Málfríður - 15.03.2010, Blaðsíða 21

Nemandi skal hafa öðlast leikni/færni í að:
• skilja talað mál um kunnugleg efni þegar talað er
skýrt og áheyrilega
• lesa ýmiss konar texta á eigin áhugasviði eða texta
um kunnugleg efni og beita viðeigandi aðferð-
um eftir því hver tilgangurinn með lestrinum er
hverju sinni
• taka þátt í almennum samræðum um efni sem
hann þekkir eða hefur áhuga á og beita kurteisis-
venjum, málvenjum og hljómfalli við hæfi
• segja frá á skýran hátt með því að beita (orðaforða)
málvenjum, framburði, áherslum og hljómfalli á
sem réttastan hátt
• skrifa samfelldan texta um efni sem hann þekkir
eða hefur áhuga á og nota viðeigandi málfar
• fara eftir grundvallarreglum sem gilda um ritað
mál
• nota upplýsingatækni og hjálpargögn í tungu-
málanámi
Hér kemur aftur í ljós að talfærni er talin mjög mikil-
vægur færniþáttur en liðir 3 og 4 fjalla um hana.
Liður 1 snýr að hlustun, liður 2 að lestri og liður 5
að ritun. Tungumálakennsla í 3ja tungumáli, þ. á.
m. í þýsku, er algengust á tveimur fyrstu færniþrep-
unum í framhaldsskólunum. Einstaka skólar bjóða
upp á 3ja færniþrep.
Rannsóknir
Í grein eftir Kimmaree Murday, Eiko Ushida og N. Ann
Chenoweth, (2008, 125–142) segir frá samanburðar-
rannsókn á jákvæðum og neikvæðum viðbrögðum
kennara og nemenda við staðkennslu – og fjar-
kennsluumhverfi við Carnegie Mellon University í
Pittsburgh. Þessar rannsóknir voru framkvæmdar
á árunum 2000–2002. Nemendum, sem vildu gjarn-
an taka tungumálanámskeið en höfðu ekki tíma í
stundaskrá, var boðið upp á fjarnám. Í lok tímabils
var eftirfarandi skoðað:
1. Var munur á færni nemenda í staðnámi og fjar-
námi?
2. Var munur á ánægju nemenda í staðnáminu og
fjarnáminu?
3. Var munur á ánægju kennara sem kenndu í stað-
náminu og fjarnáminu?
Í ljós kom að færni nemenda var sambærileg hvort
sem þeir voru í fjar- eða staðnámi. Það kom sér-
staklega í ljós þegar fjarnemendur fóru inn í stað-
námið. Varðandi aðra spurninguna kom ýmislegt í
ljós. Nemendur voru óhressir í byrjun og kvörtuðu
undan tækninni, einnig var meira að gera en þeir
héldu. Frjáls vinnutími var ekki eins frjáls og þeir
héldu í byrjun en það var meginorsök þess að þeir
völdu fjarnámið.
Fjarnámið var skipulagt þannig að það var skylda
að eiga vikulega fundi með kennara eða hóp. Þar var
talið æft og nemendur kynntust kennara og öfugt.
Einnig var skylda að taka þátt í spjalli á ensku í
60 mínútur á viku. Nemendur í byrjunaráföngum
kvörtuðu yfir spjall-þættinum því þeir höfðu lít-
inn orðaforða og höfðu ekki tíma til að hugsa innan
tímarammans.
Þessi fjarnámskeið voru blanda af stað- og fjar-
námi. Eftirfarandi kom í ljós:
a. Almenn ánægja var með fjarnámið hjá kennurum
og nemendum
b. Erfiðleikar voru í byrjun með tæknina
c. Nauðsyn var á mjög góðu skipulagi, námið stóð
og féll með því
d. Tæknifærni kennara og nemenda skipti miklu
máli
e. Mannlegi þátturinn var ómissandi
Þessi fjarkennsla var blönduð kennsla og kom
ýmislegt fram sem var jákvætt fyrir bæði fjar- og
staðkennslu: frjálsari tími nemenda, minni viðvera
kennara, meiri ábyrgð nemenda, nákvæmara skipu-
lag kennslunnar, fleiri möguleikar á framsetningu
námsefnis, nauðsyn góðs leiðbeinanda.
Höfundar lögðu í lokin áherslu á að mannlegi
þátturinn væri ekki minna virði en sá tæknilegi.
Nauðsyn væri á meiri þjálfun kennara og nemenda
í fjarkennsluumhverfinu. Mannlegu samskiptin í
tungumálanáminu skiptu jafnmiklu máli og tæknin.
Talfærniþættinum var því sinnt í hverri viku með
skyldumætingu á fjarfundi og með spjalli í 60 mín-
útur.
Fernando Rosell­Aguilar, (2007, 471-492) leitar að
Podcasting-kennslufræði fyrir tungumálakennslu í
grein sinni: Top of the Pods – In Search of a Podcasting
„Podagogy“ for Language Learning. Þar segir hann frá
stöðugri þróun tækja eins og iPod, iPhone og iTunes,
sem mætti auðveldlega nota í tungumálakennslu,
enda væri Podcast-kerfið auðvelt og fljótvirkt. Margir
hafi fjallað um tungumálanám með hjálp Podcast en
enn sé lítið til um kennslufræðilega skilgreiningu og
kennslufræðilegar rannsóknir á tungumálakennslu
með þessu kerfi og öðrum líkum.
Rossel-Aguilar skiptir Podcast-efninu niður í tvo
flokka: heil fullhönnuð námskeið, aukaefni og hjálp
frá kennara. Hann gerir grein fyrir fyrstu háskólunum
sem settu fram efni á iPod og iTunes og afhentu nem-
MÁLFRÍÐUR 21