Morgunblaðið - 27.12.2013, Page 1

Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Sameiginlegur áhugi á flygildum og björgunar-
sveitarstarfi kveikti þá hugmynd hjá tveimur
gömlum félögum sumarið 2011 að nota mætti flyg-
ildi til að taka loftmyndir sem björgunarsveitir
gætu nýtt við leit að týndu fólki. Myndirnar yrðu
settar á netið til að almenningur gæti aðstoðað við
leitina. Leitin að sænska ferðamanninum Daniel
Markus Hoij, sem fannst látinn á Sólheimajökli þá
um haustið, varð enn til að auka áhuga þeirra á að
kanna hvort hugmyndin væri raunhæf.
Þeir fengu fleiri til liðs við sig og úr þessari
hugmynd varð til sprotafyrirtækið SAReye sem
nú hefur bæði þróað hugbúnað til að greina loft-
ljósmyndir sem teknar eru úr litlum flygildum eða
drónum með tilliti til þess hvort maður gæti
leynst á myndum og nýtt aðgerðastjórnunarkerfi
sem Landsbjörg hefur tekið í notkun.
Raunar er aðgerðastjórnunarkerfi þeirra,
Aðgerðagrunnur, aðalframleiðsluvara SAReye en
SAReye-menn telja engu að síður raunhæft að
innan fárra ára geti flygildi gegnt veigamiklu
hlutverki við leit og björgun á Íslandi.
MFlygildi í hverjum björgunarsveitarbíl »18-19
Flygildin leita að týndu fólki
Sameiginlegur áhugi á flygildum og björgunarsveitarstarfi kveikti hugmynd sem varð að fyrirtæki
 Geta gegnt veigamiklu hlutverki innan fárra ára  Setja myndirnar á netið
Morgunblaðið/Golli
Sprotar Félagarnir hjá SAReye með eitt flygildi á lofti og annað í fanginu. Leit að týndum ferðamanni jók áhuga þeirra á að kanna möguleika flygilda.
 Kraftlyftingar og ólympískar
lyftingar njóta vaxandi vinsælda og
samkvæmt samantekt ÍSÍ fjölgaði
iðkendum hlutfallslega mest í þess-
um greinum milli áranna 2011 og
2012, eða um 57% og 51%.
Konur eru um þriðjungur þeirra
sem þessar kraftaíþróttir stunda og
Anna Hulda Ólafsdóttir, marg-
faldur Íslandsmeistari í ólymp-
ískum lyftingum, telur að viðhorf
samfélagsins til sterkra og stæltra
kvenna hafi breyst til batnaðar
undanfarið. Mikilvægt sé að stúlkur
sem vilji verða sterkar hafi fyrir-
myndir – sterkar konur. »16-17
Iðkendum fjölgar
mest í lyftingum
Átök Elín Melgar Aðalheiðardóttir lyftir.
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Lífjarðlagafræðingurinn Hanna
Rósa Hjálmarsdóttir var á olíu-
borpalli í Norðursjó um jólin og hún
segir jólastemninguna hafa verið
mjög góða. Eldhússtarfsfólkið hafi
lagt sig fram um að elda góðan mat
fyrir fólkið sem er við vinnu úti á
miðju hafi yfir hátíðarnar.
„Í jólamatinn var mikið úrval af
kjöti, fiski og alls konar meðlæti og
gervibjór og -vín því það er ekkert
áfengi leyft hérna. Eina sem er er að
þeir halda jólin hátíðleg á vitlausum
degi!“ segir Hanna Rósa kát í bragði,
en ytra er mesta hátíðin á jóladag.
Hún er menntaður jarð- og stein-
gervingafræð-
ingur og hefur
einbeitt sér að
rannsóknum á
svokölluðum göt-
ungum sem eru
gagnlegar til að
meta umhverfis-
aðstæður í sjó.
Hún starfar fyrir
breska ráðgjafar-
fyrirtækið Ichron
Ltd. og sér um að greina jarðlaga-
sýni úr borunum. Niðurstaða grein-
ingar hennar hjálpar svo til við
ákvörðunina um hvort haldið sé
áfram að bora á hverjum stað.
„Þessi starfsvettvangur sem ég
hef valið mér er ekki mjög vinsæll.
