Skessuhorn


Skessuhorn - 03.01.2014, Blaðsíða 10

Skessuhorn - 03.01.2014, Blaðsíða 10
10 FIMMTUDAGUR 3. JANÚAR 2014 Íslenska ríkið birti í Lögbirtinga­ blaðinu 18. desember síðastliðinn kröfur í svokallaðar þjóðlendur fyrir Mýra­ og Borgarfjarðarsýslu. Ríkið gerir í kröfum sínum tilkall til nánast allra afrétta í héraðinu. Það að auki vill það taka eignar­ námi stóran hluta úr einkalönd­ um bænda og annarra landeig­ enda. Nú hefur því Bjarni Bene­ diktsson, fjármála­ og efnahags­ ráðherra fyrir hönd íslenska rík­ isins, afhent Óbyggðanefnd kröf­ ur sínar um þjóðlendur á svoköll­ uðu svæði 8, sem er vestur Mýra­ og Borgarfjarðarsýsla að undan­ skildum Kolbeinsstaðarhreppi ásamt Langjökli. Óbyggðanefnd, sem er sjálfstæður úrskurðarnefnd á stjórnsýslustigi, kynnir þessar kröfur með auglýsingu í Lögbit­ ingablaðinu. Tilgangurinn með því er að ná til þeirra sem kunna að eiga öndverðra hagsmuna að gæta og gefa þeim kost á að leggja fram andmæli og sannanir máli sínu til stuðnings. Kröfur í Borgarfjarðarsýslu Fyrirfram má búast við því að það verði margir sem verja munu hags­ muni sína gegn ríkinu. Í stuttu máli er þjóðlendukröfum í Borgarfjarðar­ sýslu lýst þannig af hálfu lögmanns fjármála­ og efnahagsráðherra: Gerð er krafa um svæði sem kall­ að er Geitland. Það afmarkast af Langjökli að austan, Hafragili og Hvítá að norðan og Geitá að vest­ an. Þá er í Borgarfjarðarsýslu einn­ ig gerð krafa til svæðis sem nefnt er afréttur Lunddæla og Andkíl­ inga ásamt vesturhluta Þórisjökuls. Það afmarkast af merkjalýsingum aðliggjandi jarða og Geitlandi. Að austanverðu afmarkast það af sýslu­ og sveitarfélagamörkum og að sunnan af Reyðarlæk, Reyðarvatni og Grímsá, að ármótum hennar og Lambár. Þá er gerð þjóðlendukrafa til Langjökuls, miðað við stöðu jök­ ulsins þann 1. júlí 1998 þegar þjóð­ lendulögin tóku gildi. Kröfur í Mýrasýslu Í Mýrasýslu eru gerðar kröfur til eftirfarandi afréttarsvæða: Afréttarsvæði Hraunhrepps, Álftaneshrepps, Hrafnabjarga og Borgarhrepps ásamt Staðartungu og Beilárheiði. Þetta svæði afmark­ ast af merkjalýsingum aðliggjandi jarða og afréttarsvæðanna, og sýslu­ marka við Snæfellssýslu að vestan og Dalasýslu að norðan. Einng er gerð þjóðlendukrafa um Ystutunguafrétt sem afmarkast af merkjalýsingum aðliggjandi jarða og afréttarsvæða og sýslumarka Dalasýslu að norðan. Ríkið vill að Miðdælingaafréttur, Sauðafellsafréttur og Fellsendaaf­ réttur heyri undir þjóðlendur. Þess­ ir afréttir afmarkast við merkjalýs­ ingar aðliggjandi jarða og afréttar­ svæða og sýslumarka Dalasýslu að norðan. Sameiginlegt afréttarsvæði Stafholtstungna sunnan Norðurár, Hellistungur, Þverárhlíð og Hvít­ ársíða, auk Lambatungna, Arnar­ vatnsheiðar og sameignarlands Kal­ manstungujarða skal að kröfu rík­ isvaldsins einnig skilgreinast sem þjóðlendur. Þetta svæði afmarkast af merkjalýsingum aðliggjandi jarða eins og þær eru viðurkenndar af hálfu íslenska ríkisins, merkjalýsing­ um afréttarsvæðanna og sýslumarka Húnavatnssýslna og Strandasýslu að norðan og austan. Nákvæma afmörkun og yfirlits­ kort varðandi þjóðlendukröfurnar er að finna á heimasíðu óbyggða­ nefndar (www.obyggdanefnd.is) og á skrifstofum viðkomandi sveitarfé­ laga og sýslumannsembætta. Hafa tæpa þrjá mánuði til stefnu Í fréttatilkynningu sem Þorsteinn Magnússon framkvæmdastjóri Óbyggðanefndar sendir frá sér fyr­ ir hönd nefndarinnar skömmu fyrir jól segir orðrétt: „Kröfur þessar voru birtar með lögformlegum hætti í Lögbirtinga­ blaðinu miðvikudaginn 18. desem­ ber [2013]. Þar er skorað á þá sem telja til eignarréttinda á þjóðlendu­ kröfusvæðis ríkisins að lýsa kröfum sínum skriflega fyrir Óbyggðanefnd innan þriggja mánaða, nánar tiltek­ ið í síðasta lagi fimmtudaginn 20. mars 2014. Að loknum framangreindum fresti fer fram opinber kynning á heildar­ kröfum (ríkis og annarra) sem stend­ ur í einn mánuð. Einnig er svæðinu skipt í mál og boðað til fyrstu fyrir­ töku. Mál eru síðan tekin fyrir eins oft og þörf er á, frekari gögn lögð fram og leitast við að skýra þau að öðru leyti. Loks fer fram svokölluð aðalmeðferð, með tilheyrandi vett­ vangsskoðun, skýrslutökum og mál­ flutningi. Að lokinni aðalmeðferð eru mál tekin til úrskurðar og úr­ skurður kveðinn upp í kjölfarið. Verkefni óbyggðanefndar er að úrskurða um annars vegar kröfur fjármála­ og efnahagsráðherra fyr­ ir hönd ríkisins og hins vegar kröf­ ur þeirra sem telja sig eiga önd­ verðra hagsmuna að gæta, nánar til­ tekið um 1) hvaða land telst til þjóð­ lendna og hver séu mörk þeirra og eignarlanda, 2) hver séu mörk þess hluta þjóðlendu sem nýttur er sem afréttur og 3) hver séu eignarrétt­ indi innan þjóðlendu. Þess skal loks getið að óbyggðanefnd hefur þegar lokið umfjöllun um eignarlönd og þjóðlendur á 70% af landinu öllu og 86% lands á miðhálendinu, sam­ kvæmt skipulagslegri skilgreiningu á því hugtaki.“ mm/ mþh Óbyggðanefnd birtir þjóðlendukröfur í Borgarfirði Kort sem sýnir hvaða landssvæði Óbyggðanefnd hefur nú gert þjóðlendukröfur til.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.