Skessuhorn - 15.01.2014, Blaðsíða 20
20 MIÐVIKUDAGUR 15. JANÚAR 2014
Um 781 þúsund erlendir ferða‑
menn fóru um Keflavíkurflugvöll
á nýliðnu ári samkvæmt talningum
Ferðamálastofu og hafa aldrei verið
fleiri. Um er að ræða 20,7% aukn‑
ingu frá 2012 þegar erlendir ferða‑
menn voru 647 þús‑
und. Aukning eftir
mánuðum hefur ver‑
ið mismikil en hlut‑
fallslega var hún þó
mest í nýliðnum des‑
embermánuði þegar
ferðamönnum fjölg‑
aði um 49%. Bretar
báru uppi nærri helm‑
ing þeirrar aukningar.
Fjöldamet voru sleg‑
in í öllum mánuðum
ársins 2013. Í febrú‑
ar, mars og desemb‑
er fór aukning ferða‑
manna yfir 40% í
samanburði við sömu
mánuði árið 2012. Í
janúar, apríl, júní og
nóvember var aukn‑
ingin á bilinu 20‑30%
og í maí, júlí, ágúst,
september og októ‑
ber var hún á bilinu 10‑20%. Ýms‑
ar ástæður hafa verið nefndar fyr‑
ir þessari aukningu. Áfram var mik‑
il umfjöllun um landið á erlendum
vettvangi þar sem saman fór öflugt
markaðsstarf og fleiri þættir. Þá er
ljóst að framboð á flugsætum hef‑
ur aldrei verið meira en í fyrra og
gengið áfram hagstætt fyrir erlenda
ferðamenn.
Tæplega þrír fjórðu ferðamanna
árið 2013 voru af tíu þjóðernum.
Bretar og Bandaríkjamenn voru
langfjölmennastir en þar á eftir
komu ferðamenn frá Þýskalandi,
Noregi, Frakklandi, Danmörku,
Svíþjóð, Kanada, Hollandi og
Kína. Af einstaka þjóðernum fjölg‑
aði Bretum, Bandaríkjamönnum og
Þjóðverjum mest árið 2013. Þannig
komu 42.500 fleiri Bretar árið 2013
en árið 2012, 24.700 fleiri N‑Am‑
eríkanar og 10.600 fleiri Þjóðverj‑
ar. mm
Fjallið Skessuhorn í norðanverðri
Skarðsheiðinni, sem blaðið heit‑
ir eftir, er allvinsælt til uppgöngu
hjá fjallaklifrurum. Guðmundur
Freyr Jónsson starfsmaður Neyð‑
arlínunnar er búsettur í Kópa‑
vogi. Hann hefur sex sinnum um
jól gengið á Skessuhornið, aldrei
einsamall en mest með tvo félaga
í för. Um síðustu jól gekk hann á
fjallið ásamt Haraldi Erni Ólafssyni
heimskautafara. Guðmundur og fé‑
lagar eru ekkert að víla það fyrir sér
þótt eitthvað sé að veðri, telja sig
þekkja til bæði misjafnra og erfiðra
aðstæðna, þess vegna í stakk bún‑
ir að bjóða náttúruöflunum birg‑
inn. Allmikill strekkingur var þeg‑
ar þeir gengu á fjallið um síðustu
jól, en ekki þó jafnkalsamt og 2011
þegar 24 gráðu frost var á toppnum
og um 15 metra á sekúndu vind‑
hraði. Í það skiptið var ekki tekin
nestispása á toppnum, enda hangi‑
kjötið og flatkökurnar orðið full‑
stíft og kalt til neyslu. Hvað þá að
fjallagarparnir gæfu sér tóm til að
svara símhringingum og láta vita af
sér af hættu við að hljóta kalsár á
fingrum, en kuldinn var farinn að
bíta ansi hressilega í andlit.
