Fréttablaðið - 14.04.2014, Blaðsíða 12

14. apríl 2014 MÁNUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Álfrún Pálsdóttir alfrun@frettabladid.is VIÐSKIPTI: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is
DÆGURMÁL: Lilja Katrín Gunnarsdóttir liljakatrin@frettabladid.is VÍSIR: Kolbeinn Tumi Daðason, kolbeinntumi@365.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSN 1670-3871
FRÁ DEGI
TIL DAGS
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
Mörg teikn eru nú á lofti um að hagur
íslenskrar þjóðar vænkist hratt um þess-
ar mundir, sem er mikið gleðiefni fyrir
okkur öll. Ýmsar staðreyndir benda í
þessa átt. Hagvöxtur hefur ekki verið
meiri síðan 2007. Landsframleiðsla jókst
að raungildi um 3,3 prósent á síðasta
ári sem er það mesta frá árinu 2008. Og
fólksflóttinn frá landinu hefur stöðvast.
Þannig voru aðfluttir árið 2013 fleiri en
brottfluttir í fyrsta sinn frá 2008. Sann-
arlega ánægjuleg tíðindi.
Samhliða hefur atvinnuástand farið
batnandi, en samkvæmt nýjustu tölum
Hagstofunnar var atvinnuleysi á Íslandi
4,3 prósent í febrúar og þá er búið að
taka með svokallaða árstíðarleiðrétt-
ingar. Verðbólga á Íslandi er einnig lítil.
Síðastliðna tólf mánuði hefur vísitala
neysluverðs hækkað um 2,2 prósent og án
húsnæðis hefur vístöluhækkunin aðeins
verið 0,8 prósent. Laun á íslenskum
vinnumarkaði hækkuðu um 5,7 prósent
milli áranna 2012 og 2013.
Vöruskiptajöfnuður er jákvæður.
Íslendingar fluttu út vörur, aðallega ál
og sjávarafurðir, fyrir 11,2 milljörðum
krónum hærri fjárhæð fyrstu tvo mánuði
ársins en þeir fluttu inn. Allt eru þetta
skýrar vísbendingar um að birta sé að
færast yfir hagkerfið, ekki aðeins í svip,
heldur til lengri tíma litið.
Á næsta ári gerir Seðlabankinn ráð
fyrir að efnahagsþróunin endurspegli
enn frekar þær viðamiklu aðgerðir
sem stjórnvöld hafa boðað í skuldamál-
um heimila og verða lögfestar á næstu
vikum.
Á heildina litið er því spáð að hag-
vöxtur hér á landi næstu árin verði 3,1
prósent að meðaltali. Það er meiri hag-
vöxtur en síðastliðin 30 ár og þó nokkuð
meiri vöxtur en í helstu viðskiptalöndum
okkar. Það er búið að loka fjárlagagatinu
og í fyrsta sinn um árabil sjá Íslendingar
fram á að fara að greiða niður opinberar
skuldir í stað þess að auka þær. Á sama
tíma hafa lánskjör ríkissjóðs batnað.
Greinilegt er að lánamarkaðurinn er far-
inn að treysta Íslandi á nýjan leik. Það er
því full ástæða fyrir landsmenn að horfa
bjartsýnir til framtíðar.
Landshagir vænkast á ný

20%afsláttur
Fæst án lyfseðils.
Lesið leiðbeiningar í fylgiseðli
vandlega fyrir notkun.
EFNAHAGSMÁL
Elín Hirst
alþingismaður
➜ Það er búið að loka fjárlagagat-
inu og í fyrsta sinn um árabil sjá
Íslendingar fram á að fara að greiða
niður opinberar skuldir í stað þess
að auka þær.
Kaflinn um Björn Inga
Netmiðlar hafa verið duglegir við að
skrifa valda kafla upp úr nýútkominni
bók fréttastjóra DV, Inga Freys Vil-
hjálmssonar, Hamskiptin– Þegar allt
varð falt á Íslandi. Heiða B. Heiðars-
dóttir, markaðs- og sölustjóri DV,
segist á Facebook-síðu sinni bíða
spennt eftir að Eyjan birti kafla úr
bókinni sem fjalli um Björn Inga
Hrafnsson, eiganda Vefpress-
unnar sem rekur eyjan.is. Í
kaflanum fjallar Ingi Freyr
um tengsl Björns Inga og
Kaupþings og hvernig Sig-
urður Einarsson, þáverandi
stjórnarformaður bankans,
hafi getað stjórnað skrifum
um sig í gegnum Björn
Inga þegar hann starfaði á
Fréttablaðinu. Þá skrifar
hann líka um kúlulán sem Björn Ingi
fékk þegar hann var aðstoðarmaður
Halldórs Ásgrímssonar, þáverandi
forsætisráðherra.
Kafkaísk sena
Ingi Freyr er greinilega í miklum
kafkaískum pælingum eins og titill
bókarinnar bendir til. Það kemur svo
sem ekki á óvart að hann vísi í Franz
Kafka enda allt bankahrunið eins
og það leggur sig kafkaísk
sena. Hamskiptin eftir
Kafka byrjar jú á
setningunni: „Þeg-
ar Gregor Samsa
vaknaði í rúminu
um morguninn,
hafði hann breyst
í risastóra pöddu.“
Það var
vissulega þannig sem útrásarvíkingar
birtust okkur landsmönnum rétt eftir
hrun.
