Skessuhorn - 15.04.2014, Qupperneq 14
14 MIÐVIKUDAGUR 15. APRÍL 2014
Mikið verðfall blasir nú við
grásleppu sjómönnum. Þetta veld
ur þeim þungum áhyggjum. Þeir
telja að lækkunin nú bæti gráu ofan
á svart því verðið lækki mikið frá í
fyrra og var þó lágt þá. Komandi
vertíð veldur sjómönnum áhyggj
um þar sem fullkomin óvissa ríkir
um markað fyrir hrognin. Talið er
að margir sjómenn muni hreinlega
láta hjá líða að stunda grásleppu
veiðar í vor þar sem þær svari ekki
kostnaði.
Fjórðungs verðfall
miðað við í fyrra
Valentínus Guðnason í Stykkis
hólmi gerir út smábátinn Frið
borgu SH. Hann á sæti í svokallaðri
grásleppunefnd Landssambands
smábátaeigenda þar sem fjallað er
um hrognkelsaveiðarnar. „Það er
óvissustaða varðandi verðlagsmálin
á grásleppunni og þá helst hrogn
unum sem eru jú aðal verðmætin.
Verðið sem okkur er boðið núna er
25 prósentum lægra en í fyrra. Ofan
á það kemur síðan að veiðidögum
fjölgar ekki frá síðasta ári. Okkur
þótti að hungurmörkin á þessum
veiðiskap væru í fyrra. Þá var verðið
200 krónur fyrir kílóið af óslægðri
grásleppu. Nú eigum við að fá milli
150 og 160 krónur fyrir kílóið af
henni,“ segir hann.
Fylgjast með
þróun mála
Valentínus bendir á að þetta þýði
að milli 70 og 75 þúsund krónur
muni fást fyrir tunnuna af söltuðum
hrognum. Þessa dagana fylgjast grá
sleppukarlar grannt með tíðindum
af verðlagsmálum í nágrannalönd
unum. „Við erum að heyra að lág
marksverðið í Noregi verði 89.000
krónur fyrir tunnuna. Grænlend
ingar hafa enn ekki ákveðið verð.
Þeirra veiðar eru því ekki hafnar.
Þeir róa ekki fyrr en verð liggur fyr
ir. Síðan veit enginn hvað þeir munu
veiða. Mjög mikið af hrognkels
um eru farin að veiðast við Græn
land. Þær veiðar hafa klárlega áhrif
á markaðinn. Í fyrra greiddu kaup
endur á Grænlandi sjómönnum þar
hærri verð heldur en við fengum í
fyrra hér á Íslandi. Það hefur allt
af verið talið að hrognin okkar séu
best. Ég veit að það er rétt. Í augna
blikinu erum við hér á Íslandi samt
að fá lægsta verðið. Við höfum þó
oft fengið toppana þegar þeir hafa
verið, það er hæsta verðið.“
Liggja nú undir feldi
Aflabrögðin á vertíð síðasta árs
voru góð og björguðu þá afkom
unni rétt fyrir horn. „Það voru
flestir með 15 til 20 tonn á ver
tíðinni. Það sem ég hef heyrt af
veiðum fram til þessa er að menn
hafi veitt vel af grásleppu til dæm
is í Faxaflóa. Hins vegar hafa afla
brögð verið mjög dapur norðan
lands nú í vor.“
Valentínus segist eiga fylli
lega von á því að á landsvísu
muni margir láta hjá líða að fara
á grásleppuveiðar í ár því afkoman
verði svo léleg. „Ég býst við að það
verði minni heildarveiði í ár en í
fyrra vegna þess að það verða færri
bátar sem róa. Við hérna í Stykk
ishólmi sem stundum veiðar við
innanverðan Breiðafjörð erum að
hugsa málin. Samkvæmt reglum
megum við ekki byrja veiðar fyrr
en 20. maí og við róum ekkert utar
í Breiðafirði. Hérna eru fjölmarg
ir með leyfi til grásleppuveiða.
