Morgunblaðið - 18.12.2013, Page 30

30 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. DESEMBER 2013
✝ (Guðrún) Mar-grét Péturs-
dóttir fæddist 20.
október 1915 á
Skagaströnd. Hún
lést á Hjúkr-
unarheimilinu
Skjóli 10. desember
2013.
Faðir Margrétar
var Jakob Pétur
Stefánsson frá
Höfðahólum, f.
29.6. 1878, d. 28.6. 1962, sjómað-
ur og verkamaður á Lækj-
arbakka á Skagaströnd. Móðir
hennar var Marta Guðmunds-
dóttir frá Torfalæk, f. 22.1.
1885, d. 31.5. 1957.
Systkini hennar voru Sig-
urbjörg (hálfsystir samfeðra), f.
1906, d. 1993, Guðmunda, f.
1914, d. 2001, Jóhann, f. 1918, d.
1999, Elísabet, f. 1919, d. 2006,
Ingibjörg, f. 1921, og Ófeigur, f.
1928.
Hinn 19. desember 1942 gift-
ist hún Jóni Helgasyni frá
Stóra-Botni í Hvalfirði, ritstjóra
og rithöfundi. Jón fæddist 27.5.
1914 en hann lést 4.7. 1981.
Börn þeirra: 1) Helgi Hörður, f.
14.5. 1943, fyrri kona hans var
þau tvö börn, og Jakob Ein-
arsson, f. 1973, og á hann eina
dóttur. 3) Sturla, f. 15.9. 1953,
eiginkona hans er Helga Harð-
ardóttir, f. 1953. Börn þeirra
eru Margrét, f. 1978, maki Jó-
hann Þorláksson og eiga þau
tvo syni, Hörður, f. 1981, maki
Ágústa Björnsdóttir og eiga þau
eina dóttur, Hildur, f. 1988,
sambýlismaður Jón Magnús
Hannesson. 4) Ónefnd dóttir, f.
21.5. 1956, látin sama dag.
Margrét ólst upp í stórum
systkinahópi á Lækjarbakka á
Skagaströnd. Eins og þá tíðk-
aðist fór hún snemma að heiman
og stundaði ýmis störf. Árið
1941 lágu leiðir Margrétar og
Jóns Helgasonar saman, en
Margrét starfaði þá á Gimli þar
sem Jón var kostgangari. Eftir
að hafa gengið í hjónaband var
hún framan af heimavinnandi
húsmóðir, en starfaði síðan um
stuttan tíma hjá Olíuverslun Ís-
lands en lengst af þó við bók-
band, og handbatt m.a. inn heilt
bóksafn í skinnband. Margrét
hafði yndi af handavinnu og var
mikil prjónakona. Þau Jón
bjuggu lengst af í Miðtúni 60 í
Reykjavík, en höfðu komið sér
upp öðru heimili í Botnsdal í
Hvalfirði, á æskuslóðum Jóns,
stuttu áður en Jón lést. Lang-
ömmubörnin eru orðin 12.
Útför Margrétar fer fram frá
Áskirkju í dag, 18. desember
2013, og hefst athöfnin kl. 15.
Gyða Jóhanns-
dóttir, f. 1944.
Þeirra börn eru:
Jóhann Árni, f.
1971, maki Þóra
Einarsdóttir og
eiga þau tvö börn,
Jón Ari, f. 1973,
maki Ingibjörg
Þóra Sæmunds-
dóttir og eiga þau
þrjár dætur. Seinni
kona Helga var
Helga Jónsdóttir, f. 1953. Þeirra
börn eru: Oddný, f. 1981, maki
Cornell Ban, Sólveig, f. 1985,
maki Bóas Hallgrímsson og á
hann einn son, og Gunnlaugur,
f. 1987, sambýliskona Ásta Þyri
Emilsdóttir. 2) Pétur Már, f.
23.4. 1945. Fyrri kona Péturs
var Ellen M. Pétursdóttir, f.
1946. Þeirra börn eru Hrönn, f.
