Morgunblaðið - 04.09.2014, Blaðsíða 46
46 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. SEPTEMBER 2014
Ný námskeið
Heilsuborg ehf. • Faxafeni 14 108 • Reykjavík • Sími 560 1010www.heilsuborg.is
Upplýsingar í síma 560 1010
eða á mottaka@heilsuborg.is
•Morgunþrek
• Kvennaleikfimi
• Karlaleikfimi
• 60 ára og eldri
• Jóga
• Zumba (nýr tími 17:30)
• Í formi fyrir golfið
• HL klúbburinn
Hefjast í næstu viku
Ingvar Smári Birgisson
isb@mbl.is
Færeyingar hafa sætt gagnrýni í ára-
tugi fyrir grindadráp sín á sumrin.
Dýraverndunarsamtökin Sea Shep-
herd hafa í sumar beitt sér sterklega
gegn hvalveiðum Færeyinga. Paul
Watson, leiðtogi samtakanna, hefur
sent báta, bíla og hundruð aðgerða-
sinna til Færeyja, en aðgerðirnar hóf-
ust í júní og eiga
að standa út sept-
ember.
Grindveiðarnar
fara þannig fram
að grindhvölum er
smalað djúpt inn í
fjörð og þar eru
þeir drepnir með
eggvo pnum.
Stundum eru
hundruð hvala
drepin í einu og
verður þá sjórinn blóðrauður, sem
óreyndum kann að finnast ljót sjón.
Til að koma í veg fyrir veiðarnar not-
ar Sea Shepherd skip sín til að beina
hvölunum frá fjörðunum og hafa
vaktmenn á hæðum og hólum með
sjónauka til að koma auga á grind-
hvalina ef þeir eru við það að synda
inn í firðina.
Yfir 63 þúsund manns hafa líkað
við herferðina á Facebook og hefur
hún vakið heimsathygli. Meðal ann-
ars kom leikkonan Pamela Anderson
til Þórshafnar í sumar á vegum Sea
Shepherd og hélt blaðamannafund,
þar sem hún fordæmdi grindadráp
Færeyinga. Samtökin hafa náð að
bægja nokkrum grindavöðum frá
færeyskum fjörðum. Þó náðu Fær-
eyingar einni grind, eins og sagt er
þar, í skjóli nætur á meðan aðgerða-
sinnarnir sváfu, en þegar þeir vökn-
uðu voru hvalhræin upp skorin við
höfnina og kjötinu útdeilt.
Vilja auka baráttuviljann
Ólavur Sjúrðarberg, formaður
Grindamannafélagsins í Færeyjum,
segir Pamelu Anderson vita lítið um
grindhvalaveiðar. „Hún vissi mjög lít-
ið um það sem hún var að tala um, en
hún hélt blaðamannafund um grinda-
drápin og gat ekki svarað neinum
spurningum frá færeyskum fjöl-
miðlum. Annað fólk úr Sea Shepherd
þurfti alltaf að svara fyrir hana. Hún
var beðin um að koma til Færeyja til
að auka baráttuviljann hjá aðgerða-
sinnunum en þetta var líka gert í
seinni heimsstyrjöldinni. Þá var
frægt fólk beðið um að koma á viglín-
una til að auka baráttuviljann þar.“
Klósettbann
Heimamenn hafa ekki tekið vel í
afskipti Sea Shephard samtakanna af
hvalveiðum þeirra, en grindveiðar
hafa verið stundaðar í Færeyjum í yf-
ir þúsund ár. Fyrr í sumar varð félagi
í Sea Shepherd fyrir líkamsárás og þá
hafa dekkin einnig verið skorin undan
bílum þeirra. Einn færeyskur bær
tók upp á því að banna meðlimum Sea
Shepherd að nota almenningssalerni í
bænum í kjölfar ásakana um að dýra-
verndunarsinnarnir stælu klósett-
pappír úr almenningssalernum.
Margir Færeyingar halda því fram
að samtökin vilji beinlínis lenda í
árekstrum við heimamenn til að fá
fjölmiðlaathygli og auka þannig
möguleika sína á peningagjöfum frá
útlöndum. Erfitt er að greina hvað er
rétt í þeim efnum.
„Færeyingum finnst aðgerðasinn-
arnir hafa algjörlega rangt fyrir sér.
Margt af gamla fólkinu er dálítið
hrætt við þá. Þegar þeir komu hingað
í sumar voru þeir mjög harðfylgnir.
