Skessuhorn - 08.01.2014, Blaðsíða 10
10 MIÐVIKUDAGUR 8. JANÚAR 2014
Átta sveitarfélög á Vesturlandi hafa
hækkað útsvarsprósentu sína í leyfi
legt hámark sem er 14,52%. Þetta
eru Borgarbyggð, Akraneskaup
staður, Grundarfjarðarbær, Snæ
fellsbær, Stykkishólmsbær, Dala
byggð, Helgafellssveit og Reyk
hólahreppur. Hækkun hlutfallsins
frá fyrra ári er 0,04%, en hámarks
útsvar var einmitt 14,48% áður en
stjórnvöld ákváðu að hækka leyfilegt
hámarsksútsvar í 14,52% á síðasta
ári. Þrjú sveitarfélög í landshlutan
um héldu útsvarsprósentunni hins
vegar óbreyttri þrátt fyrir hækk
un hámarksútsvars. Þau eru Hval
fjarðarsveit með 13,64%, Eyja og
Miklaholtshreppur með 14,48% og
Skorradalshreppur með 12,44%.
Lágmarksútsvar er 12,44% og er
Skorradalshreppur ásamt Gríms
nes og Grafningshreppi því með
lægsta útsvarshlutfall á landinu.
Samtals eru 58 sveitarfélög sem
leggja á hámarksútsvar af sveitar
félögunum 74. Fimm halda hins
vegar útsvarinu óbreyttu og þá
eru tvö með lágmarksútsvar. Þrjú
sveitarfélög hafa síðan lækkað út
svarshlutfallið, þ.e. Grindavík,
Vestmannaeyjar og Grímsnes og
Grafningshreppur. hlh
Davíð Pétursson á Grund, odd
viti Skorradalshrepps, segir í sam
tali við Skessuhorn að í kjölfar þess
að hreppurinn lauk við gerð að
alskipulags í október síðastliðn
um sé nú orðið tímabært að Skorr
dælingar ræði við nágrannasveitar
félög um hugsanlega sameiningu.
Davíð segir að höfnun beiðnar um
sameiningarviðræður frá Borgar
byggð árið 2006 hafi byggst á því
að hreppsnefnd Skorradalshrepps
vildi fyrst ljúka gerð aðalskipu
lags áður en til sameiningar kæmi.
Byrjað var á viðræðum við fulltrúa
í sveitarstjórn Borgarbyggðar síð
astliðinn föstudag. Var erindinu vel
tekið á fundinum og lýstu allir full
trúar í sveitarstjórn Borgarbyggð
ar yfir vilja sínum til áframhalds
viðræðna við Skorradalshrepp. Þá
munu Skorrdælingar síðar í þessari
viku ræða við sveitarstjórn Hval
fjarðarsveitar um vilja þeirra til
sameiningar.
Bæði þessi sveitarfélög, Borgar
byggð og Hvalfjarðarsveit, liggja
landfræðilega að Skorradalshreppi.
Hins vegar hnýga sterkari rök að
sameiningu við Borgarbyggð, svo
sem vegna samstarfs í skólamálum,
skipulagsmálum, landfræðilega eru
erfiðari vegasamöngur við Hval
fjarðarsveit og félagslega hafa íbú
ar í Skorradal í gegnum tíðina átt
meiri samleið með íbúum norðan
Skarðsheiðar. Fjárhagslega stendur
Hvalfjarðarsveit betur en Borgar
byggð og heillar það að sjálfsögðu
einhverja íbúa í Skorradal. Davíð
Um áramótin var Veiðimálastofn
un sett undir atvinnuvega og ný
sköpunarráðuneytið en frá árinu
2012 hafði hún verið tilheyrt um
hverfis og auðlindaráðuneytinu.
Þar áður hafði hún heyrt undir
ráðuneyti sjávarútvegsmála. Veiði
málastofnun er rannsóknastofn
un á sviði ferskvatnsfiska og líf
ríkis þeirra og starfar með það að
markmiði að hámarka sjálfbæra
nýtingu lax og silungsveiða hér á
landi og þjónustar hún veiðifélög
in í landinu með ráðgjöf um veiði.
Að þessu leyti er hlutverk Veiði
málastofnunar sambærilegt við
hlutverk Hafrannsóknastofnunar.
Þess má geta að Veiðimálastofnun
og Hafrannsóknastofnun hafa sam
starf um rannsóknir á villtum laxi í
sjó. Stofnunin er með starfsstöðvar
í Reykjavík, á Hvanneyri, Sauðár
króki, Hvammstanga og Selfossi.
Um hlutverk og árangur Veiði
málastofnunar segir í tilkynningu:
„Veiðifélög sinna mikilvægum þátt
um í rannsóknum Veiðimálastofn
unar er lúta m.a. að skráningu á
veiðitölum. Samstarfið hefur m.a.
beinst að rannsóknum sem hafa
leitt til hóflegrar nýtingar á veiði
ám og veiðivötnum og telst ástand
laxastofna í íslenskum ám það besta
við Norður Atlantshaf. Tekist hef
ur að hámarka nýtingu auðlindar
innar undir merkjum sjálfbærni. Ís
lenskum laxastofnum hefur ekki
hnignað á undanförnum árum, en
víða í nágrannalöndum okkar er
villtur lax í útrýmingarhættu m.a.
vegna of mikils veiðiálags. Þessi
góða staða laxastofnanna er m.a.
tilkomin vegna rannsókna stofn
unarinnar og samstarfs við veiði
félögin. Veiðifélögin hafa lagt á það
ríka áherslu að stofnunin verði aft
ur færð undir atvinnuvega og ný
sköpunarráðuneyti.“
mm
Hámarksútsvar lagt á í
flestum sveitarfélögum
Veiðimálastofnun er
enn á ráðuneytaflakki
Skorrdælingar viðra sameiningu við nágranna sína
á Grund segir aðspurður að þeg
ar þessum fyrstu viðræðum við ná
grannana lýkur og niðurstaða feng
in í vilja þeirra til áframhaldandi
viðræðna, muni íbúar í Skorradals
hreppi kjósa um hvort farið verður
í frekari viðræður og þá við hverja.
