Morgunblaðið - 18.12.2013, Qupperneq 40

Morgunblaðið - 18.12.2013, Qupperneq 40
40 MENNING MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. DESEMBER 2013 Kammerkórinn Schola cantorum heldur þriðju og síðustu hádeg- istónleika sína á aðventunni í dag kl. 12 í Hallgrímskirkju. Kórinn flytur falleg íslensk jólalög og þá m.a. „Hátíð fer að höndum ein“, „Kom þú, kom, vor Immanúel“, „Ljós og hljómar“ eftir Þorkel Sig- urbjörnsson, „Jólaljósin blika“ eftir Hauk Tómasson, „Það aldin út er sprungið“, „Englakór frá himna- höll“ og tvö ný jólalög eftir Hafliða Hallgrímsson. Kórinn er tilnefndur til Íslensku tónlistarverðlaunanna í ár sem tón- listarflytjandi ársins, fyrir flutning sinn á tónlist Arvos Pärts á Kirkju- listahátíð 2013. Hörður Áskelsson er stjórnandi kórsins. Falleg ís- lensk jólalög Jólalög Schola cantorum flytur ný jólalög eftir Hafliða Hallgrímsson. Morgunblaðið/Golli Strax í inngangi Bernsku-daga segir Óskar Jóhanns-son, lengi kaupmaður íSunnubúðinni í Reykjavík, hver hann sé. Reifar feril sinn frá fyrstu tíð fram til dagsins í dag. Þetta er gott upphaf, lesandinn áttar sig með þessu á því hver maðurinn sé. Í þessum formáls- kafla hefði þó gjarnan mátt vera mynd af Óskari, því vafa- laust þekkja manninn fleiri í sjón en síður. Ungum var Óskari gert ljóst að staðan var ekki auðveld og „við yrðum að sætta okkur við þrengri kost en önnur börn“, eins og hann skrifar. Faðir hans, Jóhann Sig- urðsson, lést úr krabbameini langt um aldur fram. Takmarkaða hjálp var að fá og áhrifarík er frásögn Óskars af langri baráttu móður hans, Línu Dalrósar Gísladóttur, við himinháan reikning læknis, sem sinnti manni hennar. Segir Óskar það ábyggilega hafa verið einu skuldina sem móðir hans borgaði ekki. Velferðarkerfi, eins og við þekkjum það í dag, var ekki til. En þetta stælti frekar en hitt. Dugnaður móður var Óskari fyrir- mynd og hann fór ungur að vinna fyrir sér, meðal annars sem snún- ingastrákur í sveit, og gaf ekkert eftir þótt hann væri oft úr leik vegna veikinda. Skilningsleysi sem Gísli bróðir Óskars bjó við þegar hann var í vist í Æðey hreyfir við lesendum og eins þegar leiðir Línu Dalrósar og Jóns Ásgeirs Jóns- sonar, seinni mans hennar, skör- uðust. Samband þeirra þótti ekki góð latína og víst er að ástin er sjaldan auðvelt spil. En allt leitar svo jafnvægis; Óskar fór ungur suður og varð blaðasali hjá útlendum hermönn- um. Bernskudagar Óskars Jó- hannssonar hafa því skírskotun til sögu ameríska draumsins; allir þekkja sögurnar af álnamönnum sem hófu feril sinn sem blaðsölu- drengir á Manhattan. Mennt er máttur; verslunarnám gaf Óskari tækifæri til nýrra starfa og í meira en þrjátíu ár stóð hann við deskinn í Sunnubúðinni. Var kaupmaðurinn á horninu og slíkir ráku altækar stofnanir. Verðugt væri því að Óskar segði síðar frá þeim kafla úr sínu lífi og þar með verslunarsögu borgarinnar. Í dag standa aðrir en kaupmaðurinn á horninu vaktina – þeirra tími er veröld sem var, rétt eins