Menn eru að velta því fyrir sér að
fara bara beint á strandveiðar. Þó
á ég nú frekar von á því að þorr
inn af þeim sem voru á grásleppu
láti sig hafa það að fara aftur þó
þetta sé komið niður fyrir hung
urmörk.“ mþh
Neta og dragnótabáturinn Magn
ús SH 205 frá Hellissandi hefur nú
stundað netaveiðar við Snæfells
nes um rúmlega tveggja vikna skeið
eftir að báturinn kom úr viðamikl
um breytingum hjá Skipasmíða
stöð Þorgeirs & Ellerts á Akranesi.
Sigurður V. Sigurðsson skipstjóri
og útgerðamaður segist himinlif
andi með Magnús SH eftir endur
nýjunina. „Báturinn er alveg meiri
háttar. Það eru frábærar hreyfingar í
honum eftir breytingarnar. Hann er
svo skemmtilega rólegur og mjúk
ur. Þetta er mikil breyting til batn
aðar. Þeir eiga heiður skilinn fyrir
þetta hjá Þorgeir & Ellert. Allt virk
ar fullkomlega. Þeir hafa skilað frá
bærri vinnu,“ sagði Sigurður ný
stiginn á land í Rifi eftir dagróður
í liðinni viku.
Ánægðir á veiðum
Áhöfnin á Magnúsi er fegin að vera
komin aftur til veiða á bátnum eftir
eins árs hlé. Hann brann sem kunn
ugt er í skipasmíðastöðinni í fyrra
sumar og afhending hans tafðist því
um marga mánuði. „Það er æðislegt
að vera kominn á veiðar. Bara gam
an. Mér finnst fiskiríið svipað núna
og það var í fyrra. Það er nóg af stóra
þorskinum. Þorskurinn virðist svo
lítið blandaðri en í fyrra. Við fáum
meira af fiski undir sjö kílóum. Það
er jákvætt. Við erum hérna úti í Flá
kakantinum og út af Ströndinni sem
við köllum. Það er bara hér vestur af
Rifi,“ sagði Sigurður.
Eins og hjá öðrum netabátum
við Snæfellsnes þá hafa aflabrögðin
verið góð á þorskinum. „Við höfum
bara lagt á morgnana og ekki lát
ið netin liggja úti yfir nótt nema
kannski svona tvær trossur til að
eiga að morgni þegar við komum
út. Annars er bara dregið samdæg
urs. Með þessu erum við að reyna
að fá betri fisk.“
Áhöfnin á Magnúsi SH fer á
dragnót í enda þessa mánaðar eða í
byrjun maí. Til að undirbúa það var
bátnum siglt til Akraness um liðna
helgi þar sem unnið var að lokafrá
gangi við dragnótarbúnaðinn. „Við
þurfum að ná kolanum og ýmsum
aukategundum. Annars eigum við
nógan kvóta eftir. Það verður von
andi nóg að gera hjá okkur út þetta
kvótaár að ná þessu.“
mþh
Stofnar þorsks og ýsu virðast í nið
ursveiflu ef marka má nýjustu stofn
mælingar Hafrannsóknastofnunar. Í
liðinni viku sendi stofnunin frá sér
tilkynningu um niðurstöður úr svo
kölluðu togararalli að vori sem far
ið var í allt umhverfis landið dag
ana 25. febrúar 21. mars síðastlið
inn. Minna fannst af þorski en í sam
bærilegum mælingum síðustu tveggja
ára. Svipað fannst af ýsu og undan
farin fjögur ár. Vísbendingar eru um
að nýjasti árgangur ýsunnar sé léleg
ur eins og reyndar allir árgangar frá
2008.
Mest af þorski fyrir
norðan og austan
Stofnvísitala þorsks gefur nú eftir
og mældist lægri en undanfarin tvö
ár. Vísitalan nú er samt sem áður
með þeim hærri frá 1985 sem bend
ir til þess að stofninn sé betur á sig
kominn í dag en oft áður undanfar
in 30 ár. Hafrannsóknastofnun segir
að vísitalan nú sé drifin uppi af þorski
lengri en 50 cm. Lækkunina á henni
nú megi að einhverju leyti rekja til
þess að minna fannst af þorski lengri
en 80 cm. Einnig munu árgangar
2010 og 2012 vera slakir. Mest fékkst
af þorski úti fyrir Norður og Aust
urlandi. Minna veiddist á Vestfjarða
miðum og úti fyrir Suðausturlandi en
undanfarin ár.
