Skessuhorn - 15.01.2014, Blaðsíða 16

16 MIÐVIKUDAGUR 15. JANÚAR 2014
Veiðar dagróðrabáta á Vestur‑
landi fóru þokkalega af stað á nýju
ári, loks þegar menn komust á sjó
vegna veðurs. Tíðin hefur verið
afar erfið undanfarið með miklum
umhleypingum og menn ekki kom‑
ist á sjó svo dögum skiptir. Fiskverð
á uppboðsmörkuðum var mjög hátt
strax í upphafi árs en lækkaði svo
þegar afli fór að berast á land í ann‑
arri viku mánaðarins. Blaðamaður
Skessuhorns tók púlsinn á fiskirí‑
inu þegar bátarnir komu til hafn‑
ar í Ólafsvík í liðinni viku og ræddi
við nokkra sjómenn um leið og þeir
komu í land úr róðri dagsins.
Slæm tíð tafði menn
„Við gátum ekki lagt netin fyrr en
5. janúar. Ég held að það sé í fyrsta
skipti í 40 ára sögu þessa báts að
við leggjum ekki fyrstu netatross‑
ur ársins 2. janúar. Það var bara
stanslaust bál þarna fyrstu dagana
eftir áramót. Fyrsta löndun ársins
hjá okkur var sunnudaginn 5. janú‑
ar. Það var mjög lítið í fyrsta túrn‑
um því veðrið rauk upp þegar við
vorum aðeins búnir að leggja fjórar
trossur,“ sagði Björn Erlingur Jón‑
asson skipstjóri og útgerðamaður á
Ólafi Bjarnasyni SH 137 þegar bát‑
urinn kom úr öðrum róðri sínum á
árinu miðvikudaginn 8. janúar.
Björn var sæmilega sáttur við
aflabrögðin þó þau væru í dræmara
lagi. „Það er svona reytingur. Afla‑
brögðin í netin eru þau minnstu
sem verið hafa í fleiri ár núna í byrj‑
un janúar. Við höldum að það sé út
af þessum norðan óveðrum sem
hafa verið að ganga hér yfir um há‑
tíðarnar, hvernig sem skýra má það.
Aflabrögðin voru mun skárri fyrir
jól. Það var orðið mjög gott fiskirí í
síðustu róðrunum fyrir hátíðar.“
Saltfisksverð er hætt
að lækka
Útgerð Ólafs Bjarnasonar SH er
Valafell. Fyrirtækið rekur saltfisks‑
verkun í húsunum sem eina tíð
heyrðu undir fiskverkunina Hróa
sem þá var ein stærsta saltfisksverk‑
un landsins. Yfirleitt eru sjö menn í
áhöfn bátsins.
„Við löndum öllum þorskin‑
um sem við veiðum árið um kring
í vinnsluna okkar. Allur annar afli
fer á markað. Afurðaverðið í sölt‑
uðum þorski hefur vissulega lækkað
verulega á undanförnum misserum
vegna efnahagsástandsins í mikil‑
vægum markaðslöndum eins og á
Spáni. Þó eru vísbendingar um að
botninum sé náð. Verðið er hætt að
lækka,“ sagði Björn. Það eru einnig
góð tíðindi að þorskurinn sem nú
veiðist við Snæfellsnes er vel hald‑
inn. „Hann er búinn að vera það
síðustu árin. Mikil lifur í honum og
pattaralegur.“
Fagur fiskur úr sjó
Rétt eftir að skipverjar á Ólafi
Bjarnasyni lögðu að bryggju og
hófu löndum kom línutrillan Glað‑
ur SH 226 augljóslega vel hlaðin til
hafnar. Hún er einnig gerð út frá
Ólafsvík og í eigu Sverrisútgerð‑
arinnar. Sæþór Gunnarsson háseti
á Glað snaraði sér upp á bryggju
og hóf strax að taka á móti körun‑
um sem hífð voru upp úr bátnum
sneisafull af gullfallegum fiski. Eft‑
ir daginn voru þeir með 4,5 tonn á
24 línubala. Þar af voru 2,1 tonn af
þorski og nákvæmlega jafn mikið af
ýsu. Aflann höfðu þeir fengið suð‑
ur af Skútugrunni, mest fyrir neðan
80 faðma. Skútugrunnsmiðin eru 8
– 10 sjómílur norðaustur af Ólafs‑
vík.
„Ég er búinn að vera á sjó frá 16
ára aldri. Ég hef róið út um allt land
en það er hvergi betra að stunda
veiðar en héðan frá Ólafsvík. Það
er svo stutt að fara á miðin. Þetta er
eins og draumur í dós,“ sagði Sæ‑
þór Gunnarsson um leið og hann
tók við körunum. „Ýsan er svolítið
að plaga okkur við veiðarnar. Hún
flæðir um allt en það er ekki mik‑
ill kvóti. Þorskurinn er fullur af æti.