og bar- áttan vestur í Bolungarvík forðum. Bernskudagar er bók bjartsýn- innar; þar má sjá að fólk getur náð langt þótt vindurinn sé á stundum í fangið. Af þessum sökum er akk- ur í því sem Óskar í Sunnubúðinni segir með liprum stíl í bók sem bú- in var til prentunar af smekkvísi. Myndir höfundar auka gildi bók- arinnar sömuleiðis. Óskar Höfundur bókarinnar var kaupmaður í Sunnubúðinni. Bernskudagarn- ir hafa boðskap Æviminningar Bernskudagar – Æskuminningar Óskars í Sunnubúðinni bbbnn Eftir Óskar Jóhannsson. Ugla, 2013. 280 bls. SIGURÐUR BOGI SÆVARSSON BÆKUR www.holabok.is/holar@holabok.is "Ævintýri Amal - hrífandi saga og hrikaleg - ein af bestu bókum ársins." Björgvin G. Sigurðsson, pressan.is VON Saga Amal Tamimi kaffivélar fyrir heimili og vinnustaði Suðurlandsbraut 20, Reykjavík | Sími 588 0200 |www.eirvik.is Kjúklingur á ýmsa vegu Kjúklingaréttir Nönnu bbbnn Eftir Nönnu Rögnvaldardóttur. Iðunn gefur út, 136 bls. með 68 uppskriftum. Nanna Rögnvald- ardóttir er fremst meðal jafningja þeg- ar uppskriftir og uppskriftafræði eru annars vegar, bæði hvað varðar áhuga- verðar uppskriftir og fróðleik um mat og matargerð. Hvors tveggja sér stað í Kjúklingaréttum Nönnu, því þar eru ekki bara spennandi uppskriftir heldur líka forvitnilegur inngangur þar sem Nanna segir kjúklingasögu Íslands og segir meðal annars frá íslenskri uppskrift frá þrettándu öld, þótt Íslendingar hafi annars verið seinir til að gæða sér á kjúklingum. Uppskriftirnar eru vel framsettar, myndir fram- úrskarandi og aðferðum vel lýst. Það er reyndar fátt sem kemur á óvart fyrir þá sem eru tilraunagl- aðir í eldhúsinu, en margar uppskriftanna eru þó hæfilega nýstárlegar, til að mynda granat- kjúklingurinn persneski, pistasíu-dukkah-kjúk- lingasalatið og döðlufylltu bringurnar. Sannkallað sælkeraflakk Sælkeraflakk um Provence bbbmn Eftir Sigríði Gunnarsdóttur, myndir tók Silja Sallé. Salka gefur út, 157 bls. innb., 88 uppskriftir. Mæðgurnar Sigríður Gunnarsdóttir og Silja Sallé hafa gert víðreist um Frakkland á síðustu árum og leyft áhugasöm- um að njóta ferðanna með sér því þær hafa gefið úr þrjár bækur með uppskriftum og myndum úr ferðunum, Sælkeraferð um Frakk- land, Sælkeragöngur um París og nú flakka þær um Provence-hérað. Þessar bækur Sigríðar eru ekki venjulegar matreiðslubækur; það er frek- ar að þær séu ferðabækur þar sem höfuðáherslan er á mat. Fyrir vikið er í þeim meira (og forvitnilegra) lesefni en gengur og gerist og hægt er að hafa gaman af þeim og fróðleik án þess að elda eina einustu upp- skrift. Uppskriftirnar eru þó margar freistandi og framsetning á þeim góð, aðferðir einfaldar og myndir alla jafna mjög vel útfærðar. Girnilegur fjársjóður Læknirinn í eldhúsinu bbbbm Eftir Ragnar Frey Ingvarsson. Sögur gefa út, 477 bls. í stóru broti. 