Yngsti þorskárgangurinn
lélegur
Fyrsta mat á 2013 árgangi þorsks
bendir til að hann sé lítill. Hann
kemur í kjölfar meðalstórra árganga
frá 2008, 2009 og 2011 og lélegra ár
ganga 2010 og 2012. Meðalþyngd
þorsks eftir aldri hefur farið hækk
andi undanfarin ár. Meðalþyngd eins
til sex ára þorsks er hinsvegar undir
meðaltali. Magn fæðu í þorskmög
um var svipað og árin 20102013,
en hlutfall loðnu lægra. Loðnan var
þó lang mikilvægasta bráð þorsks
ins. Hún fannst í þorski víðast hvar
við landið. Mest var af loðnu í þorsk
mögum grunnt út af Vestfjörðum, í
Faxaflóa og við sunnan og suðvest
anvert landið.
Ýsustofninn dalar enn og
steinbítur í lægð
Stofnvísitala ýsu hækkaði verulega
á árunum 20022006 í kjölfar góðr
ar nýliðunar. Hún dalaði svo hratt
næstu fjögur árin þar á eftir. Vísital
an í ár er svipuð því sem verið hef
ur í vorralli frá 2010. Lengdardreif
ing ýsunnar sýnir að ýsa minni en 55
cm er undir meðaltali í fjölda. Stærri
ýsan er hins vegar yfir meðaltali. Að
sögn Hafrannsóknarstofnunar eru
ákveðnar vísbendingar um að ýsuár
gangar frá og með 2008 séu léleg
ir. Það gildir einnig um þann yngsta
frá því í fyrra. Ekki hefur áður feng
ist eins mikið af 11 ára ýsu í vorralli
og er þar um að ræða stóra árgang
inn frá 2003.
Ýsan veiddist á landgrunninu allt
í kringum land. Meira fékkst af ýsu
fyrir norðan land en sunnan. Þetta er
svipuð dreifing og verið hefur undan
farin ár en mikil breyting frá því áður.
Árin 19851999 fékkst alltaf mun
meira af ýsu við sunnanvert land
ið. Meðalþyngd ýsu eftir aldri hef
ur farið hækkandi síðustu þrjú ár. Ýsa
8 ára og eldri er þó enn undir með
alþyngd. Fremur lítil fæða var í ýs
umögum. Loðna var tæplega helm
ingur hennar. Stofnvísitala steinbíts
mældist lág fimmta árið í röð. Hún
er þó að þokast upp á við frá því hún
mældist lægst 2010.
Fjöldi steinbíts stærri en 70 cm var
yfir meðallagi, en lítið fékkst af 25
60 cm steinbít. Mest fékkst af steinbít
á Vestfjarðamiðum og í innanverðum
Faxaflóa.
Nánar má fræðast um helstu nið
urstöður togararallsins á hafro.is.
mþh
Himinlifandi með Magnús SH
Komið inn til hafnar í liðinni viku.
Skipstjórinn er afar ánægður með
skipið eftir breytingarnar.
Línuritið sýnir stofnvísitölu þorsks í
vorralli 1985-2014 og haustralli 1996-
2013. Skyggða svæðið og lóðréttu
línurnar sýna staðalfrávik í mati á
vísitölunum. Eins og sjá dalar vísitalan
nú í vorrallinu.
Þorskurinn dalar í stofnmælingum
Hafrannsóknastofnunar
Mikil og góð þorskveiði hefur verið í net báta við Snæfellsnes í vetur. Nú benda
niðurstöður togararalls Hafró til að komið sé bakslag í vöxt þorskstofnins við
landið. Þessi mynd var tekin í vetur af netadrætti hjá áhöfninni á Bárði SH.
Grásleppukarlar horfa til vertíðar með ugg í brjósti
Vorboðinn ljúfi, grásleppan, hefur
fallið mikið í verði frá síðasta ári.
Valentínus Guðnason gerir út bát til grásleppuveiða frá Stykkishólmi. Hann var
um árabil skipstjóri á stærri bátum svo sem Gullhólma SH og Þórsnesi SH.