Morgunblaðið - 18.12.2013, Blaðsíða 23

23
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. DESEMBER 2013
Askasleikir Sjötti jólasveinninn kom í Þjóðminjasafnið í gær til að spjalla við gesti og skoða aska í von
um að finna eitthvað gott til að sleikja. Búast má við skarkala í safninu í dag því von er á Hurðaskelli.
Ómar
Mikið hefur gengið á inn-
an kaþólsku kirkjunnar síð-
an ásökunum fór að rigna
inn um skelfilega atburði
sem áttu sér stað á ákveðnu
tímabili í Landakotsskóla.
Undirritaður var nemandi í
skólanum í fimm ár á sínum
tíma og vissulega var þar
margt óvenjulegt. Mikill
agi, svo mikill að oft grétu
nemendur í og eftir tíma,
sér í lagi hjá Margréti Möller, en hún
kenndi allt í 8 ára bekk og enginn annar.
Þetta fannst manni eðlilegt 8 ára göml-
um, og ekki varð ég fyrir skaða þessi
námsár mín í Landakotsskóla, tel ég, og
ekki heldur í Riftúni þau sumur sem ég
dvaldi þar. En sannfærður er ég þó um
að ef opinberir aðilar hefðu sinnt starfs-
skyldum sínum með eftirliti með skól-
anum (og reyndar mörgum öðrum skól-
um) þá hefði hann vart fengið
endurnýjað starfsleyfi. En nóg um það.
Landakotsskóli í dag er frábær skóli
enda ekki stjórnað á neinu leyti af kirkj-
unnar mönnum.
Það get ég vottað því dóttir mín út-
skrifaðist úr honum síðasta vetur. Ég
sem kaþólikki hef fylgst með þessum
málum af áhuga og ég veit að það hafa
margir eðlilega gert.
Þau mörgu tilvik sem áttu sér stað
eru skelfileg og verulega ámælisverð,
ekki síður hvernig þáverandi þjónar
kirkjunnar og aðrir sem eru reyndar
enn starfandi innan kirkjunnar leyndu
upplýsingum. Einnig liggur fyrir að
miklum gögnum var eytt af þáverandi
aðstoðarmanni og staðgengli biskups og
helsta yfirmanni og umsjónarmanni
fjármála kirkjunnar, sr. Georg. Sr.
Georg var fjölskylduvinur foreldra
minna og okkar bræðranna þriggja.
Móðir mín heitin skriftaði hjá honum og
hann var trúnaðarvinur okkar allra,
hann hélt undir skírn börnum sumra
okkar bræðra. Hann braut á gróflegan
hátt gegn bróður mínum. Fleiri dæmi
eru það borðleggjandi í skýrslunni, ég
þarf ekki að fjalla um það nánar. Ekki er
hægt að taka trúna á Maríu mey, Jesú
Krist og almáttugan Guð af fólki, hvorki
af almennum kristnum mönnum og kon-
um né öðrum trúfélögum heldur, bræðr-
um og systrum okkar, þó „stofnanir“ líkt
og kaþólska kirkjan í þessu tilfelli
bregðist illa. Það er sárt að rita þessa
grein.
Undirritaður var í
góðu vinfengi og á góðar
minningar um einstakan
vinskap og starf með
prestum, biskupum hér
á árum áður sem eru
látnir nú og ég er í góðu
vinfengi við marga núlif-
andi farsæla þjóna kaþ-
ólsku kirkjunnar um all-
an heim. En það er til
skammar hvernig kirkj-
an kemur fram í þessu
máli nú á lokakafla þess-
arar vinnu sem hún kostaði miklu til og
setti í gang sem sitt framlag til að „laga
og bæta“ fyrir málið. En í þessu máli
hefur hún bara eitt tækifæri.
Ögmundur Jónasson, einn fárra
„sjálfstætt hugsandi og starfandi“ þing-
manna, gagnrýndi kirkjuna harðlega á
Alþingi nýlega fyrir þann „dónaskap“
sem hún sýnir fórnarlömbum þessara
illvirkja. Illugi Gunnarsson ráðherra
tók undir þetta og kom einnig með gott
innlegg í þetta mál. Hann hvetur kaþ-
ólsku kirkjuna til að endurskoða þetta
mál og það á hún að gera . Brjóta odd af
þessu oflæti sínu og „ólíðandi“ fram-
komu. Hún á að koma fram við „þol-
endur“ eins og fólk en ekki eins og, ja,
ég veit ekki hvað.
