Stígandi - 01.10.1944, Blaðsíða 32

Stígandi - 01.10.1944, Blaðsíða 32
270 HINN ÓÞEKKTI HERMAÐUR STÍGANDI okkar fjölgar. Margir óttast, að við séum að ala hér upp þjóð, sem leggur mælikvarða peninganna á flesta liluti. Með Gullveigu hélt óhamingjan innreið sína í ríki guðanna. Peningarnir eru góðir jrjónar, en hættulegir húsbændur, og í ríki peninganna, ríki eigin- girninnar fæðast engar hetjur. Það, sem einkennir mjög hina síðustu tírna, er óvenjulega skjót röð stórfenglegra atburða. Mannkyn allt spyr með eftirvæntingu: Hvað kemur næst? Ungir og aldnir lilusta með eftirvæntingu og oft kvíða eftir hinum stórbrotnu tíðindum að utan. Það er eins og einhver ómótstæðilegur kraftur togi hugina í eina átt, út á við. Ekkert þykir fréttnæmt, sem gerist hið innra. Þeir atburðir, sem þar gerast, eru svo smáir, að þeir hverfá í skugga hinna. Ég veit ekki, hvort menn hal'a gert sér grein l’yrir þcirri menningarlegu hættu, sem hér er í uppsiglingu. Líf manna er samanslungið úr óteljandi smámunum, hversdagslegum atburðum og hversdags- legum skyldum, og það er ekki hægt að hlaupa frá þeim, án þess að eyða verði í þá þróun, sem mannlegu lífi er ætlað að taka, og ég held, að það þurfi engan spámann eða sjáanda til að verða þess var, að þessi flótti hugans út á við er farinn að losa um mörg bönd, sem áður voru traust. Lítilsvirðing á smámununum er upphaf rótleysis. Sá, sem kann ekki að meta augnablikið, lærir aldrei að fara vel með tímann. Maðurinn, sem fyrirlítur eyrinn eða krón- una, kann aldrei með fé að fara. Maðurinn, sem fyrirlítur hin smærri lilutverk og skyldur, er ekki líklegur til að verða trúr liin- um stærri. Og ég verð að segja, að ég óttast, að sti kynslóð, sem nú er að alast upp, sé einmitt að mótast af þessu viðhorfi til líðandi stundar. Stóru atburðirnir geta verið eins og nokkurs konar krydd á hversdagsleikann, en hið einfalda og óbrotna líf er nú samt, jregar öll kurl koma til grafar, þið eftirsóknarverðasta í öllum sín- um einfaldleik og fjölbreytni í senn. Lífið fær ekki ljóma sinn og gildi að utan. Það fer eftir því, með hvers konar augum við liorf- um á dásemdir þess, og hvers konar eyrunr við hlustum á tóna þess. Þess vegna verðum við að varðveita hina innri sýn okkar, ekki síður en hina, sem út á við snýr, ef við eigum ekki að bíða við Jrað menningarlegt tjón. Og eitt er víst: Menning okkar og farsæld, siðmenning fram- tíðarinnar, verður að miklu leyti komin undir því, hvaða mat við leggjum á þessa hluti. Hvaða mat við leggjum á manngildið. Hvaða mat við leggjum á hetjulundina. Á meðan almenningur hyllir hermennsku og herfrægð, verða til stríð, með allri þeirri
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Stígandi

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Stígandi
https://timarit.is/publication/1085

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.