frábært nám. Ég lærði auðvitað heilmargt
um kvikmyndagerð og leiklist en ekki minna
um félagslega færni. Allt á þetta eftir að nýt-
ast mér.“
Hafsteinn hefur leikið töluvert í skólatengd-
um verkefnum og einnig spreytt sig í auglýs-
ingum. Stærsta tækifærið til þessa var hlut-
verk í þriðju seríunni af spennuþættinum
Pressu á Stöð 2, þar sem Hafsteinn lék einn
úr glæpagenginu sem hleypti öllu í bál og
brand.
Hann var hvattur af kennaranum sínum,
sem sá um leikaravalið, til að sækja um hlut-
verk í þættinum og þegar hann varð fyrir val-
inu hélt Hafsteinn í fyrstu að það hefði ekkert
með hörundslit hans að gera. „Síðan fór ég að
lesa handritið og þá var sérstaklega tekið
fram að einn karakteranna í genginu ætti að
vera dökkur á hörund. Það þótti vinum mín-
um mjög fyndið,“ segir hann og hlær.
Ekki svo að skilja að það breytti neinu.
„Það var mikil upplifun að leika í Pressu og
frábært tækifæri fyrir mig.“
Önnur hlutverk hafa verið svipuð. Haf-
steinn var fenginn til að leika mann sem
ræðst á konu í undirgöngum í stuttmynd og
var boðið að leika innbrotsþjóf í auglýsingu
fyrir Skjá einn. Þannig stóð á hjá honum að
hann gat ekki tekið það hlutverk að sér.
Langar að leika feimnu týpuna
„Ég hef aðallega leikið glæpamenn til þessa
og kannski verður það hlutskipti mitt í fram-
tíðinni. Ég kvarta alls ekki undan því, mér
finnst mjög gaman að leika glæpamenn. Ég
hef samt sem áður mikinn áhuga á að prófa
hlutverk af öðru tagi. Það getur verið erfitt að
festast í því sem við köllum „type-cast“. Ég er
opinn fyrir öllu, ekki síst alvarlegri hlut-
verkum. Ég lék til dæmis í styttri útfærslu af
Kirsuberjagarðinum eftir Tsjékhov meðan ég
var í skólanum og hafði mjög gaman af. Í
öðru verkefni lék ég feimnu og óöruggu týp-
una, sem er býsna langt frá mér sjálfum, og
fékk mjög góð viðbrögð.“
Hafsteinn hefur nýtt kvikmyndanámið í
starfi sínu fyrir ÍTR og í fyrravetur efndi
hann til námskeiðs fyrir börn í 3. og 4. bekk
grunnskóla og aftur nú. Börnin skrifa hand-
ritið sjálf í félagi við Hafstein og bera hitann
og þungann af kvikmyndagerðinni. Afrakst-
urinn getur svo að líta í Sambíóunum í
Mjóddinni.
Hann er í senn stoltur og ánægður með
verkefnið. „Þetta hefur gengið vonum framar.
Ég hef hvatt krakkana til að taka þátt og það
er ótrúlega gaman og gefandi að sjá þau
koma út úr skelinni. Ég þekki það af eigin
raun hvað svona skapandi vinna getur gert
fyrir börn. Og það eru ekki bara krakkarnir
sem læra, ég er alltaf að læra sjálfur í þessu
starfi. Á hverjum einasta degi. Vonandi er
þetta bara byrjunin. Mig langar að gera svo
miklu meira fyrir þetta hverfi. Hverfið mitt.“
24.11. 2013 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 47
Unnusta Hafsteins er Gyða Kristjáns-dóttir og eignuðust þau sitt fyrstabarn, Elísu Margréti, fyrir tíu mán-
uðum. Allt gekk vel til að byrja með en þeg-
ar Elísa Margrét var tveggja mánaða fór
Hafstein og Gyðu að gruna að ekki væri allt
með felldu. Sérstaklega ullu undarlegir
kippir hjá þeirri stuttu þeim áhyggjum.
Þau leituðu til læknis að kvöldlagi og
grunaði hann bakflæði en gat ekki verið
viss og ráðlagði Hafsteini og Gyðu því ein-
dregið að koma aftur daginn eftir. Ástæða
væri til að rannsaka barnið betur.
Það var gert og fljótlega lá niðurstaðan
fyrir, Elísa Margrét var greind með alvar-
legan heilagalla. Hún er með sléttan heila,
engar gárur, sem takmarkar líkamlega
getu hennar og þroskamöguleika verulega.
Hefur þetta valdið mjög illvígri flogaveiki
sem reynst hefur erfitt að ná tökum á.
„Fyrir liggur að þetta mun hafa mikil
áhrif á þroska hennar, andlegan og lík-
amlegan,“ útskýrir Hafsteinn. „Hún er orð-
in tíu mánaða og heldur ekki ennþá höfði,
þessi elska.“
Geðgóð eins og pabbinn
Elísa Margrét hefur verið meira og minna á
spítala síðan hún greindist og foreldrarnir
með henni. „Það hefur orðið algjör viðsnún-
ingur á okkar lífi,“ segir Hafsteinn.
Þrátt fyrir mótlætið hefur Elísa Margrét
staðið sig eins og hetja. „Hún er mjög geð-
góð að upplagi – eins og pabbi hennar,“ seg-
ir hann og skellir upp úr.
Þau vita ekki hvert framhaldið verður en
læknar hafa ráðlagt þeim að gera sér ekki
of miklar vonir. Ólíklegt sé að Elísa Mar-
grét eigi nokkurn tíma eftir að geta talað né
gengið. „Við tökum bara einn dag fyrir í
einu. Það er lykilatriði að hugsa jákvætt og
borða hollan mat. Maður þarf á öllu sínu að halda í baráttu sem
þessari. Meðan Elísa Margrét brosir og hlær erum við ánægð. Þá
líður henni ekki illa.“
Hann segir þau Gyðu aldrei hafa hugsað: Af hverju við? „Það er
ekki til neins. Elísa Margrét er bara eins og hún er og veikindi
hennar skyggja ekki á neinn hátt á okkar samband. Engin mann-
eskja hefur gert mig eins stoltan í þessu lífi. Ég gæti ekki lifað án
hennar!“
Hafsteinn ásamt unnustu
sinni, Gyðu Kristjánsdóttur,
og dótturinni, Elísu Margréti,
sem gert hefur þau svo stolt.
Engin manneskja
gert mig eins stoltan