Morgunblaðið - Sunnudagur - 22.06.2014, Blaðsíða 6

6 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22.6. 2014
Ótti ráðamanna í vestrænum
ríkjum við hryðjuverk ísl-
amista hefur aukist mjög síð-
ustu vikur og mánuði vegna
átakanna í Sýrlandi og nú
einnig Írak. Vitað er að
minnst 400 breskir múslímar
hafa farið til Sýrlands til að
taka þátt í „heilögu stríði“.
Þeir fá þar þjálfun í vopna-
burði og eflast í ofstækinu.
Margir þessara manna eru
áfram fullir vígamóðs þegar
þeir snúa aftur heim og
vilja berjast gegn raun-
verulegum og ímynd-
uðum fjendum ísl-
ams. Nýlega
myrti franskur
íslamisti, sem
nýlega var í
Sýrlandi,
nokkra gyð-
inga í París.
H
arðar deilur hafa
verið undanfarin ár
í Danmörku um
moskur sem músl-
ímar í landinu vilja
reisa en á fimmtudag var opnuð
stærsta moska súnní-múslíma í
landinu. Hún er á Norðurbrú í
Kaupmannahöfn, með bæði kúpul
og bænaturn (mínarettu), eins og
guðshús múslíma eiga helst að vera
með. Sjálf moskan er svo hluti af
geysimiklum klasa með sam-
komusölum, ýmsum menning-
arstofnunum og leikvöllum á um sjö
þúsund fermetra lóð. Kostnaðurinn
var um 150 milljónir danskra króna,
31 milljarður ísl. kr.
En verður þetta friðsamlegt guðs-
hús eða tákn um nýjan sigur of-
stækisfullra íslamista? Það sem
veldur ótta um að moskan verði eins
konar hugmyndafræðileg klakstöð
fyrir ofstækisöfl og jafnvel hryðju-
verk er forsagan. Dæmi eru um
slíka misnotkun á moskum víða á
Vesturlöndum. Eftir mikla eft-
irgangsmuni tókst loks að fá fram
hverjir bera kostnaðinn í Kaup-
mannahöfn en þeir reyndust vera
ráðamenn í olíufurstaríkinu Katar
við Persaflóa. Katarmenn styðja
m.a. við bakið á Bræðralagi músl-
íma sem boðar harðlínustefnu í
trúnni og náði um hríð völdum í
Egyptalandi.
Og ekki er Katar frekar en flest
önnur arabaríki þekkt fyrir að
heiðra lýðræðisgildi, réttindi
kvenna, réttindi samkynhneigðra
eða mannréttindi yfirleitt. Harðlínu-
íslamistar halda á lofti hinum fornu
lögum íslams sem eru enn, amk. að
nafninu til, undirstaða lagakerfis í
mörgum múslímalöndum. Þess má
geta að herskáir múslímaklerkar
fullyrða að í þeim séu ákvæði um að
sá sem gangi af trúnni sé rétt-
dræpur. Óttinn við að ofstækis-
múslímar refsi trúvillingum með
þessum hætti nægir til að fæla flest
trúsystkin frá því að ögra þeim.
Fjármögnun verði opinberuð
Dönsk stjórnvöld ætla nú að gefnu
tilefni að móta tillögur sem miða að
því að varpa skýrara ljósi á fjár-
mögnun trúarsafnaða, segir ráð-
herra félagsmála, Manu Sareen. Við
opnun moskunnar miklu í vikunni
voru sárafáir áhrifamenn í stjórn-
málum viðstaddir þótt þeir fengju
boðsmiða, málið þykir greinilega
ekki líklegt til vinsælda hjá almenn-
um kjósendum. Athygli vakti að
ekki einu sinni borgarstjóri
aðlögunar innflytjenda,
Anna Mee Allerselv, sem
er úr röðum miðjuflokki
Radíkala, mætti og hefur
hún þó áður mælt ákaft með
því að moskan fengi að rísa.
Inger Støjberg, talsmaður miðju-
hægriflokksins Venstre, segist hafa
miklar áhyggjur af orðrómi um að
Bræðralag múslíma tengist mosk-
unni.
„Ég vona að Pet [danska leyni-
þjónustan] fylgist vel með staðnum
og svo vona ég að hófsamir múslím-
ar, eins og flestir múslímar í Dan-
mörku eru, láti vera að heimsækja
hana,“ segir Støjberg.
