Fréttablaðið - 29.04.2013, Qupperneq 14

29. apríl 2013 MÁNUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÁ DEGI
TIL DAGS
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is og Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is
MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is DÆGURMÁL: Kjartan Guðmundsson kjartan@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSN 1670-3871
Ég get bara ekki orða bundist yfir hugs-
unarhætti sem komið hefur fram af og
til undanfarið sem lýsir sér í setningum
á borð við: „Við Íslendingar eigum nóg
með okkur, hvernig getum við hjálpað
öðrum?“ Ef við útfærum þennan hugsun-
arhátt til hins ýtrasta má leiða líkur að
því að enginn geti hjálpað neinum nema
sjálfum sér. Eigingirnin og sjálfhverfan
verður algjör.
Fengu Íslendingar lán og stuðning
í kreppunni af því að þær þjóðir sem
stóðu að því höfðu bara ekkert annað
að gera við peningana? Gátu ekki bætt
úr neinu í sínu heimalandi og settu því
fjármagn í björgunarsjóði fyrir aðrar
þjóðir? Nei, auðvitað ekki. Ég vona að
þeir sem tala svona og halda að þeir
fái fylgi út á það séu eins og malavíska
spak mælið sem segir: „Sá sem heldur
að hann sé að leiða fólk en enginn fylgir
honum er aðeins í göngutúr.“
Auðvitað gefum við og styðjum vegna
þess að okkur langar til þess, lítum á það
sem siðferðislega skyldu, af því að við
tökum ábyrgð. Af því að við forgangs-
röðum öðrum til heilla. Erum hluti af
þeirri fjölskyldu sem býr hér á jörð og
viljum standa saman. Saman um sam-
félagið hér á þessu góða landi okkar og
úti í heimi þar sem staðan er víða enn
verri en hér. Þetta er ekki spurning um
að byggja upp annaðhvort á Íslandi eða
erlendis. Hjálparstarf kirkjunnar er um
þessar mundir að safna fyrir öflugri
aðstoð um allt Ísland en um síðustu jól
var safnað fyrir vatnsverkefni í Afríku,
sem sagt ekki annaðhvort eða heldur
bæði og.
Að elska aðra og gefa er mikilvæg-
ara en að skara eld að eigin köku. Það
er ekki þar með sagt að ekki komi tímar
þar sem ég get ekki gefið sjálfur, en þá
er gott að vita að ég gef samt sem þjóð-
félagsþegn í samfélagi sem telur það
skyldu sína í gegnum skatta og gjöld að
veita aðstoð í alþjóðlegri þróunarsam-
vinnu og í nærsamfélagi.
Að hjálpa er að forgangsraða
➜Fengu Íslendingar lán og stuðn-
ing í kreppunni af því að þær þjóðir
sem stóðu að því höfðu bara ekk-
ert annað að gera við peningana?
Gátu ekki bætt úr neinu í sínu
heimalandi og settu því fjármagn
í björgunarsjóði fyrir aðrar þjóðir?
Nei, auðvitað ekki.
„Þessi einstaka
ástríðumikla og
rómantíska spennusaga
rígheldur.“
„Enn ein sönnun þess að
Roberts skarar fram úr,
hún er meistarinn.“

Ný
kilja
HJÁLPARSTARF
Bjarni Gíslason
upplýsingafulltrúi
Hjálparstarfs
kirkjunnar
S
jaldgæft er að kosningaúrslit séu jafnafgerandi og þau
sem nú liggja fyrir eftir þingkosningarnar í fyrradag.
Stjórnarflokkarnir biðu algjört afhroð og njóta nú
stuðnings innan við fjórðungs kjósenda. Þau „hug-
myndafræðilegu vatnaskil“ sem þáverandi formaður
Vinstri grænna boðaði fyrir kosningarnar 2009 voru ekki
varanleg. Tilraun til að reka harða og hreinræktaða vinstri-
pólitík á Íslandi féll ekki í kramið hjá kjósendum.
Stjórnarandstaðan stórjók hins vegar fylgi sitt. Framsóknar-
flokkur og Sjálfstæðisflokkur hafa í sameiningu meirihluta
atkvæða og góðan þingmeirihluta. Auk þeirra náðu tveir
flokkar sem ekki voru í framboði fyrir fjórum árum góðum
árangri. Fáir nýir flokkar hafa fengið betri kosningu en Björt
framtíð og Píratar náðu sömuleiðis mönnum á þing.
Við þessar aðstæður
liggur algjörlega beint við að
stjórnarandstaðan myndi ríkis-
stjórn. Nærtækasti kosturinn,
út frá fylgi flokkanna, er
tveggja flokka stjórn Fram-
sóknarflokksins og Sjálfstæðis-
flokksins, sem flestir gera ráð
fyrir að reynt verði að mynda.
Að minnsta kosti tvennt getur þó komið í veg fyrir að slík
stjórn verði mynduð, eða alltént flækt málið verulega.
