Morgunblaðið - 20.12.2013, Blaðsíða 56

56 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. DESEMBER 2013
Vinkona mín hún Ólafía Arn-dís er mætt aftur í sinnifjórðu bók og leggur okk-ur nú lífsreglurnar. Ólafía
Arndís er orðin fjórtán ára og virðist
ekki frábrugðin öðrum unglingum.
Hún og mamma hennar eiga ekki
samleið, rífast mikið og fara í taug-
arnar hvor á annarri. Til að bæta
sambandið ákveður móðirin að fara
með dóttur sína á foreldranámskeið
á sveitasetrið Jörð við rætur eld-
fjallsins Heklu í Rangárvallasýslu.
Námskeiðið er kannski ekki alveg
eins og þær sáu það fyrir sér auk
þess sem þær fá aðeins hráfæði að
borða. Ólafíu Arndísi er ráðlagt að
byrja að blogga til að tjá tilfinningar
sínar, skrifa um reynslu sína af nám-
skeiðinu og reyna að finna leið-
arljósið sitt. Hún tekur bloggið með
trompi og segir frá öllu sem á daga
hennar drífur. Það eru nokkrar
skrautlegar fjölskyldur á námskeið-
inu og kynnist Ólafía Arndís tveimur
jafnöldum sínum þar sem eiga við
svipað foreldravandamál að stríða
og hún.
Eftir nokkra daga tekur nám-
skeiðið óvænta stefnu og allt í einu
eru foreldrar Ólafíu Arndísar orðnir
ferðaþjónustubændur í sveit og þar
bíða hennar ný ævintýri. Þrátt fyrir
að gera gys að námskeiðinu og fara
sínar eigin leiðir sem fyrr lærir
Ólafía Arndís heilmikið þennan tíma
og í lokin, þegar hún tekur saman
lífsreglurnar sínar, sést greinilega
að unglingurinn veit hvað er honum
mikilvægt í lífinu og getur framtíð
þessarar flottu stelpu ekki verið
annað en björt.
Aðdáendur Ólafíu Arndísar verða
ekki sviknir af þessari bók. Persónu-
sköpunin er stórskemmtileg sem
fyrr, sagan vel uppbyggð og vel
skrifuð og textinn flæðandi og fræð-
andi. Höfundurinn fellur ekki í
gryfju enskuslettna og unglinga-
slangurs þótt Ólafía Arndís sé orðin
fjórtán ára, hún ritar bloggið sitt á
góðu íslensku unglingamáli.
Lífsreglur Ólafíu Arndísar er
kraftmikil og fjörug bók, full af smit-
andi lífsgleði.
Lífsgleði „Aðdáendur Ólafíu Arndísar verða ekki sviknir af þessari bók,“
segir gagnrýnandi m.a. um nýjustu bók Kristjönu Friðbjörnsdóttur.
Líflegar lífsreglur
Barna- og unglingabók
Lífsreglur Ólafíu Arndísar bbbbn
Eftir Kristjönu Friðbjörnsdóttur.
JPV útgáfa, 2013. 127 bls.
INGVELDUR
GEIRSDÓTTIR
BÆKUR
Unglingabók frá helvíti
Lærlingur djöfulsins bbbbn
Eftir Kenneth Bøgh Andersen.
Björt, 2013. 304 bls.
Djöfullinn sjálfur er lífshættulega veikur og
þarf því að huga að eftirmanni sínum. Til
starfans finnur hann sérlega slæman pilt, en
vegna mistaka verður
prúðmennið Filip Engils
fyrir valinu. Sá þægi og
sannsögli piltur er þar
með lentur í helvíti hjá
þeim svarta sjálfum þar
sem hann þarf að tileinka
sér ýmsa illsku til að
geta tekið við af honum.
Í neðra er býsna
skrautlegt persónugall-
erí; krökkt af for-
dæmdum mannverum, djöflum og demónum
og þar þarf Filip meðal annars að leysa dul-
arfulla gátu og læra að treysta öðrum. Svo er
ýmsum þörfum spurningum velt upp, t.d. er
aldrei nokkurn tímann réttlætanlegt að ljúga?
