Alþýðublaðið - 05.06.1924, Page 2
i
Hátt kanpgjaið.
K&uplð er of hátt, arðurinn
ot lítlll. Þetta er jafnan vlðkvœði
burgelsa, þegar rætt er um
hækkun á kaupl verkafólks. Þaim
þykja tekjar slaar of lágar,
þótt þær nemi tugum eða hundr-
uðum þúsunda króna, ®n kaup
verkafólksins of hátt, þótt ekki
nægi fyrir brýnustu lífsnauð-
tynjum.
Við gæðinga sína og gagnlega
þjóna, sem mlklð eiga undirsér,
spara þelr aitur á móti ekki
kaupið. Þeim finst ekki 40,000
kr. eða meðailaun 15—20 verka-
manna of hátt kanp handa Claes
sen á ári; öðrum bankastjórum,
íramkvæmdarstjórum, bankaráðs-
mönnum og þess háttar fólki er
ekki bjóðandi minna en 5—15
verkamannálaun á ári. Með þvf
tryggja þelr sér fylgi þeirra,
styrk og stuðaing og innræta
þeim burgeisiega Iffsskoðun og
háttsemi. Kaup slíkra manna
þarf ekki að skera vlð nögi;
þeim getur framleiðslan borgað,
— borgað utanferðir þeirra,
einkabifreiðar og þess háttar.
Þeir, sem mestar hafa tekjur,
hrópá jaínan hæst um of hátt
kaupgjald. Thors telur milljónar-
gróða sfzt of mikið fyrir >Kveld
ólf<, en álftur hins vegar, að
kr. 1,40 um klukkustund sé of
hátt kaup fyrlr daglauuamann,
sem mikinn hluta ársins neyðist
til að ganga atvinnulaus og á
íyrlr fjölskylda að sjé, Menn, eem
llfa í auði og allsnægtum og eyða
tugum þúsunda króna áriega.
halda því fram kinnroðalaust, að
kaup verkamanna, sem sjaldnast
nær 3000 kr. á ári, megi ekki
hækka.
Þegar verkafólkið krefst 10—
20 aura hækkunar á kaupi fyrir
stundarvinna, telja þelr landi og
þjóð vísa fjárhagsiega glötun, ef
þær kröfur nái fram að ganga.
Spár þessar eru jafngamlar kaup-
deilum, en hafa ávalt reynst
íalsspár einar. Af öilum þeim
gjaldþrotum, aem gengið hafa yfir
hér hin síðari ár, er ekkl ei'.t
•inasta, sem með réttu má segja
að stafað hafi af því, að fyrir-
tækið hafi goldlð verkafóiki sínu
of hátt kaup, en samt er spá-
sögunum enn á lofti haldið og
heimtað at álþingi, að það sstoíni
á kostnað aiþýða herlið til að
fyrirbygríja, að verkcmenn geti
komið fram kauphækkunarkröí"
um sínum.
Er því rétt að athuga, hverjar
afleiðingar aimenn kauphækkun
hefir í för með sér.
Kaupveta verkafólks eykst; það
getur því veitt sér retri og holf-
ari fæðu, meiri og hentugri föt
og hollari hýbýli; þeir, sem
verzla með og búa til þessar
vörur, selja því meirá og fá meira
að staría; skósœiðir, klæðskerar,
aðrir handverksmenn og smá-
kaupmann græða því á kaup-
hækkun verkatóiks. — Bændur
gætu seít meira af afurðum sín-
um til kaupstaðarbúa tyrlr pen-
ingaborgun jafnóðum; innstæðu- '
té í sparisjóðum og bönkum
ykist, og gætn þeir þvf lánað
meira fé til nytaamra tramkvæmda
og atvinnufyrirtækja og jafnframt i
lækkað útlánsvextl; yrði það r
einnig til að áuka atvinnu og |
skapá nýtt verðmæti.
Með bættum kjörum myndi i
aodleeur og lfkamiegur þroski
verkalýðsins aukast; sjúkleiki og
þört fyrir lyf og læknishjáip
mlnka. Færri myndu leita á náðir
sveltarsjóða eða ríkissjóðs vegna
bjargarleysls ©ða veikinda. Kaup-
hækkunin myndi því spara þess-
um sjóðum alimikið té auk þess,
sem at henni leiðir, að verka-
menn verða styrkari og betri
gjaldþegnar en áður.
Kauphækkun er þvi ekki að
eins velferðarmál verkalýðsins j
eins, heldur og alls almennings
í iandinu. Lækki kauplð, roinkar j
kaupgetan, osr rýrnar þá um leið
atvinná hacdiðnarmanna og smá-
kaupmanua; sjúkdóroar og van-
heilsa eykst; útgjöld sveitasjóða ;
og ríkissjóðs tií þurtamanna 0g
sjúklinga hækka; innstæðu é
bankaona roinkar; draga þeir j
því úr útlánum. hækka vextina
og auka þannig á atvinnuieysið.
Hinar svo nefndu >mi!!istéttir<
hafa líka o tast sýnt tulian skiln- j
Ing á réttmætl krafna verkalýðs- j
ins til kauphækkunar og óakað,
að þær næðu fram að ganga,
j end- iiggur f augum uppi, að það
' or landsbúum í heiid sinnl ho’larS,
uð kaupið hækki, en að ain- a
stakir burgekar feli hiuta arðs- I
pQaQQaoottQoooQOQaananarB
g ff
Alþýðublaðið
8
B
8
8
ð
8
8
8
8
8
8
8
jf
8
8
I
8
kemur út á hrerjum virkum degi.
Afg reið sla
við Ingólfsstrœti — opin dag-
lega frá kl. 9 6rd. til kl. 8 síðd.
Skrifstofa
á Bjargarstíg 2 (niðri) opin kl.
9Va—iOVa árd. og 8—9 síðd.
S í m a r:
688: prentsmiðja.
988: afgreiðsla.
1294: ritstjórn.
V e r ð 1 a g:
Áskriftarverð kr. 1,00 á mánuði.
Auglýsingaverð kr. 0,15 mm, eind.
8
8
8
8
8
i
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
■)0(*Q(»{*CX1Q(«Q(«Q(»{9Q()Q(!
J
Hveris vegna
er bezt að auglýsa i Alþýðublaðinut
Vegna þess,
að það er allra blaða mest lesið. (Ekk-
ert blað hefir t. d. verið lesið af
annari eins áfergju á Alþingi í
vetur.)
að það er allra kaupstaða- og dag-
blaða útbreiddast.
að það er lítið og því ávalt lasið frá
upphafi til enda.
að sakir alls þessa koma auglýsingar
þar að langmestum notum.
að þess eru dœmi, að menn og mál-
efni hafa beðið tjón við það að
auglýsa ekki í Alþýðublaðinu. —
(Nafnkunnur íslenzkur rithöfundur
bélt í vetur fyrirlestur um alment
hugðarmál fyrir hálftómu húsi, af
því að hann auglýsti ekki í Alþýðuj
blaðinu.)
Hafið þér ekki lesið þetta?
Oddur Signrgeirs'on. hinn sterki
af Skaganum hefir i dag greitt
mér að fullu fyrir prentun og
pappir á riti smu >Andatrúin<, og
kvittast hér með fyrir greiðslunni.
Rvík, 26. maí 1924.
pr. H/f. Acta.
Ouöbjörn Ouömundsson.
ins f erlendum bönkum og felil
þannlg gengi íslerzkrar krónu.
Kauphækkunin mættl og verða
til þess, áð þeir legðu meiri
stund á að hagnýta umráðafé
sitt, sem bezt og eyddu roinna
aí því í hégóroa,