Stígandi - 01.01.1944, Page 70

68
RÁÐSTÖFUN FJÁRSJÓÐSINS
STÍGANDI
loka verkstæðinu, kannske taka að drekka, vanrækja móðurlausu
börnin sín, rata í eina villuna annarri verri —“
„Þarna hittir þú naglann á höfuðið," greip Rogers ákafur
fram í. Ég hefi séð mörg dæmi þessa — já, hundrað dæmi. Þú
stingur einmitt svona fé að manni, sem þú vilt gjarnan að kollsigli
sig, það er allt sem þarf. Gaukaðu bara að honum aurum, og
vandinn er ráðinn. Fari hann ekki að taka sjóana framan yfir sig,
kjölfestan að losna, stýrisútbúnaður að bila, þá þekki ég ekki
skapgerð mannskepnunnar. Er þetta ekki satt, Thompson? Og
þótt við létum hann ekki fá nema þriðjunginn af fjársjóðnum,
mundi hann innan þriggja mánaða —“
„Innan þriggja vikna væri nær sanni að segja!“ sagði ég og var
nú orðinn jafnákafur hinum. „Hafi liann ekki þessar þrjár þús-
undir í annarra vörzlum, þar sem liann nær alls ekki til þeirra,
mun hann ekki fremur við fulla fimm eftir þessar sex vikur þínar
en —“
„Auðvitað ekki!“ sagði Thompson. „Ég liefi ritað bækur um
þess háttar fólk. Um leið og það fær þær kringlóttu milli liand-
anna, hvort það eru þrjár þúsundir eða ekki nema tvær —“
„Hvað hefir skósmiður líka að gera með tvær þúsundir, mætti
ég spyrja?" greip Rogers fram í, „maður, sem er ef til vill full-
komlega ánægður eins og er þarna í Mannheim, dveljandi í fé-
lagsskap jafningja sinna, neytandi síns brauðs með góðri lyst,
sem líkamleg vinna ein veitir, njótandi síns óbrotna lífs, heið-
virður, hreinskilinn, hjartahreinn og hamingjusamur? Já, ég segi
hamingjusamur, miklu hamingjusamari en allar þær þúsundir
manna, sem klæðast silki og lifa þessu innantóma, gleðisnauða,
en glitrandi samkvæmislífi. En um leið og Jdú freistar hans, um
leið og þú stingur fimmtán hundruð dollurum í lófa hans, þá —“
„Fjandinn fjarri mér, fimmtán hundruð!" æpti ég. „Fimm
hundruð mundu kollvarpa lifnaðarháttum lians, eyðileggja iðn-
rekstur lians og leiða liann út í drykkjuskap. Hann yrði svo að
„ræsasvíni" og því næst lenti liann á þurfamannahæli, þaðan —“
„Hvers vegna ættum við, herrar mínir, að gera okkur siðferði-
lega ábyrga slíks glæps?“ greip nú skáldið fram í. „Hann er sæll,
þar sem hann er og með það, sem hann hefir. Heiðurskennd vor,
mannúðarkennd vor, sérhver kennd vor göfugra og háleitra til-
finninga ræður okkur, sárbiður okkur og skipar okkur að láta
liann í friði. Það væri bezta vináttubragðið, sem við gætum sýnt
honum, sannasta vináttubragðið, sem við gætum sýnt honum,