Þar kemur í fyrsta lagi til jöfn staða flokkanna; báðir eru
með nítján þingmenn og ekki er augljóst hvor þeirra ætti
fremur að veita samsteypustjórn forystu. Sjálfstæðisflokkur-
inn bætti vissulega við sig og er á ný orðinn stærsti flokkur
landsins, en það breytir ekki því að hann fékk sína næstverstu
útkomu í þingkosningum frá upphafi. Framsókn vann hins
vegar mikinn sigur og hefur ekki fengið meira fylgi síðan 1979.
Í öðru lagi er enginn flokkur öfundsverður af að þurfa að
semja við Framsóknarflokkinn um kosningamálið sem hann
ætlar alls ekki að hvika frá; að ávinningur af samningum við
erlenda kröfuhafa verði notaður til að niðurgreiða húsnæðis-
skuldir heimila. Slíkum samningum er fyrir það fyrsta alls
ekki lokið og ákvæði í stjórnarsáttmála um hvernig eigi að
hagnýta niðurstöðuna styrkir ekki samningsstöðu Íslands. Það
blasir sömuleiðis við að í raun hefur enginn flokkur á þingi trú
á þessari leið nema Framsóknarflokkurinn.
Bæði Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna, og
(undir rós) Ólafur Ragnar Grímsson forseti Íslands kölluðu
eftir því í gær að mynduð yrði stjórn með breiðari skírskotun
en sú sem nú virðist í kortunum. Vafasamt verður að teljast að
frekar sé kostur á myndun slíkrar stjórnar. Nái Framsóknar-
flokkur og Sjálfstæðisflokkur saman er vandséð af hverju þeir
ættu að vilja bæta fleiri flokkum við og kjósendur hafa líka
hafnað núverandi stjórnarflokkum með svo afgerandi hætti að
vandséð er hvaða erindi þeir eiga að stjórnarborðinu á ný.
Nái framsóknar- og sjálfstæðismenn hins vegar saman
mættu þeir gjarnan hafa í huga að eitt af því sem varð núver-
andi ríkisstjórn að falli var einmitt af hvílíku offorsi hún beitti
meirihlutavaldinu og hversu skeytingarlaus hún var um að
skapa breiða samstöðu um stór mál. Slík vinnubrögð reyndust
líka illa í síðasta samstarfi þessara flokka. Eftirspurn eftir sátt
og samstöðustjórnmálum er ef eitthvað er meiri núna.
Boltinn er hjá stjórnarandstöðuflokkunum:
Afgerandi úrslit
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
Forsetinn á sviðið
Eins og venja er fór Jóhanna
Sigurðardóttir forsætisráðherra til
Bessastaða í gær og baðst lausnar
fyrir sig og ráðuneyti sitt. Að því
loknu hélt Ólafur Ragnar Grímsson,
forseti Íslands, blaðamannafund.
Þar tilkynnti hann að í dag ætlaði
hann að kalla á sinn fund formenn
allra flokka sem náðu á þing og
„kynnast viðhorfum“ þeirra.
Í kjölfarið mun hann síðan
ákveða hver fær umboð til
stjórnarmyndunar. Þetta
er mikið ferli fyrir nokkuð
sem á að vera tiltölu-
lega einfalt að gera.
Viðhorf formanna
flokkanna liggja
nokkuð ljós fyrir,
nýkomnir úr kosn-
ingabaráttu. Stjórnarandstaðan fékk
skýrt umboð frá þjóðinni til að taka
við völdum. Það á því ekki að þurfa
mikil fundahöld til að veita stjórnar-
myndunarumboð, þó vissulega sé
fínt að funda með formönnum. Það
læðist samt að manni sá grunur
að forsetanum leiðist ekki að eiga
sviðið.
Stuðningur í samfé-
laginu
Ólafur Ragnar sagði
einnig að næsta ríkis-
stjórn yrði að njóta víð-
tæks stuðnings í
samfélaginu öllu,
ekki bara á
Alþingi. Hann
fór reyndar
ekki yfir
það hvernig hann ætlaði að kanna
það. Einhver hefði sagt að það hefði
verið gert á laugardaginn, þegar
þjóðin gekk til kosninga, en kannski
Ólafur þekki betri leið til þess?
Arfleifð Jóhönnu og Dags
Samfylkingin er í sárum og skyldi
engan undra. Sögulegur ósigur
er staðreynd og flokkurinn, sem
stofnaður var til þess að vera stór,
er kominn niður í Alþýðuflokksfylgi.
Vissulega ber Árni Páll Árnason
ábyrgð sem formaður, en það má
ekki gleyma því að fylgið var komið
langt niður áður en hann var kjörinn.
Þar hlýtur fyrrverandi forysta
að bera mikla ábyrgð; Jóhanna
Sigurðardóttir og Dagur B.
Eggertsson.
kolbeinn@frettabladid.is