Stefnt sé að því ferli verði lokið
tímanlega fyrir sveitarstjórnarkosn
ingar í vor.
Fasteignaskattar halda
rekstrinum uppi
Í Skorradalshreppi eru 57 íbúar
skráðir með búsetu og er sveitarfé
lagið því í hópi þeirra fámennustu
hér á landi. Þar verður engu að síð
ur á þessu ári, sem fyrr, innheimt
lægsta útsvarshlutfall sem leyfi
legt er samkvæmt lögum, en tekjur
af fasteignagjöldum sumarhúsa í
dal num eru langstærsta tekjulind
sveitarfélagsins og stendur undir
mestöllum rekstri þess. Aðspurð
ur segir Davíð oddviti að búið sé
að taka af hreppnum allt framlag til
reksturs skóla og skólaaksturs með
því að skrúfa fyrir tekjur úr Jöfnun
arsjóði. „Við erum með það háar
tekjur per íbúa að við fáum ekki
lengur framlag úr Jöfnunarsjóði
sveitarfélaga. Ráðamenn líta ekki
á útgjaldaþörf sveitarfélaga við að
framfylgja lögbundnum málaflokk
um eins og skólamálum. Við erum
af þessum sökum hálfpartinn knú
in til sameiningar við aðra. Það er
tekin af okkur greiðsla úr Jöfnunar
sjóði til að mæta kostnaði við leik
og grunnskóla sem nú kostar okkur
150% af útsvarstekjum frá íbúum.
Sveitarfélagið hefur þjónustusamn
ing við Borgarbyggð um lögbund
ið skólahald. Þetta er mikil breyt
ing og allt í lagi að rifja upp að fyr
ir yfirtöku sveitarfélaga á rekstri
grunnskóla frá ríkinu fór kostnaður
við rekstur skóla aldrei yfir 50%,“
segir Davíð. Það eru því fasteigna
skattar sem standa undir um þriðj
ungi kostnaðar Skorradalshrepps
við skólahald barna og þar að auki
standa þær tekjur undir öllum öðr
um rekstrarkostnaði.
Börn ekki flutt suður
fyrir Skarðsheiði
Íbúar í Skorradalshreppi hafa í fjór
gang í kosningu hafnað sameiningu
við nágrannasveitarfélögin norð
an Skarðsheiðar. Fyrst árið 1993,
síðan 1998 og loks í tvígang árið
2005 þegar unnið var að samein
ingu annarra hreppa í Borgarfirði
sunnan Hvítár og úr varð Borg
arfjarðarsveit, án Skorradals. Í öll
skiptin var sameiningartilllaga felld
með talsverðum meirihluta íbúa í
dalnum. Frá árinu 2006 hafa aðeins
tvö sveitarfélög verið í Borgarfirði
norðan Skarðsheiðar, þ.e. Borgar
byggð með um og yfir 3.500 íbúa
og Skorradalshreppur með 5060
íbúa. Þrátt fyrir að landfræðilega
þyki það liggja beinast við að viðra
sameiningu við Borgarbyggð vilja
íbúar í Skorradal ekki útiloka ann
an valmöguleika, þ.e. sameiningu
við Hvalfjarðarsveit þar sem eru
um 650 íbúar. Land sveitarfélag
anna liggur saman en hár fjallgarð
ur Skarðsheiðar skilur þó á milli.
Helsti kostur fyrir Skorrdælinga
með sameiningu við Hvalfjarðar
sveit væri að með því væri verið að
sameinast fjársterkara sveitarfélagi
en Borgarbyggð vissulega er, en
augljós ókostur þykir að til að sækja
skóla að Leirá þyrfti annað hvort
að aka börnum yfir Geldingardraga
eða fyrir Hafnarfjall en hvorugt
þykir fýsilegt. Davíð á Grund tek
ur undir það og segir í samtali við
Skessuhorn að jafnvel þótt Skorra
dalshreppur og Hvalfjarðarsveit
myndu sameinast, yrði að semja
áfram við Borgarbyggð um að börn
þaðan sæktu skóla á Hvanneyri eða
Kleppjárnsreykjum.
Er þriðji kosturinn
í stöðunni?
„Eftir að fyrstu könnunarviðræðum
okkar við nágrannana lýkur verður
boðað til íbúafundar. Hreppsnefnd
in á ekki að ráða þessu, heldur íbú
arnir í heild,“ áréttar Davíð. „Þeir
ákveða hvort reynd verði sameining
til suðurs eða við Borgarbyggð.“
Aðspurður um hvort þriðji kostur
inn, þ.e. sameining þessara þriggja
sveitarfélaga gæti komið til greina,
kveðst Davíð ekki geta svarað því.
„Það er stutt síðan Akurnesingar
buðu upp í dans, við dræmar und
irtektir í Hvalfjarðarsveit og Borg
arbyggð. Hvort þessi þrjú sveitarfé
lög vilji skoða sameiningu án Akra
ness get ég ekki svarað,“ segir Dav
íð að endingu. mm
Davíð Pétursson oddviti. Ljósm. þá.
Horft inn kjarrivaxinn Skorradalinn. Ljósm. kj.