Og af hverju er ekki haldinn fundur í
Safnaðarheimili kirkjunnar og málið út-
skýrt fyrir kaþólikkum á Íslandi? Telur
kirkjan ekki ástæðu til að leyfa allavega
þeim sem enn eru meðlimir að spyrja
spurninga og fá svör frá t.d. þeim þjón-
um sem störfuðu á þessum tíma og
starfa enn? Fá að heyra rök þeirra ef
einhver eru. Og almennar spurningar
um þessi mál, viðbrögð og fleira.
Ég hvet kaþólsku kirkjuna til að end-
urskoða þetta mál og sýna það í verki
að hún er starfi sínu vaxin og er eins og
segir í góðri bók: Kirkja allra og fyrir
alla. Ekki mun ég fjalla um þetta mál
nema á þessum vettvangi hér en ég
ítreka orð mín: Endurskoðið þetta vin-
samlegast.
Eftir Ara Gísla
Bragason
»Ég hvet kaþólsku
kirkjuna til að endur-
skoða þetta mál og sýna
það í verki að hún er
starfi sínu vaxin.
Ari Gísli Bragason
Höfundur er fræmkvæmdastjóri
og fornbókasali í Reykjavík.
Kaþólska kirkjan
á tímamótum
Hafi menn haft sið-
ferðilegar efasemdir um
ákvarðanir vinstri
stjórnar Samfylkingar
og Vinstri grænna, nýta
menn fyrsta tækifærið
sem gefst til að draga
ákvarðarnir til baka –
leiðrétta það sem gert
var rangt.
Auðvitað getur það
verið tímafrekt að lag-
færa og bæta það sem miður hefur
farið. Það er ekki einfalt að endurreisa
skattkerfið eftir að það var eyðilagt.
Að ná hallalausum fjárlögum – stoppa
blæðinguna – er ekki vafningalaust
eða létt verk, allra síst þegar tekju-
stofnar eru veikir og leiðrétta þarf for-
gangsröðun í útgjöldum ríkisins. Að
skjóta styrkari stoðum undir fjárhag
heimilanna er langt í frá auðvelt eftir
tæp fimm ár brostinna vona og fyr-
irheita.
En á tæpum sjö mánuðum hefur
ríkisstjórn Framsóknarflokks og
Sjálfstæðisflokks tekist að rétta kúrs-
inn í mörgu. Fjárlög komandi árs
verða hallalaus og þar með er lagður
grunnur að stöðugleika og það sem
skiptir ekki síður miklu; við munum
ekki senda reikninginn til komandi
kynslóða. Búið er að
stíga fyrstu skrefin í
lækkun skatta og tíma-
bil „you ain‘t seen not-
hing yet-hótunarstefn-
unnar“ er að baki.
Umfangsmiklar að-
gerðir þar sem komið er
til móts við heimilin
hafa verið kynntar.
Uppbygging heilbrigð-
iskerfisins er hafin með
réttri forgangsröðun.
Þannig má nefna fleiri
dæmi.
Ávísun á vandræði
Í einu hafa ríkisstjórninni verið mis-
lagðar hendur. Og kannski ætti engan
að undra. Það er yfirleitt ávísun á
vandræði þegar ekki er gengið hreint
til verks. Í stað þess að slíta viðræðum
um aðild að Evrópusambandinu með
formlegum hætti, var ákveðið að gera
á þeim hlé, sem fæstir vita hvað þýðir.
Þannig hefur ríkisstjórnin skapað póli-
tíska óvissu, sem er með ólíkindum
þegar haft er í huga að stjórnarflokk-
arnir eru báðir andvígir aðild.
Umræðan um IPA-aðlögunarstyrk-
ina er birtingarmynd af pólitískri
óvissu sem hefur verið búin til. Stjórn-
málamenn sem eru andvígir ESB-að-
ild geta aldrei samþykkt að tekið sé
við greiðslum sem eru tengdar aðild-
arumsókn – engu skiptir hversu góð
verkefnin eru sem fjármögnuð eru
með styrkjunum. Það hefði verið rétt,
eðlilegt og sanngjarnt af ríkisstjórn
Framsóknarflokks og Sjálfstæðis-
flokks að gera ráðamönnum Evrópu-
sambandsins grein fyrir því að Íslend-
ingar tækju ekki við IPA-styrkjum,
a.m.k. ekki á meðan hlé ríkir í við-
ræðum.
