Selfoss - 28.08.2014, Blaðsíða 8

8 28. ÁGÚST 2014
Barnabær - hugmyndin um sjálfbært orkusvæði
- „Fríríkið Barnabær – þversnið þjóðfélag“ er tilraunaverkefni Barnaskólans á Eyrarbakka og Stokkseyrar (BES).
Það má segja að rætur Barnabæjar liggi til baka til þess tíma þegar yfir
landinu vofði að fara á hausinn. Það var m.a. vegna þess að þjóðin, við
- höfðum hvorki fylgst með né skilið mikilvægi þess að taka þátt í þeim
lestri sem það kostar að vera íbúi og þátttakandi í ríki. Við kunnum
ekki á lýðræðið, vorum ólæs á fjármál og mjög upp á aðra komin með
þessháttar lífsnauðsynjar. Eins og aðrir þurftum við að svara þessar
spurningu fyrir okkur.
„Fríríkið Barnabær – þversnið þjóð-
félag“ er tilraunaverkefni Barnaskól-
ans á Eyrarbakka og Stokkseyrar
(BES) og var reynslukeyrt vorið
2011. Hún Fríða Garðarsdótt-
ir foreldri í skólanum hafði með
fjölskyldu sinni kynnst því hvern-
ig umræðan um nemendalýðræði,
fjármálalæsi og foreldrasamstarf var
á öðru plan hjá Dönum og sagði frá
þessu á skólaráðsfundi við BES, þar
sem hún sat. Hún sagði frá skóla-
verkefni sem hafði kveikt í henni
og uppfrá því fór af stað brennandi
ferli hugmynda og hugstormunar
sem kannski er ekki enn farið að sjá
fyrir endann á.
Það sem fór af stað sem lýðræðis-
fræðsla og fjármálalæsi reyndist síðan
vera miklu viðameira og stærra en
við höfðum komið auga á þarna
yfir kaffibollunum á Eyrarbakka.
Kennarar sem stinga saman nefjum
ræða gjarnan um kennslufrömuðinn
Dewey sem kenndi mikilvægi fram-
kvæmdarinnar í skólastarfi – að
unnið sé með fræðin í framkvæmd.
Þarna var komin framkvæmdin á
fræðunum.
Barnabær verður til.
Auglýst eftir starfsfólki.
Barnabær byrjar á þann máta að
kennarar ásamt foreldrum og öðrum
velunnurum skólans leggja höfuð í
bleyti hvað hægt sé að bjóða uppá.
Verkstæði og verslanir eru stofnað-
ar, smiðjur og þjónustueiningar.
Allir þeir kraftar eru virkjaðir sem
nærsamfélag skólans hefur uppá að
bjóða. Þessi sprotafyrirtæki aug-
lýsa síðan þegar nær dregur í aug-
lýsingablaði eftir starfsfólki meðal
nemenda– allir sækja um þá vinnu
sem höfðar til þeirra. Þeir vinnustað-
ir sem hafa verið í boði hafa verið
eins fjölbreyttir eins og hæfileikar
mannfólksins. Tónlistar- og kvik-
myndagerð, fjölmiðlunarsamsteypa
og fiskbúð, leiðsögufyrirtæki og
leikhús, boostgerð og bókaverslun,
sultu- og gúmmilaðigerð. Meira
að segja safn um skólaminjar var
stofnað, fornleifauppgreftri sinnt
og flugur hnýttar osfr. Að ógleymd-
um nauðsynlegum póstum eins og
banka og vinnumálastofnun.
Barnabæjardagarnir hafa spannað
fjóra daga undir lok skólaársins. Þar
mætir hver á þann vinnustað sem
hann er ráðin(n) á og vinnur í þrjá
daga að framleiðslu þeirrar vöru eða
þjónustu sem fyrirtækið sinnir, nú
eða starfsþjálfun allt eftir því hvað
við á. Vörur eru þróaðar, auglýsingar
gerðar og sölubásar hannaðir. Best
heppnast vinnustaðurinn þegar
krakkarnir sjálfir bera ábyrgðina
á því hvernig hlutirnir eru gerðir.
Sem dæmi var útskýrt eitt árið fyrir
krökkunum sem komu til starfa í
kaffihúsinu hvernig mismunandi
kaffihús væru rekin. Þau vildu endi-
lega þjóna svo ákveðið var að hafa
þannig kaffihús. Þau skipulögðu síð-
an borðaþjónustu með öllum þeim
brag sem honum fylgir.
Allir launþegar í
Barnabæ fá útborgað.
Síðasta daginn er uppskerudagur
og þá fá allir launþegar í Barnabæ
útborgað og kaupa og selja vörur
og þjónustu hvers annars. Þá er
einmitt allt á fullu í kaffihúsinu
eins og annars staðar. Þennan dag
koma líka foreldrar og fjölskylda til
að taka þátt í markaðsstemningunni.
Því hún er mikil.
Það sem gerir þessa hugmynd
óvenjulega í skólastarfi er tvímæla-
laust þetta tækifæri sem nemend-
ur fá á örfáum dögum að kynnast
þversniði þjóðfélags. Þeir kynnast
ferli verslunar allt frá hugmynd út í
hönnun, framleiðslu, markaðssetn-
ingu og yfir í sölu. Á sama tíma fá
þeir að kynnast neysluþjóðfélaginu
á eigin skinni. Sumsé samhengi þess
að afla og eyða. Verðlagi er þannig
stýrt að ekki er hægt að kaupa allt
sem hugann girnist, engin neyslulán
í boði svo það er eins gott að vanda
valið.
Bæjarráð er með puttann á
hagkerfispúlsinum!
Áður en hinn eiginlegi Barnabæja-
rundirbúningur hefst fer fram kosn-
Ragnar Gestsson greinarhöfundur.
Kaffihús BES. Fornleifauppgröftur.
Barnabæjarbandið. Pappamassi BES.
„Þetta er ekki eins
og skólinn, þetta er
eins og afmæli!“
(sagði stelpa í 4. bekk brosandi)