Það er gaman að draga línuna þeg‑
ar svona fallegur fiskur veiðist. Það
er ekki alltaf svona.“
Þröng staða við
ýsuveiðarnar
Ýsan er vaxandi vandamál hjá smá‑
bátunum sem róa með línu. Sam‑
kvæmt fréttum frá Landssambandi
smábátaeigenda (LS) eru aðeins
innan við 400 tonn eftir af úthlut‑
uðum veiðiheimildum krókabáta í
ýsu þegar aðeins þriðjungur er lið‑
inn af fiskveiðiárinu. „Brýnna en
nokkru sinni er að ráðherra komi
að þeim vanda sem útgerðir smá‑
báta eiga við að etja við veiðar á
þorski vegna mikils meðafla í ýsu,“
gat að lesa á heimasíðu LS í liðinni
viku. „LS hefur margsinnis vakið
máls á þessum vanda en ekki haft
árangur sem erfiði. Aðilar sem rætt
hefur verið við segja að margar út‑
gerðir íhugi nú alvarlega að binda
bátana þegar helmingi veiðiskyldu
hefur verið náð og leigja þann hluta
kvótans sem ekki nýtist í færslu yfir
á næsta ár. Þeir segja ekki grundvöll
fyrir veiðunum þegar greiða þarf
300 krónur fyrir hvert kíló af ýsu í
kvótaleigu,“ stóð ennfremur á vef
samtakanna.
Þeir á Glað taka undir að stað‑
an sé þröng við ýsudráttinn. „Við
erum með frekar litlar aflaheim‑
ildir í henni og þurfum að leigja til
okkar ýsukvóta á 300 krónur kíló‑
ið. Í allt haust vorum við að fá sama
verð, 300 krónur fyrir ýsuna. Ef við
værum gjarnir á að kvarta þá værum
við kveinandi yfir því,“ sagði Gísli
Gunnar Marteinsson skipstjóri á
Glað SH þegar löndun var lokið.
Ýsan er meðafli við
þorskveiðarnar
Menn laga sig að aðstæðum. Gísli
Gunnar útskýrir nánar hvernig
hægt er að gera út þó ýsukvótinn
sé lítill og leiguverð á kvótanum í
hæstu hæðum. „Við höngum bara
á þessari línuívilnun. Ef við róum
með handbeitta línu fáum við að
veiða 20 prósent meira en kvótinn
segir til um. Sjáðu reikningsdæmið
sem ég var að segja þér. Við veiðum
á 300 kall, seljum á 300 kall. Mun‑
urinn sem reddar þessu dæmi fyrir
horn er línuívilnunin og síðan slæg‑
ingarstuðullinn spem er reiknaður
á ýsuna. Síðan megum við landa
fimm prósentum sem svokölluð‑
um Hafró‑afla. Við fáum 70 krón‑
ur fyrir kílóið þannig. Ef við lönd‑
um 100 tonnum þá geta fimm tonn
farið þangað. Það eru svona atriði
sem gera okkur kleift að sleppa frá
ýsunni án þess að tapa beinlínis á
henni. En þetta er í járnum. Við
leigjum aldrei þorsk, hann er bara
af okkar eigin kvóta. Við hættum
bara veiðum um leið og þorskkvót‑
inn er veiddur upp.“
Trillurnar í dag leigja mest af ýs‑
unni til sín frá stóru skipunum. „Í
mörg ár hafa menn aldrei getað
fengið ýsu í troll á veturna. Þess
vegna er talað um það í dag að ýsu‑
stofninn sé í lægð af því að togar‑
arnir í togararallinu fá aldrei neina
ýsu. Í fyrravetur gerðist það svo að
ýsan fór að veiðast í troll. Þá heyrði
ég af því að ein útgerðin hefði
stoppað togarana sína af í ýsuveið‑
unum. Það var mikið betra að leigja
okkur ýsuna á 300 kall kílóið held‑
ur en að láta eigin skip veiða hana.
Þetta er dálítið fyndið,“ segir Gísli
Gunnar og vottar fyrir kaldhæðni.
Skipstjórinn á Glað SH rifjar upp
aðstæðurnar fyrir svona fimm árum
þegar ýsuveiðar voru í hámarki og
Bjartsýni í bátaflotanum við upphaf nýs árs:
„Við værum ekkert í þessum bransa ef
við værum alltaf að kvarta“
Einum af fyrstu þorskum ársins landað í Ólafsvík í síðustu viku.
Björn Erlingur Jónasson skipstjóri og
útgerðamaður á Ólafi Bjarnasyni SH
137.
Landað upp úr Glað SH 226.
Sæþór Gunnarsson á línutrillunni Glað SH axlar stóran golþorsk úr afla bátsins.
Eimskip | Korngörðum 2 | 104 Reykjavík | Sími 525 7000 | www.ebox.is
eBOX er ný, þægileg og einföld lausn til að flytja minni sendingar
frá Evrópu til Íslands. Á ebox.is er reiknivél sem segir þér á
augabragði hver flutningskostnaðurinn er. Traust og áreiðanlegt
leiðakerfi Eimskips á Norður-Atlantshafi tryggir að sendingin þín
kemur heim með fyrstu ferð. Auðvelt og fljótlegt.
auðveldar smásendingar
Í STÓRUM SKIPUM RÚMAST LÍKA
SMÆRRI SENDINGAR
������� ���������
� e���.��
F
ÍT
O
N
/
S
ÍA