Orðið árlegt verkefni
Guðmundur segir í frásögn frá
göngunni um síðustu jól að gang‑
an á Skessuhornið væri orðið ár‑
legt verkefni sem þurfi að klára, líkt
og að skreyta jólatréð og taka það
niður eftir jól. „Veðrið var ágætt í
Kópavoginum um morguninn og
var því ekki neitt að gera nema
kanna aðstæður í Skarðsheiði til
að finna eitthvað meira spennandi
veður. Vegagerðarskiltið fyrir Kjal‑
arnes og Hafnarfjall sýndu eitthvað
um 30m/s í hviðum og var því kjör‑
ið að skoða hrygginn þennan dag.
Eins og vanalega síðan 2006 var
lokað hlið þegar að bænum Horni
er komið og var því bara lagt við af‑
leggjarann og hliðið. Enn og aft‑
ur rifjar maður upp sögur af gamla
manninum sem bjó þarna 2006,
sem mætti út á hlað hálf hangandi á
stafnum. Hann brosti nánast hring‑
inn við að fá heimsókn og það af
fjallamönnum. Hans er sárt saknað
en nú er bara læst hlið við veginn
og mannlaust hús.“
Leitað að fjallinu
Þykkur þokubakki lá yfir allri
Skarðsheiði þennan dag og von‑
uðumst fjallagarparnir til að hann
myndi lyfta sér eða fara, þar sem
bjart var yfir norðanverðum Borg‑
arfirði. „Það var ekki mikill snjór á
fyrripart heiðarinnar ofan Horns
en þegar ofar dró varð alveg hvítt
yfir öllu. Þegar ofar var komið í
heiðina gengum við upp í þok‑
una og var skyggni nánast ekkert,
kannski 20 metrar og þá sá maður
bara glitta í grjót hér og þar upp úr
snjónum sem blandaðist algjörlega
þokunni. Vegna þessa varð þetta að
fyrsta skiptinu sem við lendum í því
að þurfa að leita að fjallinu sem á að
fara að klifra og kom GPS tækið sér
þá vel. Tókum við smá pásu á pall‑
inum undir hryggnum þar sem við
borðuðum. Hryggurinn var í mjög
skemmtilegu ásigkomulagi að þessu
sinni. Það var nóg af snjó og mikil
ísing sem brotnaði við það eitt að
vera snert. Undir þessu öllu saman
var svo ís á milli steina í bland við
frosinn mosa svo klifrið gekk bara
prýðilega, þó að það hafi ekki verið
eins þægilegt og í apríl þegar allt er
yfirleitt komið á kaf. Þegar á topp‑
inn var komið var stutt koníaks‑
pása. Það er þægilegt ofan á svona
tindi að nánast er logn á honum
þegar svona mikið rok er þar sem
uppstreymið virkar eins og veggur
á megin vindinn. Á niðurleiðinni er
alltaf gott að vera með GPS og eiga
punkt á fyrstu mögulegu snjórenn‑
una niður.
Stormviðvörun frá
Almannavörnum
Eins og áður segir voru aðstæð‑
ur enn meira krefjandi í jólagöng‑
unni á Skessuhornið 2011. „Þegar
við vorum að leggja af stað úr bíln‑
um heyrðum við stormviðvörun frá
Almannavörnum. Fyrst við vor‑
um komnir þarna upp eftir ákváð‑
um við að það væri of seint að snúa
við. Okkur datt einnig í hug hvort
við ættum ekki bara að hringja í vini
okkar hjá Almannavörnum og kasta
á þá kveðju á toppnum. Við geng‑
um bara rólega upp heiðina í átt
að Skessuhorninu. Það var algjör‑
lega snjólaust á leiðinni og meira að
segja var nánast snjólaust á horninu
sjálfu en það var duglega hrímað.
Smá ís á milli steina sem maður gat
pikkað í til að koma sér upp. Upp
fórum við þó tíma tæki og vorum
komnir upp á topp um klukkan 15
í þvílíkum kulda, hitamælirinn hjá
Gumma sýndi ‑24°c og ég giska
á að það hafi verið svona 15 m/s
þarna þannig að það var ekki tek‑
in nestispása. Þegar við vorum að
taka myndir af hvor öðrum tókum
við líka eftir því að við Einar vor‑
um farnir að kala á kinnum og nefi.
