Fréttablaðið - 30.07.2013, Side 14
30. júlí 2013 ÞRIÐJUDAGUR| SKOÐUN | 14
Með nýju breytinga-
ákvæði við stjórnar-
skrána, sem samþykkt
var á sumarþingi, munu
gefast ný tækifæri til
stjórnarskrárbreytinga.
En hvernig á að nýta þau
tækifæri?
Ný nefnd um stjórnar-
skrárbreytingar, með
fulltrúum allra flokka,
mun hefja störf fljótlega.
Á vettvangi hennar mun
þurfa að ná samstöðu um
verklagið. Hér er mín tillaga:
Aðrir tímar
Við eigum að nýta okkur hið nýja
breytingaákvæði og svigrúm-
ið sem það veitir til að áfanga-
skipta verkefninu. Verklag-
ið við stjórnarskrárbreytingar
hingað til hefur skilað litlu og
það hefur stafað af því að allir
vita að málum verður aðeins
lokið við lok kjörtímabils. Nú
eru komnir aðrir tímar og þess
vegna hægt að vinna að stjórnar-
skrárumbótum allt kjörtímabil-
ið og skila niður stöðu í þremur
áföngum: Þeim fyrsta sem verði
lokið í vetur og verði lagður fyrir
þjóðina samhliða sveitar-
stjórnarkosningum að
vori, öðrum sem verði
lokið í tíma fyrir forseta-
kosningar 2016 og þeim
þriðja sem yrði lokið
fyrir lok kjörtímabils.
Góð samstaða
Við alþingismenn verð-
um að sýna þjóðinni að
við getum náð víðtækri
samstöðu um ákveðnar
breytingar fyrir næsta
vor. Þar tel ég augljóst að við
byrjum á ákvæði um auðlindir í
almannaeign og þjóðaratkvæða-
greiðslur. Um það ætti að geta
orðið góð samstaða – þetta eru
atriðin sem forsætisráðherra
nefndi sem áhersluatriði í vinnu
við stjórnarskrána í stefnuræðu
sinni nú snemmsumars og þessi
atriði voru meðal þeirra atriða
sem þjóðin lýsti miklum stuðn-
ingi við í þjóðaratkvæðagreiðsl-
unni síðasta haust.
Það hefur mikið starf farið
fram við þróun ákvæðis um
almannaeign á auðlindum, allt
frá árinu 2000, og allir flokkar
hafa á einhverjum tíma lagt fram
drög að slíku ákvæði. Ef við horf-
um á þau atriði sem almenn sam-
staða er um ætti okkur að vera
vandalaust að setja saman skýrt
almannaeignarákvæði.
Með sama hætti er orðið afar
brýnt að setja almennt ákvæði
um rétt tiltekins hluta þjóðar-
innar og minnihluta þingsins til
að setja mál í þjóðaratkvæði.
Málskotsréttur forseta er góður
út af fyrir sig en hvorki þjóð-
in né minnihluti þingsins getur
sætt sig við að eiga aðgang að
þjóðaratkvæði undir mati eins
manns, sem ekki byggir á efnis-
legum viðmiðum nema að litlu
leyti. Við ákváðum að setja á fót
á Íslandi lýðveldi en ekki mennt-
að einveldi. Til þess að það virki
þarf þjóðin og minnihluti þings
að eiga sjálfstæðan málskotsrétt.
Skýr umgjörð
Við þurfum að hafa skýra
umgjörð um rétt þjóðarinnar
til að kalla fram þjóðaratkvæði.
Fólk á rétt á því að um slíkt frum-
kvæði almennings gildi skýr-
ar reglur og skýr umgjörð, sem
veitir fólki raunverulega vissu
fyrir því að ef tilteknu marki
undirskrifta er náð muni þjóðar-
atkvæðagreiðsla fara fram.
Þróun mála í stjórnskipun-
inni undanfarin ár gerir það
líka nauðsynlegt að þriðjung-
ur þingmanna fái þann rétt að
vísa málum til þjóðarinnar. Slíkt
ákvæði er í dönsku stjórnar-
skránni og það hefur virkað þar
svo vel að því hefur aldrei verið
beitt. Ástæðan er sú að ákvæð-
ið hvetur stjórnvöld á hverjum
tíma til að afla víðtækrar sam-
stöðu um umdeild mál og það er
nokkuð sem okkur hefur átak-
anlega skort undanfarin ár. Það
gæti þannig orðið forsenda nýrra
og betri vinnubragða í íslensk-
um stjórnmálum. Forseti Íslands
hefur nú nýverið skilgreint mál-
þóf sem einu leið minnihluta
þings til að auka líkur á þjóðar-
atkvæðagreiðslu, að óbreyttri
stjórnskipan. Ef leikreglunum
verður ekki breytt stefnir því
allt í það að málþófið muni áfram
ríkja eitt.
Glæsilegt upphaf
Þótt við næðum ekki meiru í
höfn fyrir sveitarstjórnarkosn-
ingarnar að vori en ákvæði um
almannaeign á auðlindum og
nýjum ákvæðum um rétt tiltek-
ins fjölda landsmanna og minni-
hluta þings til að vísa málum til
þjóðaratkvæðis værum við að
ná miklum árangri. Til viðbótar
ættum við öll að sameinast um
að leggja af Landsdóm og koma
meðferð brota ráðamanna í sama
farveg og brota annarra lands-
manna. Það væri glæsilegt upp-
haf á lengri vegferð stjórnskip-
unarumbóta.
➜ Við alþingismenn
verðum að sýna þjóðinni
að við getum náð víðtækri
samstöðu um ákveðnar
breytingar fyrir næsta
vor. Þar tel ég augljóst að
við byrjum á ákvæði um
auðlindir í almannaeign og
þjóðaratkvæðagreiðslur.
Hvernig eigum við að breyta?
STJÓRNARSKRÁ
Árni Páll
Árnason
formaður
Samfylkingarinnar
Á
R
N
A
S
Y
N
IR
GLÆSIBÆ KRINGLUNNI SMÁRALIND utilif. is
tjaldaðu
ekki til einnar nætur
Frábært úrval af tjöldum í
Tjaldalandi í glæsibæ. (við hliðina á tbr húsinu)
Uppsett tjöld til sýnis alla virka daga frá Kl. 10-17.
High Peak Como
32.990 / 42.990 KR.
4 og 6 manna
Tvískipt innratjald með fortjaldi
á milli. Vatnsvörn 2.000 mm.
Yfirlímdir saumar. Hæð 190/200 cm.
High Peak ancona
56.990 KR.
5 manna
Rúmgott fjölskyldutjald. Vatnsvörn
3.000 mm. Yfirlímdir saumar. Dúkur
í fortjaldi. 2 inngangar. Hæð 200 cm.
High Peak cave
19.990 / 23.990 KR.
2 og 3 manna
Göngutjald sem er auðvelt í upp-
setningu og aðeins 2,9 kg. Vatns-
vörn 2.000 mm. Yfirlímdir saumar.
Fíbersúlur. Hæð 90 cm.
The north face tadpole
59.990 KR.
2 manna
Létt göngutjald - 2,4 kg. Vatnsvörn
1.500 mm taffeta. Botn 5.000 mm
taffeta. Álsúlur. Hæð 100 cm.