Stígandi - 01.01.1944, Blaðsíða 15

STÍGANDI
LEITAÐ AÐ LEIÐUM
13
sem hafa notið þessa, og eingöngu sumra þessara hlunninda.
Þetta er allt gott og blessað. Og þó hefir það reynzt meira og
minna kák, af því að þjóðina hefir skort einnrð til að lilutast til
urn, að barnaheimilin hefðu nóg fyrir sig að leggja. Heimilin
eiga að vera skjólgarður æskunnar og kjör foreldranna skipta því
miklu máli. Og hvernig er í raun og veru búið að barnafjölskyld-
unum? Húseigendur vilja helzt ekki leigja þeim íbúðir, óbilgjarn
vinnuveitandi notar sér hræðslu fjölskyldumannsins við vinnu-
tap, lánstofnanir vilja síður lána í slíka staði, verzlanir eru að-
sjálli við slík heimili, ef Jrar er talið staðið liöllum fæti, og þannig
mætti lengur telja. Afleiðingin verður því sú, að harðgerðari
foreldrar, sem eiga fyrir stórum barnahópi að sjá, verða að leggja
á sig slíka vinnu, að Jreir eru útslitnar manneskjur, þegar börn-
in eru vaxin úr grasi, oftast sér í lagi móðirin, og liafa lítið notið
eigin hæfileika — nema í matarstrit. Jafnvel ánægjunni af að liafa
lagt mikið í sölurnar fyrir börnin sín eru jrau að miklu svipt,
meðan kjör manna eru svo lítið tryggð. Dugminni foreldrar, eða
þeir sem einhverra orsaka vegna geta ekki lagzt af alefli í drátt-
artaugarnar, verða iðulega að leita til Jress opinbera eða njóta
hjálpar ættingja. Hvorttveggja drepur niður metnaði Jreirra og
sjálfsvirðingu, og Jrarf engunt getum að Jjví að ieiða, liver álirif
slíkt hefur á heimilið.
Afleiðing þessarar aðbúðar hefir smám saman orðið sú, að
efnaðri foreldrar, sem lært hafa að meta margháttuð þægindi nú-
tímans, en gætu vel efnahags og aðstöðu vegna búið allstórum
barnahópi góð kjör, taka þægindin fram yfir börnin og spilla
þeim fáu, sem Jrau eiga, oft með ofrausn. Á hinu leitinu liefir
lialdizt sú venja lífsins, að stærstu barnahóparnir hafa að jafnaði
vaxið upp meðal fátækari stéttanna, sem minnst þægindi virðast
geta boðið og fæstra úrkosta eiga. Þetta sýnist oft ekki koma að
sök, enda ekki nýtt fyrirbæri. En þó verður ekki fram hjá því
horft, að J^essar stéttir greiða alltaf stórskatt til annarra stétta og
oftast. með mannvœnlegustu börnunum sinum. Er þarna því
ekki hætta á úrkynjun? En Jrótt Jiví sé sleppt, þá liljóta allir viti
bornir menn að sjá, að skatturinn til verðandi Jrjóðarinnar er
krafinn inn á mjög ranglátan hátt: Það er tekið mest af þeim,
sem eiga minnst, og kosti þeirra alla vega þrengt i þokkabót.
Barnið er verðandi Jrjóðfélagseind. Allt Jrjóðfélagið varðar um
barnið. Þjóðfélagið á því að greiða ákveðinn framfœrslueyri með
hverju barni og tryggja þvi þarmig sœmileg upþeldiskjör.