Ég var til dæmis sú eina sem var að
læra þetta í stærsta háskóla Noregs.
Þetta er því mjög lítill heimur og
fólkið sem vinnur við þetta þekkist
yfirleitt,“ segir hún.
Einstaka konur
Hanna Rósa er búin að vera á
Clyde-olíuborpallinum frá 16. desem-
ber og heldur heim á leið á sunnu-
daginn. Hún segir veruna á borpall-
inum líkjast því að vera á sjó.
„Það eru tólf tíma vaktir og unnið
allan sólarhringinn. Karlmenn eru í
yfirgnæfandi meirihluta þó að það
hafi lagast síðustu árin og núna sjást
konur um borð, þó ekki margar. Það
er oft horft svolítið á mann, sérstak-
lega ef maður er ljóshærður.“
Fínasta jólastemning á
olíuborpalli úti í Norðursjó
Hanna Rósa
Hjálmarsdóttir
 Íslenskur lífjarðlagafræðingur hélt jólin á vitlausum degi
F Ö S T U D A G U R 2 7. D E S E M B E R 2 0 1 3
 300. tölublað  101. árgangur 
Ljósmynd/Landsnet
Stuðlalína Tíu möstur á línunni
skemmdust í norðanáhlaupinu.
Búist er við samfelldri snjókomu á
Norður- og Austurlandi og talið lík-
legt að snjóflóðahætta muni vofa yfir
a.m.k. fram á laugardag. Stórt snjó-
flóð féll í fyrrinótt á veginn um
Ljósavatnsskarð og hættustigi var
lýst yfir á vissum svæðum á Vest-
fjörðum.
Tíu rafmagnsmöstur á Stuðlalínu
brotnuðu í miklu hvassviðri og ísingu
um hátíðarnar. Unnið var að viðgerð
í gærkvöldi og átti Þórður Guð-
mundsson, forstjóri Landsnets, von
á að henni lyki innan tveggja daga. Á
meðan leysa aðrar línur og vara-
aflstöðvar Stuðlalínu af hólmi.
Stuðlalína liggur frá Skriðdal í
Eskifjörð. Þá skemmdist eitt mastur
á Vopnafjarðarlínu auk þess sem
truflanir urðu á dreifingu raforku
um Mjólkárlínuna á Vestfjörðum á
Þorláksmessu og aðfangadag. Tjónið
er talið nema 40-50 milljónum króna.
Mikið annríki var hjá björgunar-
sveitum um jólin. »6
Enn talin
hætta á
snjóflóðum
 Möstur brotnuðu
 „Það er auðvit-
að alls ekkert á
ábyrgð Reykja-
víkurborgar.
RIFF hefur verið
styrkt um miklar
fjárhæðir í gegn-
um árin og staðið
vel að sínu
verki,“ segir
Margrét Kristín
Blöndal, fulltrúi
Besta flokksins í menningar- og
ferðamálaráði, um það sjónarmið
fulltrúa Sjálfstæðisflokksins að
borgin ógni grundvelli Alþjóðlegu
kvikmyndahátíðarinnar í Reykja-
vík (RIFF) með því að hætta stuðn-
ingi við hátíðina. »9
Ekki hlutverk borgar
að halda uppi RIFF
Margrét Kristín
Blöndal
VETRARFERÐA-
MENNSKA
ORÐIN STERKARI
ÉG VARÐ
AÐ FARA
HINGAÐ
HEIMILDARMYND
UM HEIMA-
FÆÐINGAR
KALLI Í KAMPALA DÖGG MÓSESDÓTTIR 40NÝTT HÓTEL Á SKÓGUM 20
ÁRA
STOFNAÐ
1913
 Færri viðskiptahindranir eru í
Kína en á Íslandi að mati Fraser
Institute en Ísland fellur niður í
106. sæti lista rannsóknarstofnun-
arinnar um frjáls viðskipti og er
einu sæti fyrir neðan Kína og mörg-
um sætum fyrir aftan flestar Evr-
ópuþjóðir að Úkraínu undanskil-
inni. Ekki er litið til fjármagnshafta
heldur tolla, skatta og vörugjalda í
mælingunni. »24
Haftastefnan meiri
á Íslandi en í Kína
10