Stígandi - 01.01.1944, Blaðsíða 9
STÍGANDI
LEITAÐ AÐ LEIÐUM
7
getað gefið sig að stjórnmálataflinu, og miklu hefir sennilega
ráðið, að flokkakerfin hafa náð beztu valdinu á þeim, þar sem
þeir eru flestir búsettir í Rvík, en þaðan er öllum flokkunum
stjórnað og þar eru öll framboð ráðin — að mestu a. m. k. —
Er ekki tímabært að athuga, hvort flokkunum sé ekki nóg að
stjórna kosningum til annarrar deildar Jringsins, t. d. neðri deild-
ar, en til efri deildar væri kosið af hagsmunafélögum framleið-
enda?*) Til þess að þetta bæri þó tilætlaðan árangur, yrði að setja
rammar skorður að því, að verkamenn veldu aðeins verkamenn
að fulltrúum sínum, sjómenn aðeins sjómenn, iðnaðarmenn full-
trúa úr sínum hópi.svo og bændur og útgerðarmenn.TapiAlþingi
af síferskri snertingu við framleiðendur, viðhorf þeirra og áhuga-
mál, er það ekki lengur sá Ásgarður þjóðfélagsins, sem því er ætlað
að vera. Hversu vel úr garði, sem menntamennimir kunna að vera
gerðir, þá vita jreir gerst, hvar skórinn kreppir að í atvinnuvegun-
um, sem gengið hafa Jrar í háskóla reynslunnar.
Af sömu ástæðum er það óheppilegt, að kjördæmi úti um land
velji sér að Jringmönnum menn búsetta í Rvík. Samband þeirra
við kjördæmið verður ekki með eins eðlilegum hætti og hinna,
er heima eiga í héraði og eru öllum hnútum gagnkunnugir sjálfir.
Að vísu má segja, að óttinn við fylgistap haldi þingmönnunum
vakandi við hagsmunamál kjördæmis síns. En sh'kt brýni er a.
m. k. aldrei eins heillavænlegt og þekking og skilningur á málum
kjördæmisins og vilji til úrbóta kjördæmanna sjálfra vegna.
Reykjavík mun einnig sjálfri hollara að hafa ekki svo margt Jring-
mannanna búsetta Jrar. Höfuðborg landsins á að vaxa á eigin
kostum og annarra landshluta, en ekki á sinn kostnað og annarra.
Henni er það engan veginn hollast, að hugsað sé fyrir allt þjóðar-
búið af reykvískum heilum og allt séð með reykvískum augum.
Því aðeins verður hún gagnmerk borg og gagntraust, að hún eigi
gagnmerk og gagntraust upplönd og útborgir að baki sér.
Hið ferska samband, senr höfuðborgin þarf að hafa við aðra
hluta landsins, hefir brostið um einn gildasta hlekkinn við það,
að kjördæmunum veljast nú oft þingmenn, sem eru búsettir í
höfuðborginni.
Væri ekki álitamál, hvort ekki mundi vera rétt að binda kjör-
gengi við búsetu í kjördæmi, t. d. á þann veg, að þingmannsefni
hvers kjördæmis skuli hafa verið búsett innan þess a. m. k. fimm
*) Framleiðendur, þ. e. allir þeir, er vinna beint að framleiðslunni.