Unga fólkið vill kljást við þetta bók-
stafstrúarfólk og segir, að það eigi
ekki að segja okkur hvernig við eig-
um að lifa okkar lífi. Unga fólkið lítur
mikið til gömlu tímanna þegar kemur
að grindveiði,“ segir Ólavur.
Þá segir Ólavur aðferðir aðgerða-
sinnanna skila litlu. „Þeir halda því
fram að þeir hafi komið í veg fyrir
veiðarnar okkar, en í raun höfum við
bara ekki séð mikið af grindhval við
Færeyjar í sumar. Síðasta ár var
mjög gott, en hið sama verður ekki
sagt um árið í ár, en það er ekki Sea
Shepherd að kenna. Meðlimir sam-
takanna eru allstaðar um Færeyjar.
Þeir standa á vegunum með sjónauka
og horfa yfir hafið allan liðlangan
daginn. Þeir halda að þeir geti stöðv-
að hvalveiðar þannig, en það er ekki
rétt hjá þeim.“
Færeyingar veiða um 800 grind-
hvali á ári hverju, en stofninn í kring-
um Ísland og Færeyjar er um 128.000
dýr og fjölgar hann sér um 3840 dýr á
ári, samkvæmt tölum frá NAMMCO.
Grindveiðar Færeyinga ganga því
ekki á grunnstofninn, þar sem grind-
hvalir fjölga sér hraðar en Fær-
eyingar veiða þá.
„Grindveiðarnar eru meira en
menningarleg hefð. Þær eru und-
irstöðuatriði í Færeyjum og hafa ver-
ið það frá því snemma í landnáminu.
Við drepum hvalina eins hratt og
hægt er, á sem mannlegastan hátt, og
við borðum allt kjötið. Fyrir tveimur
árum veiddum við um 800 grindhvali,
en í fyrra náðum við 1200. Í ár höfum
við samt bara veitt 20 hvali, því þeir
hafa ekki komið í firðina í sumar.
Sum ár eru góð og önnur ekki,“ segir
Ólavur.
Sea Shepherd í sumardvöl í Færeyjum
Hauskúpur Bátar sem félagarnir í Sea Shepherd nota til að trufla grindhvalaveiðarnar eru svartir og merktir með táknum sem minna á sjóræningjasögur.
Á verði Félagar í Sea Shepherd fylgjast með grindhval við Færeyjar.
Ólavur
Sjúrðarberg
Heimamenn eru ekki hrifnir af gestunum Lítið hefur sést af grind við Færeyjar í sumar
Íslendingar kynntust Sea Shep-
herd-samtökunum árið 1986 þegar
tveir útsendarar samtakanna komu
til Íslands og tókst að sökkva
tveimur hvalbátum í Reykjavíkur-
höfn með því að opna botnlokur
þeirra. Mennirnir brutust einnig
inn í Hvalstöðina í Hvalfirði og
unnu skemmdir á tækjum og bún-
aði.
Fram kom á þessum tíma að
mennirnir tveir, Rodney Coronado
og David Howard, hefðu dvalið á
Íslandi í þrjár vikur til að kynna
sér aðstæður og undirbúa skemmd-
arverkin en þeir fóru úr landi
nokkrum klukkustundum eftir að
þeir sökktu bátunum.
Sea Shepherd lýsti ábyrgðinni á
hendur sér og sagði Paul Watson,
leiðtogi samtakanna, þá við Morg-
unblaðið, að gripið hefði verið til
þessara ráða vegna þess að Íslend-
ingar brytu samþykktir Alþjóða-
hvalveiðiráðsins með svonefndum
vísindaveiðum á hvölum. Sagðist
hann ekki hafa minnsta sam-
viskubit yfir að eyðileggja hvalbát-
ana, sem hann kallaði hryðjuverka-
vélar, sem sigldu um Norður-
Atlantshafið og ógnuðu hvölunum
með sprengiskutlum.
Watson kom hingað til lands í
janúar 1988 og var umsvifalaust
handtekinn. Honum var síðan vísað
úr landi án þess að gefin væri út
ákæra á hendur honum og fylgdu
lögreglumenn honum til New York.
gummi@mbl.is
Sökktu tveimur
hvalbátum í
Reykjavíkurhöfn
Á kafi Sokknir hvalbátar við Ægis-
garð í Reykjavíkurhöfn árið 1988.