Stígandi - 01.01.1949, Blaðsíða 30

Svo sem lielmingur þeirra manna, sem við vitum að hafa selt
land á fyrstu mannsöldrum byggðarinnar, hefir ekki selt aðeins
óbyggða hluta lands síns, lieldur annað livort allt landnámið
ellegar þá þann hluta, sem þeir bjuggu sjálfir í, og flutt á annan
stað. Þannig er með Hróðgeir hinn spaka í Saurbæ á Hval-
fjarðarströnd og Oddgeir á Leirá, sem síðar námu Hraungerðis-
hrepp í Flóa, Örnólf í Örnólfsdal — hann flutti þá upp í Kjarra-
dal —, Kolla Hróaldsson í Kollafirði í Þverfjörðunum, Örn í
Arnarfirði, Hrafn Eyvindarson í Mjóvafirði eystra, Þjóðrek í
Berufirði, Þórð skeggja og Þorstein legg austur í Lóni — annar
flutti þaðan suður í Mosfellssveit, hinn heim í Suðureyjar —,
Hrollaug son Rögnvalds Mærajarls í Hornafirði og auk þeirra
að líkindum Eystein hinn digra í Geirlandi á Síðu og ef til vill
Molda-Gnúp í Álftaveri.
A liinn bóginn virðist enginn landnámsmaður hafa selt land,
sem lá langt frá bústað hans, að undanteknum Hrollaugi Rögn-
valdssyni — um hann mun ég tala síðar —. Ekki mun Ingólfur
hafa talið það sölu, sem Steinunn frændkona hans vildi kalla
kaup, þegar hún gaf heklu fyrir allt Rosmhvalanes.
Þar sem heimildin lætur í ljós, bæði hvar sá bjó, sem seldi
landið, og livar svæðið tók við, sem hann seldi, er hvergi lengra
þar á milli en um 8 kílómetrar, og selda.landið getur svo sem
alls staðar hafa legið að búlandi seljandans og víða jafnvel í upp-
hafi verið talið hluti þess, þar sem búin munu á landnámsöld
víðast hafa verið miklu stærri en seinna.
Þar sem svo var ástatt með sölu á landi, er engin furða, þó
að stærstu landnámin hafi átt lítinn þátt í þessum sölum. Hvorki
Ingólfur Arnarson né Helgi hinn magri er sagður hafa selt af
landnámi sínu, og ekki Ketill hængur heldur. En Hrafn sonur
ltans, sem bjó eftir hann á Hofi (Stóra Hofi) á Rangárvöllum,
seldi stóra spildu af landnámi föður síns, alla tunguna, sem
Odda staður liggur í. Hún hlýtur að hafa náð allt að búlandi
Hrafns eða þá nærri því.
Nokkuð svipað er í landnámi Skallagiíms. Hann seldi Rauða-
Birni landið rnilli Gufuár og Gljúfurár. Beggja megin við þessa
tungu, fyrir utan Gufuá og fyrir innan Gljúfurá, hafa búið skip-
verjar og leysingjar Skallagríms, við Gljúfurá eftir sögn Egils
sögu jafnvel menn, sem hann hafði sett þangað til laxveiða, svo
að landið, sem hann seldi Rauða-Birni, var innilukt af búlandi
hans sjálfs.
28 STÍGANDI