212 uppskriftir. Ragnar Freyr Ingvarsson er vafalaust fremstur meðal íslenskra matarbloggara og einn sá fyrsti sem byrjaði að blogga skipulega um mat. Segir sitt að elsta matar- bloggsfærsla hans á Mogga- blogginu er frá því fyrir rétt rúmum sjö árum. Þeir sem lesa blogg hans reglulega, hvar sem þau eru vistuð, þekkja vel ástríðuna sem kryddar færslur hans og gerir þær eins skemmtilegar og raun ber vitni. Sú ástríða er ríkulega til staðar í fyrstu matreiðslubók hans. Að þessu sögðu þá er bókin ekki endurbirting á bloggi, því þótt sami andinn sé í hvoru tveggja, þá er allt sérstaklega unnið fyrir bókaútgáfu og margt glæ- nýtt. Flokkun á uppskriftum er rökrétt; pastaréttir, fisk- ur, lambakjöt, svínakjöt, meðlæti og þar fram eftir götunum. Einhverjir sakna þess kannski að ekki sé sérstakur kafli fyrir grænmetisrétti, en sumt af því sem Ragnar flokkar sem meðlæti má nota sem aðal- rétt með smábreytingum og líka mætti raða saman meðlætisréttum til að gera úr fjölbreyttan grænmet- isaðalrétt. Ragnar er fyrst og fremst áhugamaður í matreiðslu, ómenntaður í fræðunum, eða réttara sagt sjálfmennt- aður. Hann heldur sig við nokkuð hefðbundnar upp- skriftir, sumar það sem kalla má klassíkera í evr- ópskri matargerð og því kannski ekki bók fyrir þá sem búnir eru elda allt vestan við Volgu og lagðir af stað austur á bóginn eða suður. Margar uppskriftanna eru þó til þess fallnar að endurvekja áhuga á ein- hverju sem maður hélt að væri búið að þaulelda, því víða kemur Ragnar með skemmtilegan vinkil eða snjalla viðbót. Bókin hentar því prýðilega fyrir mat- vana og -vanda, aukinheldur sem hún er hreinn fjár- sjóður fyrir þá sem skemmra eru komnir. Bækur fyrir matvanda og matvana Yfirlit yfir nýjar íslenskar matreiðslubækur Árni Matthíasson arnim@mbl.is VIÐSKIPTABLA Ð Perunni skipt út í Evr - ópu fyrir sparperu nú um mán- aðamótin. Glóðarperunni verður útrýmt Hörður Ægisson hordur@mbl.is Breytilegir vexti r á verðtryggðum sjóðsfélagalánum Lífeyrissjóðs starfsmanna ríki sins (LSR) hafa í marga mánuði ve rið umtalsvert hærri en þau vax takjör sem sjóðs- félögum voru kyn nt sem viðmið við ákvörðun á lá ntöku hjá sjóðn- um. Þetta segir Már W olfgang Mixa, fjármálafræ ðingur og kenn- ari við Háskólann í Reykjavík, en í pistli á vef Morgu nblaðsins í gær bendir hann á að LSR fylgi ekki lengur þeim viðm iðum, sem áður komu fram á vefs íðu sjóðsins, að breytilegir vextir yrðu endurskoð- aðir á þriggja má naða fresti með hliðsjón af ávöxtu narkröfu íbúða- bréfa. Í samtali við Mor gunblaðið segist Már telja a ð það sé „for- sendubrestur“ að sjóðurinn hafi einhliða breytt þe im viðmiðum hvernig breytileg ir vextir séu ákvarðaðir. „Mið að við forsendur sem LSR veitti v arðandi slík lán,“ bendir Már á, „er verið að rukka vaxtakostnað sem má áætla að sé í kringum 0,85 pró sentur umfram upphaflegar fors endur,“ og vísar þá til þess að með alvextir íbúða- bréfa í dag eru rí flega 2%. LSR Sakar LSR um va xtaokur � Segir LSR hafa breytt vaxtaviðmiðum einhli ða af ávöxtunarkröfu íbú ðabréfa FIMMTUDAGUR 3 0. ÁGÚST 2012 Ingibjörg Þorvalds- dóttir er fjarska glöð á bak við búðarborðið Aftur búin að kaupa Oasis 8 Liv hjá Nova segir an n- að umhverfi mæta konum nú en fyrir 20 árum Er vel tekið á móti konum? 