Það var því til ráðs að byrja strax að
lækka sig niður og sleppa símtalinu
til Almannavarna í þetta skiptið.
Gangan niður var seinfarin þar sem
lítill snjór var á svæðinu og svolít‑
ið ísað vegna hlákunnar ógurlegu
um jólin. Þurfti því að fara varlega
og hægt yfir. Allt gekk þetta þó og
tókum við langþráða kaffipásu þeg‑
ar myrkrið var að skella á og sett‑
um einnig upp höfuðljós. Maturinn
var ótrúlega góður eftir svelti dags‑
ins. Jafnvel þó svo að ég hafi þurft
að láta flatkökurnar og hangikjötið
þiðna í munninum um stund áður
en hægt var að éta það,“ segir af
ferðinni á Skessuhorn milli jóla og
nýárs 2011. þá
Þjóðahátíð Vesturlands er meðal tíu
menningarverkefna sem tilnefnd er
til Eyrarrósarinnar að þessu sinni.
Eyrarrósin beinir sjónum að og
hvetur til menningarlegrar fjöl‑
breytni, nýsköpunar og uppbygg‑
ingar á sviði menningar og lista.
Að verðlaununum standa Byggða‑
stofnun, Flugfélag Íslands og Lista‑
hátíð í Reykjavík. Fimmtudaginn
23. janúar næstkomandi verður til‑
kynnt hvaða þrjú verkefni hljóta
viðurkenningu. Eitt þeirra hlýtur
að lokum Eyrarrósina, 1.650.000
krónur og flugferðir innanlands frá
Flugfélagi Íslands en tvö verkefni
hljóta 300.000 króna viðurkenn‑
ingu og flugferðir frá Flugfélagi Ís‑
lands. Eyrarrósin verður síðan af‑
hent með viðhöfn laugardaginn 15.
febrúar næstkomandi í Menning‑
armiðstöðinni Skaftfelli á Seyðis‑
firði. Dorrit Moussaieff forsetafrú
verndari Eyrarrósarinnar afhendir
verðlaunin að vanda.
Metfjöldi umsókna er í ár til Eyr‑
arrósarinnar, en fjörutíu og sex fjöl‑
breytt verkefni víða um land sóttu
um. Þau tíu sem koma til greina að
hljóta viðurkenningarnar þrjár eru:
Verksmiðjan Hjalteyri, Hammond‑
hátíð á Djúpavogi, Áhöfnin á
Húna II, Skrímslasetrið á Bíldu‑
dal, Kammertónleikar á Kirkjubæj‑
arklaustri, Tækniminjasafn Aust‑
urlands, Reitir á Siglufirði, Lista‑
setrið Bær í Skagafirði, Kómedíu‑
leikhúsið auk Þjóðahátíðar Vestur‑
lands.
þá
Nægur snjór var í fjallinu í jólaferðinni 2011 þegar frostið fór í -24°c.
Gengur á Skessuhorn nánast um hver jól
Guðmundur Freyr í jólagöngunni síðustu, vel hrímaður uppi á Skessuhorni.
Haraldur Örn í einni klettaspönninni í Skessuhorni um síðustu jól.
Frá þjóðahátíð á Vesturlandi. Lengst til hægri er Pauline McCarthy sem staðið
hefur fyrir hátíðinni frá upphafi. Ljósmynd Áslaug Þorvaldsdóttir.
Þjóðahátíð Vesturlands
tilnefnd til Eyrarrósarinnar
Skarðsvík á Snæfellsnesi var meðal þeirra staða sem átaksverkefnið Inspired by Iceland skartaði í
auglýsingum sínum.
Ferðamönnum fjölgaði um
134 þúsund í fyrra