1966, Hlynur, f. 1972, maki
Hekla Vilhjálmsdóttir og eiga
þau tvo syni, Hrafn, f. 1974, og á
hann eina dóttur. Seinni eig-
inkona Péturs er Hugrún Jóns-
dóttir, f. 1951, þeirra dóttir er
Margrét, f. 1983, og á hún eina
dóttur. Stjúpbörn Péturs eru
Unnur Einarsdóttir, f. 1967,
maki Harri Ormarsson og eiga
Margrét Pétursdóttir var um
margt óvenju sjálfstæð kona af
sinni kynslóð. Hún aflaði eigin
tekna meðal annars með því að
kenna bókband, prjóna lopapeys-
ur og sjá um ræstingar. Hún átti
öflugan hóp góðra vinkvenna sem
gerðu ýmislegt saman sér til
dægrastyttingar. Þær sóttu leik-
hús og sýningar og fóru í sum-
arbústaðaferðir. En Margrét
nýtti aflafé sitt ekki aðeins í eigin
þágu. Hún var gjafmild og hafði
yndi af því að gauka ýmsu að af-
komendum og ættingjum. Hún
sinnti vinum vel og var ættrækin.
Það voru ekki aðeins hennar eig-
in afkomendur og tengdabörn
sem fengu notið umhyggju henn-
ar – heimilið stóð opið ættingjum
og vinum og iðulega voru dvalar-
og næturgestir um lengri og
skemmri tíma. Allir og allt virtist
rúmast vel í Miðtúni.
Vönduð og vandvirk eru þau
orð sem fyrst koma í hugann þeg-
ar ég hugsa um Margréti. Hún
var vönduð kona, sem vart féll
verk úr hendi. Engan var betra
að spjalla við ef eitthvað lá manni
á hjarta. Þá var sest niður í Mið-
túninu þar sem ætíð var ró og
næði. Í lok stundarinnar gerði
maður sér grein fyrir að Margrét
hafði líka nýtt tímann til að
prjóna eða vinna annað í höndum.
Sjaldnast virtist sem Margrét
hefði fyrirhöfn af nokkrum hlut
en samt var heimilið alltaf snyrti-
legt, þvotturinn hreinn og strauj-
aður, skórnir burstaðir og mat-
urinn vel fram reiddur á réttum
tíma. Margréti vannst allt vel,
hún sinnti ekki bara heimilis-
störfum og garði, heldur sá líka
um að mála og gera við ef svo bar
undir. Hún var listfengur bók-
bindari og þau hjónin hún og Jón
Helgason, ritstjóri og rithöfund-
ur, áttu gott safn ákaflega fag-
urlega innbundinna bóka.
Margrét lifði langa ævi. Eig-
inmaðurinn og vinkonurnar góðu
kvöddu þennan heim langt á und-
an henni. Hún kvaddi í friðsæld í
faðmi fjölskyldunnar eftir afar
hlýja og góða umönnun á Skjóli.
Ég minnist tengdamóður minnar
með þakklæti og virðingu.
Helga Jónsdóttir.
Við hittumst fyrst í forstofunni
í Miðtúni 60, fyrir 44 árum, ég að-
eins 16 ára nýbúin að kynnast
yngsta syninum. Frá fyrstu
stundu tók hún mér afar vel, og
áttum við alla tíð gott samband.
Heimili Margrétar og Jóns var
mikið menningarheimili, allir
veggir þaktir bókum og málverk-
um. Þar var mikið bókasafn, sem
Margrét var í óðaönn að binda
inn í skinn, allt frumútgáfur af
helstu höfundum þjóðarinnar.
