Barnablaðið - 28.06.2014, Blaðsíða 7

BARNABLAÐIÐ 7
VÍSINDAVEFURINN
Hve mörg
augu hafa
kóngulær?
Þó að kóngulær eigi það s
am-
eiginlegt að hafa átta fæt
ur þá
er ekki eins farið með aug
un.
Flestar þeirra hafa þó einm
itt
átta augu. Allar kóngulóat
egundir
eiga það sameiginlegt að
augu
þeirra koma í pörum en í s
umum
tilfellum er eitt parið betu
r þróað
en hin pörin eða hitt parið
.
Þó algengast sé að kóngu
ló hafi
átta augu þá hafa sumar þ
eirra
sex, sumar fjögur en aðrar
hafa
tvö augu. Þar að auki hafa
sumar
hellakóngulær ekki einu s
inni
augu en kóngulær reiða s
ig oft
frekar á önnur skynfæri. S
umar
tegundir, til dæmis úlfakó
ngulær
og stökkkóngulær, hafa m
jög
góða sjón en augnapörin e
ru
þó misgóð. Til að mynda g
etur
aðalaugnaparið séð í lit hj
á
stökkkóngulóm.
Um 44.000 tegundir kóng
ulóa
eru þekktar í heiminum en
þær
skiptast í 109 ættir. Á Ísla
ndi eru
rúmlega 80 tegundir kóng
ulóa.
Staðsetning augnanna sem
og
fjöldi þeirra er notaður til fl
okkun-
ar á kóngulóategundum e
n hvern-
ig flokka eigi ættir og tegu
ndir
kóngulóa er þó nokkuð um
deilt
mál í vísindasamfélaginu.
Flestar kóngulær sem hald
a
sig í vefjum, blómum eða
hafa
einhvers konar festu til að
reiða
sig á sjá illa og treysta ekk
i á
sjónina til að veiða. Hins v
egar eru
þær eru mjög næmar fyrir
titringi;
þegar flugur eða önnur sko
rdýr
festast í vefnum þeirra sky
nja þær
titringinn og hlaupa að brá
ðinni.
Svona vinnur til dæmis kro
ss-
kóngulóin sem er afar alge
ng
kónguló á Íslandi. Ef maðu
r potar
laust í vefinn til dæmis me
ð grasi
eða strái hleypur hún að þ
ví vegna
þess að hún heldur að um
bráð sé
að ræða.
Svarið af Vísindavefnum er
eftir nem-
endur í Háskóla unga fólks
ins og birt
með góðfúslegu leyfi Vísind
avefsins.
HM-
getraun
Drátthagi blýanturinn
Getur þú hjálpað Villa íkorna að tína upp hneturnar sem
verða á vegi hans og komast svo að lokum að trénu?
LAUSN AFTAST
Völundarhús Villa
Hvaða lönd eiga
þessar keppnistreyjur?
1
2
3
4
5
Litaðu eftir númerum
1=rauður, 1=blár, 3=grænn, 4=brúnn, 5=gulur og 6= ljósbrúnn