Bókin er sú fyrsta í röð fjögurra bóka
danska rithöfundarins Kenneth Bøgh And-
ersen um Djöflastríðið mikla sem hefur fengið
afbragðs viðtökur í Danmörku og hún lofar
býsna góðu. Undirrituð hefur aldrei nokkurn
tímann lesið barna- eða unglingabók sem ger-
ist í helvíti og átti satt best að segja ekkert
endilega von á að einhver myndi skrifa slíka
bók. En það er gott að Bøgh Andersen lét
verða af því, því hér er á ferðinni afar frum-
leg, bráðfyndin, vel skrifuð og hressileg bók
með vænum skammt af óhugnaði, þar sem
menn láta fara vel um sig í rafmagnsstólum,
dreypa á blóði og gæða sér á leðurblökum.
Sagan er vel upp byggð, mætti að ósekju
fara aðeins hraðar í gang en grípur síðan
býsna fljótt og heldur fast til enda. Ekki kæmi
á óvart að Lærlingur djöfulsins myndi höfða
til breiðs hóps barna og fullorðinna, líka
þeirra sem lesa sjaldan sér til skemmtunar.
Og það hlýtur að vera ansi gott, einkum í ljósi
nýjustu Pisa-niðurstaðna.
Skemmtileg samtímasaga
Flöskuskeytið bbbnn
Eftir Sigríði Dúu Goldsworthy.
Óðinsauga, 2013. 114 bls.
Dísa er kát og hugmyndarík stelpa, „yngri
unglingur“ samkvæmt eigin skilgreiningu og
flytur til Reykjavíkur með foreldrum sínum
þegar þau missa húsið
sitt. Þar þarf hún að
fóta sig í nýjum krakka-
hópi og lendir í ýmsum
ævintýrum.
Frá þessu og ýmsu
öðru segir í Flösku-
skeytinu. Þetta er
raunsæ samtímasaga
þar sem fólk missir hús
sín í hendur banka, fjöl-
skyldur flytja til Noregs
og börn eiga um sárt að
binda vegna áfengisneyslu foreldra sinna. En
þetta er engin harmsaga, síður en svo. Sigríð-
ur Dúa veltir upp ýmsum álitamálum og tekur
þau alvarlega, en þrátt fyrir félagslegan und-
irtón tekst henni vel að segja fjöruga sögu
sem er nokkuð vel skrifuð og rennur átaka-
laust áfram. Ekki laust við að skrifin minni á
köflum á Guðrúnu Helgadóttur í Jóns Odds-
og Jóns Bjarna-bókinni. Svo er líka skemmti-
legt að lesa um krakka sem eru í útileikjum,
því þvert á það sem margir vilja halda fram,
þá er það helsta dægrastytting íslenskra
barna þegar til þess viðrar.
Fiskar og furðuverur
Undirborgir bmnnn
Eftir Ingu Björgu Stefánsdóttur.
Óðinsauga, 2013. 50 bls.
Í Dimmuborgum á hafsbotni gerast ýmis
ævintýri. Valdagráðugur krabbi svífst einskis,
sæhestur þjáist af völdum ormakórs sem hef-
ur tekið sér bólfestu á
höfði hans og inni á milli
svamla kisufiskar, fiðrild-
aflakkarar og vatnadísir.
Þegar krabbinn stelur
rödd einnar sögupersón-
unnar kemur til kasta
drengsins Flóka. Ýmsar
hættur leynast í hafinu
og gera þarf upp ýmis
mál til að ná sáttum á
meðal íbúa þess.
Undirborgir er önnur bókin í þríleik höf-
undar og virðist byrja þar sem fyrsta bókin
endaði, þegar nokkuð er liðið á framvindu
sögunnar. Bókin stendur því tæplega sem
sjálfstæð saga, enda er það líklega ekki ætl-
unin. En í bókarbyrjun er lesandinn ekki sett-
ur inn í hvað hefur áður gerst.
Á bókarkápu eru heldur engar upplýsingar
um að um framhaldsbók sé að ræða, sem hlýt-
ur að vera handvömm.
Táfýlu- og prumpubrandarar eru nokkuð
fyrirferðarmiklir og vekja væntanlega kátínu
ungra lesenda. Þetta er nokkuð frumleg bók
og einkennist af sagnagleði, en sökum fjölda
persóna er nokkur vandi að henda reiður á
söguþræðinum. Myndir Karls Jóhanns Jóns-
sonar eru býsna áhugaverðar og bæta við sög-
una.
Knár og kátur knattspyrnustrákur
Meistari Tumi bbbnn
Eftir Fríðu Bonnie Andersen.