9 Fyrir réttri viku birt ist hér í Viðskiptabla ði Morgunblaðsins myn d sem sýndi indversk a bankastarfsmenn í t veggja daga allsherj ar- verkfalli. Í texta með myndinni kom fram að indverskir bankastar fsmenn væru ein mil ljón talsins. Þeir voru að mótmæla fyrirhugað ri hagræðingu í indver ska bankakerfinu, ve gna ótta um atvinnumiss i. Þegar til þess er liti ð að Indverjar eru um 1,2 milljarðar talsins er ein milljón bankasta rfs- manna ekki svo há ta la, því það jafngildir því að tólf starfsmenn þ jónusti hverja milljó n viðskiptavina. Starfsmenn fjármá lafyrirtækja hér á lan di eru eitthvað innan v ið fjögur þúsund tals ins og Íslendingar eru 3 20 þúsund og gæti þ ví látið nærri að hver ís lenskur bankastarfs - maður þjónustaði ve l innan við 100 ein- staklinga. Þessi samanburður kom upp í hugann vi ð lestur á stóráhugave rðu viðtali við Frosta Sigurjónsson, viðski pta- og rekstrarhag- fræðing, sem birtist í miðopnu Viðskipta - blaðs Morgunblaðsin s í dag, þar sem Fros ti segir m.a. að líklega þurfi að fækka bank a- starfsmönnum hér u m helming. Skoðun Stærð íslenska bankakerfisins Agnes Bragadóttir agnes@mbl.is Mætti minnka bankakerfið um helming? lækkaði síðast br eytilega vexti sjóðsins úr 3,9% 3,6% hinn 1. apríl síðastliðinn. Hindrar ekki vaxt alækkun Haukur Hafstein sson, fram- kvæmdastjóri LS R, segir í samtali við Morgunblaðið ekki hægt að tala um forsendu brest í þessu samhengi. „Brey tilegir vextir eru háðir ákvörðun s tjórnar eins og kemur skýrt fram í skilmálum skuldabréfanna. Við ákvörðun sína tekur stjórn mið af markaðs- aðstæðum hverju sinni. Þær geta breyst og eins þa u viðmið sem litið er til,“ segir Hau kur. Hann bætir því við að enn í da g sé ávöxt- unarkrafan á íbú ðabréfamarkaði einn af þeim þátt um sem horft er til, en auk þess sé litið til þeirra vaxtakjara sem a ðrir aðilar á markaði – banka r, Íbúðalánasjóð- ur og lífeyrissjóð ir – bjóði upp á. Már segir hins ve gar að svo virðist sem að sú 3,5% raunávöxt- unarkrafa, sem lí feyrissjóðunum er gert að standa undir, sé þess valdandi að sjóðir nir eru ekki reiðubúnir að læk ka vexti á lánum sjóðsfélaga í sam ræmi við lægri ávöxtunarkröfu á íbúðabréfa- markaði. Haukur hafnar því að þetta sé ein skýri ng á því að vext- irnir séu ekki læk kaðir. „Við höf- um til að mynda v erið að kaupa skuldabréf með r íkisábyrgð með lægri ávöxtunark röfu. Þetta er því alls ekki hindrun fyrir því að við getum lækkað ve xtina frekar.“ Það vekur þó ath ygli að breytilegir vextir á lánum hjá Líf- eyrissjóði verslun armanna (LIVE), sem stóð u í 3,13% í þess- um mánuði, fylgj a þróun ávöxt- unarkröfu á mark aði og eru ávallt 0,75 prósentum h ærri en með- alávöxtun í flokki íbúðabréfa til 30 ára. Miklir hagsm unir eru í því húfi fyrir einstak ling eftir því hvort hann er me ð lán á breyti- legum vöxtum hj á LSR eða LIVE . „Samkvæmt laus legri áætlun,“ segir Már, „þá ha fa vextir á lánum LIVE verið að m eðaltali um 0,6 prósentum lægri síðustu sex mán- uði borið saman v ið vexti á lánum hjá LSR.