Stígandi - 01.03.1949, Blaðsíða 40

Egils saga og Sturlubók eigna honum, þá vivðist mér allt falla í
ljúfa löð. Þessar heimildir reyna ekki að draga dtd á Jrað, að Skalla-
grímur lékk ekki haldið öllu Jressu landi, heldur varð að afsala sér
miklum hluta þess, svo að aðrir menn námu þar land að nýju, án
Jress að frumeigandinn réði nokkru um það, svipað og gerzt hefur
í landnámum Ingólfs Arnarsonar og Helga hins magra. Það er
eðlilegt, að afkomendur þeirra manna, sem höfðu orðið til þess
að nema Jressi lcind aftur, byggt Jrau og lialdið Jreim, vissu ekki bet-
ur en að forfeður sínir hefðu numið þau og enginn annar maður.
Nú vill svo til, að Melamenn voru reyndar komnir frá Skalla-
grími, og Jrað jafnvel í beinan karllegg, en Jreir voru löngu hættir
að vera Mýramenn ogorðnir Melamenn, bjuggu í landnámi Hafn-
ar-Orms og áttu Jrar forráðin. En Hafnar-Ormur hafði numið
land nokkuð inn fyrir Hafnarfjöll, inn í landnám Skallagríms.
Þessum mönnum mun Jrví hafa virzt Jiað rangt, að Skallagrímur
Jtefði numið land allt frá Jressum fjöllum. En ltvað langt þá?
Melamenn röktu ætt sína einnig til Hróntundar Þórissonar í Þver-
árldíð og Þórhadds Steinssonar í Hítardal, sem báðir voru taldir
sjálfstæðir landnámsmenn innan landnáms Skallagríms. Annar
Jreirra átti íand skammt fyrir innan Norðurá, en land ldns náði
að Hítará. Hins tægar vissu menn, að Skallagrímur Jrafði átt riti-
bú Jræði skammt fyrir utan Norðurá og fyrir sunnan Hítarárós.
Það er því eðlilegt, að Melamenn drægju Jrá ályktun, að landnám
Ska'llagríms lilyti að liafa náð frá Norðurá til Hítarár.
Nú segja bæði Egils saga og Sturlubók, að Skallagrímur hafi
gefið Grími hinum háleyska, sem konr út með honum, land fyrir
sunnan Borgarfjörð fAndakíls sveit), og að tveir aðrir menn,
Oleifur Irjalti og Ketill blundur, liafi numið land Jraðan inn eftir
með leyfi lians. Þetta er allt fyrir utan Joau takmörk, sem land-
námi Skallagríms voru eignuð í Melabók. En séra Þórður bætir
við öðrum stuttum ummælum um Grím hinn liáleyska, Oleif
lijalta og Geir, son Ketils blunds, sem liljóta að vera tekin úr
Melaljctk. Þar er Skallagríms ltvergi getið og farið með Grím og
Geir sem sjálfstæða landnámsmenn, en um Oleif er þar sagt, að
liann hafi þegið land sitt að gjöf af Grími ltinum liáleyska. Þetta
er ekki svo lítill munur.
Til Jress að skilja, livernig á Jjessari missögn stendur og livorir
muni hafá rétt fyrir sér, verðum við að atlmga tvö sérkenni Mela-
bókar. Hið fyrra þeirra er, að höfundur liennar ltefur liirt miklu
minna um sögulegt samliengi en Sturla og Haukur. Hann ritaði
] 1 0 STÍGANDI