Fréttir - Eyjafréttir - 10.07.2008, Blaðsíða 8

8
Fréttir / Fimmtudagur 10. júlff 2008
BYGGINGIN verður þannig uppbyggð að sýningarsvæðið tengist Helgafellsbraut rétt norðan við Eldfellsveg. Þar verða myndarleg bflastæði og trektlaga göngubraut að eins konar
gangamunna sem myndar innganginn að sýningarhúsnæðinu.
Stefna í uppbyggingu safna- og mennningarstarfs var opinberuð á goslokahátíð:
heimur út af fyrir sig
KYNNT TIL SÖGUNNAR, Þórunn Sigríður og Hjörleifur, hönnuðir sýningarinnar og Páley.
Bauð gesti velkomna að Suðurvegi 25
-sem nú lítur dagsins Ijós í fyrsta skipti í 25 ár
Elliði Vignisson, bæjarstjóri, kynnti
stefnu Vestmannaeyjabæjar í
uppbyggingu safna- og menningar-
starfs. Sagði hann það eitt af helstu
sóknarfærum Eyjamanna að nýta
sérstöðuna í menningu, listum og
safnastarfi. Einkunnarorðin eru:
Menning og söfn í Vestmannaeyj-
um, -heill heimur út af fyrir sig.
Grunnur rís á næstu
tveimur árum
„Næstu tvö ár á að reisa grunn undir
þá miklu sókn sem okkur Eyja-
mönnum kemur til með gefast færi á
í kjölfarið á byltingu í samgöngum
milli lands og Eyja þegar siglingar í
Landeyjahöfn hefjast 1. júlí 2010,“
sagði Elliði.
„Allir íslendingar þekkja að Vest-
mannaeyjar eiga sér afar sérstæða
og merka sögu. Því hyggjumst við
efla sýningar á öllu því sem er sér-
stakt fyrir sögu og byggðarþróun
Vestmannaeyja. Þar hyggjumst við
sérstaklega horfa til Heimaeyjar-
gossins, Surtseyjargossins, Tyrkja-
ránsins, náttúrunnar, útgerðarsög-
unar og sérstæðs mannlífs," bætti
hann við.
Byggja á þrjár stoðir undir safna-
starf í Vestmannaeyjum og hafa þær
hlotið nöfnin Sagnheimar og Sæ-
heimar og síðast en ekki síst Eld-
heimar.
Sagnheimar
Sagnheimar eru hugsaðir sem um-
gjörð um sýningar sem tengjast
sögu Vestmannaeyja og menningu.
„Fyrsta skrefið í umbreytingu
Safnahússins í Sagnheima felst í að
klæða húsið að utan og gera það
svipsterkara en nú er. Þá er einnig
stefnt að viðbyggingu vestan við
Safnahúsið sem leyst gæti hlutverk
það sem gamli Vélasalurinn hefur
haft. Þar verður rými fyrir smærri
listviðburði svo sem málverkasýn-
ingar, smærri tónleika, farandsýn-
ingar og margt fleira. í kjallara
viðbyggingar er svo fyrirhuguð list-
munageymsla.
Innan veggja Safnahússins verða
síðan sýningar sem tengjast
Tyrkjaráninu, útgerðarsögunni,
menningu okkar og mannlífi. Þá
verður bókasafnið okkar lagað að
Á laugardaginn voru Eldheimar,
sem verða hluti af væntanlegu
gosmin jasafni þar sem verið er
að grafa upp húsin við Suðurveg,
kynntir. Þar var samankominn
fjöldi fólks og þar fluttu ávörp
Páley Borgþórsdóttir, formaður
bæjarráðs, Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir, menntamála-
ráðherra og Elliði Vignisson,
bæjarstjóri, kynnti safnastefnu
Vestmannaeyja, sem skiptist í
þrjá hluta, Sæheima, Safnheima
og Eldheima og eiga að vera;
heill heimur út af fyrir sig.
Páley byrjaði á að bjóða alla
velkomna að húsinu, Suðurvegi
25, sem nú er verið að grafa
undan vikrinum. Hún sagði
blendnar tilfinningar tengjast
gosinu enda fjölmargir sem
horfðu á heimili sín verða hraun-
inu að bráð.
