Stígandi - 01.10.1944, Qupperneq 36

Stígandi - 01.10.1944, Qupperneq 36
STÍGANDI KRISTIÁN ELDIÁRN: FJÖL ÚR AUÐUNARSTOFU Það er ekki ofmælt, að Hólar í Hjaltadal hafi um langt skeið verið höfuðstaður Norðlendingafjórðungs. Þar var miðstöð liins andlega lífs með biskupsstól og skóla, þangað safnaðist mikill fjöldi fólks og þangað streymdi mikill auður, enda voru margir biskuparnir frekir til gjaldsins. Hvergi á Norðurlandi var annað eins samankomið jarðneskra gæða, enda var þar allt stærra og viðameira en á óbreyttum bændabýlum. Húsakostur var þar með afbrigðum mikill og reisulegur, og nefna sumar úttektir Hóla- staðar meira en 60 hús, að meðtöldum útihúsum. Sum þessara húsa voru hin vönduðustu, enda virðist húsum Hólastaðar hafa verið sæmilega við haldið fram á 18. öld. Hólastóll var lagður niður 1801 og voru Hólar upp frá því ekki nema eins og hver annar kirkjustaður. Hófst þá þegar mikil eyðilegging og niður- níðsla á staðarhúsunum, og þegar Henderson kom að Hólum á árunum 1714—15, fannst honum staðurinn minna mest á þorp, sem komið er í eyði. Sá, sem kemur að Hólum nú í dag, mun sjá þar eitt myndar- legasta sveitasetur þessa lands. Nýr Hólastaður er risinn þar upp, og er það góðra gjalda vert. En þar er ekkert, sem minnir á forna frægð staðarins, ekkert annað en dómkirkjan, sem er eitt af yngstu húsum hins forna biskupsseturs. Þar vottar ekki fyrir hinum rambyggðu húsurn biskupanna, og þó hefðu þau vel mátt standa enn, ef þeim hefði verið sýnd ræktarsemi. Eitt þessara liúsa var Auðunarstofa eða „timburstofan gamla“, eins og hún var oft kölluð til aðgreiningar frá „nýja húsinu", sem Guðbrandur biskup lét reisa á Hólum síðar. Auðunarstofa var kennd við Auðun rauða Þorbergsson, sem var Hólabiskup 1313—22, en kom til stólsins 1315. Þykir hann hafa verið atkvæða- mestur allra útlendra biskupa á íslandi, enda var hann umsvifa- rnikill bæði heima á Hólastað og í stjórn biskupsdæmisins. í Lárentíus sögu er þannig sagt frá uphafi Auðunarstofu: „Lét liann (þ. e. Auðunn biskup) flytja sunnan af Seleyri timbnr-
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92

x

Stígandi

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Stígandi
https://timarit.is/publication/1085

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.