Stígandi - 01.01.1944, Blaðsíða 12

10 LEITAÐ AÐ LEIÐUM STÍGANDI
tíma hafði verið miðaður við skammsýna og grunnfæra menn, og
hafði gert þá skammsýna og grunnfæra sjálfa.
Launamannastéttin hafði bezta aðstöðuna til að ráða farsæl-
lega fram úr dýrtíðarmálunum vegna áhrifa sinna á þingi og við
málgögn flokkanna og vegna þess, að hún á rætur sínar í öllum
öðrum stéttum þjóðfélagsins. En hún var ekki tengd á eðlilegan
hátt inn í þjóðarheildina, og því fór sem fór. Valdamestu og um
leið áhrifagjörnustu menn hennar skorti siðferðilegt öryggi sjálfs-
virðingarinnar. Þeir sátu margir í stöðum, sem þeir í hjarta sínu
fundu, að voru ónauðsynlegar þjóðarbúinu eða þeir höfðu ekki
hreppt vegna hæfileika sinna. Þeir gátu líka alltaf vænzt þess að
verða að standa upp af þessum gullstóli sínum. Og afkoma stétt-
arinnar í heild var ekki nœmtengd afhomu framleiðslustéttanna.
Fyrr í þessari grein voru framleiðslustéttirnar kallaðar brjóst-
fylking þjóðarinnar. í þessu fólst staðhæfing þess, að framleiðslan
er hornsteinn fjárhags þjóðarinnar. Það er framleiðslan, sem
allt veltur á, hvað sem öllum peningaupphœðum llður. Þetta eru
meginsannindi, sem núverandi stríð hefir feitletrað í skoðanir
manna.
Á það var bent alllöngu fyrir stríð, að íslendingum væri holl-
ast og eðlilegast að miða verðskráningu peninga sinna við meðal-
verð framleiðslu sinnar, og laun launastéttarinnar við árlegan
verðstuðul framleiðslunnar, þannig að þau hækkuðu eða lækkuðu
í föstu hlutfalli við verð framleiðslunnar og magn. Skyldu dýr-
tíðarmálin ekki hafa látið öðruvísi í hendi, hefði þetta komizt á
fyrir stríð? En það er ekki enn of seint að neyta þessara ráða til
hagsmuna fyrir framtíðina. Þannig yrði launastéttin eðlilega
tengd þjóðarheildinni. Þessi stétt, sem hlýtur alltaf vegna aðstöðu
sinnar og menntunar að verða mikils ráðandi, á þá hag sinn undir
því, að framleiðslan sé sem mest og bezt. Buddunnar lífæð, sem
slær í brjósti okkar flestra, slær þá í höggfalli við lífæð þjóðfé-
lagsins. En stéttin verður einnig að öðlast siðferðilega ábyrgðar-
kennd. Sá brestur, sem nú er þar víða, lagast ekki, fyrr en sú sjálf-
sagða regla verður upp tekin, að veita stöður eftir hæfni og stofna
ekki til stöðu, nema nauðsyn þjóðarbúsins krefji.
Nú skulum við brjóta heilann ögn um efnalegt öryggi fram-
leiðslustéttanna. Það er augljóst, að í atvinnulífi og samgöngu-
málum þjóðarinnar þarf að fara framstórfelld skipulagning.Land-
ið er komið í þjóðbraut og næsta ótrúlegt, að það sigli hraðbyri
úr leið eftir stríð. Við útlönd verða því sennilega greiðar sam-