“ Sjóðsf élagi LIVE, með 20 milljóna króna lán, greiðir því í dag 120 þúsund k rónum minna í vaxtakostnað á á rsgrundvelli held - ur en sjóðsfélagi LSR með sam- bærilegt lán. � Breytilegir vextir ætt u að vera mun lægri s é tekið mið Framkvæmdastjóri LS R hafnar því að um fo rsendubrest sé að ræ ða *Vaxtakjör á breytileg um verðtryggðum lán um sjóðanna síðustu sex mánuði eru varleg a áætluð. Breytilegir vextir LSR voru lækkaðir í 3,6% þ ann 1. apríl. Breytilegi r vextir LIVE eru í dag 3,13% en voru á tímabili undir 3% fyrr á þessu ári. Mismunur 120 þúsund Breytileg vaxtakjör á lánum síðustu sex mánuði * Árlegur vaxtakostna ður af 20 milljón króna lán i % 720.000 600.000 Sími 511 1234 • www .gudjono.is Göngum hreint til verks! Eignastýring fyrir all a Í Eignasöfnum Ísland ssjóða er áhættu drei ft á milli eignaflokka og hafa sérfræðingar VÍB frum kvæði að breytingum á eignasöfnunum þeg ar aðstæður t Einföld og góð leið til uppbyggingar á re glubundnum sparnað i. VIÐSKIPTABLA Ð Perunni skipt út í Evr - ópu fyrir sparperu nú um mán- aðamótin. Glóðarperunni verður útrýmt Hörður Ægisson hordur@mbl.is Breytilegir vexti r á verðtryggðum sjóðsfélagalánum Lífeyrissjóðs starfsmanna ríki sins (LSR) hafa í marga mánuði ve rið umtalsvert hærri en þau vax takjör sem sjóðs- félögum voru kyn nt sem viðmið við ákvörðun á lá ntöku hjá sjóðn- um. Þetta segir Már W olfgang Mixa, fjármálafræ ðingur og kenn- ari við Háskólann í Reykjavík, en í pistli á vef Morgu nblaðsins í gær bendir hann á að LSR fylgi ekki lengur þeim viðm iðum, sem áður komu fram á vefs íðu sjóðsins, að breytilegir vextir yrðu endurskoð- aðir á þriggja má naða fresti með hliðsjón af ávöxtu narkröfu íbúða- bréfa. Í samtali við Mor gunblaðið segist Már telja a ð það sé „for- sendubrestur“ að sjóðurinn hafi einhliða breytt þe im viðmiðum hvernig breytileg ir vextir séu ákvarðaðir. „Mið að við forsendur sem LSR veitti v arðandi slík lán,“ bendir Már á, „er verið að rukka vaxtakostnað sem má áætla að sé í kringum 0,85 pró sentur umfram upphaflegar fors endur,“ og vísar þá til þess að með alvextir íbúða- bréfa í dag eru rí flega 2%. LSR Sakar LSR um a xtaokur � Segir LSR hafa breytt vaxtaviðmiðum einhli ða af ávöxtunarkröfu íbú ðabréfa FIMMTUDAGUR 3 0. ÁGÚST 2012 Ingibjörg Þorvalds- dóttir er fjarska glöð á bak við búðarborðið Aftur búin að kaupa Oasis 8 Liv hjá Nova segir an n- að umhverfi mæta konum nú en fyrir 20 árum Er vel tekið á móti konum? 