Hún var afar vel lesin og alltaf
hægt að ræða við hana um nýj-
ustu bækurnar. Hún fylgdist líka
vel með öllum þjóðmálum og var
afar pólitísk. Þegar hún passaði
nöfnu sína, eldri dóttur mína, sjö
ára gamla varð ég vör við að sú
stutta var orðin mjög harður her-
námsandstæðingur en Margrét
var alla tíð vinstrisinnuð í pólitík-
inni. Hún var mjög ánægð þegar
Ingibjörg Sólrún, dóttir Ingu vin-
konu hennar, varð borgarstjóri í
Reykjavík. Hún fylgdist afar vel
með framgangi Sólrúnar á borg-
arstjórastóli og seinna á Alþingi,
enda fylgdist hún alltaf vel með
fréttum, þar til fyrir nokkrum ár-
um, en þá var hún búin að missa
að mestu heyrn.
Hún var búin að vera ekkja í
rúm 32 ár, sem er langur tími. En
hún sat ekki auðum höndum,
heldur tók hún til við að prjóna
lopapeysur með vinkonum sínum,
þær hittust reglulega og ein
prjónaði búkinn, önnur ermarnar
og svo sú þriðja setti þær saman.
Nú er hún síðust úr þeim hópi að
fara.
Hún var alltaf dugleg að halda
utan um fjölskylduna. Fram að
níræðisaldri bauð hún fjölskyld-
unni reglulega í mat. Barnabörn-
in sóttu mikið til hennar, enda
jafnan hægt að ræða ýmis mál án
þess að kynslóðabilið væri til
trafala. Hildur, yngri dóttir mín,
vann á dvalarheimilinu Dalbraut
í tvö sumur eftir að Margrét flutti
þangað og höfðu þær báðar
ánægju af þeim mikla samgangi.
Við fjölskyldan vorum svo lán-
söm að geta verið með síðustu
dagana og hún hafði þrátt fyrir
allt krafta til að brosa þegar
Hörður minn sýndi henni Úlfhildi
sína, sex mánaða.
Hvíl í friði Margrét mín.
Helga Harðardóttir.
Í dag kveðjum við Margréti
Pétursdóttur fyrrverandi
tengdamóður mína. Leiðir okkar
lágu saman fyrir um það bil 53 ár-
um eða þegar við Helgi sonur
hennar og Jóns heitins Helgason-
ar, ritstjóra fórum að draga okk-
ur saman en þau Jón tóku mér
ákaflega vel. Margréti var mjög
annt um fjölskyldu sína og bjó
henni fallegt heimili í Miðtúni 60.
Þangað var gott að koma og á ég
margar góðar minningar þaðan
alveg frá unglingsárum.
Margrét var mjög traust og
trygg fjölskyldu og vinum og afar
barngóð. Hún var hreinskilin og
sagði oft umbúðalaust það sem
henni bjó í brjósti. Hún var
myndarleg húsmóðir en auk þess
var henni margt til lista lagt. Hún
var þó afar hógvær og gerði lítið
úr því. Hún lærði bókband og þar
kom listfengi hennar og vand-
virkni vel í ljós. Jón var mikill
bókasafnari, hún tók við og batt
þær inn. Hún varð hissa þegar
kennari hennar bað hana að
kenna með sér og fyrir sig en það
kom mér svo sannarlega ekki á
óvart. Hún málaði einnig á yngri
árum og ef hún hefði verið ung
stúlka í dag hefði hún sennilega
stundað nám við Listaháskóla Ís-
lands.
Sambandið við fjölskylduna í
Miðtúni rofnaði ekki þegar leiðir
okkar Helga skildu enda var
þetta ein af þeim fjölskyldum
sem mótuðu mig á unglingsárum
og auk þess voru Jói og Jari
komnir til sögunnar. Mjög gott
samband var milli Margrétar og
móður minnar og fjölskyldu
hennar. Margrét var góð tengda-
móðir og frábær amma. Strák-
arnir áttu hana alltaf að og hún
var í miklu uppáhaldi hjá þeim
alla tíð. Eitt sinn hafði ég farið til
útlanda og Jari fótbrotnaði, þá
fimm ára gamall. Þegar ég kom
heim sat hann eins og prins í sóf-
anum í Miðtúni og sagðist hafa
fengið margar heimsóknir og
gjafir. Margrét brosti og hvíslaði
að mér að Jói dauðöfundaði hann
af fótbrotinu og velti fyrir sér
hvernig hann gæti líka fótbrotn-
að og tekið á móti gestum og gjöf-
um. Hún sagðist þó hafa gætt vel
að því að hann færi sér ekki að
voða
Margrét kom oft í heimsókn á
Melhagann þar sem við strák-
arnir bjuggum á einni hæð en
móðir mín, systur hennar og
systir mín og hennar fjölskylda
bjuggu á hinum hæðunum. Þegar
hún kom, þá hlupu strákarnir um
stigaganginn og hrópuðu að
amma Margrét væri komin i
heimsókn. Það varð til þess að
kaffi var drukkið annaðhvort hjá
okkur eða móður minni, okkur
öllum til mikillar ánægju.