Breyttust í pöddur
Hamskipti Inga Freys gætu reyndar
líka heitið Réttarhöldin sem er önnur
heimsfræg skáldsaga eftir Kafka. Sú
bók hefst svo: „Einhver hlaut að hafa
rægt Jósef K. því að morgun einn var
hann handtekinn án þess að hafa
gert nokkuð af sér.“ Ætli allir útrásar-
víkingarnir samsami sig ekki Jósef
K. Þeir voru stjörnur í sínu sjálf-
skipaða veldi. Stjórnuðu landinu
á daginn og borðuðu gullflögur á
kvöldin. Einn daginn hrundi allt
og segja má að þeir hafi vaknað
næsta dag og þeir orðnir að
risastórum pöddum.
liljakatrin@frettabladid.is
V
eruleg eftirspurn virðist vera hjá kjósendum eftir
nýjum, Evrópusinnuðum hægriflokki, eins og sést af
niðurstöðum Capacent-könnunar sem Fréttablaðið
birti um helgina. Miðað við það hvernig fylgi flokk-
anna lagðist í síðustu könnun Capacent og hvaðan
nýr flokkur myndi aðallega fá fylgi sitt, gæti hann orðið stærsti
flokkur landsins ásamt Sjálfstæðisflokknum, en báðir fengju
samkvæmt þessari greiningu 21,5 prósent atkvæða og 14 þing-
menn. Þar á eftir kæmu fjórir flokkar með 11-12 prósenta fylgi
og 7-8 þingmenn og loks Píratar með 8 prósent og sex þing-
menn. Þetta væri gríðarleg breyting á pólitíska landslaginu.
Að sjálfsögðu þarf að hafa fyrirvara á niðurstöðunum. Eng-
inn flokkur er orðinn til, langt
í næstu kosningar og ný fram-
boð fá oft mikinn stuðning í
upphafi sem fjarar síðan út.
Það er rangt að stilla nýjum
flokki upp sem „Nýja Sjálf-
stæðisflokknum“ eða klofningi
út úr Sjálfstæðisflokknum. Miðað við niðurstöðurnar hefði
hann breiðari skírskotun en það og fengi um helming fylgisins
frá Framsóknarflokki, Samfylkingu og Bjartri framtíð.
Um leið er það heldur ekki rétt, sem haldið hefur verið fram
um helgina, að nýr flokkur af þessu tagi kæmi lítið við kaunin
á Sjálfstæðisflokknum vegna þess að hann tæki ekki nema um
fjórðung fylgis síns frá honum, miðað við það hvað fólk kaus
í síðustu kosningum. Í síðustu kosningum var nefnilega um
þriðjungurinn af sögulegu fylgi Sjálfstæðisflokksins annars
staðar en heima hjá sér. Margir kjósendur sem ella hefðu kosið
flokkinn kusu Samfylkinguna eða Bjarta framtíð vegna Evr-
ópustefnunnar, en sumir Framsókn vegna loforða hennar um
feita tékka handa millistéttinni. Nýr hægriflokkur gæti komið
í veg fyrir að þetta fylgi skilaði sér nokkurn tímann aftur til
Sjálfstæðisflokksins og hann myndi festast í núverandi fylgi.
Til að ná til breiðari hóps en fyrrverandi kjósenda Sjálf-
stæðisflokksins yrði slíkur flokkur þó að bjóða upp á eitt-
hvað annað en stefnu Sjálfstæðisflokksins plús að stefna að
ESB-aðild. Hann þyrfti til dæmis að setja róttæka uppstokkun
landbúnaðarkerfisins á stefnuskrána og greina sig þannig frá
flokkunum sem standa vörð um núverandi kerfi.
Sumir forystumenn Sjálfstæðisflokksins átta sig greinilega á
þeirri ógn sem nýr hægriflokkur væri við framtíðarfylgi hans.
Hanna Birna Kristjánsdóttir varaformaður sagði á Stöð 2 um
helgina að of geyst hefði verið farið fram með tillögu um að
slíta viðræðum við ESB og finna þyrfti breiða sátt í málinu.
Spurningin er hins vegar hvort forysta Sjálfstæðisflokksins
hefur ekki þegar gengið alltof langt til að Evrópusinnuðu
kjósendurnir komi nokkurn tímann aftur heim, að minnsta
kosti á meðan aðildarviðræðum er ólokið. Bjarni Benediktsson
hefur sagt að Sjálfstæðisflokkurinn muni aldrei styðja slíkar
viðræður. Og fyrst ríkisstjórnin vill ekki fara þjóðaratkvæða-
greiðsluleiðina til að höggva á hnútinn, er nánast óhjákvæmi-
legt að flokkakerfið taki breytingum og línurnar leggist eftir
afstöðu til þessa stóra hagsmunamáls þjóðarinnar.
Kjósendur opnir fyrir Evrópusinnuðum hægriflokki:
ESB-málið breytir
flokkakerfinu