9 Fyrir réttri viku birt ist hér í Viðskiptabla ði Morgunblaðsins myn d sem sýndi indversk a bankastarfsmenn í t veggja daga allsherj ar- verkfalli. Í texta með myndinni kom fram að indverskir bankastar fsmenn væru ein mil ljón talsins. Þeir voru að mótmæla fyrirhugað ri hagræðingu í indver ska bankakerfinu, ve gna ótta um atvinnumiss i. Þegar til þess er liti ð að Indverjar eru um 1,2 milljarðar talsins er ein milljón bankasta rfs- manna ekki svo há ta la, því það jafngildir því að tólf starfsmenn þ jónusti hverja milljó n viðskiptavina. Starfsmenn fjármá lafyrirtækja hér á lan di eru eitthvað innan v ið fjögur þúsund tals ins og Íslendingar eru 3 20 þúsund og gæti þ ví látið nærri að hver ís lenskur bankastarfs - maður þjónustaði ve l innan við 100 ein- staklinga. Þessi samanburður kom upp í hugann vi ð lestur á stóráhugave rðu viðtali við Frosta Sigurjónsson, viðski pta- og rekstrarhag- fræðing, sem birtist í miðopnu Viðskipta - blaðs Morgunblaðsin s í dag, þar sem Fros ti segir m.a. að líklega þurfi að fækka bank a- starfsmönnum hér u m helming. Skoðun Stærð íslenska bankakerfisins Agnes Bragadóttir agnes@mbl.is Mætti minnka bankakerfið um helming? lækkaði síðast br eytilega vexti sjóðsins úr 3,9% 3,6% hinn 1. apríl síðastliðinn. Hindrar ekki vaxt alækkun Haukur Hafstein sson, fram- kvæmdastjóri LS R, segir í samtali við Morgunblaðið ekki hægt að tala um forsendu brest í þessu samhengi. „Brey tilegir vextir eru háðir ákvörðun s tjórnar eins og kemur skýrt fram í skilmálum skuldabréfanna. Við ákvörðun sína tekur stjórn mið af markaðs- aðstæðum hverju sinni. Þær geta breyst og eins þa u viðmið sem litið er til,“ segir Hau kur. Hann bætir því við að enn í da g sé ávöxt- unarkrafan á íbú ðabréfamarkaði einn af þeim þátt um sem horft er til, en auk þess sé litið til þeirra vaxtakjara sem a ðrir aðilar á markaði – banka r, Íbúðalánasjóð- ur og lífeyrissjóð ir – bjóði upp á. Már segir hins ve gar að svo virðist sem að sú 3,5% raunávöxt- unarkrafa, sem lí feyrissjóðunum er gert að standa undir, sé þess valdandi að sjóðir nir eru ekki reiðubúnir að læk ka vexti á lánum sjóðsfélaga í sam ræmi við lægri ávöxtunarkröfu á íbúðabréfa- markaði. Haukur hafnar því að þetta sé ein skýri ng á því að vext- irnir séu ekki læk kaðir. „Við höf- um til að mynda v erið að kaupa skuldabréf með r íkisábyrgð með lægri ávöxtunark röfu. Þetta er því alls ekki hindrun fyrir því að við getum lækkað ve xtina frekar.“ Það vekur þó ath ygli að breytilegir vextir á lánum hjá Líf- eyrissjóði verslun armanna (LIVE), sem stóð u í 3,13% í þess- um mánuði, fylgj a þróun ávöxt- unarkröfu á mark aði og eru ávallt 0,75 prósentum h ærri en með- alávöxtun í flokki íbúðabréfa til 30 ára. Miklir hagsm unir eru í því húfi fyrir einstak ling eftir því hvort hann er me ð lán á breyti- legum vöxtum hj á LSR eða LIVE . „Samkvæmt laus legri áætlun,“ segir Már, „þá ha fa vextir á lánum LIVE verið að m eðaltali um 0,6 prósentum lægri síðustu sex mán- uði borið saman v ið vexti á lánum hjá LSR.