Við Margrét töluðum oft sam-
an um lífið og tilveruna en einnig
um persónuleg mál sem snertu
okkur báðar og ríkti gagnkvæmt
traust á milli okkar. Ég fann að
hún bar hag okkar mjög fyrir
brjósti og ég gleymi því ekki hvað
hún varð glöð þegar ég kynnti
Hauk fyrir henni. það varð mjög
kært á milli þeirra tveggja en
einnig fór mjög vel á með henni
og fjölskyldu Hauks, þeim Frið-
finnu tengdamóður minni og
Dísu og Sigrúnu systrum Hauks.
Fjölskylduboðin stækkuðu.
Að leiðarlokum þökkum við
Haukur Margréti fyrir væntum-
þykju, vináttu og tryggð. Minn-
ingin um góða konu lifir áfram í
huga okkar. Hvíl þú í friði.
Við sendum þeim Helga, Pétri,
Sturlu og fjölskyldum þeirra okk-
ar innilegustu samúðarkveðjur.
Gyða og Haukur.
Amma mín átti sófa sem var
alls ekki fallegur en var þeim
töfrum gæddur að allir sem lögð-
ust í hann sofnuðu værum svefni.
Þegar ég var syfjaður unglingur
fór ég oft í heimsókn til ömmu
eftir skóla, sérstaklega þegar til-
veran var eitthvað að flækjast
fyrir mér. Hún gaf mér þá eitt-
hvað gott að borða og við sátum
og ræddum lífsins gang. Oftar en
ekki sofnaði ég svo í sófanum hjá
henni og amma breiddi yfir mig
handklæði. Hún hélt því nefni-
lega fram að ef maður svæfi und-
ir teppi yrði manni of heitt og
ætti á hættu að fá martraðir. Á
meðan ég svaf undir mátulega
hlýju handklæði sat amma við
hliðina á mér, hlustaði á útvarpið,
prjónaði og greiddi úr flækjum.
Svona minnist ég ömmu minn-
ar, Margrétar Pétursdóttur, sem
lést 10. desember síðastliðinn.
Hún var hlý, yfirveguð og örlát
og það var alltaf hægt að leita til
hennar. Aðrar minningar um
hana eru af sama meiði: Þegar ég
var barn bjuggum við foreldrar
mínir hjá ömmu um skeið. Stund-
um fórum við tvær saman í bæj-
arferð og gengum Laugaveginn.
Það var spennandi og skemmti-
legt, en langt fram eftir aldri stóð
ég í þeirri meiningu að stöðumæl-
ar væru einhvers konar leikfang,
því þegar við amma áttum leið
hjá fyllti hún gjarnan á mælana
fyrir ókunnugt fólk sem var að
renna út á tíma. Þegar vinir eða
vandamenn rötuðu í dagblöðin
klippti hún greinarnar út og
stillti þeim upp í hillu og skoðaði
þær svo reglulega með stækkun-
argleri sem hún geymdi í stof-
unni. Í hvert sinn sem barna-
börnin komu í heimsókn bakaði
hún pönnukökur. Sjálf borðaði
hún aldrei nema síðustu pönnu-
kökuna en það var hörð sam-
keppni um allar hinar.
