Stígandi - 01.01.1944, Blaðsíða 12

10
LEITAÐ AÐ LEIÐUM
STÍGANDI
tíma hafði verið miðaður við skammsýna og grunnfæra menn, og
hafði gert þá skammsýna og grunnfæra sjálfa.
Launamannastéttin hafði bezta aðstöðuna til að ráða farsæl-
lega fram úr dýrtíðarmálunum vegna áhrifa sinna á þingi og við
málgögn flokkanna og vegna þess, að hún á rætur sínar í öllum
öðrum stéttum þjóðfélagsins. En hún var ekki tengd á eðlilegan
hátt inn í þjóðarheildina, og Jrví fór sem fór. Valdamestu og um
leið áhrifagjörnustu menn hennar skorti siðferðilegt öryggi sjálfs-
virðingarinnar. Þeir sátu rnargir í stöðum, sem þeir í lijarta sínu
fundu, að voru ónauðsynlegar Jrjóðarbúinu eða þeir höfðu ekki
hreppt vegna hæfileika sinna. Þeir gátu líka alltaf vænzt þess að
verða að standa upp af Jressum gullstóli sínum. Og afkoma stétt-
arinnar í heild var ekki nœmtengd afkomu framleiðslustéttanna.
Fyrr í þessari grein voru framleiðslustéttirnar kallaðar brjóst-
fylking þjóðarinnar. í þessu fólst staðhæfing Jress, að framleiðslan
er hornsteinn fjárhags þjóðarinnar. Það er framleiðslan, sem
allt veltur d, hvað sem öllum peningaupphœðum líður. Þetta eru
meginsannindi, sem núverandi stríð hefir feitletrað í skoðanir
manna.
Á það var bent alllöngu fyrir stríð, að íslendingum væri holl-
ast og eðlilegast að rniða verðskráningu peninga sinna við meðal-
verð framleiðslu sinnar, og laun launastéttarinnar við árlegan
verðstuðul framleiðslunnar, þannig að þau hækkuðu eða lækkuðu
í föstu hlutfalli við verð framleiðslunnar og magn. Skyldu dýr-
tíðarmálin ekki hafa látið öðruvísi í hendi, hefði Jretta komizt á
fyrir stríð? En það er ekki enn of seint að neyta þessara ráða til
hagsmuna fyrir framtíðina. Þannig yrði launastéttin eðlilega
tengd þjóðarheildinni. Þessi stétt, sem hlýtur alltaf vegna aðstöðu
sinnar og menntunar að verða mikils ráðandi, á þá hag sinn undir
því, að framleiðslan sé senr mest og bezt. Buddunnar lífæð, sem
slær í brjósti okkar flestra, slær Jrá í höggfalli við lífæð þjóðfé-
lagsins. En stéttin verður einnig að öðlast siðferðilega ábyrgðar-
kennd. Sá brestur, sem nú er þar víða, lagast ekki, fyrr en sú sjálf-
sagða regla verður upp tekin, að veita stöður eftir hœfni og stofna
ekki til stöðu, nema nauðsyn þjóðarbúsins krefji.
Nú skulum við brjóta heilann ögn um efnalegt öryggi fram-
leiðslustéttanna. Það er augljóst, að í atvinnulífi og samgöngu-
málum þjóðarinnar þarf að fara framstórfelld skipulagning.Land-
ið er komið í þjóðbraut og næsta ótrúlegt, að Jrað sigli hraðbyri
úr leið eftir stríð. Við útlönd verða því sennilega greiðar sam-