„Eldgosið stóð í 150 daga og er
fyrsta eldgos sem kemur upp í
byggð á Islandi. Ibúarnir, um
5000 talsins, voru nær allir fluttir
upp á land í merkustu fólksflutn-
ingum Islandssögunnar en aldrci
hafði önnur eins ógn vofað yfir
jafnmörgum Islendingum í einu.
Um 400 hús eyðilögðust og um
400 skemmdust. Af þeim sem
eyðilögðust fóru sum undir
hraun, önnur urðu eldi að bráð
og enn önnur, eins og hús hér við
Suðurveginn, grófust undir gjall
og var talið ógerningur að grafa
flest þeirra upp,“ sagði Páley.
Á þessu eiga Eldheimar að
byggja og vitnaði Páley til þess
að þann 3. júlí 1973 tilkynnti
almannavarnanefnd að eldgosinu
væri lokið á Heimaey með þess-
um orðum: „Að mati sérfræðinga
og vísindamanna er það stað-
reynd, að gígurinn er lokaður og
gosvirkni í fellinu hætt”. „Þetta
höfðu þeir Svabbi Steingríms,
Oskar Svavars og Gvendur Fúsa
ásamt fleirum, staðreynt með
ferð sinni niður í gíginn deginum
áður. Ekkert hraunrennsli mæld-
ist frá gígnum í júní og síðasta
goshrinan gekk yfir 26. júní,“
sagði Páley sem kynnti til sög-
unnar Þórunni Sigríði Þorgríms-
dóttur, sýningarhönnuð og
Hjörleif Stefánson, arkitekt.
breytingum í húsinu sem og þau
söfn sem þar eru núna svo sem
ljósmyndasafn, skjalasafn og
fleira."
Sæheimar
Sæheimar eiga að vera umgjörð um
sýningar sem tengjast náttúru Eyja-
manna. „Eyjamenn hafa verið í for-
ystu hvað varðar sýningar á lifandi
sædýrum og stefnt er að því að svo
verði áfram. Aðstaða náttúrugripa-
safns verður algerlega endurþyggð
og henni komið í nýtt húsnæði á og
er helst horft til nýbyggingar á hafn-
arsvæðinu.
Markmiðið með endumýjun safns-
ins er m.a. að gera sýningar á
sviðum náttúrunnar allt í senn
skemmtilegar, fróðlegar og gagn-
virkar. Sérstaklega er ætlunin að
höfða bæði til barna og fullorðinna
þar sem gestir fá að snerta og prófa,
ekki bara að skoða í fjarlægð. Til að
mynda eru nálægð við lifandi dýr,
margmiðlun, vísindakrókur og
bamahorn ómissandi þættir í nútíma
náttúrusýningu. Horft hefur verið til
þess að sameina safnið og aðstöðu
Þekkingarseturs undir eitt þak og ná
þannig fram hagræðingu í uppsetn-
ingu á ýmsum búnaði og tækjum og
á sama tfma færum við rann-
sóknimar nær almenningi og gemm
þær aðgengilegar og spennandi.“
Eldheimar
Hápunkturinn, að mati Elliða, em
Eldheimar, rúsínan í pylsuendanum
og djásnið í kórónunni. „Þetta
svæði sem við nú erum á verður
umgjörð um sýningar tengdar
Heimaeyjargosinu, Surtseyjargosinu
og almennt þeirri mögnuðu umgjörð
sem eldvirkni Eyjaklasans skapar.
Horfið hefur verið algerlega frá því
að byggja yfir þær minjar sem
þegar hafa verið grafnar upp þótt
vissulega verði umgjörð upp-
graftarins afmörkuð og sett í heild-
rænna form.
Hins vegar er horft til byggingar á
sýningarsölum neðanjarðar hér
sunnan við uppgröftinn og tengjast
þær byggingar uppgreftrinum með
tengigöngum. Stefnan er að bjóða
Umhverfisráðuneytinu til samstarfs
um þessa byggingu þannig að þar