Síðustu árin var amma mjög
veikburða, lá fyrir og gat lítið tal-
að. Þá var ég orðin fullorðin og
óskaði þess að ég hefði spurt
hana um fleira á meðan færi
gafst. En ég er mjög þakklát fyr-
ir stundirnar sem við áttum sam-
an. Það sama á við um systkini
mín, Sólveigu Helgadóttur og
Gunnlaug Helgason, sem minn-
ast ömmu af jafnmikilli hlýju.
Hún kvaddi í friðsæld, umkringd
börnum, tengdabörnum og
barnabörnum, og við vonum að
einhver taki jafn vel á móti henni
og hún gerði okkur.
Oddný Helgadóttir.
Elskuleg amma okkar, Mar-
grét Pétursdóttir, lést hinn 10.
desember síðastliðinn, 98 ára að
aldri.
Við systkinin eigum margar
góðar minningar um ömmu en
hún tók okkur alltaf opnum örm-
um. Amma var róleg og yfirveguð
að eðlisfari, hún skipti aldrei
skapi þrátt fyrir ýmis prakkara-
strik af okkar hálfu. Til dæmis
þegar Hörður strauk af leikskóla
með nokkrum vinum sínum og
amma var heima að passa okkur
systkinin. Hörður sagði að það
væri frí á leikskólanum en hún
vissi betur og var hin rólegasta
yfir þessu uppátæki.
Einnig þegar Hörður hjólaði
tvisvar til ömmu aðeins sex ára
að aldri frá Skeiðarvogi í Miðtún.
Seinna skiptið vildi hann sýna
vinum sínum hvað hann hefði
gert. Amma var ekkert að æsa
sig heldur bauð vinunum inn og
lét foreldrana vita af ferðum
þeirra. Þessi atvik lýsa vel jafn-
aðargeði ömmu.
Amma var mjög dugleg að
bjóða okkur í mat, alveg þangað
til hún mjaðmabrotnaði og flutti á
Dalbraut, þá 89 ára að aldri. Yf-
irleitt voru það fiskbollur sem
voru á boðstólum en einnig oft
kjötbollur eða saltkjöt og baunir.
Í eftirrétt var hins vegar alltaf ís-
blóm.
Amma var mikil handavinnu-
kona og prjónaði mikið af íslensk-
um lopapeysum og seldi í ýmsar
búðir, m.a. á Skólavörðustígnum
en það kom oft í hlut þess elsta af
okkur systkinunum, Margrétar,
að skutlast með ömmu þangað.
Hildur var svo heppin að fá
sumarvinnu á Dalbraut, þar sem
amma bjó, og fékk því að eyða
miklum tíma með henni. Þar
eyddi Hildur ófáum stundum á
spjalli við ömmu um allt milli
himins og jarðar og eru þær
stundir ómetanlegar.
Amma Margrét hafði gaman af
börnum, ekki síst langömmu-
börnunum sínum. Þegar hún bjó
á Dalbraut fóru Margrét og lang-
ömmubarnið Ísak Árni oft í heim-
sókn til hennar með kexpakka
sem kláraðist yfirleitt mjög hratt.
Skemmtilegast þótti henni þegar
Ísak Árni söng fyrir hana. Hún
fékk að hitta yngsta langömmu-
barnið sitt, hana Úlfhildi, á dán-
arbeði sínum og erum við mjög
þakklát fyrir það. Þegar hún hitti
Úlfhildi lifnaði yfir andlitinu
hennar og hún brosti með aug-
unum. Það er minning sem við
gleymum ekki.
Hvíl í friði elsku amma.
Margrét, Hörður og Hildur.
Amma Margrét var svona
erkiamma. Hún var alveg eins og
ömmur eiga að vera. Okkur
barnabörnin elskaði hún skilyrð-
islaust og tók alltaf á móti okkur
með sitt stóra hjarta og yfirleitt
enn stærri stafla af pönnukökum.