“ Sjóðsf élagi LIVE, með 20 milljóna króna lán, greiðir því í dag 120 þúsund k rónum minna í vaxtakostnað á á rsgrundvelli held - ur en sjóðsfélagi LSR með sam- bærilegt lán. � Breytilegir vextir ætt u að vera mun lægri s é tekið mið Framkvæm astjóri LS R hafnar því að um fo rsendub est sé að ræ ða *Vaxtakjör á b eytileg um verðtryggðum lán um sjóðanna síðustu sex mánuði eru varleg a áætluð. Breytilegir vextir LSR voru lækkaðir í 3,6% þ ann 1. apríl. Breytilegi r vextir LIVE eru í dag 3,13% en voru á tímabili undir 3% fyrr á þessu ári. Mismunur 120 þúsund Breytileg vaxtakjör á lánum síðustu sex mánuði * Árlegur vaxtakostna ður af 20 milljón króna lán i % 720.000 600.000 OYSTER PERPE TUAL GMT-MAS TER II Sími 511 1234 • www .gudjono.is Göngum hreint til verks! Eignastýring fyrir all a FIMMTUDAGUR 3 0. ÁGÚST 2012 VIÐSKIPTABLA Ð Ingibjörg Þorvalds- dóttir er fjarska glöð á bak við búðarborðið Aftur búin að kaupa Oasis 8 Liv hjá Nova segir an n- að umhverfi mæta konum nú en fyrir 20 árum Er vel tekið á móti konum? 9Perunni skipt út í Evr- ópu fyrir sparperu nú um mán- aðamótin. Glóðarperunni verður útrýmt 4 Fyrir réttri viku birt ist hér í Viðskiptabla ði Morgunblaðsins myn d sem sýndi indversk a bankastarfsmenn í t veggja daga allsherj ar- verkfalli. Í texta með myndinni kom fram að indverskir bankastar fsmenn væru ein mil ljón talsins. Þeir voru að mótmæla fyrirhugað ri hagræðingu í indver ska bankakerfinu, ve gna ótta um atvinnumiss i. Þegar til þess er liti ð að Indverjar eru um 1,2 milljarðar talsins er ein milljón bankasta rfs- manna ekki svo há ta la, því það jafngildir því að tólf starfsmenn þ jónusti hverja milljón viðskiptavina. Starfsmenn fjármá lafyrirtækja hér á lan di eru eitthvað innan v ið fjögur þúsund tals ins og Íslendingar eru 3 20 þúsund og gæti þ ví látið nærri að hver ís lenskur bankastarfs - maður þjónustaði ve l innan við 100 ein- staklinga. Þessi samanburður kom upp í hugann vi ð lestur á stóráhugave rðu viðtali við Frosta Sigurjónsson, viðski pta- og rekstrarhag- fræðing, sem birtist í miðopnu Viðskipta - blaðs Morgunblaðsin s í dag, þar sem Fros ti segir m.a. að líklega þurfi að fækka bank a- starfsmönnum hér u m helming. Skoðun Stærð íslenska bankakerfisins Agnes Bragadóttir agnes@mbl.is Mætti minnka bankakerfið um helming? Hörður Ægisson hordur@mbl.is Breytilegir vexti r á verðtryggðum sjóðsfélagalánum Lífey issjóðs starfsmanna ríki sins (LSR) hafa í marga mánuði ve rið umtalsvert hæ ri en þau vax takjör se sjóðs- félögum voru kyn nt sem viðmið við ákvörðun á lá ntöku hjá sjóðn- u . Þet a segi Már W olfgang Mixa, fjármálafræ ðingur og kenn- ari við H skólann í Reykjavík, en í pistli á vef Morgu nblaðsins í gær bendi hann á að LSR fylgi ekki lengur þeim viðm iðum, sem áður komu fram á vefs íðu sjóðsin , að breytilegir vextir yrðu endurskoð- aðir á þriggja má naða fresti með hliðsjón af ávöxtu narkröfu íbúða- bréfa. Í samtali við Mor gunblaðið segist Már telja a ð það sé „for- sendubrestur“ að sjóðurinn hafi einhliða breytt þe im viðmiðum hvernig breytileg ir vextir séu ákvarðaðir. „Mið að við forsendur sem LSR veitti v arðandi slík lán,“ bendir Már á, „er verið að rukka vaxtakostnað sem má áætla að sé í kringum 0,85 pró sentur umfram