IPA-styrkirnir eru ekki aðeins
dæmi um að menn geta bæði átt og
sleppt, heldur ekki síður hvernig trú-
verðugleiki skaðast, innanlands og ut-
an.
Slitið með formlegum hætti
Stuðningsmönnum ríkisstjórnar-
innar er að verða það æ betur ljóst
hversu pólitískt mikilvægt það er að
ganga hreint til verks gagnvart Evr-
ópusambandinu. Það verður ekki gert
nema aðildarviðræðunum sé slitið
með formlegum hætti með samþykkt
þingsályktunar. Slíkt er í takt við
grunnstefnu beggja stjórnarflokk-
anna.
Þeir þingmenn, sem eru baráttu-
menn fyrir aðild að Evrópusamband-
inu, geta í framhaldinu lagt fram til-
lögu um að efnt verði til þjóðarat-
kvæðagreiðslu um aðild. Með slíkri
tillögu gæti formaður Samfylkingar-
innar leiðrétt það sem miður fór í júlí
2009 þegar meirihluti Alþingis sam-
þykkti að óska eftir aðild að Evrópu-
sambandinu. Með klækjum og hrossa-
kaupum var málið afgreitt. Um leið
var felld tillaga um að bera aðild-
arumsóknina undir landsmenn í þjóð-
aratkvæði. Þeir sem hæst höfðu talað
um beint lýðræði og þjóðaratkvæða-
greiðslur í mikilvægum málum komu í
veg fyrir að kjósendur væru hafðir
með í ráðum. Fyrirheit og samþykktir
um beint lýðræði reyndust innantóm.
Merkingarleysi fallegra loforða um
þjóðaratkvæðagreiðslur var staðfest í
tvígang í Icesave-deilunni.
Víti til varnaðar
Ríkisstjórn Framsóknarflokks og
Sjálfstæðisflokks hefur vítin að varast
frá valdatíma vinstri stjórnarinnar og
þá ekki síst í utanríkismálum. Þar
hafði Samfylkingin algjört forræði og
lagði allt undir. En leiðin til Brussel
reyndist torsótt og aðildarferlið komst
í ógöngur þrátt fyrir yfirlýsingar um
að Ísland fengi sérstaka flýtimeðferð.
Í einfeldni sinni stóðu samfylkingar í
þeirri trú að raunhæft væri að Ísland
yrði fullgildur aðili að Evrópusam-
bandinu þegar árið 2012.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, fyrr-
verandi utanríkisráðherra og formað-
ur Samfylkingarinnar, hélt því fram í
september 2011 að alla pólitíska for-
ystu vantaði í umsóknarferlinu, enda
stæði þáverandi ríkisstjórn ekki heils-
hugar að umsókninni. Hún taldi rétt
að draga umsóknina til baka. Rúmum
tveimur árum síðar er ljóst að mat
Ingibjargar Sólrúnar var rétt.
Ríkisstjórn Samfylkingar og
Vinstri grænna var sjálfri sér sund-
urþykk. Lagt var af stað í vegferð til
Brussel án þess að raunverulegur
meirihluti væri fyrir henni á þingi og
komið var í veg fyrir að þjóðin væri
spurð álits. Þegar lagt er í vegferð illa
nestaður er ekki von að vel fari.
Ríkisstjórn Framsóknarflokks og
Sjálfstæðisflokks verður að taka póli-
tíska forystu í aðildarmálum að Evr-
ópusambandinu. Það er ekki hægt
nema stefnan sé skýr og öllum ljós.
Haltu-mér-slepptu-mér-biðstefnan
mun fyrr eða síðar koma ríkisstjórn-
inni í vandræði. Þess vegna verður að
ganga hreint til verks.
Eftir Óla Björn
Kárason »Ríkisstjórn
Framsóknarflokks
og Sjálfstæðisflokks
hefur vítin að varast frá
valdatíma vinstri stjórn-
arinnar og þá ekki síst í
utanríkismálum.
Óli Björn Kárason
Höfundur er varaþingmaður
Sjálfstæðisflokksins.
Göngum hreint til verks