Það þarf vart að taka það fram að
pönnukökurnar hennar ömmu
voru þær bestu í heimi. Það þýddi
þó lítið að biðja hana um upp-
skriftina; „ég geri þetta bara eftir
hendinni“ svaraði hún með þess-
ari undarlegu hógværð sem ein-
kennir svo hennar kynslóð. Eng-
inn veit fyrir víst af hverju
pönnukökurnar hennar ömmu
báru svona af en einhvern tímann
sáum við hana þó lauma smákaffi
í deigið.
Þegar amma hét ekki amma
Margrét þá hét hún amma í Mið-
túni. Miðtúnið var nefnilega kon-
ungsríki ömmu og uppspretta
óteljandi minninga fyrir okkur
bræður. Þar smökkuðum við fífl-
amjólk í fyrsta og síðasta skipti,
stálumst í bratta stigann og lét-
um okkur dreyma um flugvéla-
módel úr Tómstundahúsinu sem
var rétt hjá. Stundum voru
frændur okkar Hlynur og Hrafn
líka í heimsókn hjá ömmu og þá
var farið í leiðangra út á víðátt-
una fyrir framan Miðtúnið. Þegar
sá yngri okkar varð fyrir því ein-
staka láni að fótbrotna þá tók við
margra vikna sælulega á sófan-
um hjá ömmu. Þar var tekið á
móti gestum og gjöfum milli þess
sem afi sagði sögur og amma fór
með „fagur fiskur í sjó“ út í hið
óendanlega. Og ekki má gleyma
jólaboðunum og sirkusnum á
gamlárskvöld sem við horfðum
alltaf á hjá ömmu í Miðtúni. Sirk-
usinn var reyndar leiðinlegur.
Þegar við urðum eldri og
amma fluttist úr Miðtúninu yfir í
Hátúnið breyttust heimsóknirn-
ar eins og gengur og gerist. Ein-
hvern veginn fannst manni eins
og amma ætti aldrei heima í Há-
túninu, svo sterkar voru minn-
ingarnar úr Miðtúninu.
En þó að heimilisfangið
breyttist þá breyttist amma ekki.
Amma var alltaf jafnskemmtileg
að tala við. Maður talaði ekki um
daginn og veginn og þaðan af síð-
ur veðrið við ömmu. Hjá ömmu
snerust samræðurnar um sorgir
og sigra. Stundum sagði hún
manni leyndarmál úr fortíðinni
og maður vissi að hægt var að
segja henni hvað sem er. Hún
amma í Miðtúni var nefnilega
svona erkiamma.
Jón Ari Helgason og
Jóhann Árni Helgason.
Margrét
Pétursdóttir
✝
Elskulegur eiginmaður minn,
KRISTJÁN JÓN KRISTJÁNSSON,
Kútti,
Engjavegi 21,
Ísafirði,
lést á heimili sínu laugardaginn 14. desember.
Fyrir hönd fjölskyldunnar,
Sigríður Inga Þorkelsdóttir.
✝
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
ANNA LÁRA HERTERVIG,
Hlíðarvegi 45,
Siglufirði,
lést á gjörgæsludeild á Sjúkrahúsinu á Akureyri fimmtudaginn
12. desember.
Óli H. Sveinbjörnsson,
Tómas Sveinbjörnsson
og fjölskyldur.
✝
Ástkær eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir,
afi og tengdasonur,
KRISTJÁN BJARNI GUÐMUNDSSON
rafvirkjameistari,
Bjargi,
Álftanesi
lést á Landspítalanum, Hringbraut,
mánudaginn 16. desember.
Útförin fer fram frá Bessastaðakirkju mánudaginn
23. desember kl. 13.00.
Blóm og kransar vinsamlegast afþakkaðir. Þeim sem vilja
minnast hans er bent á krabbameinslækningadeild
Landspítala, 11E.
Helga Kristjana Einarsdóttir,
Þórólfur Kristjánsson, Guðrún Lísbet Níelsdóttir,
Salvör Kristjánsdóttir, Jón Þór Gunnarsson,
Gunnar Freyr Jónsson,
Sesselja M. Kjærnested, Einar H. Árnason.