upphaflegar fors endur,“ og vísar þá til þess að með alvextir íbúða- bréfa í dag eru rí flega 2%. LSR lækkaði síðast br eytilega vexti sjóðsins úr 3,9% 3,6% hinn 1. apríl síðastliðinn. Hindrar ekki vaxt alækkun Haukur Hafstein sson, fram- kvæmdastjóri LS R, segir í samtali við Morgunblaðið ekki hægt að tala um forsendu brest í þessu samhengi. „Brey tilegir vextir eru háðir ákvörðun s tjórnar eins og kemur skýrt fram í skilmálum skuldabréfanna. Við ákvörðun sína tekur stjórn mið af markaðs- aðstæðum hverju sinni. Þær geta breyst og eins þa u viðmið sem litið er til,“ segir Hau kur. Hann bætir því við að enn í da g sé ávöxt- unarkrafan á íbú ðabréfamarkaði einn af þeim þátt um sem horft er til, en auk þess sé litið til þeirra vaxtakjara sem a ðrir aðilar á markaði – banka r, Íbúðalánasjóð- ur og lífeyrissjóð ir – bjóði upp á. Már segir hins ve gar að svo virðist sem að sú 3,5% raunávöxt- unarkrafa, sem lí feyrissjóðunum er gert að standa undir, sé þess valdandi að sjóðir nir eru ekki reiðubúnir að læk ka vexti á lánum sjóðsfélaga í sam ræmi við lægri ávöxtunarkröfu á íbúðabréfa- markaði. Haukur hafnar því að þetta sé ein skýri ng á því að vext- irnir séu ekki læk kaðir. „Við höf- um til að mynda v erið að kaupa skuldabréf með r íkisábyrgð með lægri ávöxtunark röfu. Þetta er því alls ekki hindrun fyrir því að við getum lækkað ve xtina frekar.“ Það vekur þó ath ygli að breytilegir vextir á lánum hjá Líf- eyrissjóði verslun armanna (LIVE), sem stóð u í 3,13% í þess- um mánuði, fylgj a þróun ávöxt- unarkröfu á mark aði og eru ávallt 0,75 prósentum h ærri en með- alávöxtun í flokki íbúðabréfa til 30 ára. Miklir hagsm unir eru í því húfi fyrir einstak ling eftir því hvort hann er me ð lán á breyti- legum vöxtum hj á LSR eða LIVE . „Samkvæmt laus legri áætlun,“ segir Már, „þá ha fa vextir á lánum LIVE verið að m eðaltali um 0,6 prósentum lægri síðustu sex mán- uði borið saman v ið vexti á lánum hjá LSR.“ Sjóðsf élagi LIVE, með 20 milljóna króna lán, greiðir því í dag 120 þúsund k rónum minna í vaxtakostnað á á rsgrundvelli held - ur en sjóðsfélagi LSR með sam- bærilegt lán. Saka LSR u v xtaokur � Segir LSR hafa breytt vax aviðmiðum einhli ða � Breytilegir vexti æ ttu að vera mun lægri sé tekið mið af ávöxtunarkröfu íbú ðabréfa � Framkvæmda stjóri LSR hafnar því a um forsendubrest sé að ræða Mikill munur á vaxta kjörum lífeyrissjóða *Vaxtakjör á breytileg um verðtryggðum lán um sjóðanna síðustu sex mánuði eru varleg a áætluð. Breytilegir vextir LSR voru lækkaðir í 3,6% þ ann 1. apríl. Breytilegi r vextir LIVE eru í dag 3,13% en voru á tímabili undir 3% fyrr á þessu ári. Mismunur 120 þú und Breytileg vaxtakjör á lánum síðustu sex mánuði * Árlegur vaxtakostna ður af 20 milljón króna lán i 3,6% 3,0% 720.000 600.000 OYSTER PERPE TUAL GMT-MAS TER II Sími 511 1234 • www .gudjono.is Göngum hreint til verks! Viðskiptablað Morgunblaðsins alla fimmtudaga

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.