Óðinsauga, 2013. 117 bls.
Tumi er 11 ára fótboltastrákur sem fær
heldur betur eitthvað til að keppa að þegar
ákveðið er að halda fótboltanámskeið í hverf-
inu hans, þar sem þeir
bestu verða í úrvalsliði
sem síðan keppir á stóru
móti. Til mikils er að
vinna, því besta liðið fær
að fara í heimsókn til fé-
lagsliðs í Englandi. Þar
sem Tumi er bestur í
fótbolta í bekknum sín-
um finnst honum nokk-
uð ljóst að hann muni
hreppa hnossið, en ann-
að kemur á daginn þeg-
ar öflugir strákar slást í hópinn og veita hon-
um harða samkeppni. Í ofanálag þarf hann að
passa litlu systur sína á sama tíma og
fótboltanámskeiðið er haldið og þarf að beita
nokkurri útsjónarsemi til að fá lífið og til-
veruna til að ganga upp. Þá gerir hrokafull
unglingssystir honum gramt í geði og hann
kemst að raun um að jafnöldrur sínar eru
ekkert svo slæmar!
Sagan flæðir áreynslulaust og markvisst
áfram og er bráðfyndin á köflum. Lýsingin á
úrslitaleiknum á fótboltamótinu er fínn há-
punktur sögunnar og er bæði ljóslifandi og
hröð.
Fríðu tekst vel upp með persónusköpun,
einkum hvað varðar strákinn Tuma og besta
vin hans hugsuðinn Garðar sem hefur engan
áhuga á fótbolta en er þeim mun snjallari við
annað og lýsingarnar á önnum köfnum for-
eldrum eru býsna trúverðuglegar.
Þetta er að mörgu leyti nokkuð dæmigerð
þroskasaga stráks sem þarf að taka erfiðar
ákvarðanir og læra af reynslunni og er í bók-
arlok nokkuð vísari en í byrjun sögu.
Meistari Tumi á án efa eftir að gleðja marg-
an lesandann á aldrinum 8-11 ára. Hún er líka
hæfilega löng og vel kaflaskipt, en það getur
oft skipt sköpum hjá yngri lesendum.
Djöflar, furðufiskar
og fótboltagæjar
Yfirlit yfir nýjar þýddar
og íslenskar barna- og unglingabækur
Anna Lilja Þórisdóttir annalilja@mbl.is
Blásarakvintett Reykjavíkur og félagar flytja árlega að-
ventutónleika sína undir heitinu: „Kvöldlokkur á jólaföstu“
sunnudaginn 22. desember kl. 20.00 í Fríkirkjunni í Reykja-
vík.
„Þessi gamla hefð blásarakvintettsins þar sem boðið er
upp á unaðslegar blásaraserenöður eða kvöldlokkur (á ekki
skylt við hárlokk heldur sögnina að lokka) hefur glatt eyru
borgarbúa í áratugi og á sinn fasta aðdáendahóp. Fríkirkjan
í Reykjavík er afar falleg og hljómfögur umgjörð um þessa
áhrifamiklu blásaratóna sem að þessu sinni er eftir tón-
skáldin Mozart, Krommer og Blasé,“ segir í tilkynningu frá
skipuleggjendum.
Tónleikarnir standa yfir í eina klukkustund.
Kvöldlokkur í Fríkirkjunni á jólaföstu
Morgunblaðið/Golli
Blásari Einar Jóhannesson leikur á klarínettu með Blás-
arakvintett Reykjavíkur á sunnudag.
Funahöfði 1 | 110 Reykjavík
Sími 567 4840
www.bilo.is | bilo@bilo.is
Funahöfði 1 | 110 Reykjavík
Sími 580 8900 | bilalind.is
Fylgstu með okkur á facebook
Fylgstu með okkur á facebook
TOYOTA YARIS TERRADÍSEL
09/2006, ekinn 136 Þ.km, 5 gíra.
Verð 1.380.000. Raðnr.284105
Chrysler GrandVoyager V6
3,6 Pentastar stow´n go
06/2012, ekinn 43 Þ.KM, bensín,
sjálfskiptur. Verð 5.790.000. Ath
skipti á ódýrari. Rnr.400169
Óskum viðskiptavinum okkar og
landsmönnum öllum gleðilegrar hátíðar