En mega múslímar ekki reisa sér
guðshús eins og aðrir trúarhópar?
Þeir eru nær 180 þúsund, næst-
stærsta trúarfylking Danmerkur og
krefjast sömu mannréttinda og aðr-
ir. Og fáir bera brigður á þá stað-
hæfingu að allur þorri þessa fólks
sé friðsamir borgarar.
En þekktur múslími og gagnrýn-
andi harðlínumanna íslams, Palest-
ínumaðurinn Yahya Hassan, fékk
ekki aðgang að moskunni þegar hún
var tekin í notkun. Helstu talsmenn
danskra múslímasafnaða hafa líka
þótt ósannfærandi þegar þeir gagn-
rýna ofstækisfulla bókstafstúlkun á
kóraninum og öðrum helgiritum ísl-
ams.
Einkum þótti tvískinnungur
danskra múslímaklerka koma vel
fram fyrir nokkrum árum þegar
dönsk blöð birtu teikningar sem
sýndu Múhameð spámann í óvirðu-
legu ljósi. Afstaða klerkanna til
heiftarlegra viðbragða ofstæk-
ismanna var þokukennd, enginn
þeirra þorði að benda á að tjáning-
arfrelsi væri í landinu. Menn yrðu
bara að koma sér upp þykkari
skráp eins og kristnir menn hafa
gert. Þeir svara ekki móðgun við
Guð með morði.
Ef til vill voru klerkarnir hræddir
um að kalla yfir sig morðingja harð-
línuaflanna. Bandaríski lögfræðing-
urinn Alan Dershowitz benti eitt
sinn á að hryðjuverk eru stunduð
vegna þess að oftast virka þau.
Vestræn blöð eru vís til að birta
skopmyndir af Kristi en ekki Mú-
hameð spámanni, reynslan af því
var slæm. Þau yrðu auk þess sökuð
um rasisma.
Tákn friðar
eða ofstækis
múslíma?
DANIR ÆTLA AÐ SETJA SKÝRARI REGLUR UM FJÁRMÖGN-
UN TRÚARSAFNAÐA. ÁSTÆÐAN ER AÐ AFTURHALDS-
SAMIR MÚSLÍMAR Í KATAR HAFA KOSTAÐ MIKLA MOSKU
SEM REIST HEFUR VERIÐ Í KAUPMANNAHÖFN.
INNFLUTT OFSTÆKI
Ghaith bin Mubarak Ali Omran Al-Kuwari (annar f.v.), ráðherra trúmála í Katar, í Rovsingsgade á Norðurbrú á fimmtu-
dag þegar stærsta moska sunní-múslíma í Danmörku var tekin í notkun.
AFP
*Með moskunni fáum við því miður tákn um gildi semeru fjarlæg þorra Kaupmannahafnarbúa. Carl Christian Ebbesen, borgarstjóri menningarmála.AlþjóðamálKRISTJÁN JÓNSSON
kjon@mbl.is
HEIMURINN
D
Bretar ætla að opna
ý, en því var lokað 20
r íslamistar, stuðn
ar heran, ré
ar upluð
áð ra Br
en
úð
en
bann
BANDARÍKIN
WASHINGTON
Bandaríkjamenn hafa
ákveðið að f Ú
vegna umd
sem þreng
að mannré
samkynhne
á um ævila
samkynhne
því að „rek
henni. Úga
tekið hafa
gegn samk i
munu ekki
Bandaríkjanna, fram
ýmissa verkefna í Úga
verða skorin niður og
hætt við sameiginlega
heræfingar
ÍN
gegnÞrír baráttumenn
maelsisdóngið langa fang
s að emb
uum auðæfi sín. Æ
berjast gegn spill
í Kína, en þeir sæ
baráttu.r tð að grasrótarh
m.a. aða dósty
samanr se
ÚKR
Petro Po
ur í 14 liðum um fhyggst leggja fram tillög
insausturhéruðum lands . Fram kom að hann hefði
Vladimír Pútín Rússlandsforsetatvisvar rætt í síma við
jóst hvort Pútín lagði blessunum málið en ekki er l
n. Porosénkó hefur þegar sksína yfir þessa áætlu að hann hyggist
pnahléi til að ýta undir friðalýsa yfir einhliða vo ðræðu