Stígandi - 01.07.1944, Blaðsíða 39

STÍGANDI
SAGA ORGELSMIÐSINS
197
undir vinstri hendi heyrðist stundum drafa í brennivínsbassa.
Hann líktist mannsrödd, svo að ég hrökk stundum við og fannst
orgelið 'vera orðið að lifandi veru. Frá beinlögðum nótum vinstri
handar hljómuðu jarðarfararsálnrar, ljóð um sekt og synd og
liorfna hamingju. Þaðan hljómuðu raddir úr gröfunr horfinna
kynslóða: rokkhljóð, vefjarsláttur og hjúfrandi hvísl í brúðarlíni.
Þar voru sungnar vísur og haldin brúðkaujr. Þaðan dunaði axar-
liögg vinnudagsins úr skóginum, niður beljandi fljóta, hið steinda
ljóð mylnunnar og hvinur sagarinnar, sem skar timbrið handa
ánum, áður en þær veltu af sér vetrarfarginu. En hæst uppi var
helgidagur og fuglasöngur í skógi, að vori til, og gaukar sem köll-
uðu hver til annars í angan tjarna og vatna. Laxinn stiklaði upp
hvítfyssandi brekkulæki, sem hröðuðu sér niður til árinnar, gegn-
um iðgræna seljumóa, — árar skvömpuðu og í hálfnetinu, sem
dregið var ujjjj í sólarljósið, var eins og ljómaði af nýþvegnum
silfurskeiðum. En stundum breyttust liinir dimmróma bassar í
þrumuhljóm. Eg heyrði það svo glöggt, og allt sem ég segi er
sannleikur. Öll jörðin stundi og skalf undir hinni voldugu hljóm-
kviðu síðsumarhiminsins.
Það voru ekki hinar ónæmu og hikandi hendur mínar, sem
töfruðu þetta fram. Það streymdi frá hjarta rnínu og þessar gömlu
orgelpíjrur svöruðu mér, eins og margraddað bergmál yfir lygn-
um vötnum. Það var sál Jóns Anderssonar, sem til mín talaði. Og
þegar ég leit ujrjr, sá ég, að stórskógurinn stóð þögull allt í kring.
Það var vornótt, ljúf og mild. Og ég sá hann aftur, þar sem hann
gekk tígulega framhjá, með öryggi stórbóndans og friðleysi spila-
nrannsins í öllum hreyfingum. Hann var í sunnudagsklæðum, og
ég sá hann reika gegnum skóginn. Hann skoðaði gaumgæfilega
stofna og greinar, sem á vegi hans urðu, og niður við sögunar-
mylnuna stanzaði hann, barði í kurlköstinn, hlustaði, tók frá
grein og grein af hlyni og furu og vó þær í hendi sinni. Stundum
sló hann saman tveim grenigreinum, lagði við eyra og hlustaði,
síðan sneri hann við og hélt til skógar á ný. Hann reikaði milli
trjástofnanna og hlustaði á þytinn í laufinu. Ég sá, að komin var
nótt, hánótt; en ennþá reikaði hann um, í skini hinna strjálu
stjarna, og söng og raulaði með sjálfum sér. En að lokum settist
hann á fallinn trjábol og þangað fór ég til hans og settist hjá
honum.
Hann kinkaði til mín kolli. Dásamleg nótt, sagði hann; ég var
neðra og leit